انواع عفونت های قارچی پوست و راه درمان آنها

میلیون ها نوع قارچ وجود دارد، اما فقط حدود 300 تای آنها هستند که می توانند باعث ایجاد عفونت شوند. از این تعداد، چند نوع آنها، پوست را هدف می گیرند. 

در این مقاله، به بررسی برخی از رایج ترین انواع عفونت های قارچی پوست پرداخته شده است. علاوه بر این سعی شده توصیه های لازم جهت پیشگیری و درمان نیز ارائه گردد.

 

عفونت قارچی پوست چیست؟

قارچ ها، میکروارگانیسم هایی هستند که همه جا وجود دارند. آنها را می توان در گیاهان، خاک و حتی روی پوست انسان یافت.

میکروارگانیسم های طبیعی موجود روی پوست انسان در حالت عادی مشکلی ایجاد نمی کنند، مگر اینکه سریعتر از حد نرمال تکثیر شده یا از طریق بریدگی یا ضایعات پوستی به داخل پوست نفوذ کنند.

از آنجایی که قارچ ها، محیط های گرم و مرطوب را دوست دارند، عفونت های قارچی پوست، اغلب در مناطقی ایجاد می شوند که مستعد تعریق و رطوبت بوده و هوا زیاد جریان ندارد؛ از جمله پاها، کشاله های ران و چین های پوست.

معمولا عفونت های قارچی پوست، منجر به تغییر رنگ یا پوسته پوسته شدن پوست می شوند که اغلب هم با خارش همراه هستند. برخی از انواع عفونت های قارچی پوست بسیار شایع تر هستند.

اگرچه عفونت های قارچی می توانند آزار دهنده و ناراحت کننده باشند، اما به طور معمول خطرناک نیستند.

عفونتهای قارچی پوست اغلب از طریق تماس مستقیم منتقل می شوند. این تماس می تواند شامل تماس با انسان/حیوان آلوده، یا تماس با پوشاک یا هر وسیله ی آلوده به قارچ دیگری باشد.

 

رایج ترین عفونت های قارچی پوست

بسیاری از انواع عفونت های قارچی وجود دارند که می توانند پوست را تحت تاثیر قرار دهند. برخی از رایج ترین عفونت های قارچی که پوست را تحت تاثیر قرار می دهند، عبارتند از:

• رینگ ورم بدن/کچلی بدن/تینه آ کورپوریس – tinea corporis

برخلاف نام این بیماری، منشاء رینگ ورم (به معنای لغوی کرم حلقوی) قارچ است، نه کرم؛ رینگ ورم اغلب در تنه و اندام ها ایجاد می شود. (رینگ ورم مناطق دیگر بدن، نام های دیگری دارد که در ادامه به آنها اشاره می شود.)

اصلی ترین علامت رینگ ورم بدن، ظاهر شدن راش های حلقوی شکلی است که لبه هایی کمی برجسته دارد. پوست بخش داخلی این راش های حلقوی، معمولا از نظر ظاهری سالم است. راش های ناشی از این نوع قارچ پوستی به شدت مسری بوده و ایجاد خارش می کنند، اما اغلب خطرناک نیستند و معمولا فقط با استفاده از یک کرم ضد قارچ موضعی به راحتی درمان می شوند.

 

 

• پای ورزشکاران/تینه آ پدیس – tinea pedis

پای ورزشکاران یک نوع عفونت قارچی است که پوست پاها (اغلب پوست بین انگشتان پا) را تحت تاثیر قرار می دهد. رایج ترین علائم پای ورزشکاران عبارتند از:

• خارش یا احساس سوزش بین انگشتان پا یا کف پا
• قرمزی، پوسته پوسته شدن، خشکی یا زبر به نظر رسیدن پوست
• ترک خوردگی یا تاول زدن پوست

 

 

• خارش ژوک/تینه آ کروریس – tinea cruris

خارش ژوک یک عفونت قارچی پوستی است که در نواحی کشاله ران و ران اتفاق می افتد. این نوع قارچ پوستی در آقایان و پسران نوجوان شایع تر است.

علائم اصلی خارش ژوک عبارتند از راش های قرمز خارش دار که معمولا از نواحی کشاله ران یا قسمت فوقانی داخلی ران آغاز می شوند. این نوع بثورات پوستی ممکن است بعد از ورزش کردن یا فعالیت های فیزیکی دیگر بدتر شوند. بثورات ناشی از خارش ژوک ممکن است تا باسن و شکم نیز پیشروی کنند. پوست نواحی درگیر ممکن است زبر، پوسته پوسته یا ترک خورده شود. مرز خارجی راش های پوستی ممکن است کمی برجسته تر و تیره تر به نظر برسد.

 

 

• رینگ ورم کف سر/تینه آ کاپیتیس – tinea capitis

این نوع عفونت قارچی، پوست کف سر و ساقه ی موهای مربوط به آن را درگیر می کند. رینگ ورم کف سر در کودکان شایع تر است، برای درمان آن علاوه بر شامپو های ضد قارچ لازم است داروهای خوراکی نیز مصرف شود. علائم می توانند موارد زیر را شامل شوند:

• طاسی تکه ای پوست کف سر که ممکن است همراه با خارش و قرمزی ظاهر شود.
• پوسته پوسته شدن و خارش پوست نواحی درگیر
• حساس شدن و احساس درد بخصوص در نواحی ضایعات ایجاد شده

 

 

• تینه آ ورسیکالر

تینه آ ورسیکالر که گاهی اوقات پیتریازیس ورسیکالر نیز نامیده می شود، یک عفونت پوستی مخمری/قارچی است که باعث ایجاد لکه های بیضی کوچک تغییر رنگ داده شده روی پوست می شود. این نوع قارچ در اثر رشد بیش از حد یک نوع خاص از قارچ که قارچ مالاسزیا نامیده می شود، بوجود می آید. قارچ مالاسزیا بطور طبیعی در پوست 90% بزرگسالان یافت می شود.

این ضایعات پوستی تغییر رنگ یافته، اغلب روی کمر، قفسه سینه و بالای بازوها ظاهر می شوند. ممکن است آنها روشن تر یا تیره تر از پوست بقیه ی نواحی بدن باشند و یا ممکن است قرمز، صورتی، برنزی یا حتی قهوه ای باشند. ضایعات ممکن است خارش ایجاد کنند یا زبر و پوسته پوسته باشند. بروز تینه آ ورسیکالر، در طول فصل تابستان یا در مناطقی که آب هوای گرم و مرطوب دارند، محتمل تر است. این وضعیت ممکن است پس از درمان نیز مجددا بازگردد.

برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید به مقاله بررسی تینه آ ورسیکالر مراجعه نمایید.

 

• کاندیدیازیس جلدی

کاندیدیازیس جلدی یک نوع عفونت پوستی است که در اثر رشد قارچ کاندیدا ایجاد می شود. این نوع قارچ بطور طبیعی داخل بدن و روی پوست وجود دارد. زمانی که بیش از حد رشد کند، ممکن است یک عفونت ایجاد کند.

عفونت پوستی کاندیدا در مناطقی رخ می دهد که گرم و مرطوب هستند و کم باد می خورند. برخی از مناطقی که می توانند تحت تاثیر قرار گیرند عبارتند از زیر سینه ها و چین های باسن. عفونت کاندیدا پوست می تواند علائم زیر را ایجاد کند:

• راش های پوستی قرمز
• خارش
• پوسچول های کوچک و قرمز

 

 

• اونیکومایکوزیس – tinea unguium

عفونت قارچی ناخن را اونیکومایکوزیس گویند. اونیکومایکوزیس، می تواند ناخن های دست یا ناخن های پا را تحت تاثیر قرار دهد. البته عفونت ناخن های پا رایج تر است.

اگر موارد زیر در مورد ناخن های شما صدق می کنند، ممکن است مبتلا به اونیکومایکوزیس باشید:

• تغییر رنگ ناخن ها، معمولا به رنگ زرد، قهوه ای یا سفید
• شکنندگی ناخن ها یا راحت شکستن ناخن ها
• کلفت شدن ناخن ها

برای درمان این نوع عفونت، اغلب مصرف داروهای نسخه ای ضروری است. در موارد شدیدتر، ممکن است پزشک کل ناخن یا بخشی از آن را بردارد.

 

فاکتورهای خطر

چندین عامل وجود دارد که ممکن است شما را در معرض خطر ابتلا به عفونت های قارچی قرار دهد. این فاکتورها عبارتند از:

• زندگی در یک محیط گرم و مرطوب
• عرق کردن زیاد
• تمیز و خشک نگه نداشتن پوست
• استفاده مشترک از وسایلی مانند لباس، کفش، حوله و ملحفه
• پوشیدن لباس تنگ یا کفش هایی که گردش هوای خوبی ندارند
• شرکت در فعالیتهایی که شامل تماس مکرر از پوست به پوست می شوند
• تماس با حیواناتی که ممکن است آلوده باشند
• داشتن سیستم ایمنی ضعیف به دلیل مصرف داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی، درمان های سرطان یا ابتلا به بیماری هایی مانند HIV

چه زمانی باید به پزشک مراجعه نمود؟

بسیاری از انواع عفونت های پوستی قارچی در نهایت با مصرف داروهای ضد قارچ بدون نیاز به نسخه (OTC) بهبود می یابند. با این حال چنانچه هر یک از موارد زیر در مورد شما صدق می کنند، بهتر است با پزشک خود تماس بگیرید:

• مبتلا به نوعی عفونت قارچی پوستی هستید که بهبود نمی یابد، تشدید شده است یا بعد از اتمام مصرف داروهای بدون نیاز به نسخه مجددا دوباره برگشته است.
• دچار ریزش موی سکه ای شده اید که همراه با خارش یا پوسته پوسته شدن نواحی درگیر است.
• سیستم ایمنی ضعیفی دارید و مشکوک به ابتلا به عفونت قارچی هستید
• دیابت دارید و فکر می کنید مبتلا به پای ورزشکار یا آنیکومیایکوزیس شده اید.

 

بهترین راه درمان عفونت های قارچی پوست

داروهای ضد قارچ برای درمان عفونت های قارچی موثر هستند. این نوع داروها یا بصورت مستقیم قارچ را نابود می کنند یا از رشد و پیشروی آنها جلوگیری می کنند. داروهای ضد قارچ هم بصورت OTC (بدون نیاز به ارائه نسخه) و هم بصورت نسخه ای در دسترس هستند و در اشکال مختلفی وجود دارند. 

اگر مشکوک به ابتلا به عفونت قارچی پوست هستید، می توانید درمان را با محصولات بدون نیاز به نسخه آغاز کنید تا ببینید تاثیری در بهبود علائم شما دارند یا نه. دکتر در موارد شدید یا مقاوم، داروهای ضد قارچ قوی تری تجویز می کند.

علاوه بر مصرف داروهای ضد قارچ OTC یا نسخه ای، کارهایی وجود دارند که می توانید برای خلاص شدن از شر عفونت های قارچی از آنها کمک بگیرید. از جمله:

• تمیز و خشک نگه داشتن نواحی درگیر قارچ
• پوشیدن لباس یا کفش های گشاد که اجازه بدهند هوا گردش داشته باشد.

 

پیشگیری از ابتلا به عفونت های قارچی پوست

سعی کنید توصیه های زیر را به خاطر بسپارید و آنها را اجرا کنید تا بتوانید از ایجاد و گسترش عفونت های قارچی پوست جلوگیری نمایید:

• مراقبت های صحیح بهداشتی را بیاموزید و آنها را رعایت کنید.
• لباس ها، حوله ها یا دیگر لوازم شخصی خود را با دیگران به اشتراک نگذارید.
• هر روز لباس های تمیز بپوشید، بخصوص لباس زیر و جوراب های خود را هر روز عوض کنید.
• کفش و لباس هایی انتخاب کنید که هوا در آنها به خوبی گردش دارد. از پوشیدن کفش ها یا لباس هایی که خیلی تنگ هستند یا حرکات را محدود می کنند خودداری کنید.
• حتما بعد از دوش گرفتن، حمام کردن یا شنا کردن، خود را با یک حوله خشک و تمیز به درستی خشک کنید.
• داخل خانه صندل بپوشید.
• سطوح مشترک مثل تشک ها یا تجهیزات ورزشی را مکررا تمیز کنید.
• از حیواناتی که علائم عفونت قارچی دارند دور بمانید.

 

جمع بندی

عفونتهای قارچی پوست، شایع هستند. اما اغلب خطرناک نیستند؛ آنها می توانند باعث ناراحتی و تحریک پوست در اثر خارش یا قرمزی و زبری شوند. در صورت عدم درمان، بثورات ممکن است به دیگر نواحی بدن نیز سرایت کنند یا پوست را تحریک نمایند. 

انواع بسیاری از فرآورده های OTC وجود دارند که می توانند به درمان عفونت های قارچی پوست کمک کنند. اما اگر عفونتی دارید که با داروهای OTC بهبود نمی یابد، به پزشک مراجعه کنید. برای درمان مؤثرتر ممکن است نیاز به داروهای نسخه ای داشته باشید.