بهترین گزینه های موجود برای درمان لرزش دست ها

اصلی ترین دلایل لرزش دست ها

لرزش دست (Shaky hand) که به آن تِرِمور دست (hand tremor) نیز گفته می شود، مسئله ی کشنده ای نیست، اما احتمالا انجام کارهای روزانه را سخت می کند. البته در برخی موارد این ناراحتی یک علامت هشدار است و خبر از وجود یک مشکل عصبی می دهد. در هر حال اگر دچار لرزش دست شده اید، حتما می بایست به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.

افراد زیادی هستند که لرزش دست ها را با بیماری پارکینسون مرتبط می دانند. اما به گفته ی “کلینیک کلیوند” شایع ترین علت لرزش دست ها ابتلا به لرزش اساسی (essential tremor) است.

لرزش اساسی یک اختلال سیستم عصبی است که باعث لرزش غیرارادی و ریتمیک می شود. این اختلال می تواند روی هر قسمتی از بدن تاثیر بگذارد، اما اغلب دست ها را درگیر می کند. لرزش دست ها زمانی که فرد در حال انجام کارهای ساده، مثل نوشیدن یک لیوان آب یا بستن بند کفش هایش است، مشهودتر است.

لرزش اساسی معمولا سالمندان را درگیر می کند. گرچه اطلاعات کاملی در مورد این ناراحتی در دسترس نیست، اما به نظر می رسد ناشی از یک اختلال در عملکرد طبیعی قسمت هایی از دستگاه عصبی مرکزی، از جمله مخچه است. این نوع لرزش ها گاهی اوقات بصورت ارثی منتقل می شوند.

افراد مبتلا به لرزش اساسی، لرزش های متعددی را تجربه می کنند که هنگام حرکت بدتر می شود. این لرزش ها که قابل کنترل هم نیست، در بیشتر اوقات در دست ها، بازوها، سر و تارهای صوتی رخ می دهند.

این در حالی است که افراد مبتلا به پارکینسون معمولا زمانی دچار لرزش دست می شوند که ماهیچه هایشان در وضعیت استراحت است. یعنی برعکس لرزش اساسی، حرکت ماهیچه ها سبب کاهش لرزش خواهد شد.

علاوه بر لرزش اساسی، وضعیت های زیر هم می توانند منجر به لرزش دست ها شوند:

تشنج (seizure)
پرکاری تیروئید (overactive thyroid)
اختلالات مخچه (Cerebellar disorders)
بیماری هانتینگتون (Huntington’s disease)
عوارض جانبی ناشی از مصرف برخی داروها
مصرف بیش از حد کافئین
سوء مصرف یا ترک الکل – اعتیاد به الکل
اضطراب
افت قند خون

اطلاعات این مقاله برگرفته از آخرین مقالات علمی روز سایت های معتبر (2020) می باشد.

در صورت دارا بودن مشکلات سلامت، به پزشک متخصص مربوطه مراجعه نمایید.

اویرو در خصوص مسائل پزشکی و سلامت به غیر از مقاله ی درج شده هیچگونه مشاوره ای ارائه نمی دهد.

داروهای موثر در درمان لرزش دست ها

درمان برای همه ی کسانی که لرزش دست دارند، ضروری نیست. اگر بنابر تشخیص پزشک، فرد کاندیدای خوبی برای درمان باشد، احتمالا درمان او را با تجویز دارو شروع می شود. (بدیهی است تهیه ی تمامی داروهایی که در ادامه معرفی شده اند نیاز به ارائه نسخه پزشک دارند).

براساس اعلام بنیاد ملی لرزش، متداول ترین داروهایی که برای درمان لرزش دست ها (ناشی از لرزش اساسی) تجویز می شوند، عبارتند از:

پروپرانولول (propranolol)
پریمیدون (primidone)

پروپرانولول یک بتابلاکر است که معمولا برای درمان آریتمی قلبی، تپش قلب و فشار خون بالا تجویز می شود. پریمیدون هم یک دارو ضد تشنج است.

اگر داروهای فوق موثر نباشند، ممکن است پزشک داروهای دیگری تجویز کند. مثل:

دیگر بتابلاکرها

متوپرولول (Metoprolol) و آتنولول (atenolol) هم از دیگر بتابلاکرهایی هستند که می توان از آنها برای درمان لرزش اساسی کمک گرفت. ممکن است در صورت عدم موفقیت درمان های دیگر، پزشک برای شما یکی از این دو دارو را تجویز کند. البته این داروها به خوبی پروپرانولول عمل نمی کنند.

دیگر ضد تشنج ها

گاباپنتین (Gabapentin) و توپیرامات (topiramate) داروهایی هستند که در اصل برای درمان مشکلات عصبی/روانشناختی تجویز می شوند، اما ممکن است بتوانند برای درمان لرزش اساسی هم موثر باشند.

داروهای ضد اضطراب

آلپرازولام (Alprazolam) دارویی است که از آن برای درمان اضطراب و اختلالات پانیک استفاده می شود. براساس تحقیقات، این دارو می تواند یک درمان موثر برای لرزش اساسی هم باشد. آلپرازولام می بایست با احتیاط مصرف شود چراکه یک داروی اعتیاد آور است.

بوتاکس

سم بوتولینوم نوع A (بوتاکس) برای درمان لرزش دست (ناشی از لرزش اساسی) نتایج امیدوار کننده ای از خود نشان داده است. بوتاکس ممکن است باعث ضعف قابل توجه عضله در ناحیه ی تزریق شود. بنابراین قبل از انجام اینکار می بایست در مورد فواید و خطرات احتمالی با پزشک مشورت شود.

تاثیرات تزریق موفق معمولا تا 3 ماه برقرار است. پس از این مدت ممکن است لازم شود مجددا تزریق انجام گیرد.

جراحی های موثر در درمان لرزش دست ها

بعید است که پزشک جراحی را به عنوان خط اول درمان توصیه کند. جراحی معمولا برای کسانی مناسب است که مبتلا به لرزش شدید ناتوان کننده هستند. ممکن است با بالا رفتن سن یا شدید شدن لرزش، جراحی بتواند گزینه خوبی باشد.

تحریک عمقی مغز (DBS)

تحریک عمقی مغز، نوعی جراحی است که برای درمان لرزش استفاده می شود. طی DBS، جراح یک وسیله الکترونیکی به نام الکترود را در مغز بیمار قرار می دهد. این الکترودها پس از قرار گرفتن در مغز با دریافت سیگنال های الکترونیکی اثر درمانی خود را اِعمال می کنند. در حال حاضر DBS فقط به کسانی توصیه می شود که مبتلا به لرزش های شدید/پیشرفته اندام های فوقانی هستند.

تالاموتومی (Thalamotomy)

تالاموتومی یکی دیگر از گزینه های جراحی است. طی این روش، جراح با استفاده از امواج صوتی رادیو فرکانس، ناحیه ی خیلی کوچکی از تالاموس مغز را تخریب می کند. (برای هدایت امواج به سمت مقصد از MRI استفاده می شود.) اینکار فعالیت الکتریکی طبیعی مغز را مختل کرده و بدین ترتیب سبب کاهش یا متوقف شدن لرزش می شود.

راهکارهای خانگی موثر در درمان لرزش دست ها

ممکن است پزشک برای کمک به کاهش علائم لرزش، شما را دعوت به ایجاد تغییراتی کوچکی کند. مثلا:

از اشیاء سنگین تر استفاده کنید: ممکن است لازم شود اشیای ظریف و سبک را با نمونه های سنگین تر جایگزین کنید. مثلا لیوان سنگین تری را برای نوشیدن مایعات انتخاب کنید. هر چه یک وسیله سنگین تر باشد، کنترل آن برای شما راحت تر می شود.
از ابزار و وسایل مخصوص استفاده کنید: در صورت لرزش دست ها، ممکن است گرفتن و کنترل کردن ابزار آلات و وسایلی مثل مداد، خودکار، ابزار باغبانی و وسایل آشپزخانه دشوار باشد. می توانید نمونه هایی از چنین وسایلی را در بازار پیدا کنید که بطور ویژه برای کسانی طراحی شده اند که لرزش دست دارند.
وزنه مچ دست بپوشید: اضافه وزنی که چنین وزنه هایی روی دست شما اِعمال می کنند احتمالا کنترل اوضاع را برای شما راحت تر خواهد کرد.

آیا می توان برای همیشه لرزش دست را از بین برد؟

در یک دسته بندی کلی:

اگر لرزش، ناشی از یک بیماری پیش زمینه ای باشد، درمانِ آن بیماری می تواند منجر به کاهش یا از بین رفتن لرزش شود.
اگر کافئین، الکل یا دیگر محرک ها، لرزش شما را تحت تاثیر قرار می دهند، آنها را از رژیم غذایی خود حذف کنید.
اگر لرزش شما در اثر عارضه جانبی یک دارو ایجاد شده، در مورد جایگزین کردن آن دارو با دیگر گزینه های درمانی با پزشک مشورت کنید.
اگر دست های شما در اثر ابتلا به لرزش اساسی میلرزند، متاسفانه هیچ راه علاجی وجود ندارد. این مشکل که آغاز آن اغلب در نوجوانی یا دهه 40 سالگی است، ممکن است با افزایش سن بدتر هم بشود. در این مورد برخی درمان های دارویی (از جمله درمان های معرفی شده در این مقاله) در تسکین علائم موثر هستند. اما باز هم نوع درمانی که پزشک تجویز می کند بستگی به شدت لرزش و عوارض جانبی بالقوه ی درمان های دیگر دارد. این شما و دکتر هستید که تصمیم می گیرید کدام درمان نسبت به ریسک عوارض جانبی بالقوه ای که دارد مناسب تر است.

در مورد گزینه های درمانی پیش رو با پزشک مشورت کنید.

اگر متوجه لرزش دست ها و دیگر علائم لرزش اساسی شده اید، یک وقت برای ملاقات با پزشک متخصص تنظیم کنید.

احتمال دارد پزشک علاوه بر معاینه فیزیکی، چند آزمایش دیگر هم از شما بخواهد تا سایر احتمالات را هم بررسی کند.

پس از تشخیص بیماری، می توانید در مورد گزینه های درمانی پیش رو با ایشان صحبت کنید.

اگر لرزش شما خفیف باشد و اختلالی در فعالیت های روزمره تان ایجاد نکند، ممکن است نیازی به درمان وجود نداشته باشد.

اگر لرزش شما انقدر شدید شده است که نمی توانید آن را مدیریت کنید، دوباره گزینه های درمانی را با پزشک خود مرور کنید. پیدا کردن یک درمان موثر با عوارض جانبی کم، ممکن است طول بکشد. برای پیدا کردن بهترین درمان منطبق با نیازهای خود صبور باشید و به توصیه های پزشک گوش دهید.

سخن آخر

لرزش اساسی، شایع ترین علت لرزش دست ها محسوب می شود. این اختلال عصبی باعث لرزش مکرر و غیرقابل کنترل، بخصوص هنگام فعالیت می شود.

از دیگر دلایل احتمالی لرزش دست ها می توان به اضطراب و تشنج اشاره کرد.

بیشتر لرزش ها، هیچ درمانی ندارند، اما ممکن است داروهای نسخه ای و تغییرات لایف استایل بتوانند بسته به علت ایجاد لرزش، تسکین موقت به همراه بیاورند.