انواع اختلالات اضطرابی

همه ی آدم ها هر از گاهی دچار اضطراب می شوند، اما اگر کسی مبتلا به یکی از انواع اختلالات اضطرابی باشد، نگرانی های او مکرر و شدید هستند، بطوریکه زندگی عادی وی را مختل می کنند.

در این مقاله علاوه بر بررسی انواع اختلالات اضطرابی، به معرفی راه های مدیریت و مقابله با اضطراب پرداخته شده است.

 

اطلاعات این مقاله برگرفته از آخرین مقالات علمی روز سایت های معتبر (2020) می باشد.

اویرو در خصوص مسائل پزشکی و سلامت به غیر از مقاله ی درج شده هیچگونه مشاوره ای ارائه نمی دهد.

 

اضطراب چیست؟

اضطراب، قبل از رویدادهای خاصی مثل امتحان طبیعی است. این حس معمولا موقت است. اما بعضی آدم ها، همواره بطور مکرر و به شدت نگران اند، این دسته از افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی می باشند.

اختلالات اضطرابی می توانند فرد را تضعیف کرده و کاری کنند که نتواند به فعالیت های روزمره اش بپردازد. این نوع اختلالات رایج هستند.

براساس آمار مؤسسه ملی سلامت روان، تقریبا 19.1% بزرگسالان، در آمریکا مبتلا به یکی از انواع اختلالات اضطرابی هستند.

 

 

انواع اختلالات اضطرابی

اختلالات اضطرابی، انواع مختلفی دارند. در ادامه هر یک از آنها معرفی و به اختصار تشریح شده اند:

آگورافوبیا (Agoraphobia)

به ترس بیمارگونه از حضور در مکان های باز، بسته و شلوغ که امکان خروج فوری و آسان از آنها وجود ندارد، اگورافوبیا گویند.

افراد مبتلا به این نوع فوبیا (هراس) تمایل دارند از چنین موقعیت هایی دور بمانند. مثلا آنها تمایلی به استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی شلوغ ندارند. در موارد شدید، برخی از مبتلایان برای همیشه خانه نشین می شوند.

اختلال اضطراب فراگیر (Generalized anxiety disorder)

نگرانی مداوم درباره ی تمام امور روزمره را اختلال اضطراب فراگیر گویند. ممکن است این نگرانی، هیچ دلیل یا محرکه خاصی هم نداشته باشد. اختلال اضطراب فراگیر مزمن می تواند منجر به مشکلات خواب، تحریک پذیری و تنش عضلانی (فشار روانی) شود.

اختلال اضطراب فکری-عملی

اختلال اضطراب فکری-عملی باعث افکار پریشان کننده و مزاحمی می شود که فرد با انجام کارهای تکراری سعی می کند آنها را مدیریت کرده و برای خود تسکین موقت فراهم آورد.

به عنوان مثال می توان به عدم مقاومت در برابر شستن دست ها اشاره کرد که از ترس آلودگی دست ها ناشی می شود؛ اگر شخص مبتلا در برابر اینکار مقاومت کند، آنگاه ممکن است احساس اضطراب بیشتری به او دست بدهد.

انواع فوبیا (Phobia)

اگورافوبیا فقط یکی از انواع فوبیا (ترس) است. فوبیا انواع دیگری هم دارد. بعضی از ترس ها، رایج و نسبتا خفیف هستند، مثلا ترس از عنکبوت که آراکنوفوبیا (arachnophobia) نامیده می شود. اما بعضی دیگر از ترس ها، باعث مختل شدن زندگی فرد می شوند.

اختلال هراس (Panic disorder)

افراد مبتلا به اختلال هراس، مستعد حملات پانیک هستند. حملات پانیک باعث بروز علائم جسمانی شبیه به حمله قلبی می شوند.

اختلال استرس پس از سانحه (Post-traumatic stress disorder)

اختلال استرس پس از سانحه زمانی ایجاد می شود که فرد دچار ضربه روحی شده باشد. مثلا بعضی افراد بعد از تصادف، تجاوز، شرکت در جنگ یا بلایای طبیعی دچار اختلال استرس پس از سانحه می شوند.

در بعضی افراد علائم موقتی هستند. اما بعضی افراد هم علائم اختلال استرس پس از سانحه را برای یک مدت طولانی (حتی تا آخر عمر) به همراه خواهند داشت.

لالی انتخابی (Selective mutism)

افراد مبتلا به این اختلال نادر، به هیچ وجه حرف نمی زنند، علیرغم اینکه توانایی آن را دارند. افراد مبتلا به لالی انتخابی معمولا بسیار خجالتی هستند. آنها از قضاوت شدن توسط اجتماع خجالت می کشند و می ترسند.

اختلال اضطراب جدایی

با وجود اینکه اختلال اضطراب جدایی در بزرگسالان هم دیده می شود، اما در کودکان شایع تر است.

افراد مبتلا به این نوع اختلال اضطرابی، ترش شدیدی نسبت به جدا شدن از نزدیکان صمیمی خود را دارند.

اختلال اضطراب اجتماعی

افراد مبتلا به این اختلال اضطرابی ترس شدیدی نسبت به تعاملات اجتماعی دارند. آنها معمولا از تحقیر اجتماع می ترسند و نگران هستند مبادا توسط دیگران قضاوت شوند.

منظور از حمله اضطراب (anxiety attack) چیست؟

یک حمله پانیک یا اضطراب، عبارت است از اضطراب شدید ناگهانی که منجر به ایجاد علائم جسمانی می شود. تنگی نفس، درد قفسه سینه و سرگیجه از جمله علائم این حمله هستند.

بعضی افراد به جای حمله پانیک از اصطلاح حمله اضطرابی استفاده می کنند. حملات پانیک می توانند بین 5 تا 30 دقیقه ادامه داشته باشند.

دچار شدن به حمله پانیک موجب وحشت اطرافیان می شود و کسانی که دچار این نوع حملات می شوند معمولا از ترساندن دیگران، می ترسند. بعضی افراد به منظور جلوگیری از ایجاد موقعیت های خاصی که ممکن است یک عارضه ی دیگر به همراه آورد، به مسافت های دور می روند.

علائم حمله پانیک

علائم حمله پانیک، شدید هستند اما مهلک محسوب نمی شوند. این علائم عبارتند از:

• تعریق
• لرزیدن
• رعشه
• سرگیجه
• گرفتگی یا تنگی نفس
• حالت تهوع
• تپش قلب
• افزایش ضربان قلب
• زوال شخصیت
• گرگرفتگی یا احساس سرما

بعضی افراد این نوع علائم را همراه با اضطراب معمولی هم تجربه می کنند. آنچه حملات پانیک را متفاوت می کند این است که این حملات تا چه اندازه شدید هستند و علائم جسمانی تا چقدر ناگهانی هستند.

علل اضطراب

دلایل اضطراب پیچیده هستند. برخی علل بالقوه ی اختلالات اضطرابی عبارتند از:

• محیط: تجربیات زندگی فرد، نوع تربیت و محیط زندگی تاثیر بسزایی روی بروز اضطراب دارند. براساس مطالعات برخی روش های تربیت فرزند (فرزندپروری) خطر ابتلا به اختلالات اضطرابی را افزایش می دهند.

• ژنیتک: افرادی که سابقه ی خانوادگی اختلالات اضطرابی دارند، بیشتر از دیگران مستعد ابتلا به اضطراب هستند.

• وضعیت سلامت عمومی: بعضی مشکلات پزشکی مثل تیروئید یا مشکلات قلبی منجر به ایجاد علائم اضطرابی می شوند.

خانم ها بیشتر از آقایان مستعد ابتلا به اختلالات اضطرابی هستند.

راه های درمان اضطراب

گزینه های درمانی متفاوتی برای درمان اختلالات اضطرابی وجود دارند. نوع درمان، بسته به شدت و نوع اختلال اضطرابی متفاوت خواهد بود. بعضی درمان های موثر برای اضطراب عبارتند از:

روان درمانی

استفاده از تکنیک های گفتار درمانی، مثلا رفتار درمانی شناختی، یکی از روش های موثر و استاندارد برای درمان اختلالات اضطرابی هستند.

رفتار درمانی شناختی، به افراد مبتلا به اضطراب می آموزد چگونه با احساسات و افکار اضطرابی خود جور دیگری برخورد کنند. رفتار درمانی شناختی عبارت است از قرار دادن بیمار در معرض منبع ترس خود.

دارو درمانی

در برخی موارد، مصرف دارو (مثلا داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب) می تواند برای کاهش علائم اختلال اضطرابی فرد موثر باشد. این روش برای افرادی که علائم شدید دارند مفید است.

ممکن است برای کسانی که اختلال پانیک دارند، بتابلاکر هم تجویز شود. بتابلاکرها علائم جسمانی اضطراب (از جمله طپش قلب و رعشه) را کم می کنند.

راه های کنترل اضطراب

بعضی راهکارهای خودمراقبتی، در مدیریت اضطراب روزمره موثر هستند. البته کسانی که اضطراب شدید دارند نمی بایست این روش ها را جایگزین درمان بدانند. این افراد می بایست حتما برای درمان از روان درمانگر کمک بگیرند.

شرکت در گروه های پشتیبان

گروه های پشتیبان، برای افراد مبتلا به اضطراب، محیطی را فراهم می آورند تا بتوانند در مورد تجربیات خود را با کسانی صحبت کنند که وضعیت آنها را درک می کنند.

تکنیک های ریلکسی

فعالیت هایی که سیستم عصبی را آرام می کنند می توانند به کاهش اضطراب کمک کنند؛ از جمله:

• گذراندن اوقات فراغت در طبیعت
• مدیتیشن و ذهن آگاهی
• پرداختن به فعالیت هایی که برای فرد سرگرم کننده هستند.

تغییرات سبک زندگی

مصرف ترکیبات کافئین دار و برخی کمبودهای غذایی می توانند سبب تشدید اضطراب شود. در عوض ورزش کردن و پیروی از یک رژیم غذایی مغذی به کاهش اضطراب کمک می کند.

افراد مبتلا به اختلال اضطرابی می توانند از انجام فعالیت های زیر سود ببرند:

• کاهش مصرف کافئین
• تمرکز بیشتر روی خوردن غذاهای کامل مثل میوه، سبزیجات و ماهی
• ورزش کردن منظم

جمع بندی

اضطراب یک واکنش طبیعی برای مقابله با استرس و تغییر است، اما اختلالات اضطرابی شرایط بسیار مخربی هستند. اختلالات اضطرابی انواع گوناگونی دارند، از جمله اختلال اضطراب پس از سانحه، اختلال اضطراب فکری-عملی، اختلال اضطراب فراگیر و فوبیا!

کسانی که اضطراب روی زندگی طبیعی شان تاثیر گذاشته می بایست برای درمان اقدام کنند.