لاموتریژین موثر در درمان تشنج و اختلال دو قطبی

لاموتریژین (Lamotrigine) دارویی است که در درمان صرع به تنهایی یا همراه با داروهای دیگر برای کمک به کنترل انواع خاصی از تشنج (مثلا تشنج محدود یا جزئی، تشنج تونیک-کلونیک، یا سندروم لنوکس-گستو) مورد استفاده قرار می گیرد.

این دارو نمی تواند صرع را معالجه کند و فقط برای کنترل تشنج موثر است. لاموتریژین فقط تا زمانی اثربخش است که مصرف آن ادامه دارد. این دارو برای درمان اختلال دوقطبی (بیماری افسردگی-شیدایی) در بزرگسالان هم مورد استفاده قرار می گیرد.

لاموتریژین فقط با ارائه نسخه پزشک قابل دسترسی است.

این فرآورده به شکل (قرص، قرص آهسته رهش، قرص زیرزبانی و قرص حل شدنی) و در دوزهای 25 میلی گرم، 50 میلی گرم و 100 میلی گرم ارائه می گردد. در ایران فقط نمونه ی “قرص” در دسترس می باشد. دیگر نام های تجاری رایج دارو در ایران عبارتند از:

نام تجاری	کمپانی تولید کننده	کشور تولید کننده
قرص لاموبیوژین	داروسازی باختر بیوشیمی	ایران
قرص لاموژین	داروسازی سبحان دارو	ایران
قرص لامیکتال	GSK	فرانسه

تهیه ی این دارو صرفا از طریق مراجعه حضوری به داروخانه ها و با ارائه ی نسخه ی پزشک امکان پذیر است. 

(جهت اطلاعات بیشتر با اطلاعات دارویی به شماره ۱۴۹۰ تماس بگیرید.)

اویرو هیچگونه مسئولیتی در قبال مصرف خودسرانه این دارو نداشته و به غیر از مقاله درج شده در خصوص این دارو هیچگونه مشاوره ای ارائه نمی گردد.

 

نکاتی که لازم است پیش از مصرف قرص لاموتریژین بررسی شوند:

قبل از شروع مصرف لاموتریژین، خطرات احتمالی مصرف دارو نسبت به کارایی و اثربخشی آن سنجیده می شود. در نهایت بنابر صلاحدید پزشک دارو تجویز خواهد شد. در مورد لاموتریژین باید موارد زیر را در نظر گرفت:

آلرژی های دارویی یا غذایی:

پیش از شروع مصرف قرص لاموتریژین، چنانچه تا کنون سابقه ی هر نوع واکنش آلرژیک یا غیر معمول دیگری نسبت به مصرف این دارو یا هر داروی دیگری داشته اید، حتما به پزشک اطلاع بدهید.

توصیه می شود جهت احتیاط، آلرژی های غذایی خود را نیز به پزشک اطلاع دهید.

گروه سنی کودک و نوزاد:

براساس مطالعات انجام شده تا به امروز، هیچ مشکل خاصی گزارش نشده که مانع کارایی قرص لاموتریژین برای کودکان بالای دو سال شود. با اینحال ایمنی و اثربخشی این دارو در کودکان کمتر از دو سال مشخص نیست. 

در مورد مصرف قرص لاموتریژین در کودکان مبتلا به اختلال دوقطبی مطالعات کافی انجام نشده است. لذا ایمنی و اثربخشی این دارو برای درمان اختلال دو قطبی در این گروه سنی مشخص نیست.

گروه سنی سالمندان:

با وجود اینکه مطالعات مخصوصی در رابطه با ارتباط میان سن و اثرات لاموتریژین در جمعیت سالمندان، صورت نگرفته است، اما پیش بینی می شود مشکلات خاص سالمندان، منجر به محدودیت مصرف لاموتریژین نخواهند شد.

با اینوجود، بیماران مسن به احتمال زیاد مستعد مشکلات قلبی، کلیوی و کبدی وابسته به سن هستند و همین مسئله باعث می شود بیمارانی که لاموتریژین مصرف می کنند، نیازمند تنظیم دوز دقیق توسط متخصص باشند.

مصرف در دوران شیردهی:

مطالعات کافی وجود ندارد که تعیین کند مصرف لاموتریژین در دوران شیردهی چه خطراتی برای نوزاد به همراه خواهد داشت. قبل از مصرف این دارو در دوران شیردهی لازم است مزایای مصرف دارو در مقایسه با عوارض جانبی احتمالی برای نوزاد ارزیابی شوند.

تداخلات دارویی:

اگرچه برخی داروهای خاص، به هیچ عنوان نمی بایست همراه با هم مصرف شوند، اما در بعضی موارد، دو داروی مختلف حتی با وجود تداخل هم بنابر صلاحدید پزشک، در کنار یکدیگر تجویز می شوند. در چنین مواردی، ممکن است پزشک دوز دارو را تغییر دهد، یا اقداماتی را جهت احتیاط یادآوری نماید.

در طول مصرف این دارو، چنانچه از قبل هر یک از داروهای زیر را مصرف می کرده اید، به پزشک خود اطلاع دهید.

تداخلات دارویی زیر براساس اهمیت بالقوه ای که دارند، انتخاب شده اند و لزوما عمومی نیستند.

معمولا مصرف لاموتریژین با هیچ یک از داروهای زیر توصیه نمی شود، اما ممکن است در برخی موارد ضروری باشد. اگر هر دو دارو، در کنار یکدیگر تجویز شوند، ممکن است پزشک میزان یا تعداد دفعات مصرف یک یا هر دو دارو را تغییر دهد.

• آتازاناویر (Atazanavir)
• کلسیفدیول (Calcifediol)
• کاربامازپین (Carbamazepine)
• دسموپرسین (Desmopressin)
• فوس فنی توئین (Fosphenytoin)
• ارلیستات (Orlistat)
• فنی توئین (Phenytoin)
• پریمیدون (Primidone)
• ریفامپین (Rifampin)
• اسید والپروئیک (Valproic acid)

استفاده از این دارو همراه با هر یک از داروهای زیر ممکن است ریسک برخی عوارض جانبی خاص را بالا ببرد، اما در برخی موارد ممکن است استفاده همزمان از هر دو دارو بهترین درمان برای شما باشد. اگر هر دو دارو همراه با یکدیگر تجویز شوند، ممکن است پزشک دوز یا تعداد دفعات مصرف یک یا هر دو دارو را تغییر دهد.

• دسوژستریل (Desogestrel)
• دینوژست (Dienogest)
• دروسپیرنون (Drospirenone)
• اسیتالوپرام (Escitalopram)
• استرادیول (Estradiol)
• اتینیل استرادیول (Ethinyl Estradiol)
• جینگو (Ginkgo)
• جینسنگ (Ginseng)
• لوونورژسترل (Levonorgestrel)
• مدروکسی پروژسترون (Medroxyprogesterone)
• مسترانول (Mestranol)
• متسوکسیمید (Methsuximide)
• نورلجسترومین (Norelgestromin)
• نورثیندرون (Norethindrone)
• اکسکاربازپین (Oxcarbazepine)
• ریسپریدون (Risperidone)
• ریتوناویر (Ritonavir)
• روفینامید (Rufinamide)
• سرترالین (Sertraline)

دیگر تداخلات دارویی:

از آنجائیکه ممکن است تداخل رخ دهد، بعضی داروهای خاص نمی بایست همراه با غذا یا در زمان نزدیک به خوردن بعضی غذاهای خاص استفاده شوند. همچنین مصرف الکل یا تنباکو با بعضی داروهای خاص ممکن است منجر به تداخل شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص نکات مربوط به مصرف این دارو همراه با غذا، الکل یا تنباکو با پزشک مشورت کنید.

دیگر مشکلات پزشکی:

ممکن است وجود برخی مشکلات پزشکی روی مصرف این دارو تاثیر بگذارند. مطمئن شوید پزشک شما از وضعیت سلامتی شما آگاه است؛ چنانچه مبتلا به هر یک از ناراحتی های زیر هستید، حتما ایشان را مطلع کنید:

• مشکلات خون یا مغز استخوان
• افسردگی
• بیماری های قلبی
• بیماری های کلیوی
• بیماری های کبدی
• تالاسمی

نکاتی در خصوص مصرف قرص لاموتریژین:

به منظور بهره مند شدن از حداکثر اثرات درمانی و کاهش عوارض جانبی ناخواسته، دارو را دقیقا همانطور که پزشک دستور داده مصرف کنید. هرگز لاموتریژین را بیشتر از مقدار تجویز شده یا برای مدت طولانی تر از دوره ی توصیه شده مصرف نکنید.

این دارو به همراه راهنمای دارویی عرضه می گردد. تمام دستورالعمل های درج شده در بروشور راهنمای را با دقت مطالعه کنید. سوالات خود را با پزشک مطرح نمایید.

لاموتریژین را می توانید همراه با غذا (با معده پر) یا بدون غذا (با معده خالی) میل کنید. با اینحال، اگر پزشک روش خاصی برای مصرف دارو توصیه کرده، دقیقا مطابق دستور ایشان عمل کنید.

این دارو همراه با دیگر داروهای ضد تشنج قابل استفاده است. تا وقتی پزشک دستور دیگری بدهد، به مصرف همه ی داروهای ضد تشنج خود ادامه دهید.

رایج ترین دوز مصرف دارو:

مقدار مورد نیاز مصرف دارو برای بیماران مختلف، متفاوت خواهد بود. تمام توصیه ها و دستورات پزشک خود را با دقت دنبال کنید. اطلاعاتی که در این بخش ارائه شده اند، بصورت عمومی و برحسب میانگین دوز تجویزی درج شده اند. اگر دوز دارویی که برای شما تجویز شده است، با آنچه در ادامه ملاحظه می کنید، فرق دارد، هرگز بدون مشورت با پزشک دوز داروی خود را تغییر ندهید.

مقدار داروی مصرفی، بستگی به قدرت اثربخشی دارو دارد. تعداد دفعات مصرف روزانه، فاصله ی بین هر نوبت مصرف و طول دوره درمان دارو بستگی به وضعیت پزشکی و علت مصرف دارو دارد.

دوز رایج لاموتریژین برای درمان اختلال دوقطبی:

• بزرگسالانی که اسید والپروئیک مصرف نمی کنند، کاربامازپین، فنوباربیتال، فنی توئین، یا پریمیدون هم مصرف نمی کنند: در ابتدا 25 میلی گرم لاموتریژین یکبار در روز به مدت 2 هفته، سپس 50 میلی گرم لاموتریژین یکبار در روز به مدت 2 هفته، بعد از این پزشک به تدریج در صورت لزوم، دوز مورد نیاز دارو را افزایش می دهد. با این حال معمولا دوز مورد نیاز بیش از 200 میلی گرم در روز نمی باشد.
• بزرگسالانی که اسید والپروئیک مصرف می کنند: در ابتدا 25 میلی گرم لاموتریژین یک روز در میان به مدت 2 هفته، سپس 25 میلی گرم لاموتریژین یکبار در روز به مدت 2 هفته، بعد از این پزشک به تدریج در صورت لزوم، دوز مورد نیاز دارو را افزایش می دهد. با این حال معمولا دوز مورد نیاز بیش از 100 میلی گرم در روز نمی باشد.
• بزرگسالانی که اسید والپروئیک مصرف نمی کنند، اما کاربامازپین، فنوباربیتال، فنی توئین، یا پریمیدون مصرف می کنند: در ابتدا 50 میلی گرم لاموتریژین یکبار در روز به مدت 2 هفته، سپس مجموعا 100 میلی گرم در دو دوز منقسم در روز به مدت 2 هفته. بعد از این پزشک به تدریج در صورت لزوم، دوز مورد نیاز دارو را افزایش می دهد. با این حال معمولا دوز مورد نیاز بیش از 400 میلی گرم در روز نمی باشد.
• کودکان – لزوم مصرف و دوز دارو می بایست توسط پزشک تعیین گردد.

دوز رایج لاموتریژین برای درمان صرع در بزرگسالان:

• بزرگسالانی که اسید والپروئیک مصرف نمی کنند، اما کاربامازپین، فنوباربیتال، فنی توئین، یا پریمیدون مصرف می کنند: در ابتدا 50 میلی گرم لاموتریژین یکبار در روز به مدت 2 هفته، سپس مجموعا 100 میلی گرم در دو دوز منقسم روزانه به مدت 2 هفته. بعد از این پزشک به تدریج در صورت لزوم، دوز مورد نیاز دارو را افزایش می دهد. با این حال معمولا دوز مورد نیاز بیش از 500 میلی گرم در روز نمی باشد.
• بزرگسالانی که اسید والپروئیک، کاربامازپین، فنوباربیتال، فنی توئین، یا پریمیدون مصرف نمی کنند: در ابتدا 25 میلی گرم لاموتریژین یکبار در روز به مدت 2 هفته، سپس 50 میلی گرم لاموتریژین یکبار در روز به مدت 2 هفته. بعد از این پزشک به تدریج در صورت لزوم، دوز مورد نیاز دارو را افزایش می دهد. با این حال معمولا دوز مورد نیاز بیش از 375 میلی گرم در روز نمی باشد.
• بزرگسالانی که اسید والپروئیک مصرف می کنند: در ابتدا 25 میلی گرم لاموتریژین یک روز در میان به مدت 2 هفته، سپس 25 میلی گرم لاموتریژین یکبار در روز به مدت 2 هفته، بعد از این پزشک به تدریج در صورت لزوم، دوز مورد نیاز دارو را افزایش می دهد. با این حال معمولا دوز مورد نیاز بیش از 400 میلی گرم در روز نمی باشد.

دوز رایج لاموتریژین برای درمان صرع در کودکان (2 تا 12 سال):

• کودکانی که اسید والپروئیک مصرف نمی کنند، اما کاربامازپین، فنوباربیتال، فنی توئین، یا پریمیدون مصرف می کنند: در ابتدا 0.6 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن کودک لاموتریژین در دو دوز منقسم بصورت روزانه به مدت 2 هفته، سپس 1.2 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن کودک در دو دوز منقسم بصورت روزانه به مدت 2 هفته. بعد از این پزشک به تدریج در صورت لزوم، دوز مورد نیاز دارو را افزایش می دهد. با این حال معمولا دوز مورد نیاز بیش از 400 میلی گرم در روز نمی باشد.
• کودکانی که اسید والپروئیک، کاربامازپین، فنوباربیتال، فنی توئین، یا پریمیدون مصرف نمی کنند: در ابتدا 0.3 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن کودک لاموتریژین در یک دوز یا دو دوز تقسیم شده در روز به مدت 2 هفته، سپس 0.6 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن کودک در دو دوز تقسیم شده، بصورت روزانه به مدت 2 هفته. بعد از این پزشک به تدریج در صورت لزوم، دوز مورد نیاز دارو را افزایش می دهد. با این حال معمولا دوز مورد نیاز بیش از 300 میلی گرم در روز نمی باشد.
• کودکانی که اسید والپروئیک مصرف می کنند: در ابتدا 0.15 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن کودک لاموتریژین در یک دوز یا دو دوز تقسیم شده در روز به مدت 2 هفته، سپس 0.3 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن کودک در یک یا دو دوز تقسیم شده، بصورت روزانه به مدت 2 هفته. بعد از این پزشک به تدریج در صورت لزوم، دوز مورد نیاز دارو را افزایش می دهد. با این حال معمولا دوز مورد نیاز بیش از 200 میلی گرم در روز نمی باشد.
• کودکان کمتر از دو سال: لزوم مصرف و دوز دارو می بایست توسط پزشک تعیین گردد.

فراموش کردن نوبت مصرف دارو:

اگر یک نوبت مصرف دارو را فراموش کردید، هر چه زودتر آن را مصرف کنید. اما اگر نزدیک به دوز بعدی مصرف دارو است، نیاز به مصرف دوز فراموش شده نیست. مطابق برنامه معمول به مصرف دارو ادامه دهید. هرگز به میزان جبران، مقدار مصرف دارو را دو برابر نکنید.

اصول و شرایط نگهداری دارو:

دارو را در محفظه بسته در دمای اتاق به دور از گرما، رطوبت و تابش مستقیم نور نگهداری کنید. دارو را در یخچال قرار ندهید.

دور از دسترس کودکان نگهداری شود.

از نگهداری داروهای منقضی شده یا داروهایی که دیگر از آنها استفاده نمی کنید، اجتناب کنید.

در خصوص بهترین راه منهدم کردن داروها از پزشک راهنمایی بخواهید.

 هشدارها:

بررسی روند پیشرفت درمان توسط پزشک، بخصوص در ماه های اول درمان ضروری است. اینکار به پزشک امکان می دهد در صورت لزوم، دوز مصرف دارو را تغییر دهد و بدین ترتیب احتمال بروز عوارض جانبی ناخواسته کاهش خواهد یافت.

در طول مصرف این دارو، اگر باردار شدید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید.

در طول مصرف لاموتریژین، در صورت استفاده از ضد بارداری های هورمونی (یا انواع دیگر داروهای شبه هورمونی) چنانچه دچار تغییرات غیرعادی در چرخه قاعدگی خود شدید، حتما به پزشک اطلاع بدهید.

این دارو ممکن است اثر الکل یا دیگر داروهای موثر بر سیستم عصبی مرکزی (داروهایی که باعث خواب آلودگی یا کاهش هورشیاری می شوند) را افزایش دهد. چند نمونه از این نوع داروها عبارتند از آنتی هیستامین ها، داروهای ضد حساسیت-ضد سرماخوردگی، آرام بخش ها، داروهای خواب آور، ضد دردهای مخدر، باربیتوات ها، شل کننده های عضلانی و انواع داروهای بی حسی از جمله داروهای بی حس کننده دندان. پیش از مصرف هر یک از داروهای فوق، نخست نظر پزشک را جویا شوید.

لاموتریژین ممکن است باعث دوبینی، تاری دید، بینایی مضاعف، بی حسی، سرگیجه، یا خواب آلودگی شود. تا زمانی که از اثرات دارو روی هوشیاری خود آگاه نیستید، از رانندگی کردن، یا انجام کارهای این چنینی خودداری کنید؛ چراکه ممکن است برای شما خطرناک باشد. اگر چنین واکنشی سبب آزار شما شده است، با پزشک مشورت کنید.

بثورات پوستی ممکن است نشانه ی یک عارضه ناخواسته باشند. اگر متوجه ظاهر شدن راش های پوستی، تب، علائم شبه آنفولانزا، تورم غدد لنفاوی، شُدید یا تشنج شما بدتر شد، پزشک را مطلع نمایید.

مصرف لاموتریژین را بدون مشورت با پزشک متوقف نکنید. قطع ناگهانی مصرف لاموتریژین ممکن است منجر به عود مجدد تشنج شود. ممکن است پزشک از شما بخواهد پیش از قطع کامل مصرف، مقدار مصرف دارو را به تدریج کاهش دهید.

عوارض جانبی قرص لاموتریژین:

هر دارویی به موازات اثرات درمانی مثبت خود، ممکن است سبب ایجاد برخی عوارض جانبی ناخواسته/ ناخوشایند دیگری نیز بشود. اگرچه تمام این عوارض در همه ی مصرف کنندگان دیده نمی شود اما آگاهی از این عوارض کمک می کند تا فرد از خطرات احتمالی حفظ شود.

عوارض نادر (در صورتی که متوجه هر یک از عوارض زیر شدید، فورا با اورژانس تماس بگیرید.)

رایج تر:

• تاری دید
• تغییر در بینایی
• دوبینی
• ضعف هماهنگی
• بثورات پوستی

کم رواج تر:

• اضطراب
• درد قفسه سینه
• گیجی
• افسردگی
• تشدید تشنج
• عفونت
• تحریک پذیری

نادر:

• تاول زدن، پوسته ریزی
• لرز
• سرفه
• تیره شدن رنگ ادرار
• اسهال
• تب
• احساس ناخوشی عمومی
• سردرد
• خارش
• درد مفصلی
• از دست دادن اشتها
• از دست دادن حافظه
• گرفتگی عضلات، درد یا ضعف عضلانی
• حالت تهوع
• قرمزی یا تحریک چشم ها
• آبریزش بینی
• ظاهر شدن لک های بنفش یا قرمز روی پوست
• گلودرد
• زخم، جراحت یا لک های سفید روی لب ها یا داخل دهان
• متورم شدن صورت، دهان، دست ها یا پاها
• تورم غدد لنفاوی
• مشکلات خواب
• اشکال در تنفس
• خونریزی یا کبودی بی دلیل
• خستگی یا ضعف بی دلیل
• استفراغ
• زرد شدن پوست یا چشم ها

در صورت مشاهده علائم اوردوز فورا مراقبت های اورژانسی دریافت کنید.

• سرگیجه (شدید)
• خواب آلودگی (شدید)
• خشکی دهان (شدید)
• سردرد (شدید)
• افزایش ضربان قلب
• از دست دادن هوشیاری
• لکنت زبان (شدید)

برخی عوارض جانبی قابل انتظار هستند و نیازی به مراقبت های ویژه پزشکی ندارند. این عوارض جانبی با ادامه ی درمان و سازگاری بدن با دارو، خود به خود از بین می روند. در صورت استمرار و یا تشدید علائم زیر، که رایج ترین عوارض جانبی داروها هستند حتما با پزشک تماس بگیرید.

رایج تر:

• سرگیجه
• خواب آلودگی

کم رواج تر:

• سوء هاضمه
• از دست دادن قوت و استحکام
• درد قاعدگی
• درد
• لرزیدن یا رعشه
• مشکل در خواب
• از دست دادن بی دلیل وزن

ممکن است برخی مصرف کنندگان متوجه عوارض جانبی شوند که در این لیست ذکر نشده است. اگر متوجه هر علامت غیر معمول دیگری شدید، پزشک را مطلع کنید.

به عنوان جمله ی آخر، تنها پزشک می تواند در خصوص لزوم مصرف دارو، نحوه ی مصرف آن و طول درمان حکم صادر کند. این مقاله به هیچ عنوان جایگزین تشخیص و توصیه های پزشک نیست. سوالات و ابهامات خود را با پزشک مطرح کنید.