داروهای موثر در درمان عفونت ادراری

اگر شما خانم هستید و فکر می کنید به عفونت ادراری مبتلا شده اید، احتمالا حدس شما درست است. یک مطالعه نشان داده زنانی که خودشان حدس زده اند به عفونت ادراری مبتلا شده اند، در 84% درست تشخیص داده اند.

خانم ها می توانند دانش تجربی خود را با پزشک مطرح کرده و با کمک ایشان، پس از اطمینان از ابتلا به عفونت ادراری، برنامه درست درمان را طی کنند. عفونت ادراری، یک بیماری باکتریایی است، بنابراین تنها راه درمان آن مصرف آنتی بیوتیک است.

البته ممکن است براساس تصمیمی که پزشک نسبت به درمان شما می گیرد، سوالاتی برای شما ایجاد گردد. فراموش نکنید هر پزشکی تکنیک و راه درمان مخصوص بخودش را دارد، در ضمن هر روز آنتی بیوتیک های جدیدتری وارد بازار می شوند.

اطلاعات این مقاله از به روزترین مقالات علمی سال 2020 و از معتبرترین سایت های دنیا برگرفته شده است.

انواع آنتی بیوتیک های موثر در درمان عفونت های ادراری

پزشکان معمولا برای درمان عفونت های ادراری بدون عارضه، یکی از آنتی بیوتیک های زیر را تجویز می کنند. (مشروط بر آنکه دستگاه ادراری تحتحانی را درگیر کرده باشد و فرد مبتلا باردار یا یائسه نباشد.)

• نیتروفورانتوئین (با نام تجاری ماکروبید): در 32% موارد ابتلا به عفونت ادراری، نیتروفورانتوئین تجویز می شود.
• کوتریموکسازول (با نام تجاری باکتریم): در 26% موارد ابتلا به عفونت ادراری، کوتریموکسازول تجویز می شود. این دارو ترکیبی از دو آنتی بیوتیک تری متوپریم و سولفامتوکسازول است.
• فسفومایسین (با نام تجاری منورول): این دارو جدیدتر است و فقط نیاز به یک مرتبه مصرف دارد اما گران است و به ندرت تجویز می شود.

همه ی داروهای فوق در درمان و تسکین عفونت ادراری موثر هستند، اما هر یک مزایا و خطرات منحصری دارند. اسهال، حالت تهوع و سردرد از جمله رایج ترین عوارض جانبی آنتی بیوتیک ها هستند. 

در صورت حساسیت به گونه ی خاصی از آنتی بیوتیک ها، مثلا آنتی بیوتیک های خانواده سولفونامیدها، به پزشک اطلاع بدهید تا در صورت لزوم درمان جایگزین دیگری در نظر بگیرند.

از جمله نشانه های اصلی حساسیت به آنتی بیوتیک ها می توان به ظاهر شدن بثورات پوستی همراه با تب اشاره کرد. چنانچه در اثر درمان آنتی بیوتیکی، متوجه چنین علائمی شدید فورا به پزشک اطلاع بدهید.

اگر برای شما آنتی بیوتیک تجویز شده است، تا زمان اتمام دوره ی درمان از تمام دستورالعمل های پزشک پیروی کنید. اینکار از عود مجدد عفونت جلوگیری خواهد کرد.

بعضی آنتی بیوتیک ها نمی بایست به عنوان خط اول درمان تجویز شوند!

به نظر می رسد سایر آنتی بیوتیک ها بیش از اندازه استفاده شده اند. علاوه بر این بعضی پزشکان، آنتی بیوتیک هایی را به عنوان خط اول درمان تجویز می کنند، که تجویز آنها به عنوان اولین گزینه درمان توصیه نمی شود.

برای 35% از موارد مبتلا به عفونت ادراری بدون عارضه، سیپروفلوکساسین تجویز می شود. برای 2% عفونت های ادراری هم لووفلوکساسین تجویز می شود. این درحالی است که این دو آنتی بیوتیک، بسیار قوی بوده و درمان های مهمی محسوب می شوند، لذا توصیه می شود فقط برای برخی عفونت های ادراری پیچیده تر تجویز شوند. ضمنا سیپروفلوکساسین و لووفلوکساسین می توانند منجر به ایجاد عوارض جانبی خطرناک شوند. 

سازمان غذا و دارو هشدار داده که استفاده از این دارو محدود شود. چراکه عوارض جانبی بالقوه ای دارند که ممکن است منجر به ناتوان شدن تاندون ها، عضلات، مفاصل و سیستم عصبی مرکزی گردند. علاوه بر این در بسیاری از کشورها باکتری های رایجی که عامل عفونت ادراری هستند، نسبت به این آنتی بیوتیک ها مقاوم شده اند.

درمان های نوظهور

علاوه بر آنتی بیوتیک ها، درمان های نوظهور دیگری هم وجود دارند، از جمله د-مانوز (d-mannose)؛ د-مانوز قندی است که می توان بصورت خوراکی، برای جلوگیری از تکثیر باکتری ها در مثانه مصرف نمود.

این دارو جدیدتر است و هنوز در برنامه درمان بالینی گنجانیده نشده است.

مدیریت و کنترل درد ناشی از عفونت ادراری

اگر برای درمان عفونت ادراری، آنتی بیوتیک تجویز شود، انتظار می رود ظرف مدت دو تا سه روز تسکین حاصل گردد. اکثر علائم عفونت ادراری، از جمله دیسوریا و ناراحتی هنگام ادرار، اغلب چند ساعت پس از مصرف دارو بهبود می یابند.

با این وجود، از آنجائیکه عفونت های ادراری باعث ایجاد ناراحتی می شوند، معمولا پزشکان برای کنترل درد و ناراحتی ایجاد شده هم دارو تجویز می کنند. فنازوپیریدین یک نمونه از داروهایی است که برای تسکین موقت/فوری درد ناشی از عفونت ادراری تجویز می شود.

این دارو باعث تغییر رنگ ادرار و دیگر ترشحات بدن، از جمله اشک چشم می گردد. این عارضه گاهی اوقات روی لنزهای تماسی هم تاثیر می گذارد. لازم به ذکر است فنازوپیریدین فقط به عنوان یک مسکن موثر است و تاثیری روی درمان عفونت های ادراری ندارد.

اگر عفونت ادراری، بدون درمان رها شود چه اتفاقی می افتد؟

برخلاف تصور عموم، سیستم ایمنی بدن، اغلب به تنهایی قادر به درمان عفونت ادراری می باشد. مطالعات نشان داده اند که عفونت ادراری بدون عارضه، در 25% تا 42% زنان بدون مصرف آنتی بیوتیک، خود به خود بهبود یافته است.

البته این مسئله بدین معنا نیست که همه ی عفونت های ادراری خود به خود، بدون درمان از بین می روند. بعضی عفونت های ادراری اگر درمان نشوند، می توانند منجر به ناراحتی های مداوم و دیگر مشکلات جدی مربوط به سلامت، اعم از آسیب دیدگی کلیه ها یا عفونت شدید شوند. بنابراین در صورت مشاهده علائم عفونت ادراری، مراجعه به پزشک ضروری است.

پزشکان درمان مناسب برای هر بیمار را مطابق ویژگی های شخصی وی برنامه ریزی کرده، و هیچ درمان یکسانی برای همه ی بیماران وجود ندارد. هنگام مراجعه به پزشک، بدون خجالت تمام سوالات خود را مطرح کنید، بخصوص اگر دارویی که برای شما تجویز شده در دسته داروهای پیشنهادی قرار نمی گیرد.

این مقاله، پنجمین بخش از سری مقالات شناخت عفونت ادراری است. هدف از ارائه این مجموعه هفت قسمتی، ارائه اطلاعات درست و قابل درک علمی در مورد عفونت ادراری است.

کِیس هایی که در این مقالات مورد بررسی قرار گرفته اند، از میان مراجعه کنندگان به کلینیک های معتبر انتخاب شده اند.

لیست مقالات 7 قسمتی مربوط به عفونت های ادراری:

بخش اول – انواع عفونت های ادراری و علائم آن

بخش دوم – راه های پیشگیری از عفونت های ادراری مکرر

بخش سوم – باورهای غلط در مورد عفونت های ادراری

بخش چهارم – مراجعه به پزشک برای عفونت ادراری

بخش پنجم – داروهای موثر در درمان عفونت ادراری