نحوه صحیح استفاده از ماسک در زمان بیماری کرونا

معمولا استفاده از ماسک سبب ایجاد حس امنیت و اطمینان خاطر افراد می گردد. اما آیا ماسک های چند لایه جراحی می توانند شما را از قرار گرفتن در معرض یا انتقال برخی بیماری های عفونی مصون دارد؟ آیا استفاده از ماسک در جلوگیری از انتقال کووید 19 (پیشگیری از کروناویروس) موثر است و شما کمتر در معرض خطر این ویروس ناشناخته قرار می گیرید؟ آیا در صورت استفاده از ماسک، روش هایی برای پوشیدن و درآوردن ماسک وجود دارد؟

برای پاسخ به این سوالات با ما همراه باشید:

اطلاعات این مقاله برگرفته از به روزترین مقالات علمی (2020) معتبرترین سایت های دنیا می باشد.

در نظر داشته باشید، با تکمیل مطالعات، احتمال دارد نتایج جدیدتری بدست بیایند، بنابراین اطلاعات مربوط به این بیماری به مرور زمان به روز می شوند.

در صورت دارا بودن مشکلات سلامتی، به پزشک متخصص مربوطه مراجعه نمایید.

جهت دریافت هرگونه اطلاعات و مشاوره درباره ویروس کرونا فقط با شماره ۱۹۰ تماس بگیرید.

اویرو در خصوص مسائل پزشکی، انتخاب مکمل ها و لزوم مصرف آنها به غیر از مقاله ی درج شده هیچگونه مشاوره ای ارائه نمی دهد.

ماسک جراحی چیست؟

ماسک جراحی نوعی از ماسک های صورت است که یکبار مصرف بوده و روی صورت حالتی آزاد دارد. این مدل از ماسک مستطیل شکل، دارای بندهای الاستیک در دو طرف ماسک می باشد که پشت گوش قرار گرفته و یا در پشت سر گره زده می شود. این ماسک ممکن است یک نوار فلزی در بخش بالایی خود داشته باشد که به کمک آن می توان ماسک را روی پل بینی ثابت کرد.

ماسک جراحی سه لایه ای که به درستی روی صورت قرار گرفته باشد، می تواند از عبور میکرو ارگانیسم هایی که به صورت قطره ای، ترشحی، پاششی و پخش شدن در هوا وارد بینی و دهان می شوند، جلوگیری کند. عملکرد ماسک جراحی سه لایه به صورت زیر است:

• خارجی ترین لایه: از خروج آب، خون و سایر مایعات بدن جلوگیری می کند.
• لایه میانی: از ورود پاتوژن های ویژه که بیماری زا هستند، جلوگیری می کند.
• داخلی ترین لایه: رطوبت و تعریق هوای بازدم را جذب می کند.

در نظر داشته باشید که لبه های ماسک های جراحی، سبب ایجاد حالت مهر و موم در نواحی اطراف بینی و دهان نمی شوند. بنابراین، آنها نمی توانند ذرات کوچک معلق در هوا از جمله سرفه یا عطسه را فیلتر کنند. اما زدن ماسک قطعا از نزدن آن موثرتر است و در صورت استفاده ماسک در تمامی افراد، احتمال انتقال بیماری بسیار بسیار کاهش خواهد یافت.

چه زمانی باید از ماسک صورت استفاده کنیم؟

سازمان بهداشت جهانی (World Health Organization)، استفاده از ماسک های جراحی را فقط در شرایط زیر توصیه می کند:

• زمانی که تب دارید، سرفه می کنید یا از علائم مشکلات تنفسی رنج می برید.
• زمانی که در نزدیکی شما فرد مبتلا به علائم تنفسی وجود دارد. در این صورت در فاصله 6 فوت (در حدود 1.5 متر) یا کمتر باید از ماسک استفاده کنید.

گرچه ماسک جراحی می تواند به شما در عدم انتقال ریز قطره های ناشی از علائم تنفسی کمک کند اما این مدل ماسک نمی تواند سبب پیشگیری از کروناویروس جدید کووید 19 که با نام SARS – CoV – 2 شناخته شده است، محافظت کند. این موضوع به این دلیل است که:

• این ماسک ها ذرات ریز معلق در هوا را را فیلتر نمی کنند.
• کاملا روی بینی قرار نمی گیرند، بنابراین ذرات معلق در هوا به راحتی از کناره های ماسک وارد دهان و بینی می شوند.

تحقیقات زیادی بر روی ماسک های جراحی انجام شده اند که نشان می دهند این ماسک ها قابلیت جلوگیری از انتقال یا ورود ویروس های ناشی از بیماری های واگیردار در مکان های عمومی جامعه را ندارند.

در حال حاضر مرکز کنترل و جلوگیری از بیماری ها (CDC)، بدلیل کمبود ماسک، استفاده از ماسک های جراحی یا N95 را برای عموم مردم توصیه نمی کند. کادر درمانی و متخصصان سلامت به این منابع درمانی نیاز بیشتری داشته و لازم است حتما از ماسک استفاده کنند.

توصیه CDC جهت جلوگیری از انتقال و شیوع کووید 19، استفاده از ماسک های صورت پارچه ای می باشد که افراد بتوانند صورت، دهان و بینی را کاملا بپوشانند. همچنین دستورالعمل هایی توسط این مرکز منتشر شده است که با استفاده از آن ها می توانید ماسک های پارچه ای خود را به آسانی تهیه کرده و از ویروس کرونا در امان باشید.

 

چگونه ماسک جراحی را به شکل صحیحی روی صورت قرار دهیم؟

اگر ضرورت دارد که از ماسک جراحی استفاده کنید، گام های زیر می تواند به شما در نحوه صحیح استفاده از ماسک، کمک نمایند:

1- قبل از قرار دادن ماسک بر روی صورت، دست های خود را به مدت حداقل 20 ثانیه با آب و صابون بشویید و یا با استفاده از محصول های ضد عفونی کننده الکلی دست های خود را ضدعفونی کنید.

2- ایرادات احتمالی ماسک مانند هر نوع پارگی یا گره خوردگی را بررسی کنید.

3- بخش رنگی ماسک را بیرون قرار دهید.

4- اطمینان حاصل کنید که نوار متالیک بالای ماسک قرار گرفته و دقیقا روی پل بینی واقع گردد.

5- اگر ماسک:

• دارای کش های پشت گوش است، هر کدام را پشت گوش قرار دهید تا به خوبی صورت شما را بپوشاند.
• گره ای می باشد، ماسک را با استفاده از دو بند بالایی نگه داشته و آن را در قسمتی امن و نزدیکی بالای سر ببندید. سپس دو نوار پایینی را در نزدیکی گردن محکم کنید.
• باند الاستیک دوتایی دارد، بخش بالایی را روی سر قرار داده و قسمت دیگر را در پشت گردن خود ثابت و محکم کنید.

6- نوار متالیک بالای ماسک قابلیت شکل دهی دارد پس براساس فرم و اندازه بینی خود به آن شکل دهید تا کناره بینی شما را به خوبی بپوشاند. برای این کار با استفاده از دو انگشت خود نوار را روی بینی شکل دهید.

7- قسمت پایینی ماسک را زیر دهان و چانه خود قرار دهید.

8- از پوشانندگی ماسک روی صورت و بینی خود اطمینان حاصل کرده و ماسک را با فرم صورت خود تنظیم کنید.

9- ماسک را در موقعیت های مختلف لمس نکنید.

10- اگر ماسک آلوده یا مرطوب شد، آن را با ماسک جدید و تمیزی جایگزین کنید.

وقتی که ماسک را به شکل درست روی صورت قرار دادید، موارد هشداری وجود دارند که باید در ذهن خود داشته و آنها را رعایت نمایید تا از انتقال عوامل بیماری زا به صورت یا دهان خود جلوگیری کنید.

این عوامل عبارتند از:

• عدم لمس ماسک بعد از قرار گرفتن بر روی صورت، چرا که ممکن است دستان شما حاوی مقادیر زیادی پاتوژن باشد که به راحتی به ماسک انتقال پیدا می کند.
• عدم آویزان کردن ماسک از یک سمت گوش.
• عدم آویزان کردن ماسک از گردن.
• گره زدن ماسک به صورت ضربدری نباشد.
• از ماسک یکبار مصرفی که قبلا استفاده شده است، مجددا استفاده نکنید.

اگر به هر دلیلی مجبور شدید که ماسک خود را لمس کنید، ابتدا دستتان را بشوئید. بعد از دست زدن به ماسک هم مجددا دست های خود را شستشو دهید یا از ضد عفونی کننده استفاده کنید.

نحوه در آوردن و دور انداختن ماسک جراحی:

درآوردن ماسک از روی صورت بسیار مهم است بطوریکه باید مراقب باشید میکروب های موجود در ماسک به دست یا صورتتان منتقل نشود. همچنین باید به شکلی مطمئن ماسک را دور بیاندازید.

مراحل در آوردن ماسک صورت:

1- قبل از در آوردن ماسک، دست خود را تمیز شسته یا از محصولات ضد عفونی کننده استفاده کنید.

2- از لمس کردن ماسک اجتناب کنید چرا که احتمال آلودگی ماسک وجود دارد.

3- شما می توانید با دقت ماسک خود را از صورت خود بردارید، زمانی که:

• هر دو بند متصل به لوپ گوش را جدا کرده اید.
• ابتدا گره پایین و سپس گره بالایی ماسک را باز کرده اید.
• ابتدا نوار پایینی را با بالا کشیدن به سمت سرتان درآورده سپس همین کار را با نوار بالایی انجام دهید.

4- کش ها یا بندهای دو طرف ماسک را گرفته و در سطل زباله بیندازید.

5- بعد از دور انداختن ماسک، دستان خود را شسته یا با محلول های الکلی به خوبی تمیز و ضد عفونی کنید.

ماسک N95 چیست؟

ماسک N95 دقیقا به شکل و فرم صورت طراحی شده است. به دلیل اینکه این نوع ماسک کاملا بر روی صورت قرار می گیرد، احتمال انتقال ذرات معلق در هوا از دهان و بینی یا ورود به داخل آن ها بسیار کم است. این نوع از ماسک، ذرات کوچک معلق در هوا را به خوبی فیلتر می کند.

نکته کلیدی در استفاده از این ماسک نحوه قرارگیری صحیح آن بر روی صورت است. سالانه، محققان حوزه سلامت تست قرارگیری ماسک N95 بر روی صورت را بررسی و انجام می دهند تا از کاربرد این ماسک اطمینان حاصل نمایند.

ماسک N95 معمولا عوامل بیماری زا و ویروسی را بهتر از ماسک های جراحی فیلتر کرده و پوشش بهتری دارد.

طبق تحقیقات انجام شده، این نوع ماسک تا 95% از ذرات معلق کوچک در هوا (0.3 میکرون) و عوامل بیماری زا را فیلتر می کند. اما با این وجود این ماسک نیز محدودیت های خود را دارد.

سازمان غذا و دارو (FDA) استفاده از ماسک N95 را در مجامع عمومی و برای محافظت از ویروس ها و بیماری های واگیرداری مانند کووید 19 تولید نمی کند؛ چرا که اگر این ماسک ها به درستی روی صورت قرار نگرفته باشند، قادر به فیلتر کردن ذرات معلق در هوا و عوامل بیماری زا نخواهند بود.

براساس نظر FDA، بهترین راه جلوگیری از ابتلا به کووید 19 (کروناویروس)، عدم قرار گرفتن در برابر ویروس با رعایت فاصله گیری اجتماعی و شستشوی مکرر دست ها می باشد.

تحقیقات انجام شده در سال 2016 نشان می دهند که تفاوت معنی داری مابین استفاده از ماسک های جراحی و ماسک های N95 هنگام استفاده توسط کارکنان بهداشت و درمان در محیط های کلینیکی جهت جلوگیری از عفونت های حاد تنفسی وجود نداشت.

این ادعا در سال 2019 نیز بررسی شد که از یافته های تحقیق قبلی پشتیبانی نمود.

اما بهترین روش جهت محدود کردن عفونت چیست؟

اگر شما بیماری دستگاه تنفسی دارید، بهترین راه به حداقل رساندن، رفت و آمد شما با دیگر افراد است. همچنین، برای کاهش ریسک انتقال ویروس یا مقابله با کووید 19 توصیه هایی از سازمان بهداشت جهانی را در ادامه مرور می کنیم:

• بهداشت دست خود را به خوبی رعایت کنید: این کار با استفاده از شستشوی حداقل 20 ثانیه ای دست ها با آب و صابون قابل انجام است.
• در صورت عدم دسترسی به آب و صابون، از ضد عفونی کننده دست حاوی حداقل 60% الکل استفاده کنید.
• از لمس کردن صورت، دهان و چشمانتان اجتناب کنید.
• فاصله اجتماعی مناسب با دیگران را رعایت کنید. توصیه CDC فاصله حداقل 6 فوت (1.82 متر) است.
• از قرار گرفتن در مکان های عمومی و پرجمعیت اجتناب کنید.
• در صورت امکان در خانه بمانید و استراحت کنید.

سخن آخر:

ماسک های جراحی می توانند ذرات بزرگ معلق در هوا را فیلتر کنند در صورتی که ماسک N95 حفاظت بیشتری در برابر ریز ذرات معلق کوچک در هوا دارند. پوشیدن و درآوردن ماسک ها به طور صحیح می تواند به شما و اطرافیانتان کمک نموده و از انتقال عوامل بیماری زا جلوگیری کند.

اگرچه ماسک های صورت به کاهش پخش و انتشار میکرو ارگانیسم ها کمک می کنند اما نشان می دهند که استفاده از ماسک صورت همیشه نمی تواند شما یا دیگران را در برابر عوامل بیماری زایی مانند ویروس کرونا – کووید 19 محافظت کند.