بهترین رژیم غذایی برای زنان مبتلا به اندومتریوز

از آنجائیکه اندومتریوز باعث ایجاد التهاب می شود، یک رژیم غذایی ضد التهابی غنی از غذاهای کامل و سبزیجات می تواند به کاهش علائم دردناک کمک کند.
میوه ها، غذاهای غنی از امگا-3، محصولات ارگانیک و فیبرهای خوراکی مثل جو و سبوس، چند نمونه از خوراکی های موثر در تسکین علائم دردناک اندومتریوز هستند.
زنان مبتلا به اندومتریوز می بایست از خوردن گوشت قرمز، چربی های ترانس، گلوتن، الکل و کافئین خودداری کنند.

اندومتریوز وضعیتی است که در آن بافت داخل رحم (که آستر رحم یا اندومتریوم هم نامیده می شود) در ناحیه ای خارج از رحم رشد می کند. این اتفاق منجر به ایجاد علائمی مثل ناراحتی های شکمی و پریودهای سنگین/دردناک می شود. در ایران، حدودا 10% زنان در سنین باروری اندومتریوز دارند.

مطالعات نشان داده اند که با رعایت یک رژیم غذایی درست می توان علاوه بر کاهش خطر ابتلا به اندومتریوز، علائم دردناک آن را هم تسکین بخشید. (البته برای اثبات این ادعا تحقیقات بیشتری لازم است).

در این مقاله هر آنچه لازم است در مورد ارتباط بین رژیم غذایی و سلامت رحم بدانید جمع آوری گردیده است.

اطلاعات این مقاله از به روزترین مقالات علمی سال 2020 برگفته شده است.

رابطه بین اندومتریوز و التهاب

اندومتریوز زمانی اتفاق می افتد که بافت تشکیل دهنده آستر رحم، در ناحیه ای خارج از رحم رشد کند. این مسئله یک محیط التهابی ایجاد می کند که ساختارهای اطراف، از جمله روده، مثانه، تخمدان ها و لوله های فالوپ را تحریک کرده و در نتیجه منجر به درد می شود.

با پیشروی اندومتریوز، سیستم ایمنی بدن به خطر می افتد و به دنبال آن سطح استرادویل و پروستاگلاندین E2 (هورمون های محرک التهاب) افزایش می یابد. به همین خاطر اکثر متخصصان به افراد مبتلا به اندومتریوز توصیه می کنند از یک رژیم غذایی ضد التهاب پیروری کنند که علاوه بر جلوگیری از تشدید وضعیت، به کنترل علائم هم کمک می کند. رژیم های غذایی ضد التهابی تا حد زیادی بر پایه گیاهان و غذاهای غیر فرآوری شده از جمله سبزیجات، ماهی و آجیل استوار هستند.

“با پیروی از یک رژیم غذایی ضد التهاب می توان درد و ناراحتی ناشی از اندومتریوز را کاهش داد.”

بهترین رژیم غذایی برای زنان مبتلا به اندومتریوز:

برای به حداقل رساندن علائم اندومتریوز، برنامه غذایی خاصی لازم نیست، بلکه اصلاحات تغذیه ای به تنهایی مکفی هستند. کافی است برخی خوراکی ها بیشتر مصرف شوند و از مصرف برخی خوراکی ها اجتناب شود.

غذاهایی که به کاهش علائم اندومتریوز کمک می کنند

تحقیقات نشان داده اند خانم هایی که از یک رژیم غذایی سرشار از میوه، سبزیجات و چربی های سالم پیروری می کنند و غذاهای ناسالم و گوشت قرمز کمی مصرف می کنند، کمتر از دیگران در معرض ابتلا به اندومتریوز قرار دارند.

در ادامه توصیه های غذایی جمع آوری شده اند که اثربخشی آنها در کنترل علائم اندومتریوز به اثبات رسیده است:

بیشتر میوه بخورید: براساس یک مطالعه در سال 2018، افزایش مصرف میوه تاثیر مثبتی روی کاهش علائم اندومتریوز دارد. به گفته محققان علت این اثربخشی، دریافت مواد مغذی بیشتری است که باعث تولید ویتامین A می شوند. این مواد مغذی را می توانید به مقدار خیلی زیاد از طریق مرکبات دریافت کنید.
به اندازه کافی فیبر مصرف کنید: یکی از اصلاحات ساده ای که می توانید روی رژیم غذایی خود اعمال کنید، اضافه کردن فیبر است. براساس یک مطالعه در سال 2009، افزایش مقدار مصرف فیبر منجر به کاهش غلظت استروژن می گردد. سبوس، جودوسر، دانه چیا، دانه کتان، میوه و سبزیجات از جمله بهترین منابع فیبر هستند.
غذاهای ارگانیک مصرف کنید: هر جا که می توانید، انواع ارگانیک را جایگزین کنید. چراکه زنان مبتلا به اندومتریوز، احتمالا نسبت به هورمون های موجود در غذاهای غیرارگانیک آسیب پذیر‌‌تر هستند. تا جائیکه می توانید سعی کنید ارگانیک بخورید، اما اگر دسترسی یا قیمت یک عامل بازدارنده است، اشکالی ندارد که آنچه در دسترس شماست مصرف کنید. فراموش نکنید در این مورد لازم است پوستتان را هم از فرآورده های غیرارگانیک دور کنید.
امگا 3 بیشتری مصرف کنید: ماهی سالمون آزاد، ماهی قزل آلا و ماهی ساردین از جمله منابع غذایی غنی از اسیدهای چرب امگا 3 هستند. علاوه بر این گردو، دانه چیا، تخم کتان تازه خیس خورده، و تخم مرغ های غنی شده هم منابع عالی به شمار می آیند. این خوراکی ها بطور انحصاری روی بهبود اندومتریوز تاثیر می گذارند چون باعث کاهش التهاب فعال در بدن می شوند. طبق یک مطالعه در سال 2015 هر چه سطح امگا 3 بیشتر باشد، مواد التهابی کمتری سنتز می شوند.
یک مطالعه دیگر در سال 2010 نشان داده زنانی که اسید های چرب امگا 3 مصرف می کرده اند، تا 22% کمتر از دیگران مبتلا به اندومتریوز شده اند. علت این مسئله آن است که اسیدهای چرب امگا 3 ضد التهابی هستند و احتمالا از لانه گزینی سلول های اندومتریوز جلوگیری می کنند.
غذاهایی مصرف کنید که آهن زیادی دارند: بمنظور جایگزینی خون از دست رفته در اثر پریودهای سنگین، غذاهای غنی از آهنی مثل تخم مرغ، ماهی، سبزیجات دارای برگ سبز و لوبیا سیاه مصرف کنید.

غذاهایی که زنان مبتلا به اندومتریوز می بایست از مصرف آنها پرهیز کنند

اگرچه با رژیم غذایی نمی توان اندومتریوز را درمان کرد، اما با پرهیز از مصرف غذاهایی که باعث التهاب و افزایش سطح استروژن بدن می شوند، می توان به بهبود علائم کمک کرد. به خاطر داشته باشید که التهاب و سطح استروژن از جمله عوامل محرک اندومتریوز محسوب می شوند. بنابراین توصیه های زیر را جدی بگیرید:

از مصرف گوشت قرمز پرهیز کنید: گوشت قرمز، بخصوص گوشت قرمز فرآوری شده، می تواند منجر به افزایش استروژن گردد. براساس یک مطالعه در سال 2018، مصرف زیاد گوشت قرمز، خطر ابتلا به اندومتریوز را تا 56% افزایش می دهد. علاوه بر این گوشت قرمز حاوی مقادیر فراوانی هورمون است و یک خوراکی پیش التهابی محسوب می شود که می تواند منجر به افزایش علائم ناراحت کننده در کسانی که قبلا به اندومتریوز مبتلا بوده اند شود.
سمت فرآورده های تقویت کننده استروژن نروید: الکل و کافئین سطح استروژن را تقویت می کنند و می بایست از مصرف آنها پرهیز شود.
مصرف چربی های اشباع شده و چربی های ترانس را محدود کنید: قطعا محدود کردن مقدار مصرف چربی های ترانس و اشباع شده، بسیار مهم است. اگرچه کاهش دادن مصرف چربی های ترانس برای همه ی افراد انتخابی خوب است، اما یک مطالعه در سال 2010 نشان داد، میزان مصرف چربی کل، ارتباطی با اندومتریوز ندارد، اما چربی ترانس با خطر افزایش این ناراحتی مرتبط است. زنانی که مقدار زیادی چربی ترانس از طریق مصرف غذاهایی مثل سیب زمینی سرخ کرده دریافت کرده اند، خطر ابتلا به اندومتریوز تا 48% در آنها بیشتر بوده است.
از مصرف گلوتن اجتناب کنید: یک مطالعه در سال 2012 به بررسی تاثیر رژیم غذایی بدون گلوتن در کاهش علائم دردناک مرتبط با اندومتریوز پرداخت. از 207 شرکت کننده ای که در این مطالعه حضور داشتند، 156 نفر آنها از کاهش چشم گیر علائم خبر دادند. براساس این مطالعه محققان به این نتیجه رسیدند که پیروی کردن از یک رژیم غذایی فاقد گلوتن می تواند منجر به کاهش علائم دردناک اندومتریوز شود.

ممکن است اجتناب کردن از برخی غذاها دشوار باشد، اما اصلاح رژیم غذایی و جایگزین کردن وعده های غذایی که خواص ضد التهابی دارند، و سرشار از امگا 3 هستند، و سبزیجات متنوعی را دربر می گیرند، می تواند برای زنان مبتلا به اندومتریوز تغییرات مثبتی را به همراه آورد.