تاخیر در تخمک‌گذاری : علل و میزان احتمال باروری

علل تاخیر در تخمک گذاری شامل استرس شدید، سندروم تخمدان پلی کیستیک، هایپرپرولاکتینمی است که بر روی بارداری و چرخه قاعدگی اثر منفی دارند.

 

مقدمه

تاخیر در تخمک گذاری هنگامی رخ می دهد که در زمان نزدیک به شروع دوره قاعدگی بعدی فرد تخمک گذاری انجام شود. تاخیر در تخمک گذاری روی باروری و قاعدگی اثر دارد.

بسته به طول دوره قاعدگی، بیشتر زنان 10 تا 16 روز قبل از شروع دوران قاعدگی تخمک‌گذاری می‌کنند.

بنا بر اعلام دفتر بهداشت زنان، متوسط ​​دوره چرخه قاعدگی 28 روز است اما در برخی افراد چرخه‌ قاعدگی بین 21 تا 38 روز به طول می‌انجامد.

در افرادی که چرخه طولانی تر یا بسیار نامنظمی‌ دارند تخمک گذاری با تاخیر مواجه شده یا ممکن است در هر چرخه تخمک‌گذاری انجام نشود.

 

همچنین بخوانید:

تخمک گذاری چیست؟ زمان و علائم آن (کلیک)

 

علل تاخیر در تخمک‌ گذاری

استرس شدید روی چرخه قاعدگی تاثیر منفی دارد.

سایر علل تاخیر در تخمک گذاری عبارتند از:

 

همچنین بخوانید:

8 علت عقب افتادن پریود (کلیک)

 

سندروم تخمدان پلی کیستیک

سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یکی از شایع ترین علل ناباروری زنان است. 6 تا 12% از همه زنانی که در سن باروری قرار دارند به این بیماری مبتلا هستند.

علائم و نشانه های سندروم تخمدان پلی کیستیک عبارتند از:

• دوره ‌قاعدگی نامنظم یا بدون قاعدگی (پریود نشدن)
  
• سطح بالای هورمون‌های مردانه که باعث افزایش موهای صورت یا آکنه شدید می‌شود.
• کیست تخمدان که روی زمان تخمک‌گذاری تاثیر می‌گذارد.
• اضافه وزن یا چاقی

 

بر اساس اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC)، با درمان بیماری توانایی فرد برای باروری بهبود یافته و خطر بروز عوارضی مانند دیابت نوع 2 و بیماری های قلبی کاهش می‌یابد.

گزینه های درمانی شامل مصرف دارو، کاهش وزن و تغییرات سبک زندگی می‌شود.

 

همچنین بخوانید:

سندروم تخمدان پلی کیستیک (کلیک)

 

کم کاری غده تیروئید

بر اساس اعلام موسسه ملی دیابت و گوارش و بیماری های کلیوی (NIDDK)، کم کاری غده تیروئید یا تیروئید کم تحرک بدین علت است که بدن به اندازه کافی هورمون تیروئید تولید نمی کند. کم کاری غده تیروئید روی چرخه قاعدگی اثر می‌گذارد و مانع از تخمک گذاری می شود.

NIDDK نشان می دهد که تقریبا 4.6% درصد افراد در ایالات متحده که در سن 12 سالگی و بالاتر قرار دارند به کم کاری غده تیروئید مبتلا هستند.

احتمال ابتلای زنان به این بیماری بسیار بیشتر از مردان است.

با مصرف دارو، هورمونهای تیروئید به حد نرمال بازمی‌گردند و تخمک گذاری را تنظیم کرده و باروری بهبود پیدا می‌کند.

در یک مطالعه در سال 2012 که روی 394 زن نابارور انجام شد، 9.23% آن‎‌ها دچار کم کاری غده تیروئید بودند. پس از درمان، 76.6% آن‌ها ظرف 1 سال باردار شدند.

 

همچنین بخوانید:

کم کاری تیروئید : علت و درمان (کلیک)

 

استرس شدید

استرس و فشار شدید روحی و جسمی می تواند سبب متوقف شدن تخمک‌گذاری و یا تغییرات دیگر قاعدگی گردد.

چند نمونه از عوامل استرس‌زای شدید عبارتند از:

• خشونت خانگی یا جنسی
• بیماری مزمن یا کشنده مانند سرطان
• مرگ یکی از عزیزان
• زندگی در دوران جنگ
• زنده ماندن پس از یک فاجعه طبیعی

 

گزارش یک مطالعه قدیمی در سال 2009 نشان داد که میزان اختلالات قاعدگی زنان در چین که از یک زلزله 8 ریشتری جان سالم به در بردند بطور قابل توجهی افزایش یافته بود.

 

همچنین بخوانید:

استرس: علت ها و راه های مدیریت آن (کلیک)

 

شیردهی

هنگامی که نوزاد فقط از شیر مادر تغذیه می‌کند (شیردهی انحصاری) قاعدگی و تخمک گذاری بدن به طور طبیعی متوقف می‌شود.

بر اساس تعریف سازمان تنظیم خانواده امریکا، شیردهی انحصاری یعنی:

تغذیه نوزاد با شیر مادر حداقل هر 4 ساعت در روز و هر 6 ساعت در شب، بدون هیچ غذای کمکی دیگر

از آنجا که شیردهی با توقف تخمک‌گذاری همراه است برخی زنان از آن به عنوان روشی برای جلوگیری از بارداری استفاده می‌کنند.

با این حال، این روش خیلی مؤثر نیست. تقریباً 2% از افرادی که از این روش استفاده می‌کنند ظرف 6 ماه پس از تولد نوزاد خود، دوباره باردار می‌شوند.

به طور معمول قاعدگی و تخمک گذاری طبیعی زمانی از سر گرفته می شود که دوران شیردهی مادر به پایان برسد یا کودک شروع به خوردن غذاهای جامد کرده و از شیر مادر کمتر تغذیه ‌کند.

 

همچنین بخوانید:

آنتی بادی های شیر مادر و فواید شگفت انگیز آن (کلیک)

 

هایپرپرولاکتینمی

بر اساس مقاله‌ منتشر شده در سال 2013 در مجله علوم تولید مثل انسان، هایپرپرولاکتینمی یکی از علل تاخیر و عدم تخمک‌گذاری است.

هایپرپرولاکتینمی زمانی رخ می‌دهد که بدن میزان پرولاکتینی بالاتر از حد طبیعی تولید کند. پرولاکتین هورمونی است که باعث تولید شیر مادر می‌شود.

بر اساس این مقاله، شیوع هایپروپرولاکتینمی از 0.4% کل جامعه تا 5% در کلینیک‌های تنظیم خانواده و 17% در زنان مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) متغیر است.

هایپرپرولاکتینمی ممکن است ناشی از وجود تومور خوش‌خیم مغزی و یا مصرف برخی داروها ایجاد شود.

این مقاله می افزاید: روش درمان با مصرف دارو، تولید پرولاکتین را کاهش می‌دهد، تومور را کوچک می‌کند، علائم را از بین می‌برد و روند تخمک گذاری طبیعی را سهولت می‌بخشد.

 

همچنین بخوانید:

قرص داستینکس (Dostinex) موثر در تنظیم سطح پرولاکتین (کلیک)

 

 

داروها

برخی داروها و مواد مخدر غیر قانونی مانع از تخمک گذاری می‌شوند. بر اساس ژورنال سلامت زنان، کانابیس در ایجاد اختلال در تخمک‌گذاری نقش دارد.

با این حال، تحقیقات در مورد تأثیر داروها و مواد خاص روی تخمک گذاری همچنان ادامه دارد و محققان برای تأیید هرگونه ارتباط بین دارو و تخمک‌گذاری باید تحقیقات بیشتری انجام دهند.

قطع مصرف این مواد یا تغییر دارو به تنظیم تخمک گذاری کمک می‌کند. با این وجود پیش از مشورت با پزشک خود نباید مصرف داروها را قطع کنید یا آن‌ها را تغییر دهید.

 

باروری و احتمال باردار شدن

تاخیر در تخمک گذاری بر روند باروری و توانایی باردار شدن فرد اثر منفی دارد.

دانشکده زنان و زایمان آمریکا (ACOG) اظهار داشت که مشکلات مربوط به تخمک گذاری مانند تاخیر یا عدم تخمک گذاری شایع ترین علل ناباروری زنان است.

زنانی که چرخه قاعدگی طولانی یا نامنظمی دارند، نمی‌دانند چه زمانی تخمک گذاری کرده اند. این مسئله فرایند باردار شدن را با مشکل مواجه می‌کند زیرا آنها نمی دانند چه موقع باید رابطه جنسی موثر داشته باشند.

با این حال، تاخیر در تخمک گذاری باروری را غیر ممکن نمی سازد. بسیاری از زنانی که تخمک گذاری نامنظم داشته‌اند با موفقیت باردار شده‌اند.

کیت‌های پیش بینی تخمک گذاری به افراد در تعیین زمان دقیق تخمک گذاری و تعیین زمان رابطه جنسی کمک می‌کنند.

اغلب افرادی که برخی شرایط پزشکی همانند بیماری های سندروم تخمدان پلی کیستیک، هایپرپرولاکتینمی یا کم کاری تیروئید دارند- که باعث تاخیر در زمان تخمک گذاری می‌شوند- پس از درمان بیماری می‌توانند باردار شوند.

 

همچنین بخوانید:

بهترین زمان نزدیکی بدون حاملگی (کلیک)

 

تاخیر در تخمک گذاری چگونه بر چرخه قاعدگی اثر می‌گذارد؟

تاخیر در تخمک گذاری روی چرخه قاعدگی اثر منفی می‌گذارد.

برخی افرادی که تخمک گذاری دیر هنگام دارند در دوران پریودی خونریزی شدیدی دارند.

بر اساس اعلام سرویس بهداشت ملی (NHS) در انگلستان، این امر به دلیل افزایش سطح هورمون استروژن در اولین روزهای چرخه قاعدگی رخ می‌دهد و باعث ضخیم شدن دیواره رحم می شود.

پس از آن تخمک گذاری سبب ترشح هورمون دیگر بدن یعنی پروژسترون می گردد. ترشح این هورمون موجب پشتیبانی رحم برای تقویت و حفظ باروری و حاملگی می شود.

با این وجود فقدان یا تاخیر در تخمک گذاری به این معنی است که بدن پروژسترون ترشح نمی‌کند. اما همچنان به ترشح استروژن ادامه می دهد و باعث می شود خون بیشتری در دیواره رحم ایجاد شود.

در یک نقطه مشخص، آستر رحم ناپایدار می شود و بدن در یک دوره قاعدگی سخت تر از حد طبیعی قرار می‌گیرد.

 

همچنین بخوانید:

پایین بودن سطح پروژسترون: علائم، عوارض و درمان (کلیک)

 

چه زمانی به پزشک مراجعه کنید؟

در صورتی که نگران چرخه قاعدگی، توانایی تخمک گذاری یا نگران وضعیت باروری خود هستید باید به پزشک مراجعه کنید.

هر چه زودتر به دنبال درمان باشید نتیجه بهتری می‌گیرید. بر اساس اعلام ACOG درمان این مشکل به خصوص برای بارداری ضروری است چون با افزایش سن، کمتر نتیجه می‌گیرید.

در صورت مشاهده علائم زیر مراجعه به پزشک ضروری است:

• چرخه قاعدگی کمتر از 21 روز یا بیشتر از 40 روز
• تغییرات ناگهانی در چرخه قاعدگی
• قطع ناگهانی دوره قاعدگی بدون هیچ دلیل مشخصی
• خونریزی شدید قاعدگی
• دردهای پریودی شدید
• مشاهده علائم سندروم تخمدان پلی کیستیک، کم کاری تیروئید یا هایپرپرولاکتینمی
• باردار نشدن افراد زیر 35 سال پس از 12 ماه تلاش و عدم بارداری افراد بالای 35 سال پس از 6 ماه تلاش

جمع‌بندی

تاخیر در تخمک گذاری بصورت مداوم در بارداری فرد موثر بوده و باعث کاهش باروری می شود. همچنین دوره های قاعدگی دشواری را به همراه دارد.

با این حال، تقریبا همه زنان این مشکل را تجربه می‌کنند.

اگر به ندرت تخمک گذاری دیر هنگام داشته اید، جای نگرانی نیست.

علل شایع تاخیر در تخمک‌گذاری عبارتند از: استرس، شیردهی و بیماری‌هایی مانند سندروم تخمدان پلی کیستیک و کم‌کاری غده تیروئید.

در موارد استرس و شیردهی، تغییر در قاعدگی و باروری معمولاً موقتی است.

در صورت ابتلا به یک بیماری زمینه‌ای، درمان آن به بهبود تخمک گذاری طبیعی کمک کرده و میزان احتمال باروری فرد را افزایش می‌دهد.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.