هر آنچه باید درباره کبودی ناگهانی و بدون علت بدن بدانید

کبودی ناگهانی یا تصادفی در بدن لزوما به معنای ابتلا به بیماری نیست. در این مقاله عوامل موثر و علل بروز کبودی ناگهانی بررسی می شود.

 

مقدمه

کبودی هنگامی اتفاق می افتد که خون زیر پوست جمع ‌شود. این اتفاق معمولاً بدنبال یک صدمه که منجر به آسیب دیدگی رگ های خونی می شود، رخ می دهد. با این حال توضیح علت همه کبودی ها به همین سادگی نیست. اگرچه کبودی بدون دلیل یا ناگهانی لزوما به معنای ابتلا به بیماری نیست اما هنوز هم می تواند ارزش مشورت با پزشک در این باره را داشته باشد.

در این مقاله به بررسی عوامل و علل کبودی تصادفی و علائم آن می پردازیم. همچنین درباره علت کبودی در بارداری و زمان مراجعه به پزشک صحبت می‌کنیم. با اویرومگ همراه باشید.

 

عوامل موثر در کبودی ناگهانی

کبودی، ناشی از وجود مشکلاتی در سلامت فرد است.

بیشتر کبودی‌ها جای نگرانی ندارند و پس از چند هفته خود به خود بهبود می‌یابند.

کبودی ها رنگ های متفاوتی دارند و رنگ پوست می تواند روی ظاهر کبودی تاثیر بگذارد.

با این حال، علت برخی کبودی های ناگهانی و پراکنده را به راحتی نمی توان تشخیص داد به خصوص اگر علائم دیگری هم همراه آن وجود داشته باشد.

بویژه کبودی های روی ناحیه تنه، پشت یا صورت می توانند نگران کننده باشند.

چند عامل اصلی که باعث به وجود آمدن کبودی ناگهانی می‌شوند عبارتند از:

 

سن:

افراد مسن بیش از دیگر افراد مستعد کبودی هستند. در این گروه از افراد، بویژه قسمت پشت بازوها، پوست نازک تر است و انعطاف پذیری کمتری دارد.

رگهای خونی خاصیت ارتجاعی خود را از دست می دهند و خیلی راحت تر می‌شکنند.

 

جنسیت:

بدن زنان نسبت به مردان بیشتر و راحت تر کبود می‌شود.

اگرچه هیچگونه شواهد پزشکی قطعی در مورد این موضوع وجود ندارد؛ اما معمولا خانم ها پوست نازک تری دارند و به همین علت کبودی‌ در این گروه از افراد بیشتر مشاهده می‌شود.

 

ژنتیک:

برخی عوامل ژنتیکی باعث ایجاد کبودی‌ ناگهانی می‌شوند.

به عنوان مثال، بیماری فون ویلبراند نوعی اختلال خونریزی ارثی است که مانع از انعقاد مناسب خون می‌شود و کبودی های ناگهانی یا کبودی های بزرگی ایجاد می کند.

حدود 1% از جمعیت ایالات متحده به این بیماری مبتلا هستند.

 

علل بروز کبودی ناگهانی

کبودی‌‌ که بدون هیچ علت خاصی روی بدن ظاهر می شود بسیار شایع است و تقریبا خیلی زود بهبود می یابد.

اما اگر کبودی همچنان ادامه داشته باشد، اندازه آن تغییر کند و یا غیر عادی به نظر برسد ممکن است ناشی از یک بیماری زمینه ای یا عوامل دیگری باشد.

برخی علل بروز کبودی ناگهانی عبارتند از:

 

داروها و مکمل‌ها

داروهایی مانند داروهای ضد انعقاد خون، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی و کورتیکواستروئیدها توانایی لخته شدن خون را کاهش می‌دهند.

در نتیجه، باعث تراوش خون از رگها و تجمع آن زیر پوست می‌شوند.

برخی مطالعات نشان می‌دهند که تعدادی از مکمل های غذایی مانند روغن ماهی، سیر و جنسینگ نیز در خونریزی و کبودی بدن نقش دارند.

اگر دارو مصرف می کنید و کبودی تصادفی دارید، باید جهت مشاوره به پزشک خود مراجعه نمایید و درباره تاریخچه داروهای مصرفی و سوابق بیماری های خانوادگی با او صحبت کنید.

 

اختلال خونریزی یا لخته شدن خون

اختلالات خونریزی زمینه ای مانند هموفیلی، ترومبوسیتوپنی یا کمبود فاکتور 5 باعث ایجاد کبودی می‌شوند.

هموفیلی یک بیماری ژنتیکی است که در آن، افراد فاقد فاکتور 8 و 9 (VIII or IX) انعقاد خون هستند و در نتیجه باعث کبودی بیش از حد می شود.

هموفیلی بیماری نادری است که مردان بیش از زنان به آن مبتلا می‌شوند.

افراد مبتلا به ترومبوسیتوپنی ایمنی، تعداد پلاکت خون کمی دارند و کبودی نیز بدون هیچ علتی ممکن است ظاهر شود. پلاکت ها سلول هایی هستند که به انعقاد خون و متوقف کردن خونریزی کمک می‌کنند.

کمبود فاکتور 5 (V)، نوعی اختلال خونریزی نادر است که در آن افراد، فاقد فاکتور پنج انعقادی پروتئین هستند؛ که مانع از لخته شدن خون می‌شود. علائم در هر سنی ممکن است رخ دهد اما موارد شدید این نوع بیماری در دوران کودکی شایع است.

سایر علائم شایع یک اختلال خونریزی عبارتند از:

• خون دماغ
• وجود خون در ادرار یا مدفوع
• خونریزی لثه‌ها

همچنین بخوانید:

علائم لخته شدن خون در بدن

 

عفونت

سپسیس (Sepsis) عفونتی است که باعث ایجاد سمومی در خون یا بافت ها می‌شود. در بیشتر افراد مبتلا به سپسیس انبوهی از لکه های خونی ریز ایجاد می‌شود که شباهت زیادی به خراش پوست با سوزن (خون مردگی) یا لکه‌های بنفش (پورپورا) دارد.

عدم درمان عفونت اندازه لکه‌ها را افزایش می‌دهد، باعث به هم پیوستن لکه‌ها می‌شود و کبودی‌های بیشتر و بزرگتری ایجاد می‌کند.

سپسیس که به آن مسمومیت خونی هم می‌گویند به درمان فوری و اضطراری نیاز دارد.

همچنین بخوانید:

روش های انتقال عفونت

 

کمبود ویتامین ها

رژیم غذایی ضعیف اثرات منفی بر سلامتی دارد و کمبود ویتامین ها کبودی ناگهانی ایجاد می‌کند.

برخی ویتامین های مهم که کمبود آن ها موجب ایجاد کبودی می شود شامل کمبود ویتامین C و کمبود ویتامین K هستند.

ویتامین C برای تولید کلاژن، تقویت سیستم ایمنی بدن و حفظ فعالیت آنتی اکسیدانی و در نهایت برای سلامتی انسان بسیار لازم و حیاتی است.

همچنین رادیکال های آزاد مضر که باعث تحلیل بافت و کبودی تصادفی می شوند را از بین می برد.

نتیجه کمبود شدید ویتامین C، بیماری اسکوربوت است که منجر به خونریزی لثه، افتادن دندان، از دست دادن ناخن انگشت و دندان و همچنین نارسایی قلبی نیز می‌شود.

به جز ویتامین C، کمبود ویتامین K یکی از علل خونریزی شدید، رشد ضعیف استخوان و بیماری های قلبی عروقی است.

کمبود این ویتامین در بزرگسالان نادر است و در دوره نوزادی بیشتر اتفاق می‌افتد.

با این وجود، مصرف داروهای ضد انعقاد خون و آنتی بیوتیک هایی که در تولید ویتامین K اختلال ایجاد می کنند کمبود این ویتامین را رقم می زنند.

با تغییر رژیم غذایی و مصرف مکمل‌ها از مشکلات و بیماری‌های ناشی از کمبود ویتامین جلوگیری کنید.

 

بیماری کبد یا کلیه

هنگامی که کبد آسیب دیده باشد تولید پروتئین های لازم برای لخته شدن خون متوقف می شود. به عنوان مثال سیروز نتیجه آسیب مداوم و طولانی مدت است و کبودی یکی از علائم آن است.

با این وجود کبودی تنها علامت بیماری نیست و ممکن است در کنار آن علائم دیگری مانند خستگی، کاهش اشتها، درد شکمی و حالت تهوع ظاهر شود.
به دلیل از بین رفتن خاصیت ارتجاعی پوست فرد مبتلا به بیماری کلیوی به راحتی کبود می شود.

داروها همچنین می توانند روند لخته شدن خون را مختل کرده و مانع از عملکرد مناسب پلاکت شوند.

اکیموز (خون مردگی) که به دلیل تراوش جریان خون از یک مویرگ شکسته به بافت اطراف رخ می دهد شایع است و به یک برنامه درمانی پیشگیرانه نیاز دارد.

هر کسی که مشکوک به بیماری کبد یا کلیه است باید با پزشک مشورت کند.

 

سایر علل کبودی ناگهانی

درمان‌ سرطان همانند شیمی درمانی و درمان هدفمند نیز ممکن است منجر به کبودی شوند. زیرا این درمان ‌ها سبب کاهش تعداد پلاکت‌های خون می شوند.

کبودی ناگهانی و آسان و خونریزی از علائم شایع سرطان خون (leukemia) است. این کبودی‌ها معمولا در قسمت‌های کمر و پشت، دست و پاها ظاهر می‌شود.

یکی دیگر از نشانه‌های سرطان خون وجود کبودی هایی است که هیچ دلیلی برای آن وجود ندارد.اگر کبودی مدت زیادی طول کشید تا از بین برود باید نگران سلامت خود باشید و به سراغ درمان بروید.

سندروم برنارد_سولیر  (Bernard-Soulier syndrome) یک بیماری نادر و ارثی لخته شدن خون است. بدن مبتلایان به این بیماری با خونریزی رگ‌های خونی کوچک زیر پوست به راحتی کبود می‌شوند.

سندروم گاردنر- دیاموند (Gardner-Diamond syndrome) بیماری است که باعث کبودی دردناک و ناگهانی به خصوص در نواحی بازو، پاها یا صورت می‌شود. این سندروم بیشتر در زنانی که بیماری روانی یا فشار روحی_روانی دارند رخ می‌دهد. کنترل این سندروم با پیگیری درمان روانپزشکی انجام می‌شود.

 

کبودی در دوران بارداری

پزشکان سطح پلاکت های یک زن را در طول دوره بارداری بررسی می کنند اما گاهی کبودی به علت اختلال ترومبوسیتوپنی حاملگی است که منجر به کاهش تعداد پلاکت خون می شود.

کبودی تنها در 4.4% تا 6.11% از بارداری ها رخ می‌دهد. این رقم حدود 75% از کل موارد ترومبوسیتوپنی در دوره بارداری را تشکیل می‌دهد.

همیشه هر گونه کبودی غیر معمول در دوران بارداری را به پزشک یا ماما اطلاع دهید.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنید

جلوگیری کامل از کبودی نواحی بدن غیر ممکن است. اغلب کبودی ها بی ضرر هستند اما برخی از آن ها از یک بیماری زمینه ای ناشی می‌شوند که در این صورت درمان بیماری لازم است.

در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:

• کبودی که بدون هیچ دلیل مشخصی رخ داده و با گذشت چند هفته بهبود نیافته است.
• کبودی که در نواحی غیر معمول بدن مانند نیم تنه، پشت کمر یا صورت ایجاد شود.
• مشاهده کبودی در یک ناحیه خاص یا مجموعه ای از کبودی ها که در قسمت های مختلف بدن پخش شده اند.
• کبودی‌های مکرر
• کبودی به همراه علائم دیگری مانند خستگی، حالت تهوع یا دمای بالای بدن

 

جمع بندی

بیشتر کبودی های ناگهانی موقتی بوده و جای نگرانی ندارند. با این وجود اگر کبودی پس از چند هفته برطرف نشد با پزشک خود صحبت کنید.

مشکلات انعقاد خون یا بیماری های زمینه ای یکی از علل بروز کبودی ناگهانی هستند که باید درمان شوند.

مصرف برخی داروهای خاص و پیری عوامل اصلی بروز کبودی ناگهانی هستند.

اگر علائم دیگری را در کنار کبودی ناگهانی و تصادفی تجربه کردید به پزشک مراجعه کنید.