اسهال می تواند مسئله ای ناراحت کننده باشد. در این مطلب 5 روش خانگی ساده و سریع برای درمان اسهال همراه با رژیم غذایی مناسب معرفی شده است.

اسهال یک مشکل گوارشی است که باعث دفع مدفوع شل و آبکی می شود.

اسهال معمولا برای چند ساعت تا چند روز، ایجاد ناراحتی می کند و بعد از آن علائم خود به خود رفع می شوند. (البته در مواردی دوره بیماری طولانی تر است.)

در این مطلب 5 روش خانگی درمان اسهال معرفی شده است. این راهکارها علائم را ساده تر کرده و به درمان سریع اسهال کمک می کنند.

بدن خود را رهیدراته کنید

آبرسانی کردن بدن برای رهایی از اسهال ضروری است.

اسهال باعث کم شدن مایعات، بخصوص آب بدن می شود. این اتفاق منجر به از دست رفتن الکترولیت هایی مثل سدیم و کلرید می شود.

برای بهبودی سریع احیای مایعات بدن ضروری است. در غیر اینصورت ممکن است شخص دچار کم آبی شود.

کم آبی برای کودکان و سالمندان بسیار خطرناک است. بنابراین اگر دچار اسهال شدند، آنها را به نوشیدن آب تشویق کنید.

نوشیدن آب اولین گام برای تجدید آب بدن است. می توانید با مخلوط کردن نصف قاشق چایخوری نمک بعلاوه 6 قاشق چایخوری شکر داخل یک لیتر آب، یک محلول رهیدراتاسیون بسازید.

اضافه کردن نمک و شکر به آب، به روده ها کمک می کند مایعات را بهتر جذب کنند. این محلول برای تجدید آب بدن بعد از یک دوره اسهال بسیار موثرتر از آب خالی عمل می کند.

نوشیدنی های دیگر هم می توانند مفید باشند. به عنوان مثال، نوشیدنی های ورزشی هم در تجدید آب بدن و بازگرداندن پتاسیم و سدیم بسیار موثرند. آبمیوه ها هم در بازگرداندن پتاسیم موثر هستند.

از نوشیدن هر چیزی که باعث تحریک بیشتر دستگاه گوارش می شود خودداری کنید. بخصوص:

نوشیدنی های کافئین دار
الکل
نوشابه های گازدار
نوشیدنی های خیلی داغ

یک رژیم غذایی موثر را دنبال کنید

در دوران جبران اسهال، پیروی از یک رژیم غذایی با وعده های غذایی مکرر و سبک بهتر از خوردن سه وعده غذایی سنگین و حجیم است.

یک رژیم غذایی خوب برای کسانی که اسهال دارند، غذاهای زیر را شامل می شود:

غذاهای سرشار از پکتین، مثل میوه
غذاهای غنی از پتاسیم، مثل سیب زمینی
غذاهای سرشار از الکترولیت، مثل نوشیدنی های ورزشی و سوپ میسو
سبزیجات پخته و نرم
مقادیر کافی پروتئین

بعضی افراد معتقدند در 24 ساعت نخست اسهال با رژیم غذایی مایعات می توان به تصفیه دستگاه گوارش کمک کرد. چنین رژیم غذایی شامل آبگوشت شور، سوپ بدون طعم و نوشیدنی های فراوان است. این نوع رژیم به احتمال زیاد مانع دفع شدید مدفوع می شود.

رژیم BRAT یکی دیگر از گزینه های پیش رو برای مبتلایان به اسهال است. این رژیم شامل خوراکی های زیر است:

Bananas – موز
Rice – برنج
Apple sauce – سس سیب
Toast – نان تست

رژیم BRAT ترکیبی از غذاهای بدون طعمِ کم فیبر و پر نشاسته است. این غذاها به بهبود قوام مدفوع کمک می کنند. مواد مغذی مفیدی مثل پتاسیم و پکتین هم در این رژیم جای دارند.

لازم به ذکر است رژیم BRAT محدودیت های بسیاری دارد و تغذیه متعادلی را ارائه نمی دهد. بنابراین پیروی از این رژیم برای مدت محدود (حداکثر 2 روز) مجاز است.

از خوردن بعضی غذاها اجتناب کنید

یکی از اقدامات موثری که می توانید انجام دهید، پرهیز از خوردن غذاهایی است که می توانند منجر به فشار یا تحریک دستگاه گوارش شوند. مثل:

غذاهای چرب / پرچرب
غذاهای ادویه دار
غذهای حاوی شیرین کننده های مصنوعی
غذاهای دارای فروکتوز بالا

بعضی پزشکان پرهیز از مصرف فرآورده های لبنی را هم توصیه می کنند. لبنیات در برخی افراد منجر به تشدید اسهال می شود. در خصوص این ادعا، شواهد محدود است. با این حال بهتر است افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز، از مصرف فرآورده های لبنی خودداری کنند.

پروبیوتیک بخورید

پروبیوتیک ها میکروارگانیسم هایی هستند که می توانند برای دستگاه گوارش سودمند باشند. آنها علاوه بر تقویت عملکرد روده، به مبارزه علیه عفونت ها کمک می کنند.

پروبیوتیک ها در حقیقت باکتری های زنده ای هستند که در برخی ماست ها و دیگر غذاهای تخمیر شده یافت می شوند. امروزه پروبیوتیک ها به شکل مکمل خوراکی هم در دسترس هستند.

بیشتر بخوانید:

مصرف پروبیوتیک برای اسهال

در سال 2010، محققان یک بررسی بزرگ در مورد پروبیوتیک ها انجام دادند. در این بررسی 63 مطالعه مختلف روی بیش از 8000 داوطلب مجددا بازنگری شد.

آنها متوجه شدند پروبیوتیک ها مدت زمان ریکاوری ناشی از اسهال را بطور چشمگیری کاهش می دهند. علاوه بر این، پروبیوتیک ها ایمن و فاقد هرگونه عارضه جانبی هستند.

مکمل های پروبیوتیکی توسط سازمان غذا و دارو (FDA) کنترل و بازبینی نمی شوند. چنین مکمل هایی را حتما از فروشگاه های معتبر خریداری کنید. هرگونه سوال یا ابهام را با پرشک مطرح کنید.

دارو مصرف کنید

داروهای متعددی برای درمان سریع اسهال در دسترس هستند.

داروهای ضد اسهال (Antimotility drugs) می توانند به کاهش علائم کمک کرده و سرعت درمان را بالا ببرند. لوپرامید یکی از شناخته ترین داروهای این خانواده است.

البته داروهای ضد اسهال همیشه هم مناسب نیستند. کسانی که اسهال خونی دارند، یا دچار تب شده اند نمی بایست بدون مشورت با پزشک، خودسرانه دارو مصرف کنند.

چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟

چند روش خانگی درمان اسهال که معرفی شدند، در بیشتر موارد برای تسکین علائم موثر هستند. در صورتی که اسهال بیشتر از 2 روز ادامه داشت، برای جلوگیری از عوارض جانبی به پزشک مراجعه نمایید.

مراجعه به پزشک برای اسهال در موارد زیر ضروری است:

وجود خون یا چرک در مدفوع / اسهال
تب
علائم دهیدراتاسیون، از جمله تشنگی شدید یا خشکی دهان
اسهال مزمن
اسهال هنگام خواب
کاهش چشمگیر وزن
درد شدید شکم

کسانی که در معرض عوارض ناشی از اسهال هستند، از جمله کودکان و سالمندان در صورت عدم بهبود اسهال با درمان های خانگی، می بایست حتما به پزشک مراجعه کنند.

تغذیه / رژیم غذایی درمان خانگی دستگاه گوارش