هپاتیت ویروسی انواع مختلفی دارد، از جمله هپاتیت A , B , C؛ در این مطلب به بررسی علائم، درمان، راه انتقال و آزمایش پرداخته شده است.

هپاتیت در واقع التهاب سلول های کبدی و آسیب به کبد است. گرچه هپاتیت علل و انواع مختلفی دارد، اما علائم می توانند مشابه باشند.

وجود کبد برای از بین بردن سموم خون، ذخیره ویتامین ها و تولید هورمون ها ضروری است. اما هپاتیت ویروسی می تواند این روند را مختل کند.

حداقل پنج ویروس می توانند منجر به بیماری هپاتیت شوند. سه مورد متداول آنها هپاتیت A، هپاتیت B و هپاتیت C هستند. آلوده شدن با هر یک از این سه نوع ویروس می تواند منجر به عوارض مهلک شود.

هر نوع هپاتیت ویروسی ویژگی های خاص خود را دارد و از روش های متفاوتی هم منتقل می شود. در عین حال، علائم آنها شبیه به هم هستند.

در این مقاله به بررسی انواع رایج هپاتیت، علائم، درمان و چشم انداز آن پرداخته شده است.

همچنین بخوانید:

انواع هپاتیت: آیا واکسنی برای آنها وجود دارد؟ (کلیک)

هپاتیت A

به گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) سالانه حدود 6700 مورد ابتلا به هپاتیت A در ایالات متحده آمریکا گزارش می شود.

بطور کلی، تعداد موارد ابتلا به این بیماری در ایالات متحده آمریکا طی 20 سال گذشته کاهش یافته است که دلیل آن ایمن سازی گسترده در برابر عفونت این بیماری است.

هپاتیت A معمولا از طریق آب یا غذای آلوده منتقل می شود. رواج این بیماری در بسیاری از کشورها به ویژه آنهایی که سیستم بهداشتی مناسبی ندارند، بیشتر است.

علائم هپاتیت A عبارتند از:

لازم به ذکر است بسیاری از افراد مبتلا علائم خاصی را تجربه نمی کنند. کودکان زیر 6 سال مبتلا معمولا هیچ علامتی نخواهند داشت. افراد معمولا طی چند هفته تا چند ماه بهبودی کامل خواهند یافت و سپس بدن آنها در برابر این بیماری تا آخر عمر ایمن خواهد شد.

هپاتیت A در موارد نادری ممکن است کشنده باشد. با این حال، واکسن های ایمن و موثری وجود دارد که از ابتلا به این بیماری جلوگیری می کند.

درمان هپاتیت A

هیچ درمان مشخصی برای هپاتیت A وجود ندارد اما می توان علائم این بیماری را مدیریت کرد.

اجتناب از مصرف الکل می تواند به بهبودی افراد کمک کند اما بیشتر افراد بدون انجام درمان خاصی بهبود می یابند.

هپاتیت B

عفونت ناشی از هپاتیت B معمولا حاد یا کوتاه مدت است. اما می تواند مزمن هم بشود – بخصوص در کودکان.

عوارض طولانی مدت این بیماری مانند سرطان کبد یا سیروز می تواند بین 15 تا 25 درصد افراد مبتلا به هپاتیت B مزمن را درگیر کند.

هنوز هیچ درمانی برای هپاتیت B وجود ندارد اما می توان با مراقبت های پزشکی علائم آن را مدیریت کرد.

طبق تخمین مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، در حال حاضر حدود 862000 نفر مبتلا به هپاتیت B در ایالات متحده آمریکا زندگی می کنند.

راه های انتقال این بیماری ویروسی عبارتند از:

رابطه جنسی محافظت نشده
تزریق با سوزن مشترک آلوده
خالکوبی با سوزن آلوده
بریدگی پوست با ابزار آلوده پزشکی
استفاده مشترک از لوازم شخصی مانند مسواک و تیغ
شیردهی توسط مادر آلوده

علائم هپاتیت B نیز مانند بقیه انواع هپاتیت ویروسی بوده و شامل دل درد و زردی می شود.

برای پیشگیری از ابتلا، واکسن موثر و ایمن برای هپاتیت B در دسترس است. در کشورهای ارائه کننده این واکسن، میزان ابتلا به طرز چشمگیری کاهش داشته است.

درمان هپاتیت B

هیچ درمانی برای هپاتیت B وجود ندارد اما مراقبت های حمایتی می تواند به کنترل علائم کمک کند.

در موارد مزمن ممکن است پزشک داروهای ضد ویروسی تجویز کند. ایشان برای بررسی میزان آسیب دیدگی کبد با گذشت زمان، بطور مداوم کبد را آزمایش خواهند کرد.

افراد در حال درمان و ریکاوری باید از مصرف الکل خودداری کنند.

هپاتیت C

این ویروس از طریق خون آلوده منتقل شده و معمولا از طریق سرنگ آلوده و دیگر لوازم آلوده مصرف مواد منتقل می شود.

کادر درمان که با اشیای تیز سر و کار دارند و کودکانی که مادر آنها به هپاتیت C مبتلاست از دیگر گروه های در معرض ابتلا به این بیماری هستند.

گرچه ممکن است دوره بیماری کوتاه مدت باشد، اما تا 85 درصد افراد به عفونتی مزمن و طولانی مدت دچار می شوند.

با توجه به اینکه فرد مبتلا می تواند علامت خاصی نداشته باشد، حدود نیمی از افراد دارای هپاتیت C از بیماری خود بی اطلاع هستند. این افراد ممکن است ناخواسته بیماری را به دیگران منتقل کنند.

طبق تخمین مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، حدود 2.4 میلیون نفر در ایالات متحده آمریکا به این ویروس مبتلا هستند و سالانه حدود 44300 مورد مبتلای جدید به آنها اضافه می شوند. این آمار از سال 2010 به بعد رو به افزایش بوده است.

همچنین بخوانید:

اثر هپاتیت C روی پوست (کلیک)

درمان هپاتیت C

در حدود 25 درصد افراد، بدن به مرور زمان ویروس را دفع خواهد کرد. اما در باقی موارد، ویروس می تواند در بدن باقی بماند و مزمن شود.

به گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، پزشکان احتمالا تا زمانی که بیماری مزمن نشده باشد درمان را شروع نخواهند کرد.

درمان این بیماری ممکن است با یک دوره 8 تا 12 هفته ای داروهای خوراکی انجام شود. بعد از آن از هر 10 نفر 9 نفر آنها، دیگر هیچ علامتی ندارند.

درمان ترکیبی نیز می تواند بیماری را در بعضی از افراد آلوده با سویه های خاصی از این ویروس از بین ببرد.

مانند سایر افراد مبتلا به هپاتیت ویروسی، مبتلایان به هپاتیت C نیز باید از مصرف الکل خودداری کنند.

همچنین بخوانید:

آیا هپاتیت C قابل درمان است؟ (کلیک)

علائم هپاتیت

بیشتر افراد مبتلا به هپاتیت، بدون علامت، یا دارای علائم خفیف هستند. اگر علائم ظاهر شوند، معمولا از 2 هفته تا 6 ماه پس از بروز عفونت نمایان می شوند. این موضوع در مورد تمام انواع هپاتیت ویروسی صدق می کند.

هپاتیت حاد

در مراحل اولیه یا حاد، فرد ممکن است علائمی شبیه به آنفولانزای خفیف را تجربه کند. این علائم عبارتند از:

خستگی
مدفوع رنگ پریده یا زرد رنگ
از دست دادن اشتها و کاهش وزن
تب
درد عضله و مفاصل
تهوع و استفراغ
درد شکم
یرقان یا زرد شدن چشم ها
خارش پوست
ضعف یا احساس ناخوشی عمومی

فاز حاد معمولا خطرناک نیست، اما ممکن است به مرور زمان عفونت مزمن و عوارض شدید کبدی به همراه آورد. این اتفاق ممکن است ده ها سال زمان ببرد.

افراد مبتلا به هپاتیت مزمن ممکن است دچار نارسایی های شدید کبدی شوند که علائم آن عبارتند از:

زردی
تورم اندام تحتانی
گیجی
وجود خون در مدفوع یا استفراغ

بعضی از علائم زردی عبارتند از:

رنگ تیره ادرار
کهیر
خارش پوست
رنگ روشن مدفوع
زردی پوست، چشم و زبان

تشخیص هپاتیت

علائم انواع مختلف هپاتیت ویروسی شبیه به هم هستند. نمونه های آزمایشگاهی هستند که می توانند نوع آنها را مشخص کنند.

پزشک با معاینه فیزیکی و پرسیدن سوالاتی در مورد هپاتیت، احتمال ابتلا به بیماری را بررسی می کند. سپس برای تشخیص دقیق تر، احتمالا دستور انجام آزمایش خون و اسید نوکلئیک می دهد.

آزمایش خون با تشخیص آنتی بادی ها، عملکرد کبد را بررسی می کند.
آزمایش اسید نوکلئیک (برای هپاتیت B و C) نیز می تواند سرعت تولید ویروس در کبد را بررسی کرده و فعالیت آن را نشان دهد.

پیشگیری

راه پیشگیری از انتقال هپاتیت ویروسی به نوع آن بستگی دارد.

متخصصان برای افراد در معرض خطر بالا، غربالگری منظم برای هپاتیت B و هپاتیت C را توصیه می کنند. این رویه برای افراد در دوران بارداری نیز توصیه می شود.

در قسمت بعدی به بررسی روش های پیشگیری از ابتلا به انواع مختلف هپاتیت می پردازیم.

پیشگیری از هپاتیت A

هپاتیت A بیشتر از طریق آب و غذای آلوده منتقل می شود. بعضی از راه های پیشگیری از هپاتیت A عبارتند از:

شست و شوی دست ها بعد از استفاده از سرویس بهداشتی و قبل از غذا خوردن
مصرف غذاهای کاملا پخته شده و درست نگهداری شده
نوشیدن آب معدنی بسته بندی شده در سفر
عدم مصرف میوه هایی که با آب آلوده شسته شده یا رشد کرده اند
تزریق واکسن قبل از سفر به مناطقی که این بیماری در آنجا رواج دارد

پیشگیری از هپاتیت B و هپاتیت C

برای به حداقل رساندن خطر ابتلا به هپاتیت B و C باید موارد زیر رعایت شوند:

فرد مبتلا باید قبل از رابطه جنسی با شریک خود، او را از این موضوع آگاه کند
استفاده از روش های ایمن در رابطه جنسی مانند کاندوم
استفاده از سوزن های سالم و تمیز که قبلا استفاده نشده اند
خودداری از به اشتراک گذاشتن لوازم شخصی مثل مسواک، تیغ و ابزار مانیکور
کنترل کردن لوازم خالکوبی یا طب سوزنی از نظر استریل بودن

افراد در معرض خطر می توانند جهت تزریق واکسن هپاتیت B با پزشک خود مشورت کنند اما هنوز واکسنی برای هپاتیت C وجود ندارد.

افرادی که از ابتلای خود به هر نوع از هپاتیت ویروسی آگاه هستند باید درمان خود را آغاز کرده و از پزشک در مورد چگونگی کاهش عوارض و جلوگیری از انتقال ویروس مشاوره بگیرند.

ریسک مبتلا شدن به هپاتیت B و هپاتیت C در افراد مبتلا به HIV بالاست. به علت عدم توانایی بدن این افراد برای مقابله با ویروس، علائم ممکن است بسیار شدیدتر از دیگران باشند.

افراد مبتلا به HIV برای پیشگیری از ابتلا به هپاتیت و تجربه عوارض آن باید موارد زیر را رعایت کنند:

اقدامات احتیاطی را جهت جلوگیری از ایجاد عفونت و انتقال هپاتیت در نظر بگیرند.
به صورت مرتب معاینات پزشکی خود را انجام دهند.
به برنامه درمانی خود پایبند باشند.

ایمن سازی می تواند از هپاتیت A و B جلوگیری کند اما هنوز واکسنی برای هپاتیت C وجود ندارد.

درمان هپاتیت B و C در دسترس است اما نیازی به درمان برای هپاتیت A نیست.

چشم انداز:

عاقبت این بیماری تحت تاثیر عوامل متعددی قرار دارد، از جمله:

نوع هپاتیت
داشتن یا نداشتن علائم
اقدام به درمان

بعضی از افراد تا زمان نارسایی کبد از وجود این بیماری مطلع نمی شوند.

انواع مختلف هپاتیت شانس های متفاوتی برای بهبود دارند. برای مثال:

هپاتیت A: این نوع هپاتیت معمولا در مدت 2 ماه و بدون عوارض طولانی مدت برطرف می شود و فرد بعد از آن مصونیت مادام العمر خواهد داشت.
هپاتیت B: بیشتر بزرگسالان مبتلا به این نوع هپاتیت در 90 روز بهبود یافته و در برابر آن ایمن خواهند شد. با این حال، 90 درصد نوزادان، 20 درصد کودکان و 5 درصد از بزرگسالان دچار عفونت مزمن می شوند. این عفونت می تواند منجر به عوارض شدیدی مانند سرطان کبد و یا سیروز کبدی شود.
هپاتیت C: این عفونت در 75 تا 85 درصد افراد مزمن است و 1 تا 5 درصد افراد عوارض خطرناکی را تجربه می کنند. درمان این نوع از هپاتیت در دسترس است اما 15 تا 25 درصد افراد بدون درمان بهبود پیدا می کنند.

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.