واکسن آنفولانزا: مزایا، خطرات و ایمنی
واکسن آنفولانزا موثرترین راه برای محافظت از بدن در برابر این بیماری است. با مزایا و خطرات واکسن آنفولانزا و ایمنی آن برای کودکان و خانم های باردار آشنا شوید.
- تلفظ صحیح Influenza، انفلوانزا می باشد. اما با توجه به اینکه تلفظ آنفولانزا در میان مردم رایج تر است، در این مقاله هم از تلفظ معمول واژه یعنی آنفولانزا استفاده شده است.
هر سال زمستان، ویروس آنفولانزا عده زیادی از افراد جامعه را درگیر می کند. ممکن است امسال به دلیل شیوع کووید 19، جلوگیری از آنفولانزا بیش از پیش حائز اهمیت باشد.
ویروس آنفولانزا به شدت مسری است. این ویروس هر سال صدها هزار نفر را روانه بیمارستان کرده و باعث مرگ هزاران نفر می شود. واکسن آنفولانزا که هر سال به بازار ارائه می شود، از افراد در برابر ابتلا به آنفولانزا محافظت می کند.
اما آیا این نوع واکسن ها بی خطر هستند؟ و اکنون با توجه به پاندمی ویروس کرونا، تزریق این واکسن تا چه اندازه ضروری است؟
برای آگاه شدن از مزایا و خطرات واکسن آنفولانزا تا انتهای مقاله با اویرو همراه باشید.
آیا واکسن آنفولانزا بی خطر است؟
این واکسن کاملا بی خطر است. اما گروهی از افراد وجود دارند که نمی بایست آن را تزریق کنند.
این افراد عبارتند از:
- کودکان زیر 6 ماه
- کسانی که نسبت به واکسن آنفولانزا یا هر یک از ترکیبات آن حساسیت شدید دارند
- کسانی که به تخم مرغ یا جیوه آلرژی دارند
- مبتلایان به سندروم گیلن باره
آیا این واکسن منجر به آنفولانزا می شود؟
بسیاری از افراد می پندارند با تزریق واکسن، آنفولانزا می گیرند. این مسئله غیرممکن است.
واکسن از فرم غیر فعال، یا بخش های غیر بیماری زای ویروس ساخته شده است. با این حال بعضی افراد با تزریق این واکسن، دچار عوارض ناخواسته ای می شوند. عوارض معمولا خود به خود ظرف مدت چند روز برطرف خواهند شد.
برخی از آنها عبارتند از:
- تب خفیف
- تورم، قرمزی یا حساس شدن پوست محل تزریق
- لرز یا سردرد
همچنین بخوانید:
تمام نکاتی که باید در مورد تب بدانید
مزایا واکسن آنفولانزا
جلوگیری از آنفولانزا
به گفته مرکز کنترل و پیشگیری بیماری (CDC) دریافت واکسن موثرترین روشِ جلوگیری از مبتلا شدن به آنفولانزاست.
کاهش شدت بیماری
بعد از واکسیناسیون هنوز هم ممکن است به آنفولانزا مبتلا شوید. اما اگر آنفولانزا بگیرید و واکسیناسیون شده باشید، علائم خفیف تر خواهند بود.
کاهش خطر بستری شدن در بیمارستان یا بروز عوارض در گروه های خاص
تزریق واکسن، ریسک بستری شدن در بیمارستان و عوارض جانبی ناشی از بیماری را برای گروه های خاص کمتر می کند.
این گروه ها عبارتند از:
- افراد مسن
- زنان باردار و نوزادانشان
- کودکان
- افراد مبتلا به بیماری های مزمن مانند دیابت، بیماری مزمن ریوی، بیماری های قلبی عروقی
محافظت از جامعه
اگر شما از خودتان با واکسن محافظت کنید، به حفظ کسانی که نمی توانند واکسن بزنند – برای مثال نوزادان زیر 6 ماه – هم کمک کرده اید.
به این کار ایمنی جمعی می گویند که بسیار هم مهم است.
خطرات واکسن آنفولانزا
احتمال ابتلا به آنفولانزا وجود دارد
گاهی اوقات ممکن است با وجود دریافت واکسن، باز هم آنفولانزا بگیرید. بعد از واکسینه شدن حدود 2 هفته طول می کشد تا بدن بطور کامل ایمن شود. در طول این مدت هنوز هم احتمال ابتلا به بیماری وجود دارد.
یک دلیل دیگر هم برای ابتلا به آنفولانزا بعد از واکسن زدن وجود دارد: خوب نبودن “تطابق واکسن”
محققان از چند ماه قبل از شروع فصل آنفولانزا تصمیم می گیرند کدام سویه ها در واکسن قرار بگیرند. وقتی تطابق خوبی بین سویه های انتخاب شده در واکسن و سویه هایی که در فصل آنفولانزا منتشر می شوند وجود نداشته باشد، واکسن در برابر بیماری موثر نیست.
واکنش آلرژیک شدید
بدن بعضی افراد نسبت به واکسن واکنش منفی نشان می دهد. در چنین مواقعی، علائم معمولا طی چند دقیقه تا چند ساعت بعد از تزریق واکسن ظاهر می شوند.
این علائم عبارتند از:
- تنگی نفس
- خس خس سینه
- افزایش ضربان قلب
- ظاهر شدن کهیر یا بثورات پوستی
- تورم اطراف چشم ها و دهان
- احساس ضعف یا سرگیجه
اگر بعد از تزریق واکسن دچار چنین علائمی شدید، فورا با پزشک تماس بگیرید. در صورت شدید بودن علائم، به اورژانس نزدیک ترین بیمارستان مراجعه کنید.
سندروم گیلن باره
سندروم گیلن باره، وضعیت نادری است که در آن سیستم ایمنی بدن شروع به حمله به اعصاب محیطی می کند.
گرچه خیلی نادر است، اما واکسیناسیون می تواند این شرایط را تحریک کند.
اگر سندروم گیلن باره داشته اید، قبل از تزریق واکسن حتما نظر پزشک را جویا شوید.
مقایسه آمپول و اسپری بینی واکسن آنفولانزا
این نوع واکسن را می توان به دو روش تزریقی یا اسپری بینی دریافت کرد.
واکسن های آنفولانزای تزریقی در برندهای مختلفی در دسترس هستند و از بدن در برابر سه یا چهار سویه از ویروس محافظت می کنند. گرچه هیچکدام از برندها نسبت به بقیه برتری ندارند، اما شما باید در مورد آنکه کدام مدل برای شما بهتر است نظر پزشک را جویا شوید.
اسپری بینی واکسن آنفولانزا حاوی دوز پایینی از ویروس آنفولانزا زنده اما تضعیف شده است.
اسپری بینی در پاییز و زمستان 2018 – 2017 به دلیل نگرانی در مورد سطح پایین اثربخشی توصیه نمی شد. اما برای پاییز و زمستان امسال (2021 – 2020) توصیه می شود. چراکه فرمولاسیون اسپری اثربخش تر شده است.
همچنین بخوانید:
پیشگیری از ابتلا به آنفولانزا با واکسن INFLUVAC
آیا واکسن آنفولانزا باید هر سال دریافت شود؟
تزریق سالانه واکسن به دو دلیل ضروری است:
1- به مرور زمان واکنش سیستم ایمنی بدن نسبت به آنفولانزا کم می شود؛ بنابراین دریافت سالانه واکسن برای ادامه مصونیت در برابر این ویروس ضروری است.
2- ویروس آنفولانزا بطور مداوم در حال تغییر است. یعنی احتمال دارد ویروس های شایع پارسال، امسال وجود نداشته باشند.
واکسن آنفولانزا هر سال بروزرسانی می شود تا بتواند از بدن در برابر ویروس هایی که احتمال می رود در آن سال شیوع بیشتری داشته باشند محافظت کند.
تزریق واکسن موثرترین راه محافظت از بدن در برابر آنفولانزاست.
آیا واکسن آنفولانزا برای کودکان بی خطر است؟
به توصیه مرکز کنترل و پیشگیری بیماری (CDC)، این واکسن در کودکان بالای 6 ماه ایمن است. کودکان زیر 6 ماه برای دریافت واکسن خیلی کوچک هستند.
عوارض این واکسن در کودکان و بزرگسالان مشابه است.
این عوارض عبارتند از:
- تب خفیف
- دردهای عضلانی
- تحریک محل تزریق واکسن
ممکن است برای بعضی کودکان، در سنین 6 ماهگی تا 8 سالگی، به تزریق دو دوز واکسن نیاز باشد. در خصوص دوز مورد نیاز فرزند خود، نظر پزشک را جویا شوید.
آیا واکسن آنفولانزا برای زنان باردار بی خطر است؟
زنان باردار می بایست هر سال واکسن آنفولانزا دریافت کنند. تغییراتی که در طول دوران بارداری در سیستم ایمنی بدن ایجاد می شود می تواند خطر ابتلا به فرم شدید بیماری یا بستری شدن در بیمارستان را افزایش دهد.
به توصیه مرکز کنترل و پیشگیری بیماری (CDC) و کالج متخصصان زنان و زایمان آمریکا (ACOG) زنان باردار می بایست در هر سه ماهه بارداری واکسن دریافت کنند.
دریافت واکسن می تواند به محافظت از نوزاد هم کمک کند. در ماه های بعد از زایمان، اگر به نوزاد شیر بدهید، می توانید آنتی بادی های ضد آنفولانزا را از طریق شیر به نوزاد منتقل کنید.
با وجود اینکه تزریق این واکسن در دوران بارداری، سابقه ایمنی قوی را از خود نشان داده است، اما یک مطالعه در سال 2017 نگرانی ها را در مورد خطرات واکسن آنفولانزا بالا برده است. محققان سقط جنین و دریافت واکسن آنفولانزا (طی بازه زمانی 28 روز قبل از تزریق) را مرتبط دانسته اند.
لازم به ذکر است این مطالعه روی تعداد کمی از زنان انجام شده است. علاوه بر این، چنین ارتباطی از نظر آماری فقط در مورد زنانی قابل توجه بوده است که در فصول قبلی واکسن حاوی سویه های H1N1 را دریافت کرده بودند.
در حالیکه به منظور بررسی صحت این نگرانی، مطالعات بیشتری لازم است، CDC و ACOG هنوز هم توصیه اکید می کنند که همه زنان باردار واکسن آنفولانزا را دریافت کنند.
همچنین بخوانید:
زمان دریافت
سازندگان معمولا توزیع واکسن آنفولانزا را از مرداد ماه شروع می کنند. توصیه می شود افراد به محض در دسترس قرار گرفتن واکسن آن را دریافت کنند.
با این حال یک مطالعه در سال 2017 نشان داد، اثرات محافظتی واکسن پس از تزریق به مرور زمان کاهش می یابد.
اگر بخواهید در تمام طول سال از شر ویروس آنفولانزا در امان باشید، ممکن است نخواهید واکسن را خیلی زود تزریق کنید.
پزشکان توصیه می کنند افراد واکسن خود را تا اوایل مهر دریافت کنند. یعنی وقتی انتشار ویروس آغاز می شود.
البته اگر تا این زمان واکسن نزدید، هنوز هم فرصت هست. دیر واکسن زدن بهتر از واکسن نزدن است.
واکسن بهترین راهی است که می تواند از شما در برابر آنفولانزا محافظت کند.
جمع بندی
هر سال در طول فصل پاییز و زمستان میلیون ها نفر در سراسر دنیا آنفولانزا می گیرند. دریافت واکسن یک روش بسیار موثر برای جلوگیری از ابتلا به آنفولانزاست.
پاندمی کووید 19 عامل دیگری است که اهمیت تزریق واکسن را مهمتر کرده است. همزمان شدن کووید 19، آنفولانزا و دیگر بیماری های تنفسی می تواند اوضاع پیچیده ای را پدید آورد.
واکسن آنفولانزا در کنار مزایای فراوانی که دارد می تواند خطرات بالقوه ای را هم به همراه آورد.
سوالات و نگرانی های خود در مورد تزریق واکسن آنفولانزا بخصوص برای کودکان را با پزشک / داروساز مطرح کنید.