سرطان: انواع، دلایل و درمان
درمان سرطان شامل روش های شیمی درمانی، پرتو درمانی، ایمونوتراپی و … است. این مطلب به بررسی درمان های موجود، علت و انواع سرطان می پردازد.
مقدمه
سرطان باعث تقسیم غیر قابل کنترل سلول ها می شود.
این اتفاق می تواند منجر به ایجاد تومورها، آسیب به سیستم ایمنی بدن و سایر اختلالات کشنده شود.
بر اساس گزارش انجمن سرطان آمریکا در سال 2018، حدود 15.5 میلیون نفر در ایالات متحده آمریکا از اول ژانویه 2016 با سابقه ابتلا به سرطان زندگی می کنند.
در این مقاله به بررسی انواع سرطان، چگونگی پیشرفت بیماری و معرفی بسیاری از روش های درمانی که به بهبود کیفیت زندگی و میزان بقای افراد کمک می کنند، می پردازیم.
سرطان چیست؟
سرطان اصطلاحی جامع و گسترده است.
سرطان برای توصیف بیماری هایی استفاده می شود که در نتیجه تغییرات سلولی، باعث رشد و تقسیم غیر قابل کنترل سلول ها می شوند.
بعضی از انواع سرطان باعث رشد سریع سلول ها شده در حالی که بعضی دیگر سرعت کمتری در رشد آن ها دارند.
انواع خاصی از سرطان منجر به رشد قابل مشاهده ای به نام تومور خواهد شد. در حالی که بعضی از انواع سرطان مانند سرطان خون، اینگونه نیستند.
بیشتر سلول های بدن، دارای عملکرد مشخص و طول عمر معینی هستند.
اگرچه ممکن است چندان خوشایند نباشد اما مرگ سلول ها بخشی از یک فرآیند طبیعی و مفید به نام آپوپتوز (Apoptosis) است.
سلول ها دستور مرگ را دریافت کرده و با جایگزین شدن سلول های جدید به جای آنها سبب می شوند بدن عملکرد بهتری داشته باشد.
سلول های سرطانی فاقد اجزای دریافت کننده دستورالعمل مرگ و عدم تقسیم هستند.
در نتیجه، این سلول ها با استفاده از اکسیژن و مواد مغذی که برای تغذیه بقیه سلول ها است، در بدن جمع شده و می توانند به تومور تبدیل شوند.
آنها قادر به مختل کردن سیستم ایمنی بدن بوده و می توانند با ایجاد تغییراتی دیگر از عملکرد منظم بدن جلوگیری کنند.
سلول های سرطانی ممکن است در یک ناحیه ظاهر شده و سپس توسط غدد لنفاوی منتشر شوند.
غدد لنفاوی خوشه هایی از سلول های ایمنی هستند که در سراسر بدن قرار دارند.
همچنین بخوانید:
آیا همه افراد سلول های سرطانی دارند؟
دلایل ایجاد سرطان
دلایل زیادی برای بروز سرطان وجود دارد که بعضی از آنها قابل پیشگیری هستند.
به عنوان مثال، طبق اطلاعات گزارش شده در سال 2014، هر سال بیش از 480.000 نفر در آمریکا بر اثر کشیدن سیگار جان خود را از دست می دهند.
علاوه بر سیگار، عوامل خطرزای دیگر برای ابتلا به سرطان عبارتند از:
** مصرف زیاد الکل
** اضافه وزن
** بی تحرکی و عدم انجام فعالیت های بدنی
** تغذیه نامناسب
سایر دلایل سرطان قابل پیشگیری نیستند.
در حال حاضر، مهمترین عامل خطر غیر قابل پیشگیری، سن است.
طبق اعلام انجمن سرطان آمریکا، پزشکان ایالات متحده 87 درصد موارد سرطان را در افراد 50 سال به بالا تشخیص می دهند.
آیا سرطان ژنتیکی است؟
عوامل ژنتیکی می توانند به پیشرفت سرطان کمک کنند.
کدهای ژنتیکی افراد به سلول ها برای زمان تقسیم و مرگ دستور می دهند.
تغییر در ژن ها می تواند منجر به ارسال دستورالعمل های نادرست و در نتیجه سرطان شود.
همچنین ژن ها بر روی تولید پروتئین سلول ها تاثیر می گذارند.
پروتئین ها حامل بسیاری از دستورالعمل های رشد و تقسیم سلولی هستند.
بعضی از ژن ها باعث تغییرات پروتئین هایی می شوند که معمولا مسئول ترمیم سلول های آسیب دیده هستند. در نتیجه این اتفاق می تواند منجر به سرطان شود.
اگر والدین دارای این ژن ها باشند، ممکن است این دستورالعمل های تغییر یافته را به فرزندان خود نیز انتقال دهند.
بعضی از تغییرات ژنتیکی پس از تولد رخ می دهند و عواملی مثل کشیدن سیگار و قرار گرفتن در معرض نور خورشید می تواند باعث افزایش خطر آنها شود.
بعضی تغییرات دیگر که در سیگنال های شیمیایی (که تعیین می کنند بدن چگونه ژن های خاصی را گسترش دهد) رخ می دهند نیز می توانند منجر به سرطان شوند.
در نهایت، افراد می توانند زمینه ابتلا به نوعی سرطان را به ارث ببرند.
پزشکان ممکن است از این اتفاق به عنوان سندروم سرطان ارثی (یا خانوادگی) یاد کنند.
جهش های ژنتیکی ارثی به طرز قابل توجهی به توسعه 5 تا 10 درصد از موارد سرطان منجر می شوند.
درمان های موجود برای سرطان
امروزه تحقیقات جدید و نوآورانه منجر به توسعه داروهای جدید و فناوری های درمانی شده است.
پزشکان معمولا روش های درمانی را با توجه به نوع سرطان، مرحله آن در زمان تشخیص و وضعیت سلامتی فرد تجویز می کنند.
در زیر به معرفی نمونه هایی از روش های درمان سرطان می پردازیم:
1- شیمی درمانی
که با هدف از بین بردن سلول های سرطانی به وسیله داروهایی که سلول های تقسیم کننده سریع را هدف قرار می دهند، به درمان سرطان کمک می کند.
همچنین این داروها به کوچک شدن تومورها کمک خواهند کرد.
البته عوارض جانبی آنها ممکن است شدید باشند.
2- هورمون درمانی
که شامل مصرف داروهایی است که نحوه عملکرد بعضی از هورمون ها را تغییر داده و یا در توانایی تولید آنها در بدن تداخل ایجاد می کند.
این رویکرد در زمانی که هورمون ها نقش مهمی را ایفا می کنند – مانند سرطان پروستات و سرطان سینه – بسیار رایج است.
همچنین بخوانید:
چگونه سرطان پستان گشترش می یابد؟
3- ایمونوتراپی
در ایمونوتراپی از داروها و سایر روش های درمانی برای تقویت سیستم ایمنی بدن و تشویق آن ها برای مبارزه با سلول های سرطانی استفاده می شود.
به عنوان دو نمونه از این درمان ها می توان به مهارکننده وارسی ایمنی و (ACT (Adoptive cell transfer اشاره کرد.
درمان نفرگرا (Precision medicine) یا ویژهسازی درمان (Personalized medicine) نیز رویکردی جدید و در حال پیشرفت است.
این روش شامل استفاده از آزمایش ژنتیک برای تعیین بهترین روش های درمانی سرطان و مخصوص به هر فرد است.
با این وجود محققان هنوز موثر بودن این درمان را برای انواع مختلف سرطان ثابت نکرده اند.
4- پرتو درمانی
در پرتو درمانی از پرتوهایی با دوز بالا برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود.
همچنین، ممکن است پزشک با استفاده از پرتو درمانی به کوچک کردن تومور قبل از عمل جراحی و یا کاهش علائم آن بپردازد.
پیوند سلول های بنیادی به ویژه در افراد مبتلا به سرطان های مرتبط به خون (مثل سرطان خون یا سرطان غدد لنفاوی یا لنفوم) می تواند مفید باشد.
این روش شامل برداشتن سلول هایی مانند سلول های سفید و قرمز خون که بوسیله شیمی درمانی و یا تابش اشعه از بین رفته اند، است.
سپس تکنسین های آزمایشگاه سلول ها را تقویت و دوباره آن ها را وارد بدن می کنند.
5- جراحی
زمانی که فردی مبتلا به تومور سرطانی باشد، اغلب جراحی نیز بخشی از درمان خواهد بود.
همچنین ممکن است یک جراح برای کاهش یا جلوگیری از گسترش بیماری، غدد لنفاوی آلوده را نیز خارج کند.
6- روش های درمانی هدفمند
روش های درمانی هدفمند باعث ایجاد عملکردهایی در سلول های سرطانی می شود تا از تکثیر آنها جلوگیری کنند.
همچنین آنها می توانند باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شوند.
دو نمونه از این روش های درمانی عبارتند از: داروهای مولکولی کوچک (Small-molecule drugs) و آنتی بادی مونوکلونال (Monoclonal antibodies).
پزشکان معمولا برای مبارزه با سرطان از بیش از یک روش استفاده خواهند کرد تا به حداکثر اثربخشی دست یابند.
انواع سرطان
بر اساس اعلام موسسه سرطان آمریکا، رایج ترین نوع سرطان در ایالات متحده سرطان سینه بوده و پس از آن سرطان های ریه و پروستات هستند.
البته سرطانهای پوستی غیرملانومایی در این گزارش نادیده گرفته شده اند.
هر ساله بیش از 40.000 نفر در کشور آمریکا به یکی از انواع سرطان های زیر دچار می شوند:
** سرطان مثانه
** سرطان روده بزرگ و سرطان مقعد
** سرطان آندومتر (رحم)
** سرطان کلیه
** سرطان خون
** سرطان کبد
** سرطان ملانوما
** سرطان لنفوم غیرهوچکین
** سرطان لوزالمعده
** سرطان تیروئید
انواع دیگر سرطان معمولا کمتر رایج هستند.
بر اساس گزارش موسسه ملی سرطان، بیش از 100 نوع مختلف سرطان وجود دارد.
رشد سرطان و تقسیم سلولی
پزشکان سرطان ها را بر اساس عوامل زیر طبقه بندی می کنند:
** محل قرارگیری آنها در بدن
** بافت هایی که در آنها تشکیل می شوند
به عنوان مثال، سارکوم ها در استخوان ها یا بافت های نرم ایجاد می شوند.
در حالی که، کارسینوما در سلول های پوشاننده سطوح داخلی و خارجی بدن ایجاد می شوند.
کارسینوم های سلول بازال، در پوست ایجاد شده و آدنوکارسینوم ها می توانند در سینه ایجاد شوند.
وقتی سلول های سرطانی به سایر نقاط بدن گسترش می یابند به اصطلاح پزشکی، متاستاز (Metastasis) رخ می دهد.
همچنین، ممکن است یک فرد به صورت همزمان به بیش از یک نوع سرطان دچار شود.
چشم انداز
پیشرفت ها در تشخیص سرطان، افزایش آگاهی از خطرات سیگار و کاهش مصرف دخانیات منجر به کاهش سالانه تعداد مبتلایان به سرطان و مرگ و میر شده است.
طبق گزارش انجمن سرطان آمریکا، در بین سال های 1991 تا 2015، میزان مرگ و میر ناشی از سرطان 26 درصد کاهش داشته است.
هنگامی که فردی مبتلا به سرطان است، چشم انداز بیماری وابسته به نوع و میزان گسترش آن، شدت و محل بروز آن است.
خلاصه
سرطان باعث تقسیم غیر قابل کنترل سلول ها می شود.
همچنین از مرگ آنها در زمان طبیعی خود جلوگیری می کند.
عوامل ژنتیکی و نوع سبک زندگی، مانند سیگار کشیدن، می تواند در پیشرفت بیماری نقش داشته باشد.
عناصر مختلفی بر روی روش ارتباط بین DNA با سلول ها و تقسیم یا مرگ آنها تاثیر می گذارند.
بعد از سرطان های پوستی غیرملانومایی، سرطان سینه شایع ترین نوع سرطان در ایالات متحده آمریکا است.
با این حال، سرطان ریه علت اصلی مرگ ناشی از سرطان در این کشور است.
درمان های سرطان به سرعت در حال بهتر شدن هستند.
نمونه هایی از روش های فعلی درمان سرطان عبارتند از: شیمی درمانی، پرتو درمانی و جراحی.
بعضی افراد نیز از گزینه های درمانی جدیدتری مثل پیوند سلول های بنیادی و درمان نفرگرا بهره مند می شوند.
میزان تشخیص و مرگ و میر ناشی از سرطان هر ساله رو به کاهش است.
سوال: چگونه می توانم قبل از اینکه سرطان باعث ایجاد مشکلات جدی در سلامتی شود، آن را شناسایی کنم؟
جواب: بعضی از سرطان ها دارای علائم اولیه هستند، اما بعضی دیگر تا زمانی که پیشرفت نکنند علائمی از خود بروز نخواهند داد.
بسیاری از علائم نیز ممکن است ارتباطی با سرطان نداشته باشند.
بهترین راه برای شناسایی زودهنگام سرطان، گزارش علائم غیر معمول به پزشک است.
در این صورت پزشک می تواند با پیشنهاد آزمایش های بعدی به شما مشاوره دهد.
* این پاسخ بیانگر نظرات متخصصان پزشکی است. تمام مطالب ارائه شده کاملا جهت ارائه اطلاعات بوده و نباید به عنوان توصیه پزشکی در نظر گرفته شوند.