درمان خستگی ناشی از افسردگی

افسردگی می تواند باعث خستگی شدید شود. در این مطلب به بررسی دلایل، عوارض و روش های درمان خستگی ناشی از افسردگی پرداخته شده است.

افسردگی می تواند باعث خستگی شدید شود، بطوریکه انجام ساده ترین کارها، مانند بیرون آمدن از رختخواب را دشوار کند.

طبق یک گزارش در سال 2018، خستگی در بیش از 90% افراد مبتلا به اختلال افسردگی عمده دیده شده است.

در این مطلب، ضمن بررسی ارتباط بین افسردگی و خستگی، روش های درمان آن نیز معرفی شده است.

 

دلایل خستگی ناشی از افسردگی

افراد مبتلا به افسردگی بیشتر احساس خستگی می کنند، از طرفی خستگی مزمن می تواند خطر افسردگی را بالا ببرد. این رابطه دو طرفه چرخه ای ایجاد می کند که شکستن آن دشوار است.

دلایل احتمالی خستگی ناشی از افسردگی عبارتند از:

• مشکلات خواب
• رژیم غذایی
• استرس
• مصرف دارو – خصوصا داروهای ضدافسردگی

در ادامه هر یک از این دلایل با جزئیات بیشتری بررسی می شوند. 

 

مشکلات خواب

خواب برای بازسازی بدن و تامین انرژی ضروری است. کمبود خواب به تنهایی منجر به افسردگی نمی شود، اما علاوه بر افزایش خطر آن، شدت علائم را هم تشدید می کند.

فرد افسرده حتی وقتی به اندازه کافی می خوابد هم سرحال نیست. افراد افسرده از کیفیت خواب پایین تری برخوردار هستند.

تحقیقات نشان می دهند بسیاری از افراد مبتلا به افسردگی و دیگر مشکلات مربوط به بهداشت روان، مانند اختلال دوقطبی، علاوه بر بی خوابی، پرخوابی را هم تجربه می کنند. بی خوابی (Insomnia) به معنی مشکل در به خواب رفتن یا در خواب ماندن است؛ پرخوابی (Hypersomnia) به معنی خواب آلودگی بیش از حد است.

آپنه انسدادی خواب اختلال دیگری است که با افسردگی مرتبط است. یک مطالعه در سال 2015 نشان داد افسردگی بین افراد مبتلا به آپنه خواب شایع است و به شدت آپنه خواب بستگی دارد. به گفته این مطالعه درمان آپنه خواب به بهبود علائم افسردگی کمک می کند. 

 

رژیم غذایی

مدت هاست محققان نسبت به تاثیر رژیم غذایی بر سلامت روان در حال مطالعه هستند. یک متاآنالیز در سال 2018 مطالعات متعدد را در مورد ارتباط بین رژیم غذایی و خطر افسردگی بازبینی کرد.

این گزارش شواهدی را مبنی بر تاثیر رژیم های غذایی ضدالتهاب روی کاهش خطر ابتلا به افسردگی پیدا کرد. البته برای تایید این یافته ها مطالعات بیشتری لازم است.

متاآنالیز دوم هم الگوی غذایی خاصی را با افزایش خطر افسردگی مرتبط دانست. محققان دریافتند رژیم های غذایی غربی، حاوی گوشت قرمز و گوشت فرآوری شده، غلات تصفیه شده، غذاهای شیرین، لبنیات پرچرب و دیگر غذاهای ناسالم می توانند خطر ابتلا به افسردگی را افزایش دهند.

 

استرس

استرس می تواند سطح سروتونین و دوپامین را تحت تاثیر قرار دهد. این دو انتقال دهنده عصبی نقش اساسی در تنظیم خلق و خو و انرژی دارند.

تحقیقات نشان داده اند وقایع استرس زای زندگی به میزان قابل توجهی خطر ابتلا به اختلال افسردگی عمده را بالا می برند.

وقایع استرس زای زندگی می توانند موارد زیر را شامل شوند:

• پایان یک رابطه عشقی / صمیمی
• مرگ یکی از عزیزان
• ضرر مالی قابل توجه
• تغییرات شغلی
• حوادث مرتبط با سلامت مانند تشخیص ابتلا به سرطان

استرس می تواند منجر به ایجاد التهاب در بدن و در نتیجه خستگی و پرخوابی شود. همچنین ممکن است باعث کناره گیری فرد از اجتماع و مشکل در تمرکز و تفکر هم بشود.

همچنین بخوانید:

اثر استرس بر بدن

 

مصرف دارو

داروهای ضدافسردگی با تاثیر روی انتقال دهنده های عصبی به تنظیم خلق و خو افراد کمک می کنند. با این حال بعضی از داروهای ضدافسردگی خودشان باعث خستگی می شوند.

 

عوارض خستگی

یک مطالعه نشان داده خستگی مزمن می تواند منجر به تشدید افسردگی و افزایش هزینه های پزشکی شود. در این مطالعه 1982 فرد مبتلا به افسردگی حضور داشتند که 653 نفر آنها دچار خستگی شدید بودند.

افراد خسته، افسردگی شدیدتر، درد، مشکلات خواب و اضطراب بیشتری داشتند. همچنین داروهای بیشتری مصرف می کردند و در نتیجه از اوضاع اقتصادی و اجتماعی پایین تری برخوردار بودند.

 

 

درمان خستگی ناشی از افسردگی

بعضی روش های موثر در درمان خستگی ناشی از افسردگی عبارتند از:

 

مشورت با پزشک

بهترین راه برای درمان خستگی ناشی از افسردگی، مشورت با پزشک است. درست است که دیگر روش های درمان هم می توانند موثر باشند، اما مشورت با پزشک ضروری است.

پزشک کمک می کند متوجه شوید خستگی شما ناشی از یک وضعیت پزشکی است یا عوارض جانبی ناشی از مصرف داروهای ضد افسردگی.

اگر دارو عامل خستگی شما باشد، ممکن است تغییر دارو موثر باشد. همچنین ممکن است پزشک مراجعه به روان درمانگر را هم توصیه کند.

 

ورزش کردن

فعال بودن می تواند با ایجاد خواب بهتر خستگی را کاهش دهد. یک متاآنالیز نشان داد انجام بیش از 20 دقیقه ورزش با شدت کم تا متوسط می تواند باعث افزایش انرژی و کاهش خستگی شود.

در حال حاضر بر اساس دستورالعمل سازمان جهانی بهداشت بزرگسالان می بایست هر هفته حداقل 150 دقیقه فعالیت فیزیکی با شدت متوسط انجام دهند. فرد می تواند فعالیت بدنی خود را به 15 جلسه 10 دقیقه ای، یا 5 جلسه 30 دقیقه ای در هفته تقسیم کند.

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) از مردم خواسته این دستورالعمل را رعایت کنند. بعلاوه توصیه می کند 2 روز در هفته به ورزش های تقویت عضلات اختصاص داده شود.

 

بهبود کیفیت خواب

رعایت بهداشت خواب می تواند به کنترل عوارض ناشی از خستگی کمک کند. منظور از بهداشت خواب انجام اقدامات ویژه برای بهبود کیفیت خواب است.

برخی از این اقدامات مفید عبارتند از:

• اجتناب از نوشیدن کافئین و الکل در ساعات نزدیک به خواب
• محدود کردن زمان چرت زدن در روز
• خودداری از خوردن غذاهای چرب در ساعات نزدیک به خواب
• مشخص کردن یک ساعت مشخص برای خوابیدن و بیدار شدن
• قرار دادن وسایل الکترونیکی در خارج از اتاق خواب
• ورزش منظم

 

پیروی از یک رژیم غذایی متعادل

بی انگیزگی و کم اشتهایی می توانند غذا خوردن را تبدیل به یک چالش بزرگ کنند. متخصصان می گویند مصرف زیاد غذاهای فرآوری شده و خوراکی های بیش از اندازه چرب یا شیرین علائم را بدتر هم می کنند.

در عوض خوردن غذاهایی که منجر به تنظیم خلق و خو و افزایش انرژی می شوند، می توانند موثر باشند. غذاهای زیر ممکن است بتوانند به شما کمک کنند:

• میوه ها و سبزیجات
• چای سبز
• روغن زیتون
• آجیل
• ماهی
• غلات کامل

غذاهایی که می بایست از مصرف آنها اجتناب کرد، یا مقدار مصرف آنها را کاهش داد عبارتند از:

• غذاهای فرآوری شده
• غذاها و نوشیدنی های قندی
• غذاهای حاوی چربی های اشباع شده
• گوشت قرمز
• گوشت های فرآوری شده
• کربوهیدرات فرآوری شده

غذاهای تازه ای که سرشار از آنتی اکسیدان هستند نه تنها می توانند سلامت جسمی را تقویت کنند بلکه خطر ابتلا به افسردگی را هم کاهش می دهند.

 

جمع بندی

افرادی که دچار خستگی ناشی از افسردگی هستند می بایست با پزشک خود مشورت نمایند.

از جمله عوارض خستگی می توان به کناره گیری از اجتماع و تعهدات شغلی اشاره کرد.

پزشکان می توانند هم به درمان افسردگی و هم به درمان خستگی کمک کنند. همچنین تغییرات سبک زندگی هم در کنترل علائم موثر است.