انواع تست های حساسیت : تست آلرژی

تست حساسیت به تشخیص منشا واکنش آلرژیک کمک می کنند. در این مطلب انواع تست آلرژی مانند پریک، داخل جلدی، پچ، خون و چلنج بررسی می شوند.

مقدمه:

تست های آلرژی و حساسیت می‌ توانند به تشخیص منشا واکنش آلرژیک کمک کنند.

این موضوع بخصوص زمانی که یک شخص پاسخ‌ های آلرژیک شدید و متوالی را تجربه می ‌کند، مهم است.

واکنش های آلرژیک دارای دلایل اساسی و متنوعی هستند و ممکن است بدن را به شیوه‌ های گوناگون تحت تاثیر قرار دهند.

برخی از انواع آلرژی ها بدون ضرر اما اذیت کننده هستند.

این در حالی است که برخی دیگر می توانند تغییرات و چالش های بزرگ تری ایجاد کنند.

 

 

برخی از دلایل شایع آلرژی عبارتند از:

• غذاها
• حیوانات
• ریزگردها
• گرده ی گل
• قارچ ها
• برخی از داروهای خاص

برخی علائم رایج واکنش آلرژیک عبارتند از:

• خارش
• آبریزش چشم (اشک ریزی)
  
• راش پوستی
• آبریزش بینی
• عطسه
• گرفتگی بینی یا سینوسی
• مشکل تنفسی

در این مقاله برخی از روش های حرفه ای تست آلرژی و نحوه ی استفاده ی پزشکان از نتایج برای ارائه ی برنامه ی درمانی آمده است.

همچنین در این مقاله به تست خانگی آلرژی نیز اشاره خواهد شد.

 

همچنین بخوانید:

انواع آلرژی و علائم آن

 

تست های حرفه ای حساسیت

آلرژی ها از نظر محرک و واکنش با یکدیگر تفاوت زیادی دارند و به همین جهت تست های متعدد و متفاوتی وجود دارد که پزشک می تواند برای تشخیص یک واکنش آلرژیک از آن ها استفاده کند.

در بخش های زیر به تفصیل به برخی از این روش ها خواهیم پرداخت.

 

تست پوستی پریک (خراش پوستی)

تست خراش پوستی معمول ترین روشی است که پزشکان در ابتدای تشخیص دلایل احتمالی حساسیت از آن استفاده می کنند.

این تست، ساده، ارزان و سریع است و می تواند طیف گسترده ای از آلرژن ها (عامل حساسیت زا) را مورد آزمایش قرار دهد.

این تست در زمانی که آلرژن پیش بینی شده، همچون حساسیت فصلی (تب یونجه) یا حساسیت غذایی، پاسخی فوری داشته باشد مفید خواهد بود.

پزشک تعدادی آلرژن را بر روی ساعد دست شخص قرار می دهد و برای جلوگیری از هر گونه تداخل در میان آن ها، فواصلی را در نظر می گیرد.

سپس پزشک در بخش میانی هر نمونه، خراش یا سوراخ کوچکی را ایجاد می کند تا آلرژن بتواند به لایه ی خارجی پوست نفوذ کند.

در صورت وجود واکنش آلرژیک، پوست ممکن است نشانه هایی از قرمزی و تورم را بروز دهد و در ناحیه ی درگیر عارضه ی کهیر مانندی ایجاد می شود.

تست خراش پوستی می تواند آلرژن هایی که سبب بروز موارد زیر می شوند را تشخیص دهد:

• رینیت یا التهاب مخاط بینی
• آسم
• کنژنکتیویت یا التهاب ملتحمه
• اگزما
• حساسیت های غذایی و دارویی
• آلرژی به نیش حشرات
• سایر واکنش هایی که شیوع کمتری دارند

 

همچنین بخوانید:

درمان اگزما و پسوریازیس با کرم الکون0.1%

 

تست داخل جلدی

هنگامی که تست خراش پوستی نتواند به نتایج محکمی دست یابد، گاهی اوقات در مرحله ی بعدی از تست داخل جلدی (Intradermal Test) استفاده می شود.

تست خراش پوستی تنها به لایه ی سطحی پوست نفوذ می کند اما در تست داخل جلدی، پزشک برای تزریق آلرژن به زیر پوست از سرنگ استفاده می کند.

اگرچه تست داخل جلدی یک روش بسیار حساس برای تشخیص آلرژن هایی است که سبب بروز پاسخ آلرژیک شده اند اما باید گفت که نتایج حاصل از آن چندان قابل استناد نیست و اغلب به اشتباه نتایج مثبتی را ارائه می دهد.

 

 

تست پوستی پچ

هنگامی که آلرژن مشکوک، واکنش تاخیری دارد پزشک ممکن است از تست پوستی پچ (Patch Test) استفاده کند.

برای مثال ممکن است پزشک انتظار داشته باشد که آلرژن بجای واکنش بلافاصله، بعد از 2 روز علائم آن بروز پیدا کند.

در خصوص درماتیت تماسی از این روش استفاده می شود.

پزشک یک پچ که شامل نمونه هایی از آلرژن های احتمالی است را به مدت 48 ساعت بر پشت بدن شخص قرار می دهد.

سپس پزشک این پچ را برداشته و پاسخ آلرژیک را بررسی می کند.

ممکن است پزشک 2 تا 3 روز بعد، بار دیگر این تست را تکرار کند.

اگر پوست واکنش داده باشد، احتمالا با خارش، تورم و قرمزی همراه خواهد بود.

 

 

آزمایش خون

در مواقعی که تست های پوستی جواب نمی دهند یا سایر روش ها غیر ایمن و نامناسب هستند، آزمایش خون مورد استفاده قرار می گیرد.

پزشک برای تکمیل آزمایشات IgE (سرم ایمونوگلوبولین E)، از نمونه ی خون شخص استفاده می کند.

متخصص در طی بررسی این آزمایش، IgE را از خون اقتباس کرده و پاسخ ایمنی آن را در برابر آلرژن های محتمل مورد بررسی قرار می دهد.

 

چلنج تست

چلنج تست (Challenge Test) گاهی اوقات می تواند منشا آلرژی های غذایی را تشخیص دهد.

این روش ساده است اما باید همیشه تحت نظارت دقیق متخصص صورت بگیرد.

در این تست، شخص مقدار کمی از آلرژن غذایی را مصرف می کند و در طی آن پزشک به بررسی علائم پاسخ آلرژیک خواهد پرداخت.

 

تست های خانگی حساسیت

برخی روش های تست آلرژی نیز وجود دارد که برای استفاده در منزل طراحی شده اند، اما متخصصان استفاده از این روش ها را توصیه نمی کنند.

به اعتقاد انجمن آسم، آلرژی و ایمونولوژی آمریکا، کیت های تست خانگی آلرژی موثر و کارآمد نیستند.

همچنین سازمان جهانی آلرژی نیز استفاده از تست های خانگی را توصیه نمی کند چرا که اغلب این تست ها نتایج اشتباهی را ارائه می دهند.

برای مثال در این تست ها می توان به سادگی ناسازگاری نسبت به آلرژن را با حساسیت اشتباه گرفت.

یک متخصص می تواند با توجه به پیشینه ی شخص و نتایج معاینه فیزیکی، خیلی بهتر در خصوص اینکه کدام نمونه ها را آزمایش کند، تصمیم بگیرد.

اگرچه متخصصان استفاده از کیت های تست خانگی را توصیه نمی کنند اما گزینه های دیگری نیز وجود دارند که می توانند به شما کمک کنند.

برای مثال یک شخص می تواند در طول روز یادداشت کند که در معرض کدام مواد غذایی و محیط است و توجه کند که علائم آلرژی در چه زمانی بروز پیدا می کنند.

موسسه ملی آلرژی و بیماری های عفونی در سال 2010، از رژیم غذایی حذفی حمایت کرده است.

در این رژیم، فرد می تواند اجزایی همچون گلوتن یا لاکتوز را از رژیم خود حذف کند تا بتواند تشخیص دهد کدام ماده سبب بروز علائم حساسیت غذایی می شود.

افراد باید از این روش با دقت استفاده کنند تا تعادل حفظ شود و رژیم غذایی آن ها فاقد مواد حیاتی نباشد.

 

نتایج

از میان روش هایی که در این بخش ذکر شد، آزمایش خون معمولا بیشترین زمان را برای پاسخگویی و اعلام نتایج نیاز دارد.

پزشک می تواند از نتایج یک تست آلرژی در جهت ایجاد یک برنامه ی درمانی استفاده کند.

برنامه های درمانی بسته به نوع آلرژی و شدت واکنش آلرژیک در فرد، متنوع هستند.

آلرژی ها اغلب قابل پیشگیری نیستند، در نتیجه معمولا برای مدیریت آن ها باید تا حد ممکن از قرار گرفتن در معرض آلرژن مورد نظر امتناع کرد.

در برخی موارد ممکن است پزشک دارویی همچون آنتی هیستامین یا استروئید را تجویز کند.

همچنین یک برنامه درمانی مفید دیگر می تواند شامل ایمونوتراپی اختصاصی آلرژن باشد.

در این نوع درمان، فرد در فواصل زمانی معین در معرض نمونه هایی از آلرژن قرار می گیرد تا بدن وی به آن عادت کند.

ایمونوتراپی ممکن است 3 تا 5 سال طول بکشد. در این روش می توان از چندین راه جهت قرارگیری فرد در معرض آلرژن ها از جمله قرص یا تزریق استفاده کرد.

 

چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر علائم عود کنند و شبیه به واکنش آلرژیک باشند، برای انجام تست آلرژی باید به پزشک مراجعه کرد.

پزشک می تواند منشا آلرژی را تشخیص داده و یک برنامه درمانی برای کاهش واکنش آلرژیک را ارائه دهد.

در صورت مشاهده افت ناگهانی فشار خون و تنگی نفس، مراجعه فوری به پزشک ضروری است. این موضوع می تواند به شوک آنافیلاکسی (آنافیلاکتیک) مربوط شود که می تواند جان فرد را تهدید کند.

همچنین بخوانید:

راه های درمان گلودرد ناشی از آلرژی

 

خلاصه

واکنش های آلرژیک زمانی رخ می دهند که سیستم ایمنی به مواد بی ضرر واکنش نشان دهد.

آلرژی می تواند سبب بروز علائم آزار دهنده ای همچون عطسه و کهیر شود، اما بسته به پاسخ آلرژیک، این علائم می توانند بسیار شدیدتر نیز باشند.

روش های متعددی برای تشخیص و درمان آلرژن ها وجود دارد اما بهترین روش این است که برای تشخیص و  کمک به متخصص مراجعه کرد.