خستگی پاها: دلایل و درمان

خستگی پاها امری طبیعی است که به دلایلی مانند بارداری، ام اس، چاقی و … ایجاد می شود. این مطلب به بررسی علت و درمان خستگی پاها می پردازد.

 

مقدمه

بسیاری از افراد در برهه ای از زمان احساس خستگی در پاهای خود را تجربه می کنند.

پایین تنه وزن بالاتنه را تحمل می کند و نشستن یا ایستادن طولانی مدت می تواند باعث احساس خستگی و سنگینی در پاها شود.

چندین عامل زمینه ای نیز می توانند باعث احساس درد و ناراحتی در پاها شوند.

همه افرادی که خستگی پای مزمن دارند، باید برای تشخیص به پزشک مراجعه کند تا در صورت لزوم، درمان شوند.

در این مقاله به دلایل احتمالی این عارضه و همچنین درمان ها و نسخه های خانگی خستگی پاها می پردازیم.

 

همچنین بخوانید:

دلایل و درمان بی اشتهایی و خستگی

 

دلایل خستگی پاها

فرد مبتلا به خستگی در پاهای خود ممکن است درد پا، کرامپ و کوفتگی نیز داشته باشد.

اگر فرد گاهی اوقات در پاهای خود احساس خستگی کند، می تواند این وضعیت را با استراحت یا حرکت آرام به راحتی بهبود ببخشد.

سنگینی پاها می تواند نتیجه یک بیماری خاص باشد که نیازمند درمان است، اگر:

** با علائم دیگری همراه باشد

** غیر معمول باشد 

** دلیل مشخصی نداشته باشد

 

مشاهده محصولات مراقبتی پا در سایت اویرو

 

در ادامه برخی از دلایل سنگینی و خستگی پاها را بررسی می کنیم:

 

1- ورزش خیلی زیاد

احساس خستگی در پاها بعد از ورزش سنگین (به خصوص اگر بیشتر از حالت عادی ورزش کرده باشید) طبیعی است.

ماهیچه های بدن (از جمله ماهیچه های پایین تنه) بدون استراحت کافی نمی توانند نیروی خود را به خوبی بازیابی کنند.

تمرینات سخت یا بدون استراحت می تواند منجر به احساس خستگی و سنگینی پاها شود.

استراحت کافی احتمال ایجاد مشکلات سلامتی و از بین بردن فشار روی بدن را کاهش می دهد.

افرادی که به خاطر کارشان تمام روز می ایستند نیز در معرض علائم مربوط به پا، از جمله خستگی و سنگینی پاها هستند.

این افراد در صورت امکان باید استراحت مکرر به پاهای خود بدهند و زیاد از آنها کار نکشند.

 

2- ورزش خیلی کم

تحرک محدود نیز می تواند منجر به خستگی پاها شود.

افرادی که تمام روز می نشینند یا در برنامه ورزشی خود وقفه می اندازند، احتمالا احساس خستگی در پاها را تجربه خواهند کرد.

از سرگیری ورزش یا ایستادن و راه رفتن در طول روز می تواند به آنها کمک کند.

 

همچنین بخوانید:

آیا ورزش قبل از خواب، روی کیفیت خواب تاثیر می گذارد؟

 

3- سندروم پای بی قرار

مبتلایان به سندروم پای بی قرار احساسات ناراحت کننده ای مانند درد،‌ ضربان و احساس نیاز فوری به حرکت ماهیچه ها را در پاهای خود احساس می کنند.

این بیماری معمولا در شب رخ می دهد و خواب را مختل می کند.

حرکت دادن پاها می تواند موقتا این شرایط را بهبود بخشیده و احساس ناراحتی را از بین ببرد.

 

4- کرامپ یا گرفتگی

ورزش زیاد یا کشش نادرست ماهیچه ها می تواند منجر به کرامپ در پاها شود.

کرامپ می تواند از یک تیک کوچک تا درد شدید متغیر باشد و ممکن است پاها به شدت خسته و سنگین شوند.

افراد مبتلا به کرامپ باید تا برطرف شدن آن استراحت کنند.

اگر کرامپ تداوم داشته باشد یا مرتبا رخ بدهد، باید به پزشک مراجعه کرد.

 

5- واریس (واریس سیاهرگ ها)

مبتلایان به واریس نیز ممکن است خستگی و سنگینی پاها را تجربه کنند.

سیاهرگ ها در مبتلایان به این بیماری نمی توانند خون را به درستی جریان دهند.

وقتی خون به درستی جریان نداشته باشد، شروع به تجمع کرده و باعث باد کردن سیاهرگ ها می شود.

تدابیر خانگی زیر می تواند به واریس کمک کنند:

** ورزش منظم

** بالا بردن پاها

** پوشیدن جوراب های فشاری

افرادی که علائم آنها بهبود نمی یابد، باید به پزشک مراجعه کنند.

 

6- هیپوکالمی

وقتی پتاسیم بدن فرد کم باشد، ممکن است به هیپوکالمی مبتلا شود که علائم زیر را بهمراه دارد:

** ضعف

** کرامپ

** یبوست

** خستگی

** تشنگی زیاد و نیاز شدید به ادرار کردن

برخی از داروها می توانند منجر به هیپوکالمی شوند.

پزشک می تواند تشخیص بدهد دارو یا مشکلات زمینه ای منجر به هیپوکالمی شده است.

 

7- نارسایی مزمن وریدی (CVI)

مبتلایان به نارسایی مزمن وریدی، سیاهرگ ها و دریچه های ضعیفی دارند که منجر به گردش خون ضعیف می شود.

مبتلایان به این بیماری ممکن است خستگی پا، ورم پا و واریس را تجربه کنند.

محققان معتقدند ایستادن طولانی مدت (مثلا برای کار) با افزایش خطر ابتلا به نارسایی مزمن وریدی مرتبط است زیرا ایستادن به سیاهرگ های بدن فشار وارد می کند.

سایر عوامل خطر نارسایی مزمن وریدی عبارتند از:

** رژیم غذایی ضعیف

** چاقی

** سبک زندگی کم تحرک

** بارداری

** کهولت سن

درمان نارسایی مزمن وریدی در افرادی که به عارضه دیگری مبتلا نباشند، معمولا با فشار درمانی از جمله پوشیدن جوراب های فشاری انجام می شود.

 

8- بارداری

بارداری می تواند منجر به ورم پاها شود که احساس ناراحتی و خستگی در پایین تنه را به همراه دارد.

ورم پاها می تواند نتیجه موارد زیر باشد:

** احتباس مایع

** افزایش فشار روی سیاهرگ ها به دلیل رشد رحم

** تغییرات هورمونی

خانم هایی که در طول بارداری، ورم شدید یا ناگهانی را تجربه می کنند باید با پزشک تماس بگیرند چون می تواند نشانه ای از پره اکلامپسی باشد.

 

همچنین بخوانید:

اسهال و استفراغ در دوران بارداری

 

9- چاقی

چاقی یک مشکل پزشکی است که در صورت اضافه وزن یا داشتن چربی زیاد رخ می دهد.

مبتلایان به چاقی ممکن است سنگینی یا خستگی پاها را تجربه کنند.

وزن اضافه به مفاصل، تاندون ها و ماهیچه های پایین تنه فشار وارد می کند.

مبتلایان به چاقی نسبت به افرادی که این مشکل را ندارند، قدرت نسبی عضلانی کمتری در پاهای خود دارند.

این فقدان قدرت نسبی می تواند منجر به احساس خستگی و ضعف در ماهیچه های پا شود.

 

10- بیماری شریان محیطی (PAD)

بیماری شریان محیطی یا PDA یک مشکل گردش خون است که روی سیاهرگ ها و عروق خونی تاثیر می گذارد.

علائم بیماری زمانی شروع می شوند که چربی عروق را مسدود کرده و مانع جریان خون می شود.

از جمله علائم این بیماری خستگی اندام و درد ماهیچه ها در پاها است، زیرا این شرایط می تواند جریان خون در پایین تنه را محدود کند.

موارد زیر از عوامل خطر بیماری شریان محیطی هستند:

** کلسترول بالا

** فشار خون بالا

** مصرف سیگار

** دیابت

** چاقی

** فقدان فعالیت فیزیکی

 

11- اسکلروز چندگانه یا ام اس

مبتلایان به ام اس معمولا خستگی ماهیچه ها از جمله ماهیچه های پا را تجربه می کنند.

خستگی ام اس به دلیل اختلال در سیگنال دهی اعصاب، بین مغز و ماهیچه ها رخ می دهد.

مبتلایان به ام اس علائم زیر را نیز دارند:

** مشکل کنترل مثانه

** اسپاسم و درد عضلات

** بی حسی و مورمور شدن

** مشکلات بینایی

** اختلال عملکرد جنسی

** سرگیجه و مشکل تعادل

** مشکلات توجه، حافظه و تمرکز

هر شخصی که گمان می کند ام اس دارد، باید به پزشک مراجعه کند.

 

 

درمان های خانگی خستگی پاها

افراد می توانند تا زمان تشخیص و ارائه برنامه درمان توسط پزشک، از روش های خانگی زیر برای بهبود علائم و درمان خستگی پاها استفاده کنند:

1- بالا بردن پاها

بالا بردن پاها، پمپ کردن خون به پاها را برای قلب ساده تر می کند.

 

2- تغییر حالت بدن

 افرادی که تمام روز می نشینند یا می ایستند، می توانند برای از بین بردن خستگی و سنگینی پاها  استراحت کنند.

تغییر مکرر حالت بدن می تواند جریان خون را تقویت کرده و خستگی را کاهش دهد.

 

3- کاهش مصرف نمک

 کاهش مصرف نمک می تواند ورم ناشی احتباس بیش از حد نمک و مایعات را کاهش دهد.

 

4- استفاده از جوراب های فشاری

 جوراب های فشاری می توانند جریان خون در پایین تنه را تقویت کنند.

افرادی که تمام روز می نشینند یا می ایستند یا قادر به استراحت مکرر بین کار خود نیستند، با استفاده از جوراب های فشاری می توانند علائم خستگی پاها را کاهش دهند.

 

5- ترک سیگار

 مصرف دخانیات می تواند جریان خون در بدن را کاهش بدهد و موجب بروز علائمی مانند خستگی پاها شود.

بنابراین ترک سیگار می تواند علائم را کمی بهبود ببخشد.

 

6- کاهش وزن

 افراد دارای اضافه وزن یا چاقی می توانند با کاهش وزن فشار روی پاهای خود را کمتر کنند، که بدنبال آن خستگی نیز کاهش می یابد.

 

7- ورزش

تمرینات جسمی منظم به افزایش جریان خون و کاهش خطر برخی بیماری ها کمک می کند.

افراد می توانند بعد از برنامه های ورزشی سنگین، یک روز استراحت کنند تا از تمرین بیش از حد که منجر به خستگی پاها می شود، پیشگیری کنند.

 

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر فقط گاهی اوقات در پاهای خود احساس خستگی و سنگینی می کنید، طبیعی است.

احساس درد و ناراحتی می تواند دلایل مختلفی از جمله ورزش، عدم تحرک و عادات شغلی داشته باشد.

اگر احساس خستگی با استراحت از بین نرود و با علائم دیگر همراه باشد، فرد باید برای معاینه عمومی به پزشک مراجعه کند.

 

درمان پزشکی خستگی پاها

پزشک بسته به دلایل ریشه ای خستگی پاها، تغییر در سبک زندگی یا درمان های زیر را توصیه و تجویز می کند:

** فیزیوتراپی

** جوراب فشاری

** دارو

 

خلاصه

خستگی پاها بخشی طبیعی از زندگی است.

ممکن است افراد پس از تمرین های ورزشی سنگین یا ایستادن و نشستن طولانی مدت، احساس سنگینی و خستگی پا را تجربه کنند.

این احساس ناراحتی در برخی افراد با استراحت و درمان های خانگی از بین می رود.

اگر فردی همواره احساس خستگی در پاهای خود داشته باشد و استراحت و درمان های خانگی این مشکل را برطرف نکند، بهتر است برای تشخیص و دریافت برنامه درمان به پزشک مراجعه کند.