صدا دادن مچ پا: علت و درمان

صدا دادن مچ پا معمولا بی ضرر، اما گاهی نشانه یک بیماری زمینه ای است؛ این مقاله علت صدا دادن مچ پا، درمان و تمرینات مچ پا را توضیح می دهد.

 

صدا دادن مچ پا، عبارت است از تق تق کردن و ایجاد صدای ناگهانی در ناحیه مچ پا که در هنگام حرکت، ایستادن و یا راه رفتن اتفاق می افتد.

Popping ankles معمولا بی ضرر است، اما گاهی اوقات می تواند نشانه ای از یک بیماری زمینه ای باشد.

اصطلاح پزشکی صدا دادن مچ پا، کریپتاسیون: صدای خش خش مفصل (Crepitus) است.

این صدا معمولا در نتیجه وجود گاز در مایع مفصل یا حرکت تاندون ها ایجاد می شود.

این مقاله به بررسی علت صدا دادن مچ پا و نحوه درمان آن می پردازد.

 

علائم

اصلی ترین علامت صدا دادن مچ پا، تق تق یا صدای ناگهانی در هنگام حرکت مچ پا و یا فشار آوردن روی آن است.

به عنوان مثال، صدای مچ پا ممکن است در هنگام ایستادن یا راه رفتن رخ دهد.

در برخی افراد این اتفاق با هر حرکتی ایجاد شده و در سایر افراد ممکن است این صدا گاه به گاه ایجاد گردد.

صدای مچ پا معمولا علائم دیگری ندارد. با این وجود، می تواند نشانه ای از یک بیماری زمینه ای نیز باشد. در این صورت ممکن است علائم دیگری مانند درد و تورم نیز بروز کند.

 

علت ها

در بسیاری از موارد، صدای مچ پا مساله ای برای نگرانی نبوده و شنیدن این صدا از مفاصل معمول است.

صدای مچ پا می تواند ناشی از وجود حباب های نیتروژن در مایعات مفصلی باشد.

گرفتگی عضلات و تاندون ها نیز می تواند احتمال بروز این صدا را بیشتر کند.

برخی مواقع صدای مچ پا هنگام انجام حرکتی خاص ایجاد می شود.

به عنوان مثال، برخی افراد هنگام راه رفتن و دویدن صدای مچ پای خود را می شنوند:

این امر می تواند نشانه ای از گرفتگی عضلات و یا تاندون ها باشد.

همچنین ممکن است ناشی از فرسودگی غضروف ها بدلیل بالا رفتن سن ایجاد شود.

 

همچنین بخوانید:

پرش عضلانی (میوکلونوس )پا

 

وجود صدا در مفصل مچ پا در کنار سایر علائم، ممکن است نشانه ای از یک بیماری زمینه ای باشد. شامل:

 

استئوکندریت دیسکان (Osteochondritis dissecans):

در این وضعیت، قسمت کوچکی از استخوان جدا شده و باعث از بین رفتن غضروف مفاصل می شود. این اتفاق می تواند منجر به صدا دادن مچ پا شود.

تاندینیت یا آسیب تاندون پرونئال (Peroneal tendon injury):

تاندون های پرونئال از میان مچ پا به سمت کف پا می رود. آسیب دیدن این تاندون ها ممکن است موجب صدای مفصل مچ پا شود.

 

آرتروز و ساییدگی مفصل مچ پا (Ankle osteoarthritis):

این وضعیت سبب زوال مفصل شده که منجر به درد و سفتی می شود.

 

همچنین بخوانید:

تاندونیت کلسیفیک

 

تمرینات مچ پا

تقویت عضلات اطراف مچ پا در کاهش صدا دادن مفصل مچ پا موثر است.

بعضی از این تمرینات عبارتند از:

 

تمرین ساق پا (Calf raises)

این تمرین باعث تقویت عضلات ساق پا و کاهش فشار روی آن می شود. برای انجام آن باید مراحل زیر را دنبال کرد:

1- طوری روی یک سکو یا صندلی محکم بایستید که جلوی پا روی سطح و پاشنه ها به صورت آویزان باشند.

2- با استفاده از ساق پا بدن را به سمت بالا برده و روی انگشتان پا بمانید.

3- به آرامی پاشنه را پایین آورده تا به زیر لبه برسد.

4- حال این مراحل را چندین بار تکرار کنید.

 

 

تمرین چرخش مچ پا (Ankle circles)

انجام این تمرین به بهبود دامنه حرکتی در این ناحیه کمک می کند.

برای انجام آن باید مراحل زیر را طی کنید:

1- روی زمین نشسته و پاهای خود را به سمت جلو بکشید. یک پا را بلند کرده و روی یک سکو یا چهارپایه قرار داده و مچ پا را آویزان کنید.

2- پا را به شکلی بچرخانید که انگار در حال کشیدن یک دایره با انگشتان هستید.

3- این کار را چندین بار تکرار کنید.

 

تمرین کششی با حوله (Towel stretches)

انجام تمرینات کششی با حوله می تواند به رفع گرفتگی مچ پا کمک کند. برای انجام این تمرین باید مراحل زیر را طی کنید:

1- روی زمین نشسته و پاهای خود را به صورت کشیده رو به جلو قرار دهید.

2- یک حوله را بین کف پا و انگشتان بپیچید.

3- حوله را به آرامی به سمت بدن و به عقب حرکت داده تا پا کشیده شود.

4- کشش را به مدت 20 ثانیه حفظ کنید.

5- این کار را چندین بار تکرار کنید.

 

گزینه های درمانی

صدای مچ پا در بیشتر موارد نیازی به درمان ندارد. بروز این اتفاق معمولا بی خطر بوده و کشش منظم عضلات اطراف مچ و تحرک می توانند به بهبود آن کمک کنند.

با این حال، اگر بروز آن به علت یک بیماری زمینه ای باشد، ممکن است به درمان نیاز پیدا کند.

در موارد آسیب دیدگی مچ پا، استراحت برای بهبودی عاملی مهم است. همچنین ممکن است پزشک داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن را جهت تسکین درد توصیه کند.

بعضی از موارد استئوکندریت دیسیکان خود به خود و به مرور زمان بهبود می یابند. با این حال، در مواردی ممکن است به لوازمی برای پشتیبانی بیمار مانند عصا نیاز باشد. عصاهای زیر بغل با کاهش فشار به روند بهبود کمک می کنند.

در این موارد فیزیوتراپی نیز کمک کننده است.

این درمان شامل تمرینات و کشش هایی برای کاهش گرفتگی و افزایش دامنه حرکت در منطقه مورد نظر می باشد.

نتایج یک بررسی در سال 2017 نشان داد که ورزش (تمرین) درمانی می تواند به درمان آسیب های مچ پا کمک کند.

در صورت کارآمد نبودن درمان های فوق، ممکن است پزشک برای درمان، عمل جراحی را توصیه کند. این اقدام ممکن است در مورد بهبود نیافتن آسیب دیدگی تاندون و عضله لازم باشد.

 

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در بیشتر موارد صدای مچ پا مساله ای برای نگرانی نیست. به همین ترتیب در مواردی که این صدا مربوط به گرفتگی عضلات یا تاندون ها باشد، نیازی به مراجعه به پزشک نیست.

با این حال، در صورت بروز علائم دیگر در کنار این صدا، باید به پزشک مراجعه کرد. علائمی همانند:

• درد
• ایجاد تورم در مچ پا
• دشواری در راه رفتن

در صورت بروز این علائم پس از ضربه های ناگهانی (تروما) مانند آسیب های ورزشی، مراجعه به پزشک ضروری است.

 

همچنین بخوانید:

روش های کاهش سریع ورم زانو

 

خلاصه

صدای مچ پا به ندرت نشانه ای از یک مشکل نگران کننده است.

علت صدا دادن مچ پا می تواند وجود گاز در مفصل و تاندون ها و یا حرکت عضلات روی مفصل باشد که معمولا بی خطر هستند.

در برخی موارد ممکن است علت آن بروز علائم یک بیماری زمینه ای مانند آسیب دیدگی تاندون ها باشد. در این موارد معمولا علائم دیگری مثل درد و تورم نیز بروز خواهند کرد.

هنگامی که صدا دادن مچ پا با علائم دیگری همراه باشد، مراجعه به پزشک توصیه می شود.