علت و درمان دفع بیش از حد مدفوع

دفع بیش از حد مدفوع علل متفاوتی دارد از رژیم غذایی گرفته تا بیماری زمینه ای؛ این مقاله علت دفعات زیاد مدفوع و درمان آن را توضیح می دهد.

 

حرکات روده از فردی به فرد دیگر متفاوت است. افراد ممکن است چند بار در هفته یا چند بار در روز دفع داشته باشند.

 تغییر ناگهانی در دفعات حرکات روده می تواند به دلیل استرس، تغییر در رژیم غذایی یا ورزش یا بیماری زمینه ای اتفاق افتد.

 اگر طی چند روز حرکات روده به حالت عادی برگردد جای نگرانی نیست.

اما دفع بیش از حد مدفوع (تعداد دفعات زیاد مدفوع) نشان از یک بیماری پزشکی زمینه ای است که به درمان نیاز دارد.

 این مقاله 9 علت احتمالی نیاز به دفع بیش از حد طبیعی مدفوع را بیان کرده و روش های درمان و زمان مراجعه به پزشک برای ناراحتی دستگاه گوارش توضیح داده شده است.

با اویرومگ همراه باشید.

 

همچنین بخوانید:

سلامت روده و اثر آن بر بدن

 

علت ها

برخی علت های احتمالی دفعات زیاد از حد معمول مدفوع کردن عبارتند از :

 

تغییر رژیم غذایی

تغییر رژیم غذایی باعث تغییر حرکات روده می شود.

به عنوان مثال مصرف فیبر بیشتر به هضم غذا در سیستم گوارش کمک می کند. به همین دلیل وقتی میوه ، سبزیجات و غلات کامل بیشتری به رژیم غذایی خود اضافه کنید میزان دفع بیشتر می شود.

 

مصرف الکل

الکل تأثیر فوری بر میزان دفع دارد. مصرف نوشیدنی هایی که میزان الکل بیشتری دارند، عملکرد سیستم گوارش را کند کرده و نوشیدنی های حاوی الکل پایین سرعت فعالیت آن را افزایش می دهند.

آبجو و شراب از آن دست نوشیدنی هایی هستند که الکل کمتری دارند. با مصرف این نوشیدنی ها به دفع فوری و بیشتر دچار می شوید.

 اثر نوشیدنی های الکلی پس از خروج الکل از سیستم گوارش از بین می رود.

 

ورزش

یک بررسی در سال 2017 نشان داد که ورزش با شدت کم ممکن است مدت زمان لازم برای عبور غذا از روده را کاهش داده و در نتیجه به حرکات منظم روده منجر می شود.

برخی افراد طی فعالیت بدنی یا بلافاصله پس از آن نیاز به مدفوع دارند.

ورزش شدید تأثیر بیشتری بر بدن دارد و ممکن است علائم زیر را به دنبال داشته باشد:

• اسهال
• دل درد
• حالت تهوع

استرس

استرس تأثیر چشمگیری بر عملکرد و سلامت روده دارد.

در حالی که استرس سبب افزایش سرعت عبور غذا از روده بزرگ می گردد، استرس مداوم و دائم باعث نیاز مداوم به تخلیه روده می شود.

 اگر دچار استرس یا اضطراب شدیدی شوید ممکن است بیش از حد معمول از سرویس بهداشتی استفاده کنید. این اتفاق به دلیل محور روده _ مغز بدن است (شبکه ای که سیستم عصبی مرکزی را به اعصاب دستگاه گوارش (GI) متصل می کند).

محور روده و مغز باعث می شود که هنگام اضطراب در معده خود احساس دلشوره کنید؛ مثل اینکه پروانه هایی در شکم شما در حال پرواز هستند.

همچنین بخوانید:

5 روش طبیعی مقابله با استرس

 

اسهال

دفع 3 بار یا بیشتر مدفوع شل و آبکی در روز اسهال گفته می شود.

علائم دیگر اسهال عبارتند از:

• نیاز مبرم به استفاده از توالت
• از دست دادن کنترل حرکات روده
• شکم درد
• حالت تهوع

اسهال به علت عفونت ویروسی، باکتریایی یا انگلی رخ می دهد. در برخی موارد علت دقیق آن مشخص نیست.

در بیشتر موارد این بیماری باید ظرف 4 روز برطرف شود.

در این بین باید استراحت کرده و مایعات زیادی بنوشید تا از کم آبی بدن جلوگیری کنید.

 

قاعدگی

طبق یک مطالعه در سال 2014 زنان در روزهای منتهی به چرخه قاعدگی به درد شکمی و اسهال دچار می شوند.

 افرادی که قبل یا در طی دوره قاعدگی خود علائم عاطفی و خستگی دارند، احتمال علائم دستگاه گوارشی نیز در آنها بیشتر است. محققان به این نتیجه رسیده اند که این اتفاق ممکن است به دلیل مسیرهای مشترک بین مغز، روده و هورمون ها رخ دهد.

 این علائم معمولاً پس از پایان پریود برطرف می شوند.

 

سندروم روده تحریک پذیر (IBS)

به اختلال مزمن  دستگاه گوارش سندروم روده تحریک پذیر (IBS) گفته می شود که با علائم زیر همراه است:

• دل درد
• نفخ شکم
• اسهال
• یبوست

علت IBS مشخص نیست اگرچه برخی از دلایل احتمالی آن عبارتند از:

• حساسیت بیش از حد عصب های درون روده
• عبور خیلی سریع یا کند غذا از روده
• استرس
• عوامل ژنتیکی

 محرک های غذایی معمول در ایجاد IBS عبارتند از:

• کافئین
• لبنیات
• نوشیدنی های گازدار

 

عدم تحمل غذایی

عدم تحمل غذایی زمانی اتفاق می افتد که نتوانید برخی غذاها را به راحتی هضم کنید.

علائم آن عبارتند از:

• اسهال
• درد یا ناراحتی شکمی
• حالت تهوع
• استفراغ

برخی نمونه های عدم تحمل غذایی عبارتند از:

• عدم تحمل لاکتوز: در این وضعیت بدن قادر به تجزیه لاکتوز موجود در شیر و محصولات لبنی نیست.
• عدم تحمل فروکتوز: در این گونه موارد بدن نمی تواند فروکتوز (قند میوه) را تجزیه کند.
• حساسیت به گلوتن غیر سلیاک: در این حالت بدن شما توانایی تجزیه پروتئین های گلوتن موجود در غلات را ندارد.

بیماری کرون

بیماری کرون یکی از انواع بیماری های التهابی روده (IBD) است که باعث التهاب مزمن دستگاه گوارش می شود.

 علائم از فردی به فرد دیگر متفاوت بوده و تا حدی به بخش آسیب دیده دستگاه گوارش بیمار بستگی دارد.

برخی از رایج ترین علائم بیماری کرون عبارتند از: :

• نیاز مبرم به تخلیه روده ها
• احساس تخلیه ناقص روده
• اسهال مداوم
• یبوست
• خونریزی از مقعد
• درد و گرفتگی شکم

به گفته بنیاد کرون و کولیت اگرچه عوامل ژنتیکی و محیطی نقش مهمی در بروز این بیماری دارند، اما علت دقیق این بیماری هنوز مشخص نیست.

 

درمان

درمان  تعداد دفعات زیاد مدفوع به علت آن بستگی دارد.

اگر فرد دچار بیماری زمینه ای است، پزشک جهت کاهش علائم نسبت به درمان آن بیماری، اقدام می کند.

با این حال، ممکن است افراد از درمان های عمومی تری نیز بهره مند شوند.

به عنوان مثال گزینه های زیر به درمان فرد مبتلا به اسهال شدید کمک می کنند:

• داروهای ضد اسهال بدون نیاز به نسخه (OTC)
• نوشیدنی های ورزشی یا محلول های آبرسانی برای جلوگیری از کمبود آب بدن
• پرهیز از مصرف الکل، کافئین و شیرین کننده ها
• پرهیز از خوردن غذاهای چرب ، ادویه دار یا لبنی

اگر فکر می کنید که رژیم غذایی شما علت دفع دائم و مکرر مدفوع می باشد، بهتر است یک دفترچه یادداشت غذایی تهیه کنید.

این کار می تواند غذاهایی که روی عادات روده ای شما تاثیر می گذارند، تشخیص داده شوند.

هنگامی که غذاهای حساسیت زا را شناسایی کردید باید از مصرف این غذاها خودداری کرده یا مصرف آنها را کاهش دهید.

 

همچنین بخوانید:

7 علت وجود خون در مدفوع

 

چه زمان به پزشک مراجعه کنید

نیاز به دفع بیشتر از حد معمول لزوماً نگران کننده نیست؛ اما در صورت بروز علائم زیر باید به پزشک مراجعه کنید:

• شکم درد
• اسهالی که بیش از 2 روز طول بکشد
• دفع بیش از 6 بار یا بیشتر در مدت 24 ساعت
  
• مدفوع سیاه یا حاوی خون
• حالت تهوع یا استفراغ
• تب 38 درجه سانتی گراد و بالاتر
  
• علائم کم آبی بدن

این علائم گاهی از یک مشکل جدی خبر می دهد.

 

پیشگیری

اگرچه همیشه نمی توان از عوامل محرک دفعات زیاد مدفوع جلوگیری نمود، اما رعایت نکات زیر ممکن است به کاهش خطر مشکلات گوارشی کمک کند.

 

افزایش مصرف فیبر

مصرف مقادیر بالای فیبر سبب تقویت حرکات منظم روده می شود.

برای این کار، سبزیجات، غلات و حبوبات بیشتری مصرف کنید.

لازم است که میزان دریافت فیبر در رژیم غذایی را کم کم افزایش دهید و مقدار زیادی آب بنوشید. این کار از ابتلا به یبوست جلوگیری می کند.

 

کاهش استرس

فعالیت های زیر برای افرادی که مشکلات روده ناشی از استرس دارند مفید است:

• ورزش
• مراقبه (مدیتیشن)
  
• آرامش درمانی
• گفتگو درمانی

 

رعایت بهداشت مناسب

رعایت نکات زیر می تواند خطر ابتلا به باکتری و ویروس هایی که باعث ناراحتی معده و اسهال می شود را کاهش دهد:

• پس از رفتن به توالت دست ها را بشویید.
• قبل از درست کردن و خوردن غذا کاملاً دست ها را بشویید.
• گوشت را کاملاً بپزید.
• از به اشتراک گذاشتن وسایل شخصی مانند ظروف غذا خوری، مسواک، تیغ و حوله با دیگران بپرهیزید.

چشم انداز

تغییر در رژیم غذایی، ورزش یا استرس برخی دلایل دفع بیش از حد مدفوع می باشند.

اگر سالم هستید این مسئله نگران کننده نیست، معمولا عادت های روده ای فرد ظرف چند روز به حالت عادی برمی گردد.

اگر علائم پس از چند روز برطرف نشد، همچنین اگر در کنار افزایش دفع علائم دیگری مانند شکم درد، اسهال یا تب دارید باید به پزشک مراجعه کنید. ممکن است علت دفع بیش از حد یک بیماری زمینه ای باشد.