دلایل بروز حالت تهوع مداوم و روش درمان آن

تهوع مداوم زمانی است که حالت تهوع به مدت طولانی ادامه می یابد؛ این مقاله دلایل تهوع مداوم درمان پزشکی و درمان خانگی تهوع را بررسی می کند.

 

مقدمه

حالت تهوع نوعی حس ناراحتی است که در آن فرد احساس می کند که ممکن است استفراغ کند. تهوع مداوم زمانی اتفاق می افتد که این احساس به مدت طولانی ادامه پیدا کند.

حالت تهوع نشانه ای از یک بیماری زمینه ای است. همچنین می تواند عوارض جانبی بعضی از داروها نیز باشد.

افرادی که تهوع مداوم را تجربه می کنند باید برای مشخص شدن علت آن با پزشک مشورت کنند.

در این مقاله به بررسی بعضی از دلایل شایع بروز تهوع مداوم، روش های درمانی و انواع درمان های خانگی تهوع می پردازیم.

 

سرفصل های مقاله را سریعتر بیابید:

• تهوع مداوم چیست؟↓
• علل شایع↓
• علت هایی که کمتر شایع هستند↓
• تهوع مداوم و سرطان↓
• درمان↓
• درمان خانگی تهوع↓

 

تهوع مداوم چیست؟

گاهی اوقات افراد حالت تهوع را به صورت احساس ضعف، حس مریضی و یا ناراحتی معده توصیف می کنند. بعضی افراد دچار حالت تهوع نیز ممکن است استفراغ کنند.

حالت تهوع یک بیماری نیست بلکه علامت بسیاری از بیماری های مختلف است.

برخی مواقع افراد دارای حالت تهوع علائم زیر را نیز تجربه می کنند:

• افزایش تولید بزاق
• سرگیجه
• سبکی سر
• مشکل در بلع
• تغییر دمای پوست
• ضربان قلب تند

طبق اعلام پزشک خانواده در امریکا (AFP)، حالت تهوع حاد ممکن است یک ماه یا کمتر طول بکشد. حالت تهوع مزمن بیش از یک ماه طول خواهد کشید.

در هنگام معاینه افرادی که حالت تهوع دارند، پزشک سوالاتی دقیق برای تشخیص علت را می پرسد.

این سوالات عبارتند از:

• چه زمانی حالت تهوع شروع شد؟
• چه زمانی این حالت ایجاد شده و کی از بین می رود؟
• مدت زمان هر بار حالت تهوع چقدر است؟
• آیا حالت تهوع منجر به استفراغ می شود؟ اگر بله مشخصات ظاهری استفراغ را بیان کنید.
• سایر علائم مرتبط با آن کدامند؟

 

علل شایع

 

بارداری

طبق اعلام کالج متخصصان زنان و زایمان امریکا (ACOG)، زنان اغلب پس از حدود 9 هفته بارداری احساس حالت تهوع می کنند.

اگرچه بسیاری از افراد حالت تهوع و استفراغ را با عنوان تهوع صبحگاهی می شناسند اما تهوع بارداری می تواند در هر زمان از روز اتفاق افتد.

حالت تهوع و استفراغ برای کودک ضرری ندارد اما کیفیت زندگی زنان باردار را تحت تاثیر قرار می دهد.

حالت تهوع خفیف در دوران بارداری شامل احساس تهوع موقتی و یک تا دوبار استفراغ در روز است.

زنانی که تهوع شدید داشته باشند؛ بیشتر استفراغ کرده و حالت تهوع آنها چندین ساعت طول می کشد.

استفراغ‌ شدید حاملگی نوعی از حالت تهوع مربوط به دوران بارداری است که ممکن است نیاز به بستری شدن داشته باشد.

طبق اعلام ACOG، زنان مبتلا به استفراغ شدید حاملگی می توانند 5% از وزن قبل از بارداری خود را از دست داده و ممکن است بدن آنها دچار کم آبی شود.

طبق توصیه یک مقاله در AFP، پزشکانی که مراجعینی در سنین باروری و با حالت تهوع و استفراغ دارند، باید احتمال بارداری را برای آنها در نظر بگیرند.

 

همچنین بخوانید:

استفراغ شدید حاملگی

 

فلج معده یا گاستروپارزی (Gastroparesis)

در فرآیند هضم، معده منقبض شده و غذا را درون روده کوچک تخلیه می کند. گاستروپارزی در اثر عدم تخلیه کامل معده اتفاق می افتد.

نتایج یک مطالعه نشان داد که گاستروپارزی یا فلج معده ممکن است باعث ایجاد علائم زیر شود:

• احساس سیر شدن سریع
• درد شکم
• نفخ کردن
• کاهش وزن

علل عمده بروز گاستروپارزی، دیابت، مصرف داروها و عمل جراحی است. با این وجود گاهی ممکن است پزشکان موفق به شناخت علت دقیق آن نشوند.

 

انسداد روده

انسداد روده هنگام مسدود شدن کامل یا بخشی از روده اتفاق می افتد. این اتفاق از حرکت غذا در سیستم گوارش جلوگیری می کند.

طبق یک گزارش انسداد روده می تواند علائم زیر را ایجاد کند:

• درد شکم
• حالت تهوع
• استفراغ
• یبوست
• نفخ کردن

 

علت هایی که کمتر شایع هستند

برخی بیماری ها می توانند منجر به ایجاد تهوع شوند.

بیماری های گوارشی که می توانند حالت تهوع مداوم را ایجاد کنند عبارتند از:

1. سوء هاضمه
2. بازگشت اسید به مری (GERD)
3. زخم معده
4. سندروم روده تحریک‌ پذیر (IBS‏)
5. عدم تحمل غذایی

با این وجود طبق اعلام AFP، حالت تهوع علامت اصلی یا تنها علامت این بیماری ها نیست.

نتایج یک بررسی در Therapeutic Advances in Gastroenterology نشان داد که بعضی از بیماری های روانی نیز می توانند منجر به ایجاد حالت تهوع مداوم شوند.

این بیماری ها عبارتند از:

• اختلالات اضطرابی
• اختلالات اشتها
• افسردگی

همچنین بعضی از عوامل عصبی نیز می توانند باعث ایجاد حالت تهوع مداوم شوند که عبارتند از:

• سردردهای میگرنی مکرر
• افزایش فشار جمجمه به دلیل وجود تومور، لخته خون یا خونریزی
• اختلالات میلین ‌زدا
• اختلالات تشنجی

همچنین یک بیماری نادر به نام سندروم استفراغ دوره ای از آنجایی که باعث تکرار چرخه های تهوع، استفراغ و خستگی می شود، می تواند باعث بروز حالت تهوع مداوم شود.

 

همچنین بخوانید:

سندروم استفراغ دوره ای

 

بیماری های گوش مانند بیماری منییر یا آماس گوش درونی (Labyrinthitis) نیز، علاوه بر ایجاد ورتیگو یا سرگیجه، باعث ایجاد حالت تهوع می شوند.

همچنین این بررسی به معرفی داروهایی پرداخته که حالت تهوع از اثرات جانبی آنها است.

این داروها عبارتند از:

• داروهای هورمونی مانند قرص های جلوگیری از بارداری
• آنتی بیوتیک ها
• آنتی ویروس ها
• ضد تشنج ها
• مواد افیونی یا اُپیوئید (Opioids)
• نیکوتین
• داروهای گوارشی
• داروهای قلبی عروقی
• داروهای درمان کننده پارکینسون

بعضی از افراد ممکن است به علت ایجاد تهوع ناشی از دارو، مصرف داروی خود را قطع کنند. اما لازم است تا قبل از قطع یا تغییر هر دارو با پزشک مشورت شود.

 

تهوع مداوم و سرطان

طبق اعلام انجمن سرطان امریکا (ACS)، سرطان های تاثیرگذار بر سیستم گوارش یا قسمت هایی از مغز که گوارش را کنترل می کنند می توانند باعث ایجاد حالت تهوع مداوم شوند.

به عنوان مثال افراد مبتلا به سرطان مری ممکن است علائم زیر را تجربه کنند:

• احساس درد یا ناراحتی در شکم
• حالت تهوع و استفراغ
• از دست دادن اشتها
• خستگی (Fatigue) یا ضعف
• استفراغ یا مدفوع حاوی خون
• کاهش وزن
• احساس سیر شدن سریع

با این وجود، انواع مختلف سرطان علائم متفاوتی ایجاد می کنند. بعضی از سرطان ها ممکن است علائم اولیه واضحی نداشته باشند. طبق اعلام ACS، امکان ایجاد تهوع مکرر در افراد مبتلا به سرطان به عوامل زیر بستگی دارد:

• نوع سرطان
• نوع درمان
• داروهای مصرفی
• هضم آهسته یا یبوست
• مشکلات گوش داخلی
• سطح الکترولیت
• وجود هر نوع عفونت
• استرس یا اضطراب

همچنین درمان سرطان می تواند منجر به ایجاد حس تهوع شود. افراد می توانند با بررسی سطح ریسک درمان (بالا، متوسط، کم یا حداقل) به احتمال بروز حالت تهوع ناشی از آن پی ببرند.

افرادی که نیاز به استفاده از روش هایی دارند که منجر به ایجاد تهوع و استفراغ می شود، برای کاهش عوارض جانبی باید باید با پزشک خود مشورت کنند.

 

درمان

پزشک با تشخیص علت بروز حالت تهوع مداوم، درمان هایی برای بیماری های زمینه ای توصیه می کند.

ممکن است پزشک برای کنترل تهوع، داروهای ضد استفراغ تجویز کند.

انواع این داروها عبارتند از:

طبقه دارویی	مثال ها
آنتی کولینرژیک ها  (Anticholinergics)	اسکوپولامین
آنتی هیستامین ها (Antihistamines)	دیفن هیدرامین دیمن هیدرینات مکلیزین
بنزودیازپین ها (Benzodiazepines)	آلپرازولام یا زاناکس دیازپام یا والیوم لورازپام
بوتیروفنون ها (Butyrophenones)	دروپردیول هالوپریدول
کانابینویید ها (Cannabinoids)	درونابینول
کورتیکواستروئیدها (Corticosteroids)	دگزامتازون
فنوتیازین ها (Phenothiazines)	کلرپرومازین پروکلروپرازین پرومتازین
آنتاگونیست های سروتونین 5-هیدروکسی تریپتامین	دولاسترون اندانسترون گرانیسترون پالونوسترون
بنزامید های جایگزین	متوکلوپرامید تری متوبنزامید

 

بعضی از داروها مثل بنزودیازپین ها وابستگی ایجاد می کنند.

محققان به پزشکان توصیه می کنند که در یک مرحله مصرف بنزودیازپین ها را برای بیشتر از یک تا دو هفته تجویز نکنند.

همچنین ممکن است پزشکان به درمان افرادی که به دلیل حالت تهوع مزمن دچار استفراغ بیش از حد می شوند، بپردازند. این امر به علت امکان کم آبی و یا عدم تعادل الکترولیت در بدن بیمار انجام می شود.

 

درمان های خانگی تهوع

زنجبیل

طبق گزارش محققان، مصرف 250 میلی گرم پودر ریشه زنجبیل قبل از غذا و هنگام خواب می تواند به کاهش حالت تهوع در دوران بارداری کمک کند.

زنان مبتلا به حالت تهوع دوران بارداری می توانند هر 6 ساعت 250 میلی گرم زنجبیل مصرف کنند. مصرف روزانه تا 1000 میلی گرمی هیچ عوارض جانبی برای آنها نخواهد داشت.

همچنین ممکن است زنجبیل به افراد مبتلا به تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی کمک کند.

با این وجود محققان در این مورد به نتایج متفاوتی دست یافته اند.

برخی مطالعات هیچ تفاوتی بین مصرف زنجبیل و دارونما (Placebo) نشان نمی دهند. مطالعات دیگر نشان می دهند که مصرف زنجبیل شدت و دفعات استفراغ را کاهش خواهند داد.

 

نعناع فلفلی

مصرف نعنا به عنوان یکی از درمان های خانگی تهوع کاربرد دارد.

یک مطالعه منتشر شده در Journal of Holistic Nursing به بررسی اثر روغن نعناع فلفلی خالص روی حالت تهوع بعد از عمل جراحی پرداخت.

شرکت کنندگان در این مطالعه 35 زن بودند که پس از زایمان از طریق سزارین دچار تهوع شده بودند.

اگرچه این یک مطالعه محدود بود اما نتایج آن نشان داد که استنشاق نعناع فلفلی می تواند به کنترل حس تهوع بعد از عمل جراحی کمک کند.

برای تایید این نتایج به تحقیقات بیشتری نیاز است.

 

ویتامین B6

مصرف ویتامین B6 (پیروکسیدین) در اوایل بارداری می تواند به کنترل حالت تهوع کمک کند. نتایج یک مطالعه محدود نشان داد که مصرف 25 میلی گرم از این ویتامین هر 8 ساعت یکبار بسیار موثرتر از مصرف دارونما (Placebo) است.

*توضیح: دارونما (یا دِلخوشکُنَک) به استفاده از روش‌های درمانی صوری و تلقینی گفته می‌شود که می‌تواند با فریب بیمار، اثر مثبتی در روند بهبودی وی داشته باشد.

 

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

طبق اعلام ACS، حس تهوع می تواند دریافت مواد مغذی و نیاز آبرسانی به بدن را دچار مشکل کند. افرادی که احساس تهوع دارند ممکن است در خوردن و نوشیدن ناتوان شوند. این امر می تواند باعث کم آبی بدن، سوء تغذیه و دیگر مشکلات جدی سلامتی شود.

افرادی که مبتلا به تهوع مداوم هستند در صورت داشتن علائم زیر باید به پزشک مراجعه کنند:

• پس از آشامیدن قادر به نگهداری مایعات نیستند و آنها را بالا می آورند.
• ادامه دار شدن استفراغ آنها برای مدتی بیشتر از 24 ساعت.

در صورت بروز علائم زیر باید به پزشک مراجعه کرد:

• خستگی (Fatigue)
• مشکل در تمرکز کردن
• دیر ترمیم شدن زخم ها
• کاهش وزن
• کم شدن یا نداشتن اشتها

 

خلاصه

افراد به دلایل مختلفی تهوع مداوم را تجربه می کنند. بعضی از دلایل عمده آن شامل بارداری، گاستروپارزی و انسداد روده است.

مصرف داروهای ضد تهوع و درمان های خانگی تهوع می توانند به کنترل حالت تهوع کمک کنند. با این وجود، به این دلیل که تهوع مداوم می تواند نشانه ای از یک بیماری زمینه ای باشد، افراد مبتلا به آن باید به پزشک مراجعه کنند.

مصرف داروهای ضد استفراغ فقط منجر به رفع علائم تهوع مدام شده و علت اصلی بروز آن را درمان نمی کنند.