سندروم انگشت پای آبی چیست و چقدر خطرناک است؟

سندروم انگشت پای آبی زمانی رخ می دهد که یک یا چند انگشت پا شروع به آبی یا بنفش شدن کنند؛ دلایل ، سایر علائم ، راه جلوگیری و درمان چیست؟

بطور کلی عوامل محرک مختلفی سبب ایجاد این مساله می شود که اکثرشان مربوط به سیستم گردش خون هستند.

اما اگر دوست دارید در مورد علائم، دلایل و راه های درمان سندروم انگشت پای آبی بیشتر بدانید، با اویرو همراه باشید.

در انتهای این مطلب عوارض احتمالی سندروم انگشت پای آبی و زمان مراجعه به پزشک نیز توضیح داده شده است.

 

سندروم انگشت پای آبی چیست؟

سندروم انگشت پای آبی (Blue Toe Syndrome) شکلی از ایسکمی حاد انگشت (Acute Digital Ischemia) است. این بدان معنی است که انگشتان خون کافی دریافت نمی کنند.

پزشکان گاهی اوقات از این سندروم با عنوان واسکولوپاتی انسدادی Occlusive Vasculopathy یا Trash Foot نیز یاد می کنند.

خون انسان، اکسیژن را از ریه ها به تمام قسمت های بدن منتقل می کند.

هر سلول برای بازسازی و تکثیر خود به اکسیژن نیاز دارد.

خون، تمام مواد مغذی مورد نیاز سلول ها را فراهم و محصولات زائد را با خود حمل می کند.

کمبود خون به سلول ها و بافت های تشکیل شده، آسیب می رساند.

همچنین بخوانید:

دانستنی هایی درباره کم خونی یا آنمی

این امر منجر به تغییر رنگ بافت ها شده که معمولا آبی یا بنفش است. هنگامی که این اتفاق برای انگشتان پا بیفتد،‌ پزشکان به آن سندروم انگشت پای آبی می گویند.

برخی از مبتلایان به این سندروم تنها یک انگشت از یک پایشان تغییر رنگ می دهد.

برخی دیگر ممکن است در هر دو پا، انگشت تغییر رنگ داده، داشته باشند.

برخی افراد ممکن است با فشار آوردن به پوست یا بالا نگه داشتن پای خود بتوانند انگشتان پا را به رنگ عادی برگردانند.

 

 

علائم

فرد مبتلا به سندروم انگشت پای آبی ممکن است در کنار آبی شدن انگشتان، علائم زیر را هم داشته باشد:

• درد پا که گاهی اوقات شدید است
• درد ماهیچه در پاها
• زخم در پاها
• غده کوچک یا ضایعه در پاها
• کبودی

 

دلایل سندروم انگشت پای آبی

سندروم انگشت پای آبی هنگامی رخ می دهد که یک انسداد در رگ های خونی کوچک پا، مانع رسیدن خون کافی به بافت ها شود.

برخی بیماری ها و مشکلات جسمی مختلفی هستند که می توانند منجر به این سندروم شوند، از جمله:

 

تصلب شرایین

کلسترول ماده ای مومی است که بدن از آن برای ساخت هورمون ها، ویتامین D و سایر مواد لازم برای هضم غذا استفاده می کند.

بدن تمام کلسترول مورد نیاز خود را می سازد اما انسان آن را از طریق مواد غذایی مانند تخم مرغ، گوشت و پنیر نیز دریافت می کند.

هنگامیکه کلسترول خون بسیار بالا باشد، این ماده می تواند با سایر مواد مخلوط شده و پلاک خونی شکل بگیرد.

زمانیکه این پلاک به دیواره های عروق خونی می چسبد، دیواره ها باریک تر شده که در نهایت منجر به تصلیب شرایین می شود.

این پلاک همچنین می تواند عروق خونی را مسدود کند.

 

آمبولی

آمبولی هنگامی رخ می دهد که چیزی رگ خونی را مسدود کند.

گاهی اوقات یک تکه پلاک خونی می تواند از دیواره های سرخرگ جدا شده و با جریان خون در سرتاسر بدن حرکت کرده تا زمانیکه جایی گیر کند.

این مساله با لخته های خون نیز می تواند اتفاق بیفتد.

آمبولی می تواند خود به خود ایجاد شود یا دلایلی مانند آنژیوگرام، جراحی عروق، داروها یا نارسایی کلیه سبب بروز آن شوند.

 

آنژیوگرام

آنژیوگرام یکی از روش های تشخیص پزشکی است.

پزشکان از آن برای یافتن و درمان انسدادها و تصلیب شرایین در رگ های خونی استفاده می کنند.

در این روش پزشک سوزنی را در یک سرخرگ روی کشاله ران جای داده و سپس لوله های نازکی به نام کاتتر را از دستگاه سرخرگی عبور می دهد.

تیم پزشکی یک تصویر اشعه ایکس از فرد گرفته و سپس ماده حاجب را به جریان خون تزریق می کنند.

این ماده، شناسایی هر نوع انسداد یا مشکلات دیگر را تسهیل می کند.

به گفته محققان، گاهی اوقات این روش می تواند قسمتی از پلاک خونی را از دیواره سرخرگ جدا کند که این مساله می تواند منجر به سندروم انگشت پای آبی شود.

 

جراحی عروق

جراحی عروق به هر نوع جراحی انجام شده روی دستگاه عروق، گفته می شود.

این دستگاه شامل سرخرگ ها، سیاهرگ ها و دستگاه لنفاوی است.

آمبولی ها یکی از عوارض احتمالی جراحی عروق هستند.

یک تکه پلاک خونی، یک لخته خون یا هر چیز دیگر می تواند در خون گردش کرده تا اینکه در یک رگ خونی گیر کند.

هنگامیکه این اتفاق در پا رخ دهد، می تواند منجر به ایجاد سندروم انگشت پای آبی شود.

 

دارو

طبق گفته انجمن کاردیولوژی اروپا، داروهایی که برای رقیق کردن خون یا درمان لخته های خون طراحی شده اند نیز می توانند منجر به سندروم انگشت پای آبی شوند.

مواد مخدر مانند کوکائین نیز می توانند محرک این بیماری باشند.

 

نارسایی کلیه

کلیه در بدن انسان، چندین نقش دارد از جمله:

** از بین بردن مواد زائد موجود در خون و دفع آنها از طریق ادرار

** اطمینان از اینکه خون ترکیبی متعادل از مواد مغذی مورد نیاز سلول مانند سدیم، پتاسیم و کلسیم را دارد.

** تولید هورمون هایی که فشار خون و گلبول های قرمز را کنترل می کنند.

هنگامیکه کلیه نتواند به درستی کار کند، تحت عنوان نارسایی کلیه شناخته می شود.

به گفته انجمن کاردیولوژی اروپا، این وضعیت نیز می تواند منجر به سندروم انگشت پای آبی شود.

 

درمان

هدف درمان، برگرداندن جریان خون به انگشتان پا است.

پزشکان بر مبنای دلایل بروز سندروم انگشت پای آبی ممکن است روش های زیر را پیشنهاد کنند:

 

استنت گذاری

جراح عروقی یک لوله توری که با نام استنت شناخته می شود را در رگ خونی مسدود شده قرار می دهد.

این لوله رگ را باز نگه می دارد تا خون از آن عبور کند.

 

جراحی بای پس

در این عمل، جراح عروق، یک رگ خونی سالم را از قسمتی از بدن برداشته و یک میان بر (یا بای پس) دور انسداد ایجاد می کند.

 

پزشکان معمولا موارد زیر را نیز به بیماران توصیه می کنند:

** استراحت

** گرم ماندن

** نوشیدن مقدار زیادی مایعات

 

تشخیص

پزشکان معمولا از سونوگرافی یا آنژیوگرام برای تشخیص سندروم انگشت پای آبی و پیدا کردن محل انسداد استفاده می کنند.

 

عوارض جانبی

اگر پزشکان جریان خون را به انگشتان پا برنگردانند، ممکن است بافت آن قسمت برای همیشه از بین برود.

متخصصان به این وضعیت قانقاریا می گویند که شامل علائم زیر است:

• پوست آبی یا سیاه – ظاهر قانقاریا بسته به تیرگی و روشنی پوست متفاوت خواهد بود.
• درد
• بی حسی
• زخم با ترشحات بدبو

قانقاریا یک بیماری جدی است اما با جراحی، آنتی بیوتیک ها و اکسیژن درمانی قابل معالجه است.

با این وجود در موارد شدید پزشک مجبور به قطع انگشتان درگیر می شود.

 

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

هر فردی که فکر می کند به سندروم انگشت پای آبی مبتلا شده باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کند.

افرادی که مشکوک به قانقاریا هستند نیز باید فوریت های پزشکی را دریافت کنند.

 

چشم انداز

معمولا درمان موارد خفیف سندروم انگشت پای آبی آسان است، اما موارد شدیدتر می تواند منجر به بروز مشکلات دیگر نیز شود.

چشم اندازه بیماری هر فرد به وجود مشکل زمینه ای بستگی دارد.

برای مثال نارسایی کلیه می تواند اثرات بلندمدتی داشته باشد.

همچنین تکه های پلاک خونی می توانند رگ های خونی دیگر را نیز مسدود کنند که این مساله روی سایر بخش های بدن از جمله اندام ها تاثیر می گذارد.

 

پیشگیری

در واقع تمرکز پیشگیری روی سلامت و سالم نگه داشتن دستگاه قلب و عروق است.

پیشگیری شامل موارد زیر است:

• پرهیز از مصرف سیگار
• داشتن فعالیت بدنی
• حفظ وزن متعادل
• داشتن رژیم غذایی متعادل و پرهیز از غذاهای با کلسترول بالا
• عدم مصرف الکل

 

خلاصه

محدودیت خونرسانی به پا می تواند منجر به سندروم انگشت پای آبی شود.

این اتفاق هنگامی رخ می دهد که پلاک های زیادی به داخل عروق بچسبند یا یک تکه پلاک یا لخته خون، رگ خونی در پا را مسدود کند.

آنژیوگرام، جراحی عروق، برخی داروها و نارسایی کلیه همگی می توانند منجر به سندروم انگشت پای آبی شوند.

برای درمان این مشکل، پزشک باید جریان خون را به پا برگرداند.

این بیماری بدون درمان موفق می تواند منجر به قانقاریا و حتی قطع انگشت شود.

بهترین راه برای پیشگیری از سندروم انگشت پای آبی، سالم نگه داشتن دستگاه قلبی عروقی است.