دلایل خاموشی ( بیهوشی / از دست دادن حافظه)

خاموشی به معنی بیهوشی یا از دست دادن جزئی یا کامل حافظه است. دلایل خاموشی ناشی از استرس – مصرف زیاد الکل – سنکوب (غش کردن) و بیماری صرع است.

 

در صورتی که متوجه افتادن فردی در حالت بیهوشی شُدید، باید او را در حالت نشسته قرار داده و یا به او کمک کنید تا دراز بکشد و در وضعیتی باشد که به خود آسیب نرساند.

در این مقاله به بررسی دلایل ایجاد کننده خاموشی (بیهوشی / از دست دادن حافظه) و زمان مراجعه به پزشک خواهیم پرداخت.

 

خاموشی چیست؟

بعضی از افراد خاموشی را به معنی از دست دادن هوشیاری (بیهوشی) می دانند که معمولا چند دقیقه طول می کشد.

با این حال، نتایج یک بررسی در سال 2016 نشان داد که مصرف بیش از حد الکل می تواند منجر به خاموشی ناشی از الکل شود که در بعضی موارد به دلیل از دست دادن حافظه و نه از دست دادن هوشیاری است.

سایر دلایل احتمالی خاموشی شامل غش کردن یا سنکوپ (Syncope)، صرع و استرس است.

 

خاموشی ناشی از الکل

دو نوع خاموشی مختلف در اثر مصرف الکل ایجاد می شوند: یکپارچه (En bloc) و پراکنده (Fragmentary)

هنگامی که افراد به مصرف بیش از حد الکل بپردازند، ممکن است دچار خاموشی یکپارچه شده و در این صورت کارهایی را که انجام داده اند به خاطر نخواهند آورد.

خاموشی پراکنده معمولا بر قسمت هایی از حافظه تاثیر می گذارد. بنابراین ممکن است فرد بتواند قسمت های مختلفی که در حافظه دارد را با هم ترکیب کند.

 

همچنین بخوانید:

اثرات مصرف الکل در بدن

 

علائم

اگر کسی در مصرف الکل زیاده روی کند ممکن است علائم مسمومیت با الکل را داشته باشد.

این علائم عبارتند از:

• گیج شدن
• مشکل در بیدار ماندن و یا ناتوانی در بیدار شدن
• پوست سرد و دمای پایین بدن
• ضربان قلب آهسته
• استفراغ و تشنج

 

درمان

در صورتی که افراد علائم مسمومیت با الکل را داشته باشند باید فورا به اورژانس تماس بگیرند.

طبق اعلام موسسه ملی سوء مصرف الکل ایالات متحده، غلظت بالای الکل در خون می تواند منجر به دشواری برای هوشیار ماندن شود. در شدیدترین موارد مسمومیت با الکل فرد ممکن است به کما برود. به همین دلیل در صورت وخیم شدن وضعیت باید کمک های فوری دریافت شود.

در مواردی که افراد بیش از حد الکل مصرف کرده و نیاز به کمک های اولیه داشته باشند باید اقدامات زیر را انجام داد:

• فرد مورد نظر را به پهلو خوابانده و زانوها را بالا ببرید تا در اثر استفراغ خود خفه نشوند.
• هر 15 دقیقه تنفس آنها را بررسی کنید.
• وضعیت آنها را کنترل کرده و در صورت وخیم تر شدن فورا با اورژانس تماس بگیرید.

 

خاموشی ناشی از سنکوپ

طبق توصیف  انجمن قلب امریکا (AHA)، خاموشی ناشی از سنکوپ (غش کردن)، یک کاهش کوتاه مدت هوشیاری است که در صورت نرسیدن خون کافی به مغز ایجاد می شود.

همچنین ممکن است از آن با عنوان غش کردن یاد کنند.

معمولا فشار خون پایین منجر به خاموشی ناشی از سنکوپ می شود. دلیل آن ناتوانی قلب برای رساندن مقدار کافی خون غنی از اکسیژن به مغز است.

خاموشی ناشی از غش کردن دو نوع اصلی دارد: با واسطه عصبی و قلبی

غش کردن با واسطه عصبی معمولا خوش خیم است و نیازی به درمان ندارد. این اتفاق هنگام کاهش فشار خون در اثر دچار شدن به درد، کم آبی و یا سریع بلند شدن رخ می دهد. این نوع سنکوپ بیشتر در کودکان و بزرگسالان دیده می شود.

سنکوپ قلبی وضعیتی جدی تر است که می تواند وجود یک مشکل اساسی در قلب را نشان دهد. تاکی کاردی (Tachycardia)، برادی‌ کاردی (Bradycardia) و سایر انواع افت فشار خون می توانند منجر به سنکوپ قلبی شوند. در صورت درمان نکردن آن، فرد در معرض خطر ابتلا به عوارض یا حتی مرگ ناگهانی قلبی قرار خواهد گرفت.

 

همچنین بخوانید:

انواع تاکی کاردی: علت و درمان

 

درمان

پزشک ممکن است برای کاهش خاموشی در افرادی که دچار سنکوپ با واسطه عصبی شده اند، فلودروکورتیزون (Fludrocortisone) تجویز کند.

اگر فردی احساس غش کردن داشته باشد باید بنشیند یا دراز بکشد تا در صورت بیهوشی آسیب نبیند.

 

تشخیص

ممکن است پزشک برای افرادی که دچار بیهوشی و خاموشی ناشی از سنکوپ هستند نوار قلب (EKG) تجویز کند تا به بررسی وجود مشکلات اساسی در قلب بپردازد.

همچنین ممکن است انجام تست تیلت (Tilt test) را توصیه کنند. در این آزمایش فرد روی تختی دراز می کشد و در ادامه با حرکت کردن تخت و تغییر وضعیت بیمار، فشار خون و ضربان قلب توسط متخصصان مراقبت های پزشکی اندازه گیری می شود.

 

خاموشی ناشی از صرع

ایجاد اختلال در فعالیت مغز می تواند باعث بروز یک اپیزود صرع شود. در طی این اپیزود، افراد ممکن است تشنج را تجربه کنند. همچنین ممکن است عضلات آنها منقبض شود و یا دچار بیهوشی و از دست دادن هوشیاری شوند.

با این حال، مبتلا بودن به صرع به معنی ایجاد خاموشی ناشی از تشنج نیست. این وضعیت یک اختلال طیفی است و شامل علائم دیگری نیز می شود.

 

علائم

بسته به نوع تشنج، علائم مختلفی در هنگام خاموشی ناشی از صرع رخ می دهند.

طبق اعلام دانشگاه سانفرانسیسکو کالیفرنیا، نوع خاصی از تشنج ناشی از صرع که باعث ایجاد خاموشی می شود تشنج تونیک-کلونیک است که به آن تشنج بزرگ یا گراند مال (Grand-mal seizure) نیز گفته می شود.

در طول یک اپیزود صرع افراد از هوش رفته و بدن آنها سفت می شود (فاز تونیک). سپس عضلات منقبض شده و ممکن است باعث قفل شدن فک شود (فاز کلونیک).

 

درمان

طبق تخمین NINDS (موسسه ملی اختلالات و سکته مغزی)، 70% از افراد مبتلا به صرع می توانند علائم خود را با مصرف دارو یا انجام عمل جراحی کنترل کنند.

از زمانی که سازمان غذا و دارو (FDA) در سال 2019 تایید کرد، پزشکان می توانند به تجویز قرص سنوبامات (Cenobamate) برای بزرگسالانی که در هنگام تشنج دچار خاموشی می شوند، بپردازند. در صورت موثر نبودن این دارو، پزشکان انجام عمل جراحی را توصیه می کنند.

ممکن است بعضی از کودکان به علت بروز عوارض جانبی قادر به مصرف دارو نباشند. در این موارد آنها می توانند از رژیم های غذایی خاص استفاده کنند.

 

تشخیص

در صورت مشکوک شدن پزشک به وجود صرع، ممکن است درخواست انجام MRI یا سی تی اسکن را داشته باشد. این روش های تصویربرداری به پزشک کمک می کند تا فعالیت مغز را بررسی کرده و وجود سایر بیماری های عصبی را رد کند.

 

 

آیا استرس باعث ایجاد خاموشی می شود؟

در صورتی که افراد خاموشی را در اثر استرس تجربه کنند به آن خاموشی روانشناختی می گویند. در حالی که این نوع خاموشی شبیه به خاموشی ناشی از سنکوپ و صرع است اما علل ایجاد آن متفاوت است.

متخصصان معتقدند که زمانی که افراد احساس، فکر یا خاطره ای تهدید آمیز را تجربه می کنند، چنان تحت فشار قرار می گیرند که ممکن است دچار تشنج شوند.

بعضی از علائم خاموشی روانشناختی عبارتند از:

• غش کردن و افتادن (بیهوشی)
• تکان های ناگهانی دست و پا
• از دست دادن کنترل مثانه و روده
• احساس تهی شدن و عدم ارتباط با محیط اطراف
• عدم توانایی یادآوری خاموشی

 

درمان

طبق اعلام انجمن صرع، افرادی که دچار خاموشی روانشناختی می شوند، می توانند از رفتار درمانی شناختی (CBT) بهره برند. این درمان به افراد در شناسایی عوامل محرک استرس زا کمک کرده و تکنیک هایی برای مقابله با این شرایط و احساس ضعف ناشی از آن ارائه می دهد.

 

همچنین بخوانید:

اثر استرس بر بدن

 

تشخیص

در صورتی که فردی معتقد باشد که دچار خاموشی روانشناختی شده، ممکن است توسط پزشک به یک متخصص مغز و اعصاب ارجاع داده شود. این متخصص می تواند با رد سایر دلایل، خاموشی روانشناختی را تشخیص دهد.

 

آیا مصرف داروها می تواند باعث خاموشی شود؟

طبق یک مطالعه در سال 2015، مصرف داروهای گشاد کننده عروق و داروهای ادرار آور می توانند منجر به ایجاد خاموشی ناشی از سنکوپ شوند.

مطالعه دیگری در سال 2015 نشان داد که مصرف بیش از حد داروهای آرامبخش می تواند باعث از دست رفتن حافظه شود.

در یک مطالعه موردی، استفاده بیش از حد آلپرازولام (Xanax) منجر به خاموشی و از دست دادن حافظه در یک خانم 50 ساله شد. با این حال، به تحقیقات بیشتری برای پشتیبانی از این یافته ها نیاز است.

 

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورتی که افراد معتقد باشند که علائم سنکوپ (غش کردن)، خاموشی ناشی از صرع و یا خاموشی ناشی از مصرف داروها است، باید با پزشک خود مشورت کنند.

در موارد مسمومیت شدید با الکل ممکن است افراد نیاز به کمک های فوری داشته باشند.

اکثر افراد می توانند با درمان به زندگی عادی خود ادامه دهند. در صورتی که بروز خاموشی ناشی از یک بیماری زمینه ای باشد باید به درمان یا کنترل آن بپردازند.

 

خلاصه

مصرف بیش از حد الکل، استرس، مصرف داروها و صرع می توانند باعث ایجاد خاموشی شوند. با اینکه خاموشی یک تجربه ترسناک است اما درمان آن به افراد اجازه ادامه دادن زندگی عادی بدون ترس از بیهوشی و یا از دست دادن حافظه را خواهد داد.