درمان در رفتگی کشکک زانو به نوع و شدت صدمه بستگی داشته و شامل روش های غیر جراحی (فیزیوتراپی – RICE و…) و روش های جراحی است.

در رفتگی کشکک زانو هنگامی رخ می دهد که استخوان کشکک که در قسمت جلوی زانو قرار دارد، از موقعیت خود خارج می شود.

در طی این فرآیند ممکن است بافت های پیوندی که استخوان را سر جای خود نگه می دارد، کشیده و پاره شوند.

در رفتگی کشکک زانو صدمه ای رایج است و هنگامیست که فرد در حالی که پایش روی زمین است، ناگهان تغییر جهت می دهد؛ مثلا در حین ورزش یا رقصیدن.

تحقیقات نشان می دهد که بهبود در رفتگی کشکک زانو برای بار اول می تواند تا 6 هفته زمان برد. این زمان به درمان مورد نیاز و عواملی بستگی دارد که نشان دهنده تکرار صدمه در آینده باشند.

برخی افراد به فیزیوتراپی گسترده نیاز خواهند داشت.

در این مطلب علائم، روش های درمان و زمان بهبود در رفتگی کشکک زانو را می خوانید. همچنین به عوامل خطر برای تکرار این صدمه استخوانی بررسی خواهد شد.

علائم در رفتگی کشکک زانو

علائم به شدت در رفتگی و وجود آسیب در ساختارهای اطراف کشکک بستگی دارند.

اگر شدت صدمه جزیی باشد، کشکک زانو قبل از برگشتن به جای اصلی خود، تنها تا حدی از جای خود جدا شده است. این وضعیت در رفتگی ناقص (Subluxation) نام دارد و احتمالا فرد می تواند خیلی سریع به فعالیت های معمول خود باز گردد.

علائم در رفتگی جزئی عبارتند از:

احساس اینکه کاسه زانو (استخوان کشکک) به یک طرف سر خورده باشد
درد؛ به خصوص جلوی زانو
صداهای ترق ترق یا خش خش از زانو
سفتی و ورم
احساس قفل شدن یا گرفتگی در زانو
احساس بی ثباتی

در رفتگی کامل کاسه زانو دارای علائم زیر است:

مشاهده ظاهر عجیب و ناموزون در زانو
داشتن درد متوسط تا شدید
احساس صدای ترق تروق شدید در زانو
تجربه ورم و سفتی شدید
احساس قفل شدن زانو که حرکت دادن پاها را سخت یا غیرممکن می کند
ناتوانی در ایستادن یا راه رفتن

کسانی که علائم در رفتگی جزئی یا کامل را دارند، باید مراقبت پزشکی دریافت کنند.

حتی اگر کشکک زانو خود به خود سر جایش بیفتد، پزشک باید مطمئن بشود سایر ساختارهای درون زانو تراز باشند و آسیب ندیده باشند. اینکار نیاز به تصویربرداری اشعه ایکس دارد.

همچنین بخوانید:

ورم زانو: علائم، علت و درمان

روش های درمان

درمان مناسب در رفتگی کشکک زانو به این بستگی دارد که نوع و شدت صدمه چقدر است و استخوان، غضروف و سایر بافت های اطراف آسیب دیده اند یا نه.

روش های غیرجراحی

هنگامی که آسیب دیدگی و در رفتگی کشکک زانو جزئی باشد، بدن قادر به ترمیم آن بوده و آسیب خود به خود و به مرور زمان بهبود می یابد. در این خصوص پزشک راهکارهای محافظت از زانو را توصیه می کند.

روش های غیرجراحی رایج عبارتند از:

فیزیوتراپی
درمان RICE که شامل:
- Rest – استراحت دادن به پا جهت پیشگیری از صدمه بیشتر
- Ice – گذاشن یخ روی پا برای کاهش التهاب و درد
- Compression – بستن باند فشاری به پا برای تسکین ورم و کمک به زانو
- Elevation – بالا آوردن پاها برای کاهش ورم
داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و آسپرین برای کاهش التهاب و درد
استفاده از عصا برای برداشتن وزن از روی زانو و کمک به حرکت
استفاده از زانوبند برای کمک به زانو و ثابت کردن کشکک زانو
استفاده از کفی طبی مخصوص به نام آرتز (orthotics) برای کاهش فشار روی زانو
آسپیریشن (مکش)؛ یک روش بالینی جهت بیرون آوردن مایعات اضافی در مفصل

روش های جراحی

نیاز به جراحی پس از در رفتگی زانو برای اولین بار، غیرمعمول است. اما اگر صدمه شدید باشد یا خطر تکرار در رفتگی زیاد باشد، جراحی لازم می شود.

برخی از روش های درمان جراحی عبارتند از:

جراحی آرتروسکوپی

در این روش جراحی کم تهاجمی، یک دوربین و ابزار جراحی از طریق برش های کوچک در اطراف زانو، قرار می گیرند.

جراح با این ابزارها می تواند وسعت آسیب را ارزیابی و حتی آن را اصلاح کند.

جراحی ترمیمی

افرادی که صدمه شدیدتری دیده اند یا بصورت مکرر دچار در رفتگی زانو می شوند، بواسطه جراحی ترمیمی می توانند:

تاندون ها یا رباط های آسیب دیده را ترمیم کنند؛

غضروف ها و استخوان های آسیب دیده را برداشته و یا ترمیم کنند.

مطالعه ای در سال 2015 نشان داده جراحان، جراحی ترمیمی را بیش از همه برای ترمیم رباط پاتلوفمورال داخلی انجام می دهند که قسمت داخلی استخوان کشکک زانو را به استخوان بلند ران وصل می کند.

بر اساس مطالعه، در 90% موارد در رفتگی کشکک زانو، پارگی این رباط نیز رخ می دهد.

انتقال برجستگی درشت نی

این جراحی پیچیده ترین و بغرنج ترین نوع جراحی برای تکرار دوباره در رفتگی کشکک زانو است.

این روش شامل بریدن تکه ای از استخوان ساق پا یا درشت نی و انتقال آن به موقعیتی که ثبات و هم ترازی کشکک زانو را تقویت نماید، است.

ممکن است جراح پیچ هایی را هم وصل کند تا استخوان انتقال یافته در طول دوره بهبودی، سر جایش بماند.

تکرار در رفتگی

تمامی افرادی که دچار در رفتگی کشکک زانو شده اند، در معرض خطر تکرار دوباره این صدمه قرار دارند.

بر اساس نتایج یک فراتحلیل در سال 2020، کسانی که برای بارِ اول در رفتگی کشکک زانو، درمان غیرجراحی را دریافت نمودند، تقریبا 50% مواقع، تکرار در رفتگی را تجربه می کنند.

اگر بدن وقت کافی برای بهبودی کامل از صدمه اولیه را نداشته باشد، خطر تکرار در رفتگی افزایش خواهد یافت.

بر اساس مطالعه ای در سال 2018، روش جراحی برای افرادی که برای اولین بار دچار در رفتگی کاسه زانو با احتمال خطر عود مجدد بالا می شوند، گزینه ای مناسب برای درمان است. با این وجود، شایان ذکر است که روش درمان های جراحی برای در رفتگی کشکک زانو می تواند خطر ابتلا به مشکلات دیگر زانو همانند آرتریت را افزایش دهد.

تمرینات قدرتی منظم و فیزیوتراپی می توانند در برخی موارد از بروز صدمه مجدد پیشگیری کنند.

جدول زمانی بهبود

مدت زمان لازم برای بهبود در رفتگی کشکک زانو به موارد زیر بستگی دارد:

شدت صدمه
آسیب دیدن یا آسیب ندیدن ساختارهای اطراف زانو
قرار گرفتن یا قرار نگرفتن تحت عمل جراحی

مرحله اول بهبودی یا ریکاوری می تواند شامل روش RICE باشد که عبارت است از:

Rest – استراحت دادن به پا
Ice – گذاشن یخ روی پا
Compression – بستن باند فشاری به پا
Elevation – بالا آوردن پاها

ممکن است پزشک استفاده از زانوبند را به جهت عدم تحرک، برای مدت کوتاه توصیه کند. این امر سبب استراحت زانو شده و از آسیب های آتی پیشگیری می شود.

مشاهده انواع زانوبند داروخانه آنلاین اویرو

بر اساس مطالعه انجام شده در سال 2014، محققان توصیه می کنند که زانو به مدت 2 تا 3 هفته بدون حرکت بماند. هر چند مدت زمان مناسب به میزان صدمه بستگی دارد.

افراد معمولا در مراحل اولیه بهبودی از عصای زیربغلی یا عصا دستی استفاده می کنند تا وزن را از روی زانوی خود بردارند.

پزشکان معمولا فیزیوتراپی را برای کمک به بازیابی دامنه حرکتی و تقویت ماهیچه های حمایت کننده زانو پیشنهاد می دهند. این امر در کاهش احتمال تکرار در رفتگی موثر است.

احتمالا شش هفته طول می کشد تا فرد بتواند دامنه حرکت کامل را دوباره به دست آورده و بدون کمک راه برود.

بازگشت به فعالیت های ورزشی حرفه ای معمولا بیشتر طول می کشد.

از سرگیری ورزش منظم و تمرینات روزمره برای کسانی که تحت عمل جراحی قرار گرفته اند، می تواند شش ماه یا بیشتر بطول بیانجامد.

خلاصه

روش درمان مناسب و زمان بهبود بسته به شدت در رفتگی متغیر است.

فردی که یکبار در رفتگی کشکک زانو را تجربه کرده باشد، بیشتر در معرض خطر در رفتگی مجدد قرار دارد.

ممکن است افراد حتی پس از بهبودی کامل نیز، نیازمند تقویت عضلات اطراف زانو باشند تا از تکرار صدمه جلوگیری کنند.

درمان با روش های جراحی در برخی موارد می تواند خطر در رفتگی آتی را کاهش دهد اما خود خطرات دیگری دارد.

با پزشک درباره گزینه های درمانی و اثرات طولانی مدت آنها مشورت نمایید.

پیروی از دستورات و درمان های توصیه شده توسط پزشک و فیزیوتراپ می تواند روند بهبود را تسریع نموده و احتمال آسیب دیدگی مجدد را کاهش دهد.

استخوان / ارتوپدی پزشکی ورزشی تمرینات ورزشی توانبخشی / فیزیوتراپی