درمان سرطان لوزالمعده پیشرفته (مرحله 4)

مرحله 4 سرطان لوزالمعده هنگامیست که سرطان در سایر اعضای بدن متاستاز می کند؛ روش های درمان سرطان پیشرفته پانکراس را در این مقاله بخوانید.

 

لوزالمعده یا پانکراس اندامی است که سبب حمایت و پشتیبانی سیستم گوارش شده و به بدن کمک می کند تا قند خون را تنظیم نماید.

حدود 3% از انواع سرطان ها، سرطان لوزالمعده یا سرطان پانکراس هستند.

تشخیص سرطان پانکراس در مراحل اولیه دشوار است؛ زیرا لوزالمعده در اعماق بدن قرار دارد.

افراد معمولا تا زمانی که تومور خیلی بزرگ شده و یا سرطان به سایر اندام ها پخش گردد، هیچ علائمی ندارند.

براساس نتایج تحقیقی در سال 2015، حدود 53% از مبتلایان به سرطان لوزالمعده هنگامی تشخیص دریافت می کنند که سرطان به مرحله 4 (مرحله پیشرفته بیماری) رسیده است.

پزشکان نمی توانند سرطان لوزالمعده مرحله چهار (سرطان پیشرفته پانکراس) را درمان کنند.

درمان سرطان پیشرفته پانکراس با هدف افزایش طول عمر فرد، افزایش کیفیت زندگی و مدیریت علائم انجام می شود. دانستن آنچه از بیماری انتظار می رود، به مبتلایان و خانواده هایشان کمک می کند با سرطان مبارزه کرده و با آن کنار بیایند.

در این مطلب، علائم مرحله 4 سرطان لوزالمعده و روش های درمان سرطان پیشرفته پانکراس بررسی می شود.

 

همچنین بخوانید:

سرطان: انواع، دلایل و درمان

 

مرحله 4 سرطان لوزالمعده چیست؟

هنگام تشخیص سرطان لوزالمعده توسط پزشک، او میزان گسترش و متاستاز سرطان در بدن را بررسی می کند؛ اینکه آیا سرطان به خارج از غده پانکراس گسترش یافته است یا خیر.

این فرایند که مرحله بندی سرطان یا استیجینگ نام دارد، به فرد کمک می کند تا متوجه شود که سرطان او به چه میزان جدی است و کدام درمان بهترین گزینه است.

مراحل سرطان لوزالمعده عبارت است از:

• مرحله صفر: سرطان در لایه بالایی سلول های مجاری پانکراس محدود شده است.
• مرحله یک: سرطان به سلول های پانکراس محدود است و تومور بزرگتر از 4 سانتیمتر نیست.
• مرحله دو:  ممکن است تومور بزرگتر باشد. یا شاید سرطان به سه گره لنفاوی گسترش یافته اما به اندام های دیگر نرسیده است.
• مرحله سه: ممکن است سرطان بیرون از لوزالمعده و درون رگ های خونی نزدیک رشد کرده و یا در گره های لنفاوی نیز گسترش یافته باشد.
• مرحله چهار: سرطان به قسمت های دور مانند کبد و ریه ها گسترش یافته است.

هنگامی که سرطان به اندام های مجاور بدن گسترش یابد، به آن متاستاز می گویند. اگرچه سلول های سرطانی در اندام های دیگر رشد می کنند اما هنوز همان سلول های لوزالمعده هستند.

سرطان لوزالمعده می تواند در بسیاری از نواحی بدن متاستاز کرده و گسترش یابد.

نواحی مورد متاستاز سرطان پانکراس عبارتند از:

• کبد
• معده
• دیافراگم
• غدد فوق کلیوی
• ریه ها
• استخوان ها
• صفاق (پریتونئوم: Peritoneum)؛ بافتی که شکم را می پوشاند.

برخی مواقع، تشخیص مرحله پیشرفت سرطان توسط پزشک، تنها با جراحی امکان پذیر است.

متخصصان درمانی برای مشخص کردن آینده بیمار، مرحله سرطان و میزان غیرطبیعی بودن سلول های سرطانی را در نظر می گیرند. علاوه براین، سلامت عمومی فرد نیز در نظر گرفته می شود.

هنگامی که سرطان به اندام های دیگر گسترش یافته است، جراح نمی تواند آن را برداشته و یا درمان کند.

درمان مرحله 4 سرطان شامل مدیریت و کنترل درد و سایر علائم جهت بهبود کیفیت زندگی بیمار است.

 

علائم

تشخیص زودهنگام سرطان لوزالمعده دشوار است زیرا فرد معمولا در مراحل اولیه علائمی ندارد.

در مراحل بالاتر ممکن است سرطان عملکرد کیسه صفرا، کبد و مجاری صفراوی را مختل کند.

این منجر به موارد زیر می شود:

• خارش پوست
• ادرار تیره
• مدفوع رنگ پریده
• درد شکمی
• زردی که به معنای زرد شدن پوست و سفیدی چشم است.

سایر علائم عبارتند از:

• کاهش وزن بدون دلیل
• نداشتن اشتها یا احساس پری کمی بعد از شروع غذا
• سوء هاضمه
• افسردگی
• شروع ناگهانی دیابت نوع 2 که کنترل آن دشوار است.

 

روش های درمان

اگرچه درمان قطعی برای مرحله 4 سرطان لوزالمعده وجود ندارد اما روند درمان به مبتلایان کمک می کند علائم را کنترل کرده و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند.

روش های درمان مرحله 4 سرطان لوزالمعده عبارتند از:

 

شیمی درمانی

شیمی درمانی معمولا خط اول درمان مرحله 4 سرطان لوزالمعده است. در این روش از داروهای هدفمند برای کشتن سلول های سرطانی استفاده می شود. هدف درمان افزایش طول عمر بیمار است.

پزشک شیمی درمانی را با قرص یا تزریق داخل وریدی انجام می دهد. این روش می تواند سلول های سرطانی در لوزالمعده و سلول هایی که به سایر اندام ها پخش شده اند را بکشد.

پزشکان برای درمان سرطان لوزالمعده مرحله 4 معمولا از جمسیتابین (جمزار:Gemzar) به تنهایی یا در ترکیب با سایر داروها استفاده می کنند.

 

شیمی درمانی همراه پرتودرمانی (کمورادیاسیون)

ممکن است تیم پزشکی برای مرحله 4 سرطان لوزالمعده، ترکیبی از شیمی درمانی و پرتودرمانی را توصیه کند که به آن کمورادیوتراپی نیز می گویند.

کمورادیاسیون فقط سرطانی که به اندام های نزدیک لوزالمعده گسترش یافته است را درمان می کند و روی اندام های دورتر مانند ریه ها و کبد اثری ندارد.

پرتو درمانی می تواند به کوچک کردن تومور قبل یا بعد از جراحی نیز کمک کند.

 

جراحی تسکینی

جراحی نمی تواند سرطان لوزالمعده پیشرفته را درمان کند. اما برخی روش ها به تسکین علائم کمک می کنند.

برخی از این جراحی ها عبارتند از:

 

استنت گذاری مجاری صفراوی یا بای پس

صفرا سبب تجزیه چربی ها در دستگاه گوارش می شود. تجمع صفرای ناشی از انسداد می تواند منجر به زردی یا از دست دادن اشتها گردد.

هنگامی که یک تومور مجاری صفراوی را مسدود می کند، جراح می تواند از استنت یا بای پس برای بازگرداندن جریان صفرا استفاده کند.

در جراحی بای پس، جراح مجاری را به روده کوچک وصل می کند تا صفرا بتواند اطراف انسداد جریان داشته باشد.

جراح همچنین می تواند لوله ای کوچک به نام استنت را در مجرا قرار دهد تا آن را باز نگه داشته و از تجمع صفرا پیشگیری کند.

در صورت رشد تومور و مسدود شدن استنت، ممکن است نیاز باشد تا استنت تعویض گردد.

 

جراحی بای پس معده

تومور می تواند از عبور غذا در معده و روده جلوگیری کند. پزشکان به این مشکل، انسداد راه خروجی معده می گویند.

جراح برای حل این مشکل می تواند معده را به روشی متفاوت و ایجاد بای پس، به روده وصل کند.

 

دارودرمانی

تومورهای مرحله 4 سرطان لوزالمعده منجر به درد و ناراحی می شوند. بنابراین پزشک داروهای مسکن همانند اپیوئیدها (داروهای افیونی مانند مرفین) و سایر داروهایی که سبب مسدود شدن سیگنال های اعصاب می شوند را برای بیمار تجویز می کند.

برای کمک به مقابله با احساسات ناشی از ابتلا به سرطان لاعلاج و بدون درمان ممکن است پزشک داروهای زیر را تجویز کند:

داروهای ضداضطراب

داروهای ضدافسردگی

داروهای خواب آور

 

 

حمایت عاطفی

دریافت تشخیص مرحله 4 سرطان (سرطان پیشرفته پانکراس) می تواند ناراحت کننده و بغرنج باشد. تجربه احساسات مختلف مانند خشم، ترس و اندوه طبیعی است. برخی افراد اضطراب، افسردگی و مشکلات خواب هم تجربه می کنند.

عضویت در شبکه های حمایتی تشکیل شده از کسانی که تجربیات یکسان یا مشابهی دارند، می تواند در مدیریت بیماری به مبتلایان کمک کند.

سایر اشکال حمایت عاطفی نیز کمک کننده است. اینها عبارتند از:

• صحبت با اعضای خانواده و دوستان حمایتگر
• ملاقات با روانشناس یا روان درمان برای کار روی احساسات و یادگیری مهارت های مقابله با آنها
• کسب اطلاعات درباره سرطان لوزالمعده و تشخیص مرحله 4
• انجام تکنیک های تمدد اعصاب مانند مدیتیشن، یوگا و خلاقیت درمانی
• ورزش زیر نظر پزشک
• مشورت درباره روش های درمانی با یک یا دو پزشک

 

نرخ بقا (Survival Rates)

نرخ بقا، طول عمر باقیمانده افراد پس از تشخیص سرطان های مختلف است.

نرخ بقا تخمینی است. چشم انداز و آینده هر فرد کاملا به فاکتورهای منحصر به خود او بستگی دارد.

بر اساس اعلام انجمن سرطان امریکا، نرخ بقای پنج ساله سرطان پیشرفته پانکراس تقریبا 3% است.

سن فرد، وضعیت کلی سلامت و سایر عوامل می توانند در چشم انداز زندگی فرد تاثیرگذارند. پزشک تمامی این موارد را در نظر گرفته و توصیه های آگاهانه ای به بیمار ارائه می دهد.

با پیشرفت درمان، نرخ بقای سرطان لوزالمعده نیز در حال افزایش است. بین سال های 2014 تا 2020 ، نرخ بقای 5 ساله تمام مراحل سرطان لوزالمعده از 6% به 10% افزایش یافته است.

تحقیقات برای پیشرفت درمان های این بیماری ادامه دارد.

 

خلاصه

مرحله 4 سرطان لوزالمعده یا سرطان پیشرفته پانکراس یعنی سرطان به خارج از لوزالمعده و اندام های دیگر گسترش یافته است.

در این مرحله، پزشکان نمی توانند سرطان را درمان کنند و درمان با هدف بهبود کیفیت زندگی فرد، تسکین علائم و افزایش طول عمر انجام می شود. بسیاری از عوامل خاص مانند سن و سلامت عمومی در چشم انداز زندگی فرد تاثیر دارند.

حمایت خانواده، دوستان، متخصصان درمانی، بنیادهای سرطان و گروه های حمایتی محلی و ملی برای بسیاری از مبتلایان سرطان پیشرفته لوزالمعده و خانواده هایشان مفید و کمک کننده خواهد بود.