7 درمان خانگی برای تنگی نفس

تنگی نفس چیست و آیا درمان های خانگی موثر هستند؟ در این مطب دلایل و علائم تنگی نفس و هرآنچه لازم است درباره آن بدانید جمع آوری شده است.

تنگی نفس زمانی اتفاق می افتد که فرد در جذب هوای کافی به منظور تنفس دچار مشکل شود. این وضعیت می تواند خفیف تا شدید باشد.

اصطلاح پزشکی تنگی نفس، دیس ‌پنی (Dyspnea) است. با وجود شایع بودن این وضعیت، تجربه آن ناخوشایند و ناراحت کننده است.

در صورتی که این وضعیت علامت یک بیماری جدی تر نباشد معمولا امکان مدیریت آن در خانه وجود دارد.

در این مقاله به معرفی بعضی از درمان خانگی موثر در بهبود تنگی نفس پرداخته و علائم، علل و زمان مراجعه به پزشک را بررسی می کنیم.

همچنین بخوانید:

احساس تنگی نفس چگونه است؟ (کلیک)

 

درمان های خانگی برای بهبود تنگی نفس

زمانی که فرد دلیل تنگی نفس خود را بداند، وضعیت اورژانسی نیست و ممکن است بتواند آن را در خانه کنترل کرد.

تمرینات خانگی زیر می توانند موثر باشند:

 

1. تنفس عمیق

تنفس عمیق شکمی می تواند به افراد در کنترل تنگی نفس کمک کند. برای امتحان این روش مراحل زیر را انجام دهید:

1. دراز کشیده و دست های خود را روی شکم قرار دهید.
2. از طریق بینی نفسی عمیق بکشید، شکم را باد کرده و اجازه دهید تا ریه ها از هوا پر شوند.
3. نفس خود را برای چند ثانیه نگه دارید.
4. از طریق دهان و به آرامی بازدم کرده و ریه ها را تخلیه کنید.

افراد می توانند این تمرین را برای چند بار در روز و وابسته به دفعات تنگی نفس خود تکرار کنند. بهتر است در این روش تنفس به آرامی (و نه سریع) و عمیق باشد.

همچنین افراد می توانند از انواع دیگر تمرینات تنفس عمیق مثل تنفس دیافراگمی استفاده کنند.

همانطور که گفته شد، شواهد محدودی برای موثر بودن تمرینات تنفس عمیق وجود دارد اما تحقیقات در مورد آن همچنان ادامه دارد.

خطراتی در مورد انجام نادرست این تمرین نیز وجود دارد. در واقع تحقیقات نشان می دهند که در صورت انجام اشتباه این تمرین، ضرر آن بیش از فایده اش خواهد بود.

به عنوان مثال، در بعضی از افراد مبتلا به مشکلات تنفسی مزمن و شدید، انجام این تمرینات منجر به تورم بیش از حد ریه ها شده و این افزایش حجم از جریان موثر هوا در بدن جلوگیری می کند.

کاهش قدرت دیافراگم و افزایش تنگی نفس از دیگر خطرات اجرای نادرست این روش هستند.

در صورت امکان، این تمرین را زیر نظر یک متخصص آموزش دیده انجام دهید تا احتمال بروز خطرات کاهش یابد.

 

2. تنفس با لب ‌های غنچه

تمرین تنفسی دیگری که می تواند به رفع تنگی نفس کمک کند، تنفس با لب های غنچه است.

این نوع تنفس با کاهش سرعت نفس کشیدن به کاهش علائم کمک خواهد کرد. این کار به ویژه در هنگام تنگی نفس ناشی از اضطراب بسیار مفید است.

برای انجام این تمرین مراحل زیر را انجام دهید:

1. در حالی که شانه ها در حالت ریلکس قرار دارند، روی یک صندلی به صورت صاف بنشینید.
2. لب ها را به هم فشار داده و فاصله کمی بین آنها ایجاد کنید.
3. برای چند ثانیه از طریق بینی دم بگیرید.
4. عمل بازدم را به صورت آهسته و از طریق لب های جمع شده انجام دهید و تا چهار بشمارید.
5. این الگو را برای چند بار تکرار کنید.

افراد می توانند از این روش در هنگام تنگی نفس استفاده کنند و همچنین می توانند به جهت بهبودی چندین بار در روز آن را تکرار کنند.

توجه به این نکته لازم است که کیفیت و قدرت تحقیقات در مورد تنفس با لب های غنچه بسیار محدود است. البته تحقیقات در مورد اثربخشی آن ادامه دارد.

 

3. یافتن موقعیت راحت و پشتیبان

یافتن موقعیتی راحت و پشتیبان برای ایستادن یا دراز کشیدن می تواند به ریلکس شدن افراد و تنفس آنها کمک کند. در صورتی که تنگی نفس ناشی از اضطراب یا فشار بیش از حد باشد، این درمان خانگی به طرز ویژه ای مفید است.

موقعیت های زیر می توانند فشار بر مجاری تنفسی را کاهش داده و تنفس را بهبود بخشد:

• روی یک صندلی و به سمت جلو نشسته و از یک میز برای پشتیبانی از سر استفاده کنید.
• به دیوار تکیه دهید تا کمر مورد پشتیبانی قرار بگیرد.
• در حالت ایستاده دست ها را روی میز قرار دهید تا وزن را از روی پاها بردارید.
• در حالت دراز کشیده سر و زانوها را توسط بالش پشتیبانی کنید.

 

4. استفاده از فن

مطالعه ای در سال 2010 نشان داد که استفاده از فن های دستی برای دمیدن هوا از طریق بینی و صورت می تواند تنگی نفس را کاهش دهد.

احساس نیروی هوا در هنگام دم می تواند احساس بهتری از ورود هوا به بدن ایجاد کند. همچنین این درمان در کاهش احساس تنگی نفس موثر است.

ممکن است استفاده از فن علائم ناشی از یک بیماری زمینه ای را بهبود ندهد.

طی یک مطالعه دیگر، محققان هیچ ویژگی واضحی در استفاده درمانی از فن نیافتند. اگرچه استفاده از آن به تعدادی از افراد کمک کرده بود.

برای تعیین اینکه چه افرادی از این روش بهره می برند به مطالعات بیشتری نیاز است.

 

5. استنشاق بخار

استنشاق بخار می تواند بینی افراد را تمیز نگه داشته و منجر به راحتی تنفس شود. همچنین گرما و رطوبت ناشی از بخار باعث از بین بردن مخاط ریه ها شده و تنگی نفس را کاهش می دهد.

برای امتحان این روش مراحل زیر را انجام دهید:

1. یک کاسه را از آب داغ پر کنید.
2. چند قطره روغن نعناع یا اکالیپتوس به آن اضافه کنید.
3. صورت را روی کاسه قرار داده و یک حوله بالای سر خود بگیرید.
4. با تنفس عمیق بخار را استنشاق کنید.

در صورتی که آب به تازگی جوشیده باشد باید کمی صبر کرد تا خنک تر شود. در غیر این صورت بخار می تواند باعث سوختگی پوست شود.

 

6. نوشیدن قهوه سیاه

نوشیدن قهوه سیاه می تواند تنگی نفس را کاهش دهد. دلیل آن کاهش گرفتگی عضلات مجرای تنفسی به وسیله کافئین است.

نتایج یک تحقیق مروری در سال 2010 نشان داد که کافئین تاثیرات مثبت اندکی بر روی عملکرد مجاری تنفسی افراد مبتلا به آسم دارد. این تاثیر برای سهولت ورود هوا به بدن کافی است.

با این حال لازم به یادآوری است که نوشیدن زیاد قهوه منجر به تپش قلب یا افزایش ضربان خواهد شد. افراد باید در حین انجام این روش از میزان کافئین مصرفی خود آگاه باشند تا مطمئن شوند که زیاده روی نمی کنند.

 

7. مصرف زنجبیل تازه

مصرف زنجبیل تازه یا افزودن مقداری آب گرم به آن و استفاده به عنوان یک نوشیدنی می تواند به کاهش تنگی نفس ناشی از عفونت تنفسی کمک کند.

یک مطالعه نشان داد که زنجبیل می تواند در مبارزه با ویروس سین‌ سیشیال تنفسی (Respiratory Syncytial Virus) که یکی از دلایل عمده بروز عفونت های تنفسی است، موثر باشد.

 

شناسایی و کاهش عوامل تحریک

وابسته به علت تنگی نفس می توان با ایجاد تغییراتی از عوامل تحریک کننده دوری کرد و علائم آن را کاهش داد.

این تغییرات عبارتند از:

• کاهش وزن، در صورتی که چاقی باعث تنگی نفس باشد.
• ورزش به منظور تناسب اندام
• اجتناب از ورزش کردن در هوای گرم یا ارتفاعات
• ترک سیگار و پرهیز از مصرف دخانیات
• اجتناب از مصرف مواد آلرژی زا و قرار گرفتن در معرض آلاینده ها
• پایبندی به برنامه های درمانی برای هر بیماری زمینه ای

 

علت ها

ممکن است بعضی از افراد به طور ناگهانی و برای مدت کوتاهی دچار تنگی نفس شوند. افراد دیگر می توانند این وضعیت را به طور منظم تجربه کنند.

تنگی نفس هایی که به طور منظم ایجاد می شوند می توانند یک دلیل مشترک داشته باشند یا در نتیجه یک بیماری زمینه ای جدی تر رخ دهند.

بخش های زیر با جزئیات بیشتری به بررسی علل مختلف ایجاد تنگی نفس می پردازند.

 

علل شایع

تنگی نفس های گاه به گاه می توانند به علل زیر رخ دهند:

• اضافه وزن یا چاقی
• سیگار کشیدن
• قرار گرفتن در معرض مواد آلرژی زا یا آلاینده های موجود در هوا
• دمای بالا
• تمرینات ورزشی سخت
• اضطراب

 

بیماری های زمینه ای

تنگی نفس های منظم می توانند به دلیل وضعیت جدی تری رخ دهند که قلب یا ریه ها را تحت تاثیر قرار می دهند.

قلب و ریه ها به حمل اکسیژن در بدن کمک کرده و باعث خلاص شدن بدن از وجود دی اکسید کربن می شوند. به همین دلیل، شرایط تاثیرگذار بر عملکرد آنها می تواند بر روی تنفس افراد تاثیر بگذارند.

بیماری های زمینه ای که بر روی قلب و ریه ها تاثیر می گذارند و منجر به تنگی نفس می شوند عبارتند از:

• آسم
• کم خونی
• بیماری مزمن انسدادی ریه
• عملکرد غیرطبیعی قلب
• سرطان ریه
• بیماری های ریوی مثل پلورزی یا سل

همچنین بخوانید:

علائم سرطان ریه (کلیک)

 

علل حاد

بعضی از دلایل تنگی نفس حاد یا ناگهانی که نشان دهنده یک فوریت پزشکی هستند، عبارتند از:

• واکنش آلرژیک شدید
• خفگی
• نارسایی قلبی
• حمله قلبی
• بزرگ شدن قلب
• لخته شدن خون در ریه ها
• ذات الریه
• مسمومیت با مونوکسید کربن
• وجود یک جسم خارجی در ریه ها

 

علائم

دیس ‌پنی اصطلاح پزشکی تنگی نفس است. افرادی که آن را تجربه می کنند دچار تنفس ناراحت، کم عمق و دشوار می شوند.

همچنین ممکن است افراد در هنگام تنگی نفس احساس تنگی در قفسه سینه را نیز تجربه کنند. در صورت وارد نشدن اکسیژن کافی به ریه ها ممکن است احساس سبکی نیز داشته باشند.

در صورتی که این علائم برای بیش از یک ماه طول بکشند ممکن است فرد دچار تنگی نفس مزمن شده باشد.

 

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

بعضی از افراد به طور منظم دچار تنگی نفس خفیف می شوند و ممکن است این وضعیت توسط پزشک تشخیص داده شود. در صورتی که پزشک علت آن را قبلا تشخیص داده باشد می توان از یکی از روش های خانگی فوق استفاده کرد.

در صورتی که فردی برای اولین بار و بدون دانستن علت دچار تنگی نفس شود باید با پزشک صحبت کند. فقط یک پزشک می تواند تشخیص درستی در این مورد داشته باشد.

در بعضی موارد تنگی نفس باعث ایجاد یک نگرانی فوری می شود. در صورت دچار شدن به تنگی نفس ناگهانی، شدید یا احساس درد و گرفتگی در قفسه سینه باید فورا به دنبال دریافت مراقبت های پزشکی باشید.

 

خلاصه

تجربه تنگی نفس می تواند ناراحت کننده باشد. درمان های خانگی مختلفی مانند تمرینات تنفسی، وضعیت های خاص و استنشاق بخار می توانند به بهبود تنگی نفس کمک کنند.

هرکسی که نگران وضعیت خود باشد و یا علت علائم خود را نداند، باید به جهت مشاوره با یک پزشک صحبت کنند.

 

جهت مشاهده مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید