بیماری عروق کرونر قلب

بیماری عروق کرونر قلب (CHD) یا بیماری شریان کرونری (CAD) هنگامی رخ می دهد که سرخرگهای کرونر قلب بیش از حد تنگ شوند. در این مطلب به بررسی دلایل و علائم همچنین راه های درمان بیماری عروق کرونر قلب خواهیم پرداخت.

عروق کرونر رگ های خونی هستند که اکسیژن و خون را به قلب می رسانند.

CHD وقتی ایجاد می شود که کلسترول در دیواره شریان جمع شده و پلاک ایجاد کند. این پلاک ها باعث تنگ شدن عروق می شوند و جریان خون در قلب را کاهش می دهند. گاهی لخته می تواند مانع جریان خون شود و باعث ایجاد مشکلات جدی در سلامتی شود.

عروق کرونر شبکه ای از رگهای خونی در سطح قلب تشکیل می دهد که به قلب اکسیژن می رسانند. اگر این رگها تنگ شوند، قلب ممکن است خون حاوی اکسیژن کافی ( به ویژه در حین فعالیت بدنی) دریافت نکند.

گاهی اوقات بیماری عروق کرونر قلب به حمله قلبی منجر می شود. CHD شایعترین نوع بیماری قلبی در جهان است و هر ساله بیش از 370000 نفر جان خود را در اثر آن از دست می دهند.

 

همچنین بخوانید:

تشخیص و درمان حمله قلبی (کلیک)

 

علل بیماری عروق کرونر قلب (CHD)

CHD در نتیجه آسیب یا صدمه به لایه داخلی شریان های کرونر قلب ایجاد می شود. این آسیب باعث جمع شدن رسوبات چربی پلاک در محل آسیب می شود.

این رسوبات از کلسترول و سایر مواد زائد سلول ها تشکیل شده اند. به این رسوبات آترواسکلروز گفته می شود.

اگر تکه های پلاک جدا یا پاره شوند پلاکت ها برای ترمیم رگ خونی در یک ناحیه جمع می شوند. تجمع پلاکت ها می تواند رگها را مسدود کرده و جریان خون را ضعیف یا مسدود کند و به حمله قلبی منجر شود.

 

همچنین بخوانید:

درباره آترواسكلروز بدانید (کلیک)

 

علائم بیماری عروق کرونر قلب

CHD می تواند منجر به آنژین شود. آنژین نوعی درد قفسه سینه است که به بیماری قلبی ربط دارد و ممکن است با احساسات زیر در سینه همراه شود:

• خفگی
• فشار
• سنگینی
• سفتی
• سوزش
• درد

آنژین همچنین ممکن است علائم زیر را ایجاد کند:

• سوءهاضمه
• سوزش سردل
• ضعف
• تعریق
• حالت تهوع
• گرفتگی

تنگی نفس از دیگر علائم CHD است. اگر قلب و سایر اعضای بدن اکسیژن کافی دریافت نکنند هر نوع فشاری بسیار خسته کننده می شود و ممکن است باعث نفس نفس زدن شود.

 

همچنین بخوانید:

دلایل مختلف درد قفسه سینه (کلیک)

 

عوارض بیماری عروق کرونر

حمله قلبی زمانی اتفاق می افتد که عضله قلب خون یا اکسیژن کافی نداشته باشد؛ به عنوان مثال وقتی که لخته خون به علت پلاک موجود در یکی از عروق کرونر ایجاد شود.

به تشکیل لخته خون ترومبوز کرونر گفته می شود. اگر این لخته بزرگ باشد باعث توقف خون رسانی به قلب می شود.

علائم حمله قلبی عبارتند از:

• ناراحتی قفسه سینه
• درد خفیف یا آزاردهنده قفسه سینه
• سرفه کردن
• سرگیجه
• تنگی نفس
• رنگ پریدگی صورت
• ناراحتی عمومی بدن
• احساس وحشت
• تهوع و استفراغ
• بی قراری
• تعریق
•  چسبناک شدن پوست

اولین علامت معمولاً درد قفسه سینه است که به سمت گردن، فک، گوش ها، بازوها و مچ ها و احتمالاً به تیغه های شانه، کمر یا شکم نیز سرایت می کند.

تغییر وضعیت، استراحت یا دراز کشیدن به تسکین درد کمکی نمی کند. درد قفسه سینه اغلب پایدار است اما ممکن است خود به خود برطرف شود و دوباره عود کند. این درد از چند دقیقه تا چند ساعت طول می کشد.

حمله قلبی یک وضعیت اضطراری پزشکی است که می تواند باعث مرگ یا آسیب دائمی قلب شود. اگر خود یا اطرافیانتان علائم حمله قلبی داشتید باید بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید.

 

همچنین بخوانید:

سرفه های خشک همراه با درد قفسه سینه (کلیک)

راه های درمان بیماری عروق کرونر قلب

هیچ درمان قطعی برای بیماری عروق کرونر وجود ندارد. با این حال روش هایی وجود دارد که به کمک آنها می توان وضعیت را کنترل کند.

معمولا بهترین درمان برای بیماری عروق کرونر، ایجاد تغییر برای داشتن زندگی سالم، از جمله ترک سیگار، پیروی از یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم است.

علاوه بر این تغییرات، برخی افراد به مصرف دارو یا انجام جراحی نیاز دارند.

 

داروها

داروهایی که برای کاهش خطر یا کم کردن تأثیر CHD استفاده می شوند عبارتند از:

• مسدود كننده های بتا: ممكن است پزشك برای كاهش فشار خون و ضربان قلب، مسدود كننده های بتا تجويز كند؛ این دارو به ويژه برای افرادی كه قبلاً دچار حمله قلبی شده اند تجویز می شود.
• پچ ها، اسپری ها یا قرص های نیتروگلیسیرین: این داروها رگ ها را گشاد می کنند و میزان نیاز قلب به خون را کاهش می دهند و همچنین درد قفسه سینه را تسکین می دهند.
• بازدارنده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین: این داروها فشار خون را پایین آورده و به کاهش یا جلوگیری از عود بیماری CHD کمک می کنند.
• مسدود کننده های کانال کلسیم: این داروها عروق کرونر را گشاد می کنند، جریان خون به قلب را بهبود می بخشند و به کاهش فشار خون کمک می کنند.
• استاتین ها: این داروها ممکن است تأثیر مثبتی بر نتایج CHD داشته باشند. یک بررسی در سال 2019 نشان داد که اگرچه مصرف استاتین نمی تواند خطر کلی مرگ ناشی از CHD را کاهش دهد اما می تواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کرده و خطر حملات قلبی غیر کشنده را کاهش دهد. با این حال این دارو ممکن است برای افرادی که اختلالات کلسترول مانند هیپرلیپیدمی (hyperlipidemia) دارند موثر نباشد.

در گذشته برخی افراد از آسپرین برای کاهش خطر ابتلا به CHD استفاده می کردند اما دستورالعمل های فعلی این دارو را فقط برای افرادی که در معرض خطر حمله قلبی، سکته مغزی، آنژین یا سایر حوادث قلبی عروقی قرار دارند توصیه می کنند. دلیل آن هم این است که آسپرین رقیق کننده خون است و خطر خونریزی را افزایش می دهد.

در حال حاضر پزشکان توصیه می کنند که بیماران بر راهکارهای سبک زندگی مانند پیروری از یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم با شدت متوسط ​​تا زیاد تمرکز کنند. این استراتژی ها می توانند خطر تصلب شرایین را کاهش دهند.

 

همچنین بخوانید:

مزایا و خطرات مصرف روزانه آسپرین (کلیک)

 

عمل جراحی

در صورتی که رگها بسیار تنگ شوند یا علائم به داروها پاسخ ندهد از روش های جراحی می توان برای باز کردن و جایگزین کردن شریانهای مسدود شده استفاده کرد:

• جراحی با لیزر: این عمل شامل ایجاد چندین سوراخ بسیار کوچک در عضله قلب است. این کار به تشکیل رگهای خونی جدید کمک می کند.
• جراحی بای پس کرونر: یک جراح از رگ خونی قسمت دیگری از بدن برای ایجاد پیوند استفاده می کند تا برای رگهای مسدود شده مجرای جدیدی باز کند. پیوند ممکن است از ساق پا، یا رگهای دیواره داخلی قفسه سینه گرفته شود.
• آنژیوپلاستی و کار گذاشتن استنت: جراح یک کاتتر را در قسمت تنگ شده رگ وارد کرده و یک بالون تخلیه شده را از طریق کاتتر به منطقه آسیب دیده منتقل می کند. وقتی بالون را باد می کنند، رسوبات چربی دیواره رگ ها را فشرده می کند. آنها ممکن است یک استنت یا یک لوله سوراخ دار را در شریان قرار دهند تا رگ ها باز بمانند.

در موارد نادر ممکن است به پیوند قلب نیاز باشد. با این حال این عمل تنها در صورتی انجام می شود که قلب آسیب جدی دیده باشد و هیچ یک از درمان ها موثر واقع نشود.

 

پیشگیری

کنترل سطح کلسترول خون می تواند به کاهش خطر ابتلا به CHD کمک کند. برای کنترل بهتر سطح کلسترول خون بهتر است نکات زیر را رعایت کنید:

• فعالیت فیزیکی بیشتری داشته باشید
• مصرف الکل را محدود کنید
• از مصرف تنباکو خودداری کنید
• رژیم غذایی حاوی قند، نمک و چربی های اشباع پایین را انتخاب کنید

افرادی که قبلاً دچار بیماری عروق کرونر شده اند باید با پیروی از توصیه های پزشک مطمئن شوند که این عوامل را کنترل می کنند.

 

عوامل خطر

عوامل زیر خطر ابتلا به CHD را افزایش می دهد:

• فشار خون بالا یا پرفشاری خون
• سطح بالای لیپوپروتئین با چگالی کم یا کلسترول بد
• مقادیر کم لیپوپروتئین با چگالی بالا یا کلسترول خوب
• دیابت که به خاطر آن، بدن نمی تواند قند را به طور موثر از جریان خون خارج کند
• چاقی
• سیگار کشیدن که باعث افزایش التهاب و افزایش رسوبات کلسترول در عروق کرونر می شود.

برخی عوامل خطر به سبک زندگی ربط ندارند. این عوامل عبارتند از:

• مقدار بالای آمینو اسید هموسیستئین؛ یک مطالعه در سال 2015 نشان داد که این مسئله به افزایش خطر بروز CHD ربط دارد
• مقادیر بالای فیبرینوژن، یک پروتئین خون که باعث انباشتگی پلاکت ها و تشکیل لخته های خون می شود
• سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری CHD
• در خانم ها، سپری کردن دوران یائسگی
• در آقایان، بالای 45 ساله بودن

به طور خاص مقدار بالای لیپوپروتئین نیز با افزایش خطر بیماری قلبی عروقی و CHD مرتبط است.

 

تشخیص

 

پزشک می تواند معاینه بدنی انجام دهد، شرح حال پزشکی کاملی بگیرد و تعدادی آزمایش برای تشخیص CHD تجویز کند. این آزمایشات عبارتند از:

• الکتروکاردیوگرام یا نوار قلب: این دستگاه فعالیت الکتریکی و ضربان قلب را ثبت می کند.
• هولتر مانیتور: یک دستگاه قابل حمل است که به مدت 2 روز یا بیشتر زیر لباس خود می پوشید. این دستگاه کلیه فعالیت های الکتریکی قلب از جمله ضربان قلب را ثبت می کند.
•  اکوکاردیوگرام: یک نوع سونوگرافی است که پمپاژ قلب را کنترل می کند و از امواج صوتی برای تهیه یک تصویر ویدئویی استفاده می کند.
• تست استرس: این آزمایش شامل استفاده از تردمیل یا دارویی است که قلب را تحت فشار قرار می دهد تا نحوه عملکرد آن هنگام فعالیت فرد را بررسی  کند.
• کاتتریزاسیون عروق کرونر: یک متخصص رنگ کنتراست ‌زا یا ماده حاجب را از طریق کاتتری که به رگ انتقال داده اند در پا یا بازو تزریق می کند و این رنگ رگهای تنگ شده یا انسداد رگ ها را در اشعه ایکس نشان می دهد.
• سی تی اسکن: این آزمایشها به پزشک کمک می کند تا وضعیت رگها را مشاهده کند، کلسیم موجود در رسوبات چربی را شناسایی کرده و هر نوع ناهنجاری قلبی را تشخیص دهد.
• اسکن موگا: در این روش از ردیاب ها یا مواد رادیواکتیو برای ایجاد تصویری از محفظه های قلب استفاده می شود. یک پزشک ردیاب ها را به درون ورید تزریق می کند. سپس ردیاب ها به گلبول های قرمز خون متصل شده و از قلب عبور می کنند. دوربین ها یا اسکنرهای ویژه حرکت ردیاب ها را ردیابی می کنند.
• آزمایش خون: پزشکان این آزمایش را برای سنجش سطح کلسترول خون و به طور خاص برای افرادی که در معرض خطر افزایش سطح کلسترول خون هستند تجویز می کنند.

 

جمع بندی

CHD در اثر تنگ شدن عروق کرونر ایجاد می شود. این بیماری باعث انسداد شریان هایی می شود که خون غنی از اکسیژن را به قلب می رسانند.

درمان بیماری عروق کرونر مشکل است و این بیماری  ممکن است به حمله قلبی یا سکته منجر شود. با این حال با انجام ورزش منظم، پیروی از یک رژیم غذایی سالم و اجتناب یا ترک دخانیات می توان در جهت کاهش خطر ابتلا به CHD قدم برداشت.

در صورت داشتن علائمی مانند درد قفسه سینه و نفس نفس زدن باید فوراً به بخش مراقبت های پزشکی مراجعه کنید زیرا این علائم می تواند نشان از یک حمله قلبی باشد.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.