همه چیز درباره انواع کیست
کیست ها کیسه های غیر طبیعی پر از مایع هستند که می توانند در هر قسمت بدن ایجاد شود. این مقاله دلایل ایجاد – انواع و درمان کیست ها را توضیح می دهد.
کیست ها کپسول های بسته یا ساختارهای کیسه مانندی هستند که معمولا با یک ماده مایع، نیمه جامد یا گاز پر شده اند و ظاهری شبیه به تاول دارند.
اندازه کیست ها از بسیار ریز تا بسیار بزرگ متفاوت است. کیست های بسیار بزرگ می توانند اندام های داخلی را جابجا کنند. اکثر کیست ها خوش خیم هستند اما بعضی از آنها می توانند پیش سرطانی یا سرطانی باشند.
کیست قسمتی طبیعی از بافتی نیست که در آن قرار گرفته است. کیست غشای مشخصی دارد و از بافت مجاور خود جدا است. قسمت بیرونی یا کپسولی آن را دیواره کیست می نامند.
در صورتی که کیست پر از چرک باشد، عفونی شده و به آن آبسه می گویند.
در این مقاله به بررسی انواع کیست، علل ایجاد کننده و علائم آن و همچنین بعضی از گزینه های درمانی می پردازیم.
دلایل ایجاد کننده کیست کدامند؟
ایجاد کیست ها شایع بوده و می توانند در هر قسمت از بدن ایجاد شوند. آنها اغلب در نتیجه عفونت، انسداد غدد چربی پوست یا سوراخ کردن پوست (Piercings) اتفاق می افتند.
برخی دیگر از دلایل شایع ایجاد کننده کیست عبارتند از:
- تومورها
- بیماری های ژنتیکی
- نقص عضو جنین در حال رشد
- نقص در سلول ها
- بیماری های التهابی مزمن
- انسداد مجاری در بدن که باعث تجمع مایعات شوند
- انگل
- جراحتی که باعث پارگی رگ شود
در بیشتر موارد ایجاد درد در کیست غیرمعمول است. مگر اینکه کیست پاره، عفونی یا ملتهب شود.
کیست های خوش خیم و بدخیم
بیشتر کیست ها خوش خیم هستند و به دلیل انسداد در سیستم تخلیه طبیعی بدن ایجاد می شوند.
با این حال بعضی از کیست ها می توانند تومورهایی باشند که در داخل تورمورهایی دیگر ایجاد می شوند. این موارد می توانند بدخیم یا سرطانی باشند.
کیست ها همان تومورها نیستند.
علائم کیست ها
علائم و نشانه های کیست ها وابسته به نوع و دلایل ایجاد کیست است. در بسیاری از موارد افراد ابتدا از وجود یک توده غیرطبیعی آگاه می شوند. به ویژه هنگامی که کیست در زیر پوست ایجاد شده باشد.
بسیاری از کیست های داخلی مانند آنهایی که در کلیه یا کبد ایجاد می شوند می توانند علامتی ایجاد نکنند. همچنین ممکن است بدون آزمایشات تصویربرداری مانند سی تی اسکن، MRI یا سونوگرافی تشخیص داده نشده و مورد توجه قرار نگیرند.
در صورتی که کیست در مغز ایجاد شود می تواند باعث سر درد و علائم دیگری شود. همچنین کیست پستان می تواند دردناک باشد.
انواع کیست ها
بعضی از شایع ترین انواع کیست ها عبارتند از:
کیست آکنه
آکنه کیستیک یا همان آکنه ندولوکیستیک نوعی آکنه است که طی آن منافذ پوست مسدود شده و منجر به ایجاد عفونت و التهاب می شود.
کیست آراکنوئید
این کیست ها نوزادان تازه متولد شده را تحت تاثیر قرار می دهند.
غشای عنکبوتیه یا آراکنوئید (Arachnoid) مغز را می پوشاند. در هنگام رشد جنین این غشا دو برابر شده یا به توده ای غیرطبیعی و حاوی مایع نخاعی تبدیل می شود. در بعضی موارد پزشک تخلیه کیست را توصیه می کند.
کیست بیکر
کیست بیکر (Baker’s cysts) با نام کیست پوپلیتئال یا پشت زانو نیز شناخته می شود. فرد مبتلا به کیست بیکر اغلب برآمدگی و احساس گرفتگی در پشت زانو را تجربه می کند. این درد در هنگام کشیدن زانو یا فعالیت بدنی شدید تشدید خواهد شد.
کیست بیکر معمولا به علت مشکلی در مفصل زانو مثل آرتریت یا پارگی غضروف ایجاد می شود.
همچنین بخوانید:
کیست بارتولین
کیست بارتولین در اثر مسدود شدن مجاری غده بارتولین در داخل واژن ایجاد می شود.
ممکن است پزشک به جهت درمان، جراحی یا مصرف آنتی بیوتیک را توصیه کند.
همچنین بخوانید:
علت علائم و درمان کیست بارتولین (کلیک)
کیست پستان
کیست پستان شایع بوده و می تواند دردناک باشد اما معمولا به درمان نیاز ندارد.
ایجاد یا تغییر اندازه این کیست در زنان می تواند در طول چرخه قاعدگی رخ دهد و اغلب خود به خود از بین خواهد رفت. با این حال اگر مایعات باعث ایجاد ناراحتی شوند، پزشک می تواند آنها را تخلیه کند.
طبق اعلام انجمن سرطان آمریکا (ACS)، ایجاد کیست های ساده خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش نمی دهند. گفته می شود وابسته به نتایج بیوپسی، احتمال اینکه کیست های پیچیده سرطانی باشند یا بعدا خطر ابتلا به آن را افزایش دهند، کم است.
همچنین بخوانید:
کیست شالازیون
غدد بسیار کوچک پلک میبومی نامیده می شوند. این غدد روان کننده هایی ایجاد می کنند که از دریچه های ریز لبه پلک خارج می شوند. در صورت مسدود شدن این مجاری، کیست در این ناحیه ایجاد می شود. به این کیست ها، کیست شالازیون می گویند.
کیست کلوئید
کیست های کلوئید در مغز ایجاد می شوند و حاوی مواد ژلاتینی هستند. اغلب پزشکان به منظور برداشتن آنها، عمل جراحی را به عنوان درمان توصیه می کنند.
کیست دانتی ژور
این کیست ها تاج دندان های خفته را احاطه می کنند.
کیست درموئید
این کیست ها شامل پوست بالغ، فولیکول های مو، غدد عرق و انبوهی از موهای بلند و همچنین چربی، استخوان و بافت تیروئید هستند.
کیست اپیدیدیم
کیست اپیدیدیم یا اسپرماتوسل در عروق متصل به بیضه ها ایجاد می شود. ایجاد این کیست ها شایع بوده و معمولا اختلالی در بارداری ایجاد نمی کنند و نیاز به درمان ندارند. در صورت ایجاد ناراحتی می توان آنها را جراحی کرد.
کیست گانگلیون
کیست گانگلیون نوعی کیست کوچک و بی خطر است که روی مفصل، پوشش تاندون یا نواحی نزدیک آن ایجاد می شود. این نوع کیست معمولا روی مچ دست ایجاد می شود اما امکان بروز آن بر روی دست، پا، مچ پا یا زانو نیز وجود دارد.
کیست هیداتید
این نوع کیست به دلیل وجود کرم های نواری کوچک ایجاد می شود. کیست هیداتید در ریه ها یا کبد ایجاد خواهند شد. گزینه های درمانی آنها شامل جراحی و مصرف دارو است.
کیست کلیه
انواع مختلفی از کیست کلیه وجود دارند. کیست های انفرادی حاوی مایعات هستند که گاهی اوقات شامل خون نیز می شوند. بعضی از این کیست ها در بدو تولد وجود دارند اما انسداد مجاری باعث دیگر انواع آنها است.
افراد مبتلا به بیماری عروق کلیه می توانند دچار این کیست شوند که به دلیل گشاد شدن عروق خونی ایجاد می شوند.
کیست تخمدان
بروز کیست تخمدان در زنانی که قاعدگی منظمی دارند شایع است. این کیست ها در طی روند تخمک گذاری ایجاد می شوند.
اکثر کیست های تخمدان خوش خیم هستند و علائمی نخواهند داشت. با این حال بعضی از آنها به قدری بزرگ می شوند که از روی شکم قابل تشخیص هستند.
سندرم تخمدان پلی کیستیک زمانی رخ می دهد که تخمدان ها دچار کیست های کوچک فراوانی شوند.
همچنین بخوانید:
سندروم تخمدان پلی کیستیک (کلیک)
کیست لوزالمعده
بیشتر متخصصان این نوع کیست ها را کیست واقعی نمی دانند. در عوض از آنها به عنوان کیست کاذب (Pseudocysts) یاد می کنند. این نوع کیست ها حاوی سلول های موجود در کیست های واقعی نیستند.
آنها می توانند شامل سلول هایی باشند که به طور طبیعی در اندام های دیگر مثل معده و روده وجود دارند.
کیست پری اپیکال
این نوع کیست ها با نام کیست رادیکولار نیز شناخته می شوند. متداول ترین نوع آنها کیست ادنتوژنیک است که مربوط به تشکیل و تکامل دندان می باشد. این کیست ها معمولا به دلیل التهاب پالپ دندان، مرگ پالپ یا پوسیدگی دندان ایجاد می شوند.
کیست پیلار
این کیست ها با نام Trichilemmal نیز شناخته می شوند. این کیست ها پر از مایعی هستند که در اطراف فولیکول مو رشد کرده و معمولا در پوست سر ایجاد می شوند.
کیست پیلونیدال
این کیست ها در پوست نزدیک به استخوان دنبالچه یا کمر ایجاد می شوند و بعضی اوقات حاوی موهای رشد کرده هستند.
این کیست ها می توانند به صورت خوشه ای رشد کرده و باعث ایجاد سوراخ یا حفره در پوست شوند.
کیست غده پینه آل
این کیست ها خوش خیم هستند و در غده پینه آل مغز ایجاد می شوند. طبق مطالعه ای در سال 2007، کیست های غده پینه آل نسبتا شایع هستند.
کیست سباسه
افراد از این نام برای توصیف کیست هایی روی پوست صورت، کمر، سر یا کیسه بیضه استفاده می کنند.
کیست هایی که در این نواحی ایجاد می شوند می توانند اپیدرموئید یا پیلار باشند. اگرچه متخصصان فقط پس از نمونه برداری و آنالیز آن می توانند این تفاوت را تشخیص دهند.
کیست تارلوف
این کیست ها با نام پری نورال، پرینوریال یا ریشه عصب خاجی نیز شناخته می شوند و در پایین ستون فقرات ایجاد شده و پر از مایع نخاعی هستند.
کیست Vocal fold
این کیست ها دو نوع دارند: کیست احتباسی مخاطی و کیست اپیدرموئید
این کیست ها در کیفیت گفتار افراد تداخل ایجاد کرده و گاهی اوقات باعث مشکلات زیر در تارهای صوتی آنها می شوند:
- مشکل دیپلوفونی یا اختلال صدا و ایجاد چندین تون همزمان
- بد صدایی
- گرفتگی صدا
درمان کیست
گزینه های درمانی کیست ها به عوامل مختلفی همانند نوع و دلایل ایجاد کیست، محل، اندازه و میزان ناراحتی ایجاد شده توسط آن بستگی دارد.
برای از بین بردن کیست های بزرگی که دارای علائم هستند ممکن است جراحی نیاز باشد.
برخی مواقع می توان با قرار دادن یک سوزن یا کاتتر در حفره، کیست را تخلیه یا آسپیراسیون کرد. در صورتی که کیست به راحتی در دسترس نباشد می توان از تصویربرداری های رادیولوژی برای هدایت دقیق سوزن یا کاتتر استفاده نمود.
گاهی اوقات متخصص می تواند مایعات تخلیه شده را زیر میکروسکوپ بررسی کرده تا سرطانی بودن آن را تشخیص دهد. در صورت مشکوک بودن به سرطانی بودن کیست، ممکن است جراحی یا بیوپسی دیواره کیست و یا هر دو را توصیه کند.
بسیاری از کیست ها در نتیجه یک بیماری مزمن زمینه ای ایجاد می شوند. به عنوان مثال می توان از بیماری فیبروکیستیک پستان یا سندرم تخمدان پلی کیستیک نام برد. در چنین مواردی تمرکز درمان بر روی بیماری زمینه ای (و نه کیست) خواهد بود.
خلاصه
کیست ها کیسه های غیرطبیعی و پر از مایعی هستند که می توانند در بافت های هر قسمت از بدن ایجاد شوند. بروز انواع کیست نسبتا شایع بوده و انواع مختلفی دارند.
دلایل شایه ایجاد کیست اغلب عفونت، تومور، انگل و آسیب دیدگی می باشد. کیست ها معمولا سرطانی نیستند.
در صورت نگرانی افراد در مورد کیست ها یا ایجاد توده های جدید و در صورت نیاز به تشخیص یا درمان دقیق باید با پزشک مشورت کرد.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.