علت و درمان آستنیا یا ضعف فیزیکی

آستنیا یا ضعف فیزیکی با میاستنی گراویس (ضعف عضلانی) فرق دارد؛ در این مقاله علت – درمان و پیشگیری از ضعف فیزیکی را خواهید خواند.

 

ضعف فیزیکی می تواند بخش های خاصی از بدن را تحت تاثیر قرار دهد و یا ممکن است بر کل بدن تاثیرگذار باشد.

آستنیا (asthenia) یا ضعف فیزیکی (weakness) یک بیماری نیست اما علامت شایع بسیاری از بیماری های مختلف مزمن و حاد به شمار می آید. همچنین، ضعف فیزیکی می تواند در اثر عارضه جانبی برخی از داروها ایجاد شود.

این مقاله، علت و علائم ضعف فیزیکی را بررسی می کند. علاوه بر این، اطلاعاتی در مورد چگونگی تشخیص و درمان توسط پزشکان و نیز دلایل و شرایط زمینه ای منجر به ضعف فیزیکی و تفاوت آن با میاستنی گراویس را ارائه می نماید.

 

علت ها:

انواع علت های ضعف فیزیکی عبارتند از:

 

شرایط سلامت و بیماری های زمینه ای

بر اساس نتایج یک مقاله قدیمی، ضعف فیزیکی می تواند علامتی شایع از شرایط مختلف باشد.

این شرایط عبارتند از:

• عدم توازن در مواد مغذی مانند کمبود ویتامین B12
• مشکلات خواب مانند آپنه خواب
• سندروم خستگی مزمن
• عفونت ها
• بیماری های مربوط به خون مانند کم خونی
• شرایط قلبی و عروقی مانند بیماری های قلبی و سکته
• بیماری های عضلانی مانند دیستروفی عضلانی
• شرایط عصبی مانند بیماری پارکینسون و اسکلروز چندگانه (ام اس)
• بیماری های متابولیکی مانند دیابت
• اختلالات تیروئید مانند کم کاری تیروئید
• بیماری های روحی و روانی مانند افسردگی
• سرطان
• بیماری های ریوی
• درد مزمن

همچنین بخوانید:

بیماری ام اس: اسکلروز چندگانه (کلیک)

 

عوارض جانبی دارویی

داروهای خاص می توانند عوارض جانبی مانند ضعف و خستگی داشته باشند.

مثال هایی از این داروها عبارتند از:

• داروهای ضد افسردگی
• داروهای ضد اضطراب
• داروهایی برای کنترل فشار خون بالا
• استاتین ها برای کنترل کلسترول بالا
• داروهای شیمی درمانی

 

همچنین بخوانید:

استاتین ها: مصرف و عوارض جانبی

 

پیری طبیعی

پیری می تواند منجر به سارکوپنیا (کم ماهیچگی) شود که موجب از بین رفتن و تحلیل تدریجی بافت و استحکام عضلانی می شود. این از دست رفتن کلی استحکام عضلانی می تواند منجر به آستنیا یا خستگی گسترده تر گردد.

 

علائم

بسته به علت ایجاد  آستنیا (ضعف فیزیکی)، این شرایط می تواند منجر به ضعف ناحیه ای یا ضعف در کل بدن شود.

 

ضعف ناحیه ای در بدن

ضعف ناحیه ای ناشی از آستنیا در بخش های خاصی از بدن مانند دست ها و پاها رخ می دهد. این شرایط شبیه به فلج که موجب ناتوانی در حرکت می شود، نیست. فرد مبتلا به ضعف فیزیکی ناشی از آستنیا احساس می کند که باید تلاش زیادی را برای حرکت انجام دهد.

بخش هایی از بدن که ضعف فیزیکی ناحیه ای را تجربه می کنند، ممکن است علائم دیگری همچون موارد زیر را نیز داشته باشند:

• اسپاسم یا گرفتگی عضلات
• لرزش و رعشه
• تاخیر یا کندی در حرکت

 

ضعف در کل بدن

ضعف کل بدن می تواند بر عملکرد کلی بدن تاثیر گذارد. فرد مبتلا به ضعف کلی، خستگی شدیدی را در بدن خود احساس می کند.

علائم و نشانه های دیگر ضعف در کل بدن عبارتند از:

• تب
• علائم شبیه به آنفولانزا
• خستگی
• بی قراری و احساس کسالت
• دشواری در انجام کارهای روزانه

 

علائم شدید

در موارد نادر، ضعف فیزیکی می تواند نشانه ای از سکته یا حمله قلبی باشد. در هر دو شرایط، ممکن است فرد در یک طرف یا هر دو طرف بدن احساس ضعف و سستی کند.

 

همچنین بخوانید:

حمله قلبی: تشخیص و درمان (کلیک)

 

سکته می تواند علائم ناگهانی و شدید دیگری همچون موارد زیر را ایجاد کند:

• دشواری در صحبت کردن یا درک گفتار
• مشکل در بینایی یک یا هر دو چشم
• دشواری در راه رفتن
• عدم تعادل
• عدم هماهنگی
• احساس گیجی
• سرگیجه
• سر درد ناگهانی و شدید
• فلج بخشی از بدن

حمله قلبی همچنین می تواند منجز به علائم شدید و ناگهانی دیگری گردد:

• درد، فشار و احساس فشردگی در قفسه سینه
• احساس درد و ناراحتی در پشت، قفسه سینه، گردن و فک
• درد در یک یا دو دست
• دشواری در تنفس
• عرق سرد
• حالت تهوع
• سبکی سر

هر فردی که علائم سکته یا حمله قلبی را تجربه می کند باید فورا با خدمات اورژانس تماس گیرد. بدون درمان مناسب، این شرایط می توانند به سرعت به عوارض شدید و مرگ منتهی شوند.

 

تشخیص

ممکن است تشخیص آستنیا یا ضعف فیزیکی برای پزشکان کمی چالش برانگیز باشد زیرا دلایل احتمالی زیادی برای آن وجود دارند.

پزشک به طور معمول در مورد علائم از بیمار سوال می کند و سابقه ی خانوادگی و پزشکی او را بررسی می نماید. همچنین، داروهای مصرفی بیمار را ارزیابی می کند تا مطمئن شود که آیا بروز این علائم ناشی از عوارض جانبی دارویی است یا خیر.

اگر فرد در یک ناحیه از بدن احساس ضعف کند، پزشک معاینه فیزیکی آن قسمت از بدن را نیز انجام می دهد.

پس از انجام ارزیابی های اولیه، پزشک ایده ی بهتری در مورد ضعف فیزیکی فرد بدست خواهد آورد. علاوه بر این، پزشک ممکن است یک یا چند تست تشخیصی را اجرا کند که عبارتند از:

• آزمایش خون برای بررسی عدم تعادل هورمونی یا علائم عفونت
• آزمایش ادرار برای بررسی علائم عفونت و بیماری
• یک یا چند آزمایش تصویربرداری پزشکی برای بررسی دلایل آسیب استخوان، اعصاب یا عضلات در بخش آسیب دیده بدن:
  • اشعه ایکس
  • اسکن اولتراسوند(فراصوت)
  • تصویربرداری تشدید مغناطیسی مغناطیسی (MRI)
  • تصویربرداری توموگرافی کامپیوتری (CT اسکن)

درمان

نوع درمانی که فرد دریافت می کند به دلیل ایجاد آستنیا یا ضعف فیزیکی بستگی دارد.

 

درمان بیماری حاد

در برخی از موارد، ضعف فیزیکی در اثر درمان به موقع برای یک بیماری حاد از بین می رود.

به عنوان مثال، ضعف فیزیکی ناشی از یک نوع عفونت باکتریایی پس از مصرف یک دوره آنتی بیوتیک توسط فرد مبتلا از بین می رود.

 

شرایط پزشکی زمینه ای

برخی مواقع، ضعف فیزیکی می تواند ناشی از یک شرایط پزشکی زمینه ای جدی تر باشد. برای درمان ضعف فیزیکی پزشک باید ابتدا بیماری زمینه ای را تشخیص و به درستی مدیریت کند.

 

برخی از شرایط زمینه ای به مدیریت بلند مدت نیاز دارند. به عنوان مثال، افرادی که به اکلروز چندگانه (ام اس) مبتلا هستند، به منظور مدیریت علائم به توانبخشی مستمر، حمایت عاطفی و دارو درمانی نیاز دارند.

 

عوارض جانبی دارویی

ضعف فیزیکی در برخی از افراد به دلیل عوارض جانبی برخی از داروهای خاص رخ می دهد. در صورت امکان، پزشک می تواند کاهش دوز دارو یا تعویض آن با یک داروی جایگزین را تجویز کند.

با این وجود، فرد هیچ گاه نباید به صورت خودسرانه و بدون تجویز پزشک مصرف دارو را قطع کرده یا دوز آن را تغییر دهد.

 

ضعف فیزیکی (آستنیا) در برابر ضعف عضلانی (میاستنی گروایس)

ضعف فیزیکی و ضعف عضلانی (میاستنی گراویس) دو شرایط متفاوت هستند که شامل ضعف و سستی در یک یا چند قسمت از بدن می شوند.

میاستنیا (ضعف عضلانی) یا میاستنی گراویس (MG) یک بیماری خودایمنی و نوعی اختلال عضلانی ماهیچه ای است. در میاستنی گراویس سیستم ایمنی بدن به صورت مکرر به یک قسمت خاص از اعصاب و عضلات بدن حمله می کند. این شرایط موجب می شود تا عضلات به سادگی ضعیف، سست و خسته شوند.

علائم ضعف عضلانی یا میاستنی گراویس با خسته شدن فرد تشدید می شوند. این علائم عبارتند از:

• دوبینی
• افتادگی پلک ها
• مشکل در ایجاد حالت های مختلف صورت
• مشکل در گفتار
• مشکل در جویدن و بلعیدن
• مشکل در تنفس
• ضعف در اندام ها

اگرچه درمانی برای ضعف عضلانی یا MG وجود ندارد اما داروهایی هستند که می توانند به مدیریت این شرایط کمک کنند.

پیشگیری

همیشه امکان پیشگیری آستنیا وجود ندارد. با این وجود، پیروی از یک سبک زندگی سالم می تواند منجر به کاهش ریسک بیماری های مزمن منجر به ضعف فیزیکی شوند.

برخی از اقداماتی که فرد می تواند برای کاهش ریسک ابتلا به ضعف فیزیکی انجام دهد، عبارتند از:

• ترک سیگار
• اجتناب از مصرف بیش از حد الکل
• غذا خوردن سالم
• ورزش منظم
• در صورت لزوم کاهش وزن
• گام هایی برای کاهش سطوح استرس
• خواب کافی

زمان مراجعه به پزشک

برخی از موارد ضعف فیزیکی به خودی خود از بین می روند. با این وجود، ضعف فیزیکی یا آستنیا را به صورت مکرر یا مستمر تجربه می کنند باید به پزشک مراجعه کنند. آن‌ها ممکن است یک بیماری پزشکی زمینه ای داشته باشند که نیاز به درمان دارد.

فرد باید به علائم اضطراری برای ضعف فیزیکی در کنار علایم دیگر حمله یا سکته قلبی توجه کنند.

 

خلاصه

آستنیا علامتی از بیماری زمینه ای است. در نتیجه با درمان موفق علت زمینه ای، باید از بین برود.

شرایط مزمن ممکن است به مدیریت بلند مدت نیاز داشته باشند تا علائم به تدریج از بین روند.

در مواردی که علت ضعف فیزیکی ناشی از عوارض جانبی یک داروی خاص است، پزشک ممکن است کاهش دوز دارو یا تعویض آن با یک جایگزین را تجویز کند. این باید به از بین بردن ضعف فیزیکی کمک کند.

با این وجود، برخی از افراد ممکن است نتوانند داروی خود را با خیال راحت تنظیم یا تعویض نمایند. در این صورت، پزشک ممکن است داروهای اضافی را همراه با داروی منظمی که فرد مصرف می کند، تجویز نماید تا ضعف و سستی کنترل و مدیریت شود.

گاهی اوقات، علت ضعف فیزیکی می تواند ناشی از یک بیماری تهدید کننده مانند حمله قلبی یا سکته باشد. هر فردی که آستنیا را همراه با علائم چنین بیماری هایی تجربه می کند باید فورا با خدمات اورژانس تماس حاصل نماید. درمان سریع برای جلوگیری از عوارض و مرگ امری حیاتی و ضروری است.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.