خستگی (Fatigue) شدید و ناگهانی در صورت فعالیت بدنی شدید، بیماری یا شرایط پزشکی ایجاد می شود.

این مقاله به بررسی عوامل محرک خستگی شدید، گزینه های درمانی در دسترس و راهکارهای موثر جهت بهبود سبک زندگی به منظور کاهش احساس خستگی می پردازد.

دلایل خستگی هاش شدید یا ناگهانی

ممکن است افراد به دلایل زیر دچار خستگی شدید یا ناگهانی شوند:

آلرژی

آلرژی در نتیجه واکنش بیش از حد سیستم ایمنی بدن به آلرژن ها یا مواد حساسیت زا مانند گرده گیاهان، موی حیوانات خانگی و مواد غذایی ایجاد می شود.

ممکن است بعضی از افراد به دلیل آلرژی دچار آبریزش بینی، خارش، بثورات پوستی و مشکلات تنفسی شوند.

هنگامی که افراد با یک ماده حساسیت زا در تماس باشند، بدن برای مقابله با آنها، هیستامین آزاد می کند. این امر باعث ایجاد علائم واکنش آلرژیک شده که می تواند خستگی ناگهانی را هم شامل شود.

درمان

درمان های زیر به افراد مبتلا به آلرژی کمک می کنند:

دوری از آلرژن ها یا مواد حساسیت زا
مصرف داروهایی مانند آنتی هیستامین یا استروئیدها
ایمنی درمانی مخصوص برای آلرژن ها

همچنین بخوانید:

انواع تست های حساسیت : تست آلرژی (کلیک)

افسردگی

افسردگی نوعی اختلال خلقی است که باعث ایجاد احساس غم و اندوه و بی علاقگی می شود.

این وضعیت به دلیل اختلال در سیستم عصبی مرکزی ایجاد شده و باعث می شود انتقال دهنده های عصبی مانند سروتونین، نوراپی نفرین و دوپامین مانند گذشته عمل نکنند.

افسردگی به چند روش باعث ایجاد خستگی شدید خواهد شد.

مطالعه ای در سال 2015 نشان داد که شرکت کنندگان دچار خستگی، دارای سطوح بالای درد، افسردگی، مشکلات خواب و اضطراب هستند.

این امر نشان می دهد که افرادی که علائم افسردگی شدیدتری دارند، بیشتر احساس خستگی می کنند.

درمان

بعضی از تحقیقات از درمان های زیر برای خستگی و افسردگی حمایت می کنند:

مصرف داروهایی مانند مودافينيل (Modafinil) و آتوموكستين (Atomoxetine)
داروهای ضدافسردگی مانند سیتالوپرام (Citalopram) و ونلافاکسین (Venlafaxine)
روان درمانی مانند رفتار درمانی شناختی (CBT)
درمان با ضربه الکتریکی تشنج‌آور (Electroconvulsive therapy) در صورت شدید بودن علائم افسردگی

همچنین بخوانید:

داروهای موثر در درمان افسردگی (کلیک)

فیبرومیالژیا (Fibromyalgia)

فیبرومیالژیا یک اختلال درد مزمن است.

در حال حاضر دانشمندان نمی دانند که چرا بعضی از افراد به این بیماری مبتلا می شوند. اگرچه مطالعات نشان می دهند که ژن ها در ابتلا به آن نقش دارند.

فیبرومیالژیا باعث می شود افراد مبتلا به آن، به هنگام ناراحتی، درد بیشتری را نسبت به دیگران تجربه کنند.

یکی از علائم فیبرومیالژیا، خستگی مزمن است. احتمال بروز خستگی به هنگام بیدار شدن در صبح بیشتر است. البته این حال می تواند در اواسط بعدازظهر نیز رخ دهد.

دوره های بی تحرکی و تحرک می تواند باعث افزایش این خستگی شود و یا موجب اختلال خواب شده و باعث شود که افراد در هنگام بیداری احساس شادابی نداشته باشند.

درمان

گزینه های درمانی فیبرومیالژیا شامل موارد زیر هستند:

30 دقیقه فعالیت بدنی هوازی، سه بار در هفته
مصرف داروهای ضدافسردگی مانند دولوکستین (Duloxetine)
فیزیوتراپی و روان درمانی
روش های درمانی جایگزین مانند تای چی، یوگا و طب سوزنی

بیماری قلبی

بیماری قلبی به چهار حالت مختلف اشاره دارد:

بیماری عروق کرونر که باعث آنژین، حمله قلبی و نارسایی قلبی می شود.
بیماری عروق مغز که منجر به سکته مغزی و حمله ایسکمی گذرا شده و می تواند هشدار دهنده سکته مغزی باشد.
بیماری شریان محیطی (PAD) که اندام ها را تحت تاثیر قرار داده و باعث گرفتگی می شود.
تصلب شرایین که باعث ایجاد آنوریسم یا رگ‏ برآمدگی در تنه و شکم می شود.

افراد ممکن است هیچ علامتی از بیماری قلبی نداشته باشند. به عنوان مثال، ممکن است دچار حمله ایسکمی خاموش و غیرقابل توجه شوند.

علائم دیگر بیماری قلبی عبارتند از:

درد قفسه سینه
ضعف در اندام (دست ها و پاها) و بازوها
افتادگی صورت
سرفه و تنگی نفس

زنان به احتمال زیاد به عنوان علامتی از بیماری قلبی دچار خستگی می شوند. افراد مبتلا به بیماری مزمن قلبی نیز بیش از بقیه دچار خستگی می شوند.

علائم افراد با تجمع پلاک در رگ ها، تنگ و سفت شدن آنها و دچار شدن به بیماری قلبی، بدتر می شوند.

درمان

گزینه های درمانی برای بیماران قلبی عبارتند از:

استاتین ها و آسپرین که می توانند به پیشگیری از انواع سکته مغزی و سایر عوارض بیماری های قلبی کمک کنند.
اطمینان از سطح طبیعی کلسترول، فشار خون و قند خون
ترک سیگار، پیروی از یک رژیم غذایی سالم و انجام فعالیت بدنی که می توانند از بروز عوارض پیشگیری کنند.

همچنین بخوانید:

دلایل مختلف درد قفسه سینه (کلیک)

التهاب مفصل یا آرتریت

آرتریت به ویژه آرتریت روماتوئید (RA) یا روماتیسم مفصلی می تواند باعث خستگی شود.

روماتیسم مفصلی باعث تورم و درد مفصل، سفتی مفصل و احساس ضعف جسمانی در افراد می شود.

افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی خیلی سریع دچار خستگی شده یا هرگز آن را تجربه نمی کنند. علائم این بیماری در نتیجه اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن رخ می دهند.

افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی احتمالا از نظر ژنتیکی مستعد ابتلا به آن بوده اند. عوامل محیطی مانند سیگار کشیدن نیز خطر ابتلا به آن را افزایش می دهند.

درمان

گزینه های درمانی آرتریت عبارتند از:

فعالیت بدنی، فیزیوتراپی و طب سوزنی
مصرف داروهای ضد التهاب و کورتیکواستروئیدها
مصرف داروی ضد روماتسیمی اصلاح‌ کننده بیماری (Disease-modifying antirheumatic drugs)

آپنه خواب

آپنه خواب وضعیتی است که طی آن مجرای هوایی فوقانی در هنگام خواب به درستی عمل نکنند.

این امر منجر به خروپف و اختلال در خواب خواهد شد. افراد مبتلا به آپنه ممکن است برای 10 ثانیه یا بیشتر دچار توقف در تنفس به علت این انسداد شوند.

افراد در صورت ابتلا به چاقی، مصرف الکل یا داروهای آرامبخش یا سیگار کشیدن، بیشتر به آپنه خواب دچار می شوند.

از آنجایی که این وضعیت باعث اختلال خواب می شود، افراد احتمالا خسته از خواب بیدار خواهند شد. همچنین ممکن است در طول روز نیز دچار خستگی باشند.

سایر علائم آپنه خواب شامل مشکلات حافظه، گلودرد و کاهش میل جنسی است.

درمان

درمان های آپنه خواب عبارتند از:

استفاده از دستگاه های فشار جریان هوای همواره مثبت
تسمه چانه گیر یا لوازمی که زبان را در جای خود نگه داشته و می توانند خروپف را کاهش دهند.
پیروی از یک رژیم غذایی سالم و متعادل به همراه ورزش
اجتناب از مصرف الکل قبل از خواب
خوابیدن به پهلو به جای شکم یا پشت

دیابت

دیابت یک بیماری طولانی مدت است که بر میزان کارایی بدن در تبدیل مواد غذایی به انرژی تاثیر می گذارد.

زمانی که افراد غذا می خورند، لوزالمعده انسولین آزاد کرده و این امر باعث می شود تا قند خون وارد سلول شود. بنابراین بدن از آن به عنوان انرژی استفاده می کند.

در دیابت نوع 1، بدن، انسولین کافی تولید نمی کند. در دیابت نوع 2، بدن نمی تواند به طور موثر از انسولین تولید شده استفاده کند.

خستگی یکی از علائم شایع دیابت است.

محققان معتقدند که کمبود انسولین باعث می شود که بدن به جای کربوهیدرات به چربی ها برای تامین انرژی اعتماد کنند. این امر باعث تغییرات شیمیایی شده که می توانند منجر به افزایش خستگی شوند.

همچنین ممکن است که افراد خستگی روانی (Psychological fatigue) را نیز تجربه کنند.

محققان معتقدند که عدم توانایی در کنترل دیابت بدون مصرف دارو می تواند منجر به احساس خستگی شود. زمانی که افراد خستگی را تجربه می کنند، کمتر می توانند شرایط خود را مدیریت کنند. این امر منجر به چرخه خستگی و پریشانی می شود.

درمان

گزینه های درمانی دیابت عبارتند از:

دریافت انسولین
کنترل سطح قند خون
پیروی از یک رژیم غذایی سالم و متعادل به همراه ورزش
کنترل کلسترول

ایجاد تغییر در سبک زندگی

تغییر در سبک زندگی به افراد کمک می کند تا در طول روز کمتر احساس خستگی شدید یا ناگهانی کنند. این تنظیمات شامل موارد زیر هستند:

یادداشت موارد روزانه خستگی به منظور یافتن الگوی آن
ورزش منظم
اجتناب از چرت زدن های بیش از 30 دقیقه
ترک سیگار
درخواست کمک در صورت احساس خستگی بیش از حد

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

افرادی که فکر می کنند خستگی آنها نشانه یک بیماری زمینه ای است، باید به پزشک مراجعه کنند.

در صورتی که خستگی از انجام فعالیت های روزمره جلوگیری کند و یا زندگی افراد را تحت تاثیر قرار دهد باید به یک متخصص مراجعه کرد.

پزشک می تواند نکاتی برای مدیریت این وضعیت ارائه داده و وجود هرگونه بیماری زمینه ای را تشخیص دهد و در نهایت برنامه های درمانی مناسبی پیشنهاد کند.

پیشگیری

به جز درمان و کنترل بیماری های زمینه ای، بهترین روش پیشگیری از خستگی، اطمینان از رعایت بهداشت خواب مناسب است.

بعضی از نکات به منظور داشتن خواب خوب شبانه عبارتند از:

خوابیدن طبق یک برنامه منظم
ریلکس کردن (آرامش) قبل از خواب
اجتناب از استفاده از لوازم الکترونیکی در اتاق خواب
حفظ دمای مناسب اتاق خواب و استفاده از نور کم در هنگام شب
انجام ورزش در طول روز
اجتناب از مصرف وعده های غذایی سنگین قبل از خواب و عدم مصرف کافئین در هنگام بعدازظهر و شب

چشم انداز

خستگی شدید و ناگهانی می تواند در اثر بیماری های پیش زمینه ای رخ دهد.

این وضعیت می تواند افراد را از انجام فعالیت های عادی روزانه منع کند. با این حال، با کنترل و درمان این علامت، می توان به زندگی عادی برگشت.

پزشک می تواند برای کنترل و مدیریت شرایطی که منجر به خستگی شدید و ناگهانی می شوند، تغییر سبک زندگی و درمان های پزشکی را توصیه کند.

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.

آرتریت / روماتیسم مفصلی / آرتروز آلرژی بدن درد بهداشت روان بیماری قلبی خواب / اختلالات خواب / بی خوابی دیابت / قند خون سیستم ایمنی / واکسن