هر آنچه باید درباره زوال عقل عروقی بدانید
زوال عقل عروقی دومین شکل شایع زوال عقل پس از آلزایمر است؛ جهت آگاهی از علت – علائم – تشخیص و درمان زوال عقل عروقی با این مقاله همراه باشید.
زوال عقل عروقی (Vascular Dementia) آسیب مغزی است که به دلیل کاهش جریان خون ایجاد می شود. در بیشتر مواقع افراد پس از سکته مغزی به زوال عقل عروقی مبتلا می شوند اما چندین علت و برخی فاکتورهای خطر دیگر در ابتلا به آن نقش د
این بیماری دومین شکل شایع زوال عقل پس از بیماری آلزایمر است. این بیماری اغلب بر حافظه، استدلال و سایر فرآیندهای فکری تأثیر می گذارد.
روشهای درمان به کندی یا برخی مواقع به جلوگیری از پیشرفت بیماری کمک می کند.
در این مقاله از اویرو به بررسی علل، علائم و روش های تشخیص زوال عقل عروقی و همچنین برخیی گزینه های درمانی مورد می پردازیم.
همچنین بخوانید:
زوال عقل عروقی چیست؟
زوال عقل عروقی هنگامی رخ می دهد که جریان خون محدود شده به مغز، به سلول های مغزی آسیب برساند.
به دلیل عدم جریان خون کافی در مغز سلول ها آسیب می بینند یا می میرند. روند ترمیم این سلول ها کند است و بدن همیشه نمی تواند آنها را جایگزین کند.
علائم ممکن است به طور ناگهانی بعد از سکته مغزی یا سکته ایسکمیک ظاهر شوند. در موارد دیگر آسیب به سلول می تواند با گذر زمان ایجاد شود. در این صورت علائم به تدریج بدتر می شوند.
اثرات زوال عقل عروقی ممکن است خفیف تا شدید باشد. این علائم کیفیت زندگی فرد را بسیار تحت تأثیر قرار داده و بر توانایی او برای داشتن زندگی مستقل اثر منفی می گذارد.
علت ها و عوامل خطر ژوال عقل عروقی
علت زوال عقل عروقی کمبود جریان خون در مغز است. شرایط مختلف زیر به صورت تدریجی یا بلافاصله باعث ایجاد این محدودیت جریان خون می شوند:
سکته
سکته مغزی هنگامی رخ می دهد که رگ خونی منتهی به مغز از هم پاشیده و یا به دلیل وجود لخته مسدود شود. سکته مغزی می تواند اثرات منفی زیادی بر بدن بگذارد و یکی از آنها ایجاد این نوع زوال عقل است.
همچنین بخوانید:
رگهای خونی آسیب دیده یا باریک
رگهای خونی آسیب دیده یا تنگ شده منتهی به مغز نیز ممکن است باعث این وضعیت شوند. به همین دلیل شرایطی که به مرور باعث آسیب به رگ های خونی یا تنگ شدن آنها می شوند احتمال زوال عقل عروقی را افزایش می دهند.
سایر عوامل خطر
بواسطه افزایش سن فرد خطر زوال عقل عروقی افزایش می یابد. بر اساس اعلام موسسه ملی قلب، ریه و خون، این بیماری تقریباً یک سوم افراد بالای 70 سال را درگیر می کند.
همچنین برخی عوامل و شرایط دیگر ممکن است خطر آسیب عروق خونی و زوال عقل عروقی را افزایش دهند.
این عوامل عبارتند از:
- سیگار کشیدن
- چاقی
- ریتم غیر طبیعی قلب
- کلسترول بالا
- فشار خون بالا
- تصلب شرایین
- دیابت
- سابقه حمله قلبی یا سکته مغزی
همچنین بخوانید:
علائم
علائم زوال عقل عروقی بسته به جایی که جریان خون در مغز محدودتر باشد از فردی به فرد دیگر متفاوت است.
برخی علائم احتمالی زوال عقل عروقی عبارتند از:
- عدم تمرکز
- سردرگمی کلی
- سر درد یا بی حسی یا فلج ناگهانی در یک طرف صورت یا بدن که نشانه های سکته مغزی است
- مشکل توجه کردن
- ناتوانی در تجزیه و تحلیل مشکلات یا شرایط
- مشکل تصمیم گیری
- تحریک پذیری
- افسردگی یا تغییرات خلقی
- تغییرات شخصیت
در برخی موارد مانند زمانی که علائم پس از سکته مغزی ظاهر می شوند ممکن است به راحتی بتوان علت زوال عقل را تشخیص داد. در این موارد پزشک ممکن است علائم را “زوال عقل پس از سکته مغزی” بنامد.
در موارد دیگر علائم با گذشت زمان و به آرامی ظاهر می شوند و ممکن است بلافاصله در فرد پدیدار نشوند.
تشخیص
هیچ آزمایش واحدی برای تعیین اینکه آیا فردی به زوال عقل عروقی مبتلا است یا خیر وجود ندارد.
یک پزشک معاینه فیزیکی انجام می دهد و در مورد سابقه پزشکی و علائم شخص سوال می کند.
همچنین ممکن است آزمایشات زیر را برای رد سایر علل احتمالی علائم انجام دهند:
آزمایشات عصبی شناختی
پزشک احتمالاً آزمایش های عصبی شناختی را برای بررسی توانایی های ذهنی زیر در فرد درخواست می کند:
- استدلال
- حافظه
- حل مسئله
- قضاوت
- برنامه ریزی
این آزمایشات به پزشکان کمک می کند انواع زوال عقل را از هم تشخیص دهند. به عنوان مثال موسسه ملی پیری خاطرنشان می کند که از دست دادن حافظه در بیماری آلزایمر بیشتر دیده می شود در حالی که مشکلات مربوط به سازماندهی، حل مشکلات و توجه به زوال عقل عروقی مرتبط هستند.
آزمایش خون
پزشکان ممکن است برای بررسی شاخص های سلامتی که در سابقه پزشکی اخیر فرد مشخص نیستند به نتیجه آزمایشات آزمایشگاهی نیاز داشته باشند که برخی از اینها شامل آزمایشاتی برای بررسی سطح کلسترول یا قند خون است.
آنها ممکن است آزمایشات دیگری مانند کمبود ویتامین، کم خونی و اختلالات تیروئید را برای حذف سایر شرایط و بیماری هایی که ممکن است علائم مشابه داشته باشند انجام دهند.
آزمایشات تصویربرداری
آزمایشات تصویربرداری از مغز می تواند به پزشکان کمک کند تا هر گونه آسیب دیدگی یا تغییر در مغز مانند تأثیر ضربه ناشی از سکته مغزی را پیدا کنند.
برخی آزمایشهای تصویربرداری که پزشک ممکن است برای تشخیص زوال عقل عروقی استفاده کند عبارتند از :
-
اسکن ام آر آی
در اسکن MRI از امواج رادیویی و یک میدان مغناطیسی برای تولید تصاویر بسیار دقیق از مغز استفاده می شود. این تصاویر به پزشکان کمک می کند تا تغییرات مغز به دلیل سکته های مغزی، حملات ایسکمیک گذرا یا سایر مشکلات رگ های خونی را ثبت کنند.
-
سی تی اسکن
پزشک ممکن است برای مشاهده تغییرات قابل مشاهده در مغز یا عروق خونی سی تی اسکن تجویز کند. سی تی اسکن تصاویر اشعه ایکس را از زوایای مختلف گرفته و مجموعه تصاویر را برای ساخت یک تصویر سه بعدی با هم ترکیب می کند.
-
اسکن اولتراسوند
پزشک ممکن است برای بررسی عروق کاروتید که شریانهای اصلی منتهی به مغز هستند اسکن اولتراسوند را تجویز کند. در اسکن های اولتراسوند از فرکانس های بالا برای گرفتن عکس از بافت های نرم بدن مانند عروق استفاده می شود.
-
آزمایش های دیگر
پزشکان علائم آسیب عصبی را با آزمایش فاکتورهای زیر در فرد بررسی می کنند:
-
- تعادل و هماهنگی
- حس لامسه
- رفلکس ها
- حجم و قدرت عضلانی از جمله مقایسه یک طرف بدن با طرف دیگر برای تعیین هرگونه تغییر
درمان
در حال حاضر هیچ درمانی برای زوال عقل عروقی وجود ندارد چراکه در حال حاضر راهی برای درمان آسیب مغز نیست. اما با کنترل برخی از عوامل خطر می توان از پیشرفت بیماری جلوگیری کرده یا سرعت پیشرفت بیماری را متوقف نمود.
یک برنامه درمانی معمول برای زوال عقل عروقی شامل انجام اقداماتی برای مدیریت وضعیت و کنترل سایر عوامل خطر است. پزشکان برای تهیه یک برنامه درمانی فردی با بیمار و خانواده او همکاری خواهند کرد.
به طور کلی روند درمان شامل مصرف دارو یا استفاده از روش های درمانی است که برای درمان بیماری های قلبی عروقی به کار می رود و به کاهش خطر سکته مغزی یا سایر سکته های ایسکمیک کمک می کند. داروها می توانند به کنترل برخی علائم از جمله مشکلات حافظه کمک کنند.
مراقبت
پزشکان اغلب توصیه می کنند که برای مراقبت از سلامتی خود و کاهش عوامل خطر زوال عقل عروقی اقداماتی انجام دهید.
مراقبت در منزل و اقدامات پیشگیرانه حتی اگر شخصی از قبل به زوال عقل عروقی مبتلا شده باشد باز هم مفید است.
برخی نکات مربوط به کنترل این وضعیت عبارتند از:
- ورزش منظم
- حفظ وزن در محدوده سالم
- داشتن یک رژیم غذایی سالم
- حفظ فشار خون در محدوده سالم
- کاهش کلسترول
- ترک سیگار
- محدود کردن مصرف الکل
- کنترل یا پیشگیری از دیابت
- کاهش استرس
همچنین بخوانید:
بهترین رژیم های غذایی 2020 (کلیک)
پیش آگاهی از وضعیت آینده
پیش آگاهی از وضعیت آینده بر اساس عوامل مختلفی از جمله میزان پایبند بودن فرد به برنامه درمانی و نکات مراقبت در منزل که توسط پزشک ارائه شده است متفاوت خواهد بود.
به طور کلی زوال عقل و زوال عقل عروقی پس از سکته مغزی می تواند طول عمر مورد انتظار را کاهش دهد. مقدار کاهش طول عمر برای هر شخص متفاوت است. بیماران می توانند از پزشک خود در مورد آینده وضعیت خود سوال کنند.
اقدامات درمانی و پیشگیرانه می تواند طول عمر و کیفیت زندگی فرد را افزایش دهند.
خلاصه
زوال عقل عروقی به آسیب مغزی در اثر محدود شدن جریان خون اشاره دارد. این وضعیت ممکن است پس از سکته مغزی رخ دهد یا با گذشت زمان و به تدریج ایجاد شود.
علت زوال عقل عروقی بواسطه کمبود جریان خون در مغز است.
اگرچه هیچ درمان کاملی برای زوال عقل عروقی وجود ندارد اما سرعت پیشرفت یا روند پیشرفت بیماری را می توان کاهش داده و یا متوقف کرد.
درمان مناسب شامل کنترل عوامل خطرزای فردی از طریق روش های درمانی پزشکی و ایجاد تغییر در سبک زندگی است. با این کار کیفیت زندگی و امید به زندگی به طرز چشمگیری بهبود می یابد.
جهت مشاهده و خرید مکمل های تقویت حافظه و تمرکز داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.