داروی ترامادول (Tramadol): نحوه مصرف و عوارض جانبی
ترامادول داروی مسکن (ضد درد) قوی است که برای درمان دردهای متوسط تا شدید یا بلند مدت استفاده می شود؛ نحوه مصرف و عوارض جانبی آن را بخوانید.
سرفصل های مورد نظر خود را سریعتر بیابید:
3- چه افرادی می توانند / نمی توانند ترامادول مصرف کنند؟↓
5- مصرف ترامادول به همراه سایر داروهای مسکن↓
7- نحوه کنار آمدن با عوارض جانبی↓
9- احتیاط در مصرف داروهای دیگر
1- درباره ترامادول
ترامادول (Tramadol) یک داروی مسکن (ضد درد) قوی است. از این دارو برای درمان درد های متوسط تا شدید مانند درد یک عمل جراحی یا آسیب دیدگی جدی استفاده می شود.
همچنین این دارو برای درمان درد بلند مدت و زمانی که مسکن های ضعیف دیگر موثر نیستند، استفاده می شود.
تهیه ترامادول فقط با نسخه پزشک و در داروخانه های منتخب ممکن است.
این دارو به صورت قرص، کپسول و قطره مایع برای میل کردن عرضه می شود.
همچنین استفاده از ترامادول به صورت تزریقی نیز ممکن است که این روش فقط در بیمارستان ها استفاده می شود.
این مقاله جهت افزایش اطلاعات و آگاهی افراد است. تمامی داروها نیازمند تشخیص و تجویز پزشک می باشند. برخی فرم های دارویی در ایران موجود نمی باشند.
تهیه ی تمام داروها صرفا با مراجعه حضوری به داروخانه های منتخب امکان پذیر می باشد.
برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید با شماره 1490 تماس بگیرید.
2- حقایق کلیدی
- ترامادول با مسدود کردن مسیر سیگنال های درد از اعصاب به مغز کار می کنند.
- رایج ترین عوارض جانبی ترامادول احساس بیماری و سرگیجه است.
- ترامادول اعتیاد آور است اما در صورتی که برای تسکین درد و زیر نظر پزشک مصرف شود، اعتیاد به آن به ندرت رخ خواهد داد.
- بهتر است از مصرف الکل به همراه ترامادول خودداری کنید زیرا احتمال بروز عوارض جانبی مانند خواب آلودگی بسیار زیاد خواهد شد.
- ترامادول با نام های تجاری Invodol، Larapam، Mabron، Maneo، Marol، Maxitram، Oldaram، Tilodol، Tradorec، Tramquel، Tramulief، Zamadol، Zeridame و Zydol نیز عرضه می شود.
همچنین بخوانید:
تاثیر مسکن ها در جلوگیری از ابتلا به کرونا (کلیک)
3- چه افرادی می توانند / نمی توانند ترامادول مصرف کنند؟
بزرگسالان و کودکان بالای 12 سال می توانند این داروی ضد درد را مصرف کنند.
مصرف ترامادول برای برخی افراد مناسب نیست. در صورت داشتن شرایط زیر پزشک یا داروساز خود را مطلع کنید:
- سابقه واکنش آلرژیک به مصرف ترامادول یا سایر داروها
- بیماری هایی که منجر به تشنج می شوند.
- آسیب به سر
- اعتیاد به الکل، مسکن های قوی یا داروهای تفریحی
- مشکل در تنفس
- مشکلات کلیوی یا کبدی
- سابقه واکنش به سایر داروهای مسکن
4- نحوه و زمان مصرف ترامادول
مصرف ترامادول طبق دستورالعمل پزشک دارای اهمیت است.
ممکن است دوز مصرف دارو مختلف باشد اما به طور کلی نباید بیش از 400 میلی گرم ترامادول در روز مصرف کرد.
مصرف ترامادول معمولا معده را ناراحت نمی کند، بنابراین می توان آن را به همراه غذا یا بدون آن میل کرد.
انواع مختلف ترامادول
این داروی مسکن جهت درمان درد به صورت زیر عرضه می شود:
- قرص های با اثربخشی سریع (سریع آزاد شونده) – این قرص ها حاوی 50 میلی گرم ترامادول هستند.
- قرص های با اثربخشی کند (آهسته رهش) – این قرص ها حاوی 50، 75، 100، 150، 200، 300 یا 400 میلی گرم ترامادول هستند.
- کپسول های با اثربخشی سریع – این کپسول ها حاوی 50 میلی گرم ترامادول هستند.
- کپسول های با اثربخشی کند – این کپسول ها حاوی 50، 100، 150 یا 200 میلی گرم ترامادول هستند.
- قطره های خوراکی – این قطره ها حاوی 100 میلی گرم ترامادول در 1 میلی لیتر مایع هستند.
- نمونه تزریقی (که معمولا فقط در بیمارستان استفاده می شود.)
- قرص های محلول – این قرص ها حاوی 50 میلی گرم ترامادول هستند.
- قرص هایی که در دهان حل می شوند – این قرص ها حاوی 50 میلی گرم ترامادول هستند.
قطره خوراکی، نمونه تزریقی و برخی از قرص ها و کپسول های ترامادول اثربخشی سریعی دارند.
آنها ظرف مدت 30 تا 60 دقیقه شروع به کار می کنند و برای دردی به کار می روند که برای مدت کوتاهی ادامه داشته باشد.
ممکن است توصیه شود که از این موارد سریع فقط در صورت نیاز به درمان درد یا به طور منظم مصرف کنید.
همیشه برای مصرف این داروی مسکن از دستورالعمل پزشک پیروی کنید.
برخی از قرص ها و کپسول های ترامادول اثربخشی کند دارند.
این یعنی ترامادول طی 12 تا 24 ساعت و به تدریج در بدن ترشح می شود.
شروع به کار این نوع ترامادول بیشتر طول کشیده اما ماندگاری آنها نیز طولانی تر است.
این موارد برای دردهای بلند مدت استفاده می شود.
پزشک وابسته به میزان حساسیت به درد و میزان درد دوز مناسب مصرف را تعیین می کند.
ممکن است برای یافتن بهترین نتیجه این دوز مصرفی چند بار تغییر کند. به طور کلی کمترین دوز برای تسکین و درمان درد تجویز می شود.
میزان مصرفی ترامادول
میزان مصرف این دارو برای درمان درد در افراد مختلف، متفاوت است.
دوز مصرفی ترامادول به میزان درد، نحوه واکنش به مسکن های قبلی و بروز هرگونه عوارض جانبی بستگی دارد.
طریقه مصرف ترامادول
ترامادول با اثربخشی سریع به صورت کپسول، قطره خوراکی و دو قرص مختلف وجود دارد – قرص های خوراکی و قرص های حل شدنی در دهان:
- کپسول: هر کپسول را با آب فراوان میل کنید.
- قطره خوراکی: قطره را درون یک لیوان آب حل کرده و کل محتوای لیوان را بنوشید.
- قرص های محلول: هر قرص را در 50 میلی لیتر (نصف فنجان) آب حل کرده و بنوشید.
- قرص های حل شدنی در دهان: قبل از مصرف مطمئن شوید که دست هایتان خشک است. قرص را از بسته خارج کرده و بر روی زبان قرار دهید. آن را نجوید و اجازه بدهید تا حل شود. بعد از حل شدن، آن را قورت داده یا با یک نوشیدنی میل کنید. در صورت تمایل می توانید آن را در یک لیوان آب حل کرده و سپس بنوشید.
ترامادول آهسته رهش به صورت قرص و کپسول وجود دارد.
مصرف قرص ها و کپسول های آهسته رهش ترامادول با نوشیدن آب بسیار مهم است.
مهم
قرص ها و کپسول های آهسته رهش را نشکنید، خرد نکنید، نجوید و نمکید. در این صورت سیستم رهش آهسته آن کار نکرده و ممکن است دوز مصرفی یکباره وارد بدن شود. این امر به صورت بالقوه می تواند باعث اور دوز کشنده شود.
زمان مصرف ترامادول
زمان مصرف این داروی ضد درد به نوع تجویز شده آن بستگی دارد:
- قرص و کپسول با اثربخشی سریع – معمولا 3 تا 4 بار در روز
- قطره خوراکی – معمولا 3 تا 4 بار در روز
- قرص و کپسول آهسته رهش – معمولا 1 تا 2 بار در روز
در صورتی که بالای 65 سال سن دارید یا دچار مشکلات کبدی یا کلیوی هستید ممکن است نیاز باشد تا از پزشک ترامادول کمتری درخواست کنید.
شما می توانید جهت درمان درد، این داروی مسکن را در هر ساعت از روز مصرف کنید، اما سعی کنید هر روز در ساعت مشخصی آن را میل کنید.
دوزهای مصرفی آن را به صورت مساوی تقسیم کنید.
به عنوان مثال در صورتی که برای 2 بار در روز ترامادول مصرف می کنید اولین دوز خود را 8 صبح و دوز دوم را 8 شب میل کنید.
در صورت فراموشی مصرف دارو چه اتفاقی می افتد؟
این امر بسته به نوع ترامادول مصرفی متفاوت است.
اگر مصرف یک دوز را فراموش کردید، اطلاعات موجود در بروشور دارو را مطالعه کرده یا از پزشک و داروساز خود راهنمایی بخواهید.
هرگز جهت درمان درد، دو دوز را به صورت همزمان و برای جبران دوز فراموش شده مصرف نکنید.
در صورتی که بیشتر دوزهای مصرفی ترامادول را فراموش می کنید از زنگ هشدار برای یادآوری آن استفاده کنید.
همچنین می توانید از داروساز در خصوص روش های دیگر یادآوری مصرف دارو راهنمایی بخواهید.
در صورت توقف مصرف دارو چه اتفاقی می افتد؟
در صورت نیاز به مصرف بلند مدت ترامادول بدن به مصرف آن عادت می کند.
این امر معمولا مشکلی به همراه ندارد اما در صورت قطع ناگهانی مصرف، ممکن است باعث ایجاد علائم ناخوشایند ترک دارو شود.
در صورتی که تمایل به قطع مصرف ترامادول دارید، ابتدا با پزشک خود مشورت کنید.
پزشک دوز مصرفی را به تدریج کاهش داده تا اثرات ناخوشایند ترک دارو بروز نکنند.
در صورت قطع ناگهانی مصرف این داروی مسکن، ممکن است علائم ناخوشایند ترک دارو ایجاد شوند:
مهم
در صورت مصرف ترامادول برای بیش از چند هفته قبل از توقف مصرف آن با پزشک خود مشورت کنید.
در صورت مصرف زیاد ترامادول چه اتفاقی می افتد؟
مصرف بیش از حد ترامادول می تواند خطرناک باشد.
در صورت مصرف بیش از حد ترامادول به صورت تصادفی، ممکن است دچار احساس خواب آلودگی، حس بیماری یا سرگیجه شوید.
همچنین ممکن است نفس کشیدن برای شما دشوار شود.
در موارد جدی تر ممکن است بیهوش شده و یا به درمان اورژانسی در بیمارستان نیاز داشته باشید.
میزان ترامادول مصرفی که باعث اور دوز می شود در افراد مختلف، متفاوت است.
در صورت مصرف اشتباهی 1 دوز اطلاعات بروشور دارو را مطالعه کنید یا از داروساز و پزشک راهنمایی بگیرید.
معمولا در این وضعیت علامتی نخواهید داشت و می توانید دوز بعد را طبق روال معمول مصرف کنید.
در صورت مصرف تصادفی بیش از 1 دوز با پزشک خود تماس گرفته یا فورا به بخش اورژانس بیمارستان مراجعه کنید:
در صورت نیاز برای مراجعه به بخش اورژانس خودتان رانندگی نکنید و از فرد دیگری بخواهید شما را به بیمارستان برساند. در غیر این صورت با اورژانس تماس گرفته و درخواست آمبولانس کنید.
بسته یا بروشور دارو به همراه میزان باقی مانده از آن را همراه خود داشته باشید.
5- مصرف ترامادول به همراه سایر داروهای مسکن
مصرف ترامادول همراه با داروهای مسکن استامینوفن، ایبوپروفن یا آسپرین خطری ندارد. (مصرف آسپرین برای افراد بالای 16 سال مناسب است.)
ترامادول را با داروی مسکن حاوی کدئین و قابل خرید بدون نسخه (OTC) مصرف نکنید. این امر احتمال بروز عوارض جانبی را بیشتر خواهد کرد.
برخی از داروهای مسکن روزانه حاوی کدئین قابل خرید از داروخانه، مشابه ترامادول هستند.
داروهای مسکن حاوی کدئین قابل خرید از داروخانه شامل استامینوفن کدئین (Co-codamol)، نوروفن پلاس (Nurofen Plus) و سولپادین (Solpadeine) هستند.
6- عوارض جانبی ترامادول
ترامادول نیز مانند همه داروها می تواند عوارض جانبی ایجاد کند.
اگرچه همه افراد این عوارض را تجربه نخواهند کرد.
در صورت آزاردهنده بودن عوارض یا از بین نرفتن آنها با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.
عوارض جانبی بسیار شایع ترامادول
عوارض جانبی بسیار شایع مصرف ترامادول در بیش از 1 نفر از هر 10 نفر رخ می دهند و شامل موارد زیر هستند:
- احساس بیماری
- احساس سرگیجه
- عوارض جانبی شایع
عوارض جانبی شایع ترامادول
عوارض جانبی شایع مصرف ترامادول در بیش از 1 نفر از هر 100 نفر رخ داده و شامل موارد زیر هستند:
- سر درد
- احساس خواب آلودگی، خستگی، سرگیجه یا سرخوشی یا نشئگی
- احساس بیماری (استفراغ)
- یبوست
- خشکی دهان
- تعریق
- انرژی کم
عوارض جانبی جدی ترامادول
بروز عوارض جانبی جدی مصرف این دارو نادر است. در صورت بروز شرایط زیر فورا با پزشک خود تماس بگیرید:
- مشکل در تنفس یا تنفس کم عمق و سطحی
- سرگیجه، خستگی و انرژی کم – این موارد می تواند نشانه فشار خون پایین باشد.
- توهم (دیدن یا شنیدن چیزهایی که واقعی نیستند.)
- گیجی
- خواب آلودگی شدید
- مشکل در دفع ادرار یا عدم توانایی در ادرار کردن
- تشنج
در صورت بروز تشنج باید بلافاصله با اورژانس تماس گرفت.
واکنش آلرژیک جدی ترامادول
در مواردی نادر، مصرف ترامادول باعث ایجاد یک واکنش آلرژیک جدی (آنافیلاکسی) شود.
در صورت بروز شرایط زیر با اورژانس تماس گرفته و یا به بخش اورژانس بیمارستان مراجعه کنید:
- ایجاد بثورات پوستی که ممکن است خارشی، قرمز رنگ، متورم، شبیه تاول یا باعث لایه لایه ای شدن پوست شود.
- خس خس کردن سینه
- ایجاد تنگی در قفسه سینه یا گلو
- ایجاد مشکل در تنفس یا صحبت کردن
- ایجاد تورم در دهان، صورت، لب ها، زبان یا گلو
در صورت بروز موارد فوق ممکن است یک واکنش آلرژیک جدی تجربه کرده و نیاز به درمان فوری در بیمارستان داشته باشد.
موارد اشاره شده همه عوارض جانبی مصرف ترامادول نیستند.
برای دسترسی به فهرست کامل عوارض جانبی این دارو، به بروشور داخل بسته آن مراجعه کنید.
7- نحوه کنار آمدن با عوارض جانبی
در خصوص موارد زیر چه اقداماتی باید انجام داد:
- سردرد – از استراحت و نوشیدن مایعات کافی اطمینان حاصل کنید. بهتر است از مصرف الکل به همراه ترامادول خودداری کرده زیرا احتمال بروز عوارض جانبی مانند خواب آلودگی را بسیار زیاد می کند. از داروساز بخواهید تا داروی مسکن مناسب شما را توصیه کند. معمولا سر دردها پس از یک هفته مصرف ترامادول برطرف خواهند شد. در صورتی که این سر دردها بیش از یک هفته طول کشیده یا شدیدتر شدند با پزشک خود مشورت کنید.
- احساس خواب آلودگی، خستگی، گیجی و سرخوشی یا نشئگی – با عادت بدن به ترامادول این عوارض طی 1 تا 2 هفته از بین خواهند رفت. در صورت ادامه دار شدن آنها با پزشک خود مشورت کنید. از مصرف الکل خودداری کرده چرا که باعث احساس خستگی بیشتر خواهد شد.
- احساس بیماری (استفراغ) – به مصرف وعده های غذایی ساده و سبک پایبند باشید و غذاهای پر ادویه یا تند مصرف نکنید. ممکن است مصرف ترامادول پس از صرف یک وعده غذایی یا میان وعده کمک کننده باشد. در صورت داشتن احساس بیماری جرعه های کوچک آب را به صورت مکرر بنوشید. در صورت ادامه یافتن این وضعیت با پزشک خود مشورت کنید. ممکن است پزشک دارویی اضافی برای محافظت از معده تجویز کند.
- یبوست – سعی کنید فیبر بیشتری از جمله میوه، سبزیجات تازه و غلات را وارد رژیم غذایی خود کنید. همچنین سعی کنید هر روز چند لیوان آب یا نوشیدنی غیرالکلی مصرف کنید. در صورت امکان انجام برخی از ورزش های سبک مانند شنا کردن یا پیاده روی کوتاه کمک کننده خواهند بود. در صورت از بین نرفتن علائم و برای درمان یا پیشگیری از یبوست ناشی از ترامادول با پزشک خود مشورت کنید.
همچنین بخوانید:
تغذیه چیست و چرا اهمیت دارد؟(کلیک)
- خشکی دهان – آدامس یا آبنبات های مکیدنی بدون قند را امتحان کنید. همچنین ممکن است به منظور مرطوب نگه داشتن دهان مصرف جایگزین بزاق مصنوعی توصیه شود. این محصول به صورت اسپری، ژل یا قرص مکیدنی عرضه می شود.
- تعریق – سعی کنید لباس های گشاد بپوشید و از یک ضد عرق قوی استفاده کنید و در صورت امکان خود را خنک نگه دارید. در صورت موثر نبودن این روش ها و غیر قابل تحمل شدن وضعیت با پزشک خود مشورت کنید. شاید نیاز به مصرف داروی مسکن دیگری داشته باشید.
جهت مشاهده و خرید کلیک کنید:
- انرژی کم – با پزشک خود در خصوص تنظیم دوز مصرفی مشورت کنید یا از او بخواهید تا داروی مسکن دیگری برای شما تجویز کند.
8- بارداری و شیردهی
تصور نمی شود که مصرف ترامادول در دوران بارداری کاملا بی خطر باشد.
در اوایل بارداری این امر با بروز برخی مشکلات برای نوزاد متولد نشده مرتبط است.
در صورت مصرف ترامادول در پایان بارداری این خطر وجود دارد که نوزاد متولد شده دچار علائم ترک دارو شود.
با این حال درمان درد در دوران بارداری دارای اهمیت است.
برای بعضی از خانم های باردار که دچار درد شدیدی هستند، ترامادول می تواند بهترین گزینه باشد. پزشک می تواند بهترین گزینه را برای شما و کودکتان تجویز کند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص چگونگی تاثیر ترامادول بر شما و کودکتان در دوران بارداری، جزوه بهترین داروها برای مصرف در دوران بارداری (BUMPS) را مطالعه کنید.
شیردهی و ترامادول
مصرف ترامادول در دوران شیردهی بی خطر است. مقدار کمی ترامادول به شیر مادر منتقل شده اما بعید است که به کودک آسیبی برساند.
با این حال در صورت نارس بودن کودک، وزن کم در هنگام تولد یا بیماری باید قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
در صورت وجود شرایط زیر پزشک خود را مطلع کنید:
- تلاش برای بارداری
- بارداری
- شیردهی
9- احتیاط در مصرف داروهای دیگر
مصرف برخی از داروها به همراه ترامادول باعث ایجاد تداخل شده و احتمال بروز عوارض جانبی را افزایش می دهد.
در صورت مصرف دارو برای موارد زیر پزشک خود را مطلع کنید:
- افسردگی
- مشکلات روانی
- تسکین درد
- کمک به خوابیدن
- کاهش تنش یا اضطراب
- علائم آلرژی
- رقیق کردن خون (مانند وارفارین)
- درمان عفونت
مصرف برخی از داروها اثر ترامادول را ضعیف یا کوتاه مدت خواهد کرد. در صورت مصرف موارد زیر پزشک خود را مطلع کنید:
- کاربامازپین (Carbamazepine) برای درمان صرع
- بوپرنورفین (Buprenorphine) به عنوان مسکن
- اندانسترون (Ondansetron) برای درمان احساس بیماری
- ریفامپیسین (Rifampicin) به عنوان آنتی بیوتیک
مهم
هرگز به همراه ترامادول داروی بازدارنده مونوآمین اکسیداز یا MAOI (برای درمان افسردگی) استفاده نکنید.
ترکیب ترامادول با داروهای گیاهی و مکمل ها
اینکه مصرف داروهای گیاهی و مکمل ها به همراه ترامادول بی خطر باشد، هنوز مشخص نشده است.
این موارد به روش هایی که داروها بررسی می شوند، مورد ارزیابی قرار نگرفته اند.
به طور کلی آنها از نظر تاثیرگذاری روی داروهای دیگر آزمایش نشده اند.
مهم
در صورت استفاده داروی دیگری از جمله داروهای گیاهی، ویتامین ها یا مکمل ها، داروساز یا پزشک خود را مطلع کنید.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.