دی اتیل پروپیون خوراکی یا تنوئید (Tenuate)
دی اتیل پروپیون یا تنوئید داروی ضد اشتها جهت کاهش وزن بیماران مبتلا به چاقی است؛ مصرف – تداخلات دارویی و عوارض جانبی آن را بخوانید.
نام های تجاری در آمریکا: تنوئید / تینوئید (Tenuate) و Tenuate Dospan
اطلاعات دارویی
از دی اتیل پروپیون (Diethylpropion) با نام تجاری تنوئید به عنوان بخشی از یک برنامه درمانی کوتاه مدت همراه با رژیم غذایی کم کالری و به منظور کاهش وزن استفاده می شود. از این دارو برای بیماران مبتلا به چاقی که با رژیم غذایی و ورزش قادر به کاهش وزن نبوده اند، استفاده می شود. دی اتیل پروپیون (تنوئید) در گروه داروهای مهارکننده اشتها قرار می گیرد.
تهیه تنوئید تنها با تجویز پزشک و در داروخانه های منتخب ممکن است.
این دارو به اشکال زیر عرضه می شود:
- قرص تند رهش (با عملکرد آزادسازی سریع)
- قرص
همچنین بخوانید:
علل و پیامدهای چاقی در بزرگسالان (کلیک)
قبل از مصرف
پیش از مصرف تنوئید خطرات استفاده از آن را با منافع مقایسه کنید. این تصمیم توسط شما و پزشک اتخاذ می شود.
برای مصرف این دارو موارد زیر را در نظر بگیرید:
آلرژی ها
در صورتی که سابقه واکنش غیرمعمول یا آلرژیک نسبت به مصرف این دارو یا سایر داروها را داشته اید، پزشک را مطلع کنید. همچنین اگر آلرژی های دیگری نسبت به مواد غذایی، رنگ ها، مواد نگهدارنده یا حیوانات دارید، پزشک را مطلع نمایید.
در مورد محصولات قابل خرید بدون نسخه، برچسب یا بروشور دارو را با دقت مطالعه کنید.
کودکان
مطالعات دقیقی در مورد رابطه سن و اثرات مصرف دی اتیل پروپیون (تنوئید ) در افراد زیر 17 سال انجام نشده است. بنابراین ایمنی و اثربخشی استفاده از آن در این سنین تائید نشده است.
سالمندان
مطالعات انجام شده تا امروز مشکلات محدود کننده ای در مورد اثربخشی مصرف تنوئید برای سالمندان را نشان نداده اند. با این حال مشکلات کلیوی ایجاد شده ناشی از سن می تواند باعث احتیاط و تنظیم دوز مصرفی دی اتیل پروپیون برای سالمندان باشد.
شیردهی
مطالعات کافی در مورد ایجاد خطر مصرف مادر از تنوئید در دوران شیردهی برای نوزاد وجود ندارد. قبل از مصرف این دارو در دوران شیردهی، مزایای آن را در مقابل خطرات احتمالی بسنجید.
تداخلات دارویی
اگرچه بعضی از داروها به هیچ وجه نباید با هم استفاده شوند اما در برخی شرایط نیاز است تا دو دارو حتی در صورت تداخل به همراه هم مصرف شوند. در این موارد پزشک می تواند دوز دارو را تغییر داده یا اقدامات احتیاطی دیگری را در نظر بگیرد.
در هنگام مصرف این دارو لازم است تا پزشک از مصرف داروهای زیر توسط شما آگاه باشد.
تداخلات داروهای زیر بر اساس اهمیت بالقوه آنها انتخاب شده اند و الزاما در مورد همه افراد رخ نمی دهند.
استفاده از دی اتیل پروپیون به همراه داروهای زیر توصیه نمی شود. در صورت مصرف داروهای زیر ممکن است پزشک دی اتیل پروپیون را برای شما تجویز نکند یا بعضی از داروهای دیگر را تغییر دهد.
- بروفارومین (Brofaromine)
- کلورژلین (Clorgyline)
- فورازولیدون (Furazolidone)
- ایپرونیازید (Iproniazid)
- ایزوکاربوکسازید (Isocarboxazid)
- لازابماید (Lazabemide)
- لینزولید (Linezolid)
- موکلوبماید (Moclobemide)
- نیالامید (Nialamide)
- پارژیلین (Pargyline)
- فنلزین (Phenelzine)
- پروکاربازین (Procarbazine)
- راساژیلین (Rasagiline)
- سلژیلین (Selegiline)
- سیبوترامین (Sibutramine)
- تولوکساتون (Toloxatone)
- ترانیل سیپرومین (Tranylcypromine)
استفاده از دی اتیل پروپیون (تنوئید ) با داروی زیر نیز توصیه نمی شود اما در صورت لزوم می توان آنها را باهم مصرف کرد. در صورتی که هر دو دارو با هم تجویز شوند، پزشک می تواند دوز یا دفعات مصرف یکی از آنها یا هر دو را تغییر دهد.
ایوبنگوان (131I) یا Iobenguane I 131
سایر تداخلات
باید از مصرف بعضی از داروها همراه با غذا یا انواع خاصی از مواد غذایی خودداری کرد زیرا ممکن است تداخل ایجاد شود.
همچنین استفاده از الکل یا دخانیات همراه با برخی داروها می تواند تداخل ایجاد کند.
در این خصوص با پزشک خود در مورد استفاده از دارو به همراه غذا، الکل یا دخانیات مشورت کنید.
سایر مشکلات پزشکی
وجود سایر مشکلات پزشکی می تواند در استفاده از دی اتیل پروپیون تاثیرگذار باشد. در صورت بروز هرگونه مشکل پزشکی به ویژه موارد زیر، پزشک خود را مطلع کنید:
- حالت آشفتگی
- تصلب شرایین که اخیرا رخ داده باشد
- سابقه سوء مصرف یا وابستگی به مواد مخدر
- گلوکوم یا آب سیاه
- مشکلات قلبی مثل سوفل قلب یا بیماری دریچه قلب
- فشار خون بالا که وخیم باشد
- پرکاری تیروئید
- فشار خون ریوی یا افرایش فشار خون در ریه ها – این دارو برای چنین بیمارانی استفاده نمی شود.
- بیماری قلبی یا عروقی
- مشکلات ریتم قلب یا آریتمی
- فشار خون بالا خفیف یا متوسط
- مشکلات سلامت روان
- تشنج یا صرع – دارو باید با احتیاط مصرف شود زیرا می تواند این شرایط را وخیم تر کند.
- بیماری کلیوی – دارو باید با احتیاط مصرف شود زیرا سطح بالای دی اتیل پروپیون در خون خطر بروز عوارض جانبی جدی را افزایش می دهد.
استفاده صحیح دارو
داروی دی اتیل پروپیون را فقط طبق دستورالعمل پزشک مصرف کنید. مقدار بیشتری از آن مصرف نکنید، دفعات بیشتری مصرف نکنید و در زمان طولانی تر از زمان توصیه شده به مصرف آن ادامه ندهید.
در صورت مصرف بیش از حد این دارو وابستگی ذهنی یا جسمی به آن ایجاد می شود.
این دارو به دو صورت قرص آزادسازی سریع (تند رهش) و قرص های با آزادسازی کنترل شده ارائه می شوند. برای انتخاب بهترین نوع آن با پزشک خود مشورت کنید.
قرص های با رهش کنترل شده را به طور کامل میل کنید و آنها را نشکنید، خرد نکنید و نجوید.
در مورد رژیم کم کالری و ورزش منظم، دستورالعمل پزشک خود را با دقت دنبال کنید. قبل از شروع هر برنامه ورزشی جدید با پزشک خود مشورت کنید.
دوز مصرف دی اتیل پروپین
دوز مصرف تنوئید برای بیماران مختلف، متفاوت است. دستورات پزشک یا دستورالعمل روی برچسب دارو را دنبال کنید.
اطلاعات زیر فقط شامل دوزهای متوسط این دارو می شود. در صورتی که دوز مصرف دی اتیل پروپیون شما متفاوت است آن را تغییر ندهید، مگر اینکه پزشک توصیه کرده باشد.
میزان دوز داروی مصرفی به قدرت آن بستگی دارد. همچنین تعداد دوز مصرفی روزانه، مدت زمان فاصله بین مصرف آنها و مدت زمان مصرف دارو به مشکل پزشکی بستگی دارد که برای آن دی اتیل پروپیون مصرف می کنید.
به منظور درمان چاقی:
برای نوع خوراکی تند رهش:
- بزرگسالان و نوجوانان بالای 17 سال – 25 میلی گرم برای 3 مرتبه در روز، یک ساعت قبل از غذا و اواسط شب برای غلبه بر گرسنگی مصرف می شود.
- کودکان 16 سال یا کمتر – استفاده از این دارو توصیه نمی شود.
برای نوع خوراکی با رهش کنترل شده:
- بزرگسالان و نوجوانان بالای 17 سال – 75 میلی گرم برای 1 مرتبه در روز، که معمولا در اواسط صبح مصرف می شود.
- کودکان 16 سال یا کمتر – استفاده از این دارو توصیه نمی شود.
دوز فراموش شده
در صورتی که مصرف یک دوز را فراموش کردید، آن را فورا مصرف کنید. با این حال در صورتی که زمان مصرف دوز بعدی نزدیک باشد، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کرده و دوز بعدی را طبق روال مصرف کنید. برای جبران دوز فراموش شده، دوز اضافی مصرف نکنید.
ذخیره سازی
دارو را در دمای اتاق و دور از گرما، رطوبت و نور مستقیم، در یک ظرف در بسته نگهداری کنید. از فریز کردن آن خودداری کنید.
دارو را دور از دسترس اطفال نگه دارید.
داروهای تاریخ گذشته را نگهداری نکنید.
از یک متخصص در مورد روش دور انداختن داروهایی که استفاده نمی کنید، مشورت بگیرید.
موارد احتیاط
مراجعه منظم به پزشک برای بررسی روند پیشرفت و عملکرد درست دارو و همچنین عدم ایجاد عوارض ناخواسته ضروری است.
در صورتی که از داروهای مشابه مثل بنزفتامین (Benzphetamine)، مازیندول (Mazindol)، فن دی مترازین (Phendimetrazine)، فن ترمین (Phentermine)، Bontril، Didrex یا Suprenza نیز استفاده می کنید، دی اتیل پروپیون مصرف نکنید.
همچنین اگر در 14 روز گذشته از یک بازدارنده مونوآمین اکسیداز (MAOI) مثل Eldepryl، Marplan، Nardil یا Parnate استفاده کرده اید، دی اتیل پروپیون مصرف نکنید. استفاده همزمان از این داروها باعث ایجاد عوارض ناخواسته جدی خواهد شد.
ممکن است مصرف این دارو باعث وابستگی شود. در صورتی که فکر می کنید مصرف دارو پس از 4 هفته اثربخش نیست، دوز مصرفی را افزایش ندهید. به جای این کار با پزشک خود مشورت کنید.
در صورت مشاهده کاهش توانایی در ورزش، بیهوشی یا درد قفسه سینه، تورم پاها یا مشکلات تنفسی مصرف دارو را متوقف کرده و فورا با پزشک تماس بگیرید. این موارد می توانند علائم یک مشکل جدی قلبی یا ریوی باشند.
مصرف این دارو می تواند باعث سرگیجه، سبکی سر یا کاهش هوشیاری شود. اطمینان حاصل کنید که قبل از رانندگی، استفاده از ماشین آلات یا فعالیت هایی که سرگیجه یا کاهش هوشیاری در هنگام آنها خطرناک است، واکنش خود نسبت به مصرف دارو را بسنجید.
مصرف این دارو اثرات الکل و سایر داروهای ضدافسردگی CNS (که باعث خواب آلودگی یا کاهش هوشیاری می شوند) را افزایش خواهد داد.
بعضی از نمونه های این دارو ها شامل آنتی هیستامین، یا داروی تب یونجه (حساسیت فصلی)، آلرژی های دیگر یا سرماخوردگی، داروهای آرام بخش، خواب آور، داروهای ضد درد یا مخدر، داروهای ضد تشنج مثل باربیتورات (Barbiturates)، شل کننده های عضلانی یا داروهای بی حسی مانند مواردی که در دندانپزشکی استفاده می شوند، هستند.
قبل از مصرف هر یک از موارد فوق در هنگام مصرف دی اتیل پروپیون، با پزشک مشورت کنید.
برای بیماران دیابتی:
این دارو می تواند روی سطح قند خون اثرگذار باشد. در صورت مشاهده تغییر در آزمایشات قند خون یا ادرار یا ایجاد هرگونه سوال با پزشک خود مشورت کنید.
قبل از مصرف سایر داروها با پزشک خود مشورت کنید. این موارد شامل داروهای قابل خرید بدون نسخه، مکمل های غذایی، داروهای گیاهی یا داروهای کنترل اشتها، آسم، سرماخوردگی، سرفه، حساسیت فصلی و مشکلات سینوسی می شود.
عوارض جانبی دی اتیل پروپیون
داروها در کنار اثرات مثبت می توانند باعث ایجاد عوارض ناخواسته ای شوند. اگرچه این عوارض در همه افراد رخ نخواهد داد اما ممکن است در صورت بروز نیاز به مراقبت پزشکی داشته باشند.
در صورت بروز هر یک از عوارض زیر فورا با پزشک خود مشورت کنید:
عوارض نادر دی اتیل پروپیون
- دیدن، شنیدن یا احساس چیزهایی که وجود ندارند.
- تغییرات شدید ذهنی
- تنگی نفس
عوارضی که بروز آنها مشخص نیست
- مدفوع سیاه یا قیر مانند
- تاری دید
- سوزش در هنگام دفع ادرار
- درد قفسه سینه
- لرز
- تشنج
- سرفه یا گرفتگی صدا
- کاهش توانایی در ورزش کردن
- افسردگی
- دشواری در تنفس
- دشواری در دفع ادرار یا دردناک شدن آن
- سرگیجه
- غش
- احساس سلامتی کاذب و غیر معمول
- تپش قلب یا ضربان قلب سریع، آهسته یا نامنظم
- ترس یا عصبی بودن
- تب به همراه لرز یا بدون آن
- تکرر ادرار
- احساس خستگی یا ضعف عمومی
- سر درد
- سر درد شدید و ناگهانی
- ناتوانی در صحبت کردن
- افزایش حجم ادرار کم رنگ و رقیق
- کمر درد یا درد پهلو
- خونریزی بینی
- بی حسی یا سوزن سوزن شدن صورت، بازوها و پاها
- بی قراری
- لرزش در پاها، دست ها و بازوها
- لکنت زبان
- گلو درد
- زخم یا لکه های سفید بر روی لب ها یا درون دهان
- تورم پا
- تورم غدد
- نابینایی موقت
- احساس فشار و تنگی در قفسه سینه
- حرکات غیر ارادی در دست ها یا پاها
- مشکل در تنفس
- حرکات تکراری و غیر قابل کنترل زبان، لب، صورت، بازوها یا پاها
- خونریزی یا کبودی غیرمعمول
- خستگی یا ضعف غیرمعمول
- مشکلات بینایی
- ضعف در بازو یا پا در یک طرف بدن که صورت شدید و ناگهانی باشد.
- خس خس سینه
در صورت اوردوز و بروز هر یک از علائم زیر فورا کمک پزشکی اورژانسی درخواست کنید:
عوارض جانبی ناشی از مصرف بیش از حد یا اوردوز تنوئید
- گرفتگی شکمی یا معده
- بزرگ و گشاد شدن مردمک چشم (قسمت سیاه چشم)
- تغییر در هوشیاری
- گیجی
- اسهال
- سرگیجه، ضعف یا سبکی سر در هنگام بلند شدن ناگهانی
- افزایش حساسیت چشم به نور
- از دست دادن هوشیاری
- حالت تهوع
- واکنش های بیش فعال
- وحشت یا پانیک
- تلاش برای آسیب رساندن به خود
- بی قراری
- تعریق
- اقدامات خشن
- استفراغ
بعضی از عوارض جانبی رخ داده نیازی به مراقبت پزشکی ندارند. معمولا با سازگار شدن بدن با داروی تنوئید این عوارض از بین خواهند رفت. همچنین متخصصان می توانند در مورد راه های پیشگیری یا کاهش این عوارض به شما مشاوره دهند.
در صورت ادامه دار شدن یا آزاردهنده بودن عوارض ایجاد شده ناشی از مصرف دی اتیل پروپیون زیر با پزشک خود مشورت کنید:
عوارض جانبی دی اتیل پروپیون که بروز آنها مشخص نیست
- ناراحتی شکمی یا معده
- کبودی
- مشکل در دفع مدفوع
- خواب آلودگی
- خشکی دهان
- احساس ناراحتی عمومی یا بیماری
- ریزش مو
- سر درد
- کهیر یا جوش
- سوء هاضمه
- خارش
- لکه های بزرگ، صاف، آبی یا بنفش بر روی پوست
- از دست دادن اشتها
- درد عضلانی
- دفع گاز معده
- قرمزی پوست
- بثورات پوستی
- بی خوابی
- احساس سیری یا ناراحتی معده
- مشکلات خواب
- ناتوانی در خوابیدن
- طعم ناخوشایند دهان
ممکن است سایر عوارض ذکر نشده ناشی از مصرف دی اتیل پروپیون نیز در برخی افراد رخ دهند. در صورتی که عوارض دیگری را مشاهده کردید با پزشک خود مشورت کنید.
این مقاله جهت افزایش اطلاعات و آگاهی افراد است. تمامی داروها نیازمند تشخیص و تجویز پزشک می باشند. برخی فرم های دارویی در ایران موجود نمی باشند.
تهیه ی تمام داروها صرفا با مراجعه حضوری به داروخانه های منتخب امکان پذیر می باشد.
برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید با شماره 1490 تماس بگیرید.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.