داپاگلیفلوزین چیست؟ نحوه مصرف و عوارض
داپاگلیفلوزین دارویی برای درمان دیابت نوع 2 و گاهی دیابت نوع 1 (به همراه انسولین) است، نحوه مصرف و عوارض جانبی دارو را بخوانید.
سرفصل های مورد نظر خود را سریعتر بیابید:
3- چه افرادی می توانند / نمی توانند داپاگلیفلوزین مصرف کنند؟↓
6- نحوه کنار آمدن با عوارض جانبی↓
8- احتیاط مصرف با داروهای دیگر↓
1- درباره داپاگلیفلوزین
داپاگلیفلوزین (Dapagliflozin) دارویی است که بیشتر برای درمان دیابت نوع 2 استفاده می شود. گاهی اوقات می توان از آن به همراه انسولین در درمان دیابت نوع 1 نیز استفاده کرد.
معمولا در صورت عدم امکان استفاده از متفورمین، برای درمان دیابت نوع 2 مصرف داپاگلیفلوزین تجویز می شود.
همچنین زمانی که یک دارو به درستی میزان قند خون را کنترل نمی کند، می توان این دارو را همراه با سایر داروهای دیابت مصرف نمود.
در صورت داشتن اضافه وزن و ابتلا به دیابت نوع 1، اگر دوز بالای انسولین کمکی به کنترل قند خون نمی کند، ممکن است متخصص دیابت مصرف داپاگلیفلوزین را تجویز کند. این امر تحت نظارت دقیق انجام می شود.
تهیه داپاگلیفلوزین فقط با نسخه پزشک ممکن است و این دارو به صورت قرص عرضه می شود.
همچنین بخوانید:
داروی متفورمین : مصرف و عوارض جانبی (کلیک)
2- حقایق کلیدی
- داپاگلیفلوزین روی کلیه عمل می کند. این دارو قند خارج شده از بدن در هنگام ادرار کردن را افزایش می دهد.
- در صورتی که از داپاگلیفلوزین به همراه سایر داروهای دیابت استفاده می کنید، ممکن است گاهی اوقات دچار افت قند یا هیپوگلیسمی شوید. بهتر است در این وضعیت مقداری شیرینی یا آب میوه همراه خود داشته باشید.
- بر خلاف بعضی از داروهای دیابت، مصرف داپاگلیفلوزین باعث اضافه وزن نخواهد شد. در حقیقت بعضی از افراد متوجه کاهش وزن نیز خواهند شد.
- اگر به دیابت نوع 1 مبتلا هستید، همیشه کارت هشدار برای مصرف داپاگلیفلوزین همراه خود داشته باشید. این وضعیت خطر کتواسیدوز دیابتی (DKA) را (به عوارض جانبی ناشی از مصرف داپاگلیفلوزین) افزایش می دهد.
- داپاگلیفلوزین با نام تجاری Forxiga عرضه می شود.
- همچنین داپاگلیفلوزین با سایر داروهای دیابت ترکیب می شود که نام های تجاری آنها شامل Xigduo (داپاگلیفلوزین و متفورمین) و Qtern (داپاگلیفلوزین و ساکساگلیپتین) است.
همچنین بخوانید:
داروهای موثر در درمان دیابت (کلیک)
3- چه افرادی می توانند / نمی توانند داپاگلیفلوزین مصرف کنند؟
بزرگسالان می توانند از داپاگلیفلوزین استفاده کنند.
مصرف داپاگلیفلوزین برای بعضی از افراد مناسب نیست.
برای اطمینان از ایمنی مصرف آن در صورت وجود شرایط زیر پزشک خود را مطلع کنید:
- سابقه حساسیت دارویی نسبت به داپاگلیفلوزین یا داروهای دیگر
- وجود قند (گلوکز) و کتون (نوعی ماده شیمیایی) در ادرار – آزمایشات خانگی برای این امر وجود دارد.
- بیماری شدید کلیوی یا کبدی
- بیماری قلبی
- اغلب به عفونت ادراری (UTI) مبتلا می شوید.
- انجام عمل جراحی
- تلاش برای بارداری، باردار بودن یا شیردهی
4- نحوه و زمان مصرف داپاگلیفلوزین
نحوه مصرف داپاگلیفلوزین معمولا برای یکبار در روز مصرف می شود. می توان هر ساعتی در روز آن را مصرف کرد اما سعی کنید تا هر روز در ساعت مشخصی از آن استفاده کنید.
داپاگلیفلوزین را می توان به همراه غذا یا بدون آن میل کرد.
قرص ها را با آب و به صورت کامل میل کنید و آنها را نجوید.
چه میزان باید داپاگلیفلوزین مصرف کنم؟
دوز مصرفی معمول داپاگلیفلوزین برای دیابت نوع 2، 10 میلی گرم است که یکبار در روز مصرف می شود. پزشک ممکن است درمان را با دوز کمتری از 5 میلی گرم شروع کند.
در صورتی که قرص ترکیبی (داپاگلیفلوزین با متفورمین یا داپاگلیفلوزین با ساکساگلیپتین) استفاده می کنید، دوز مصرفی می تواند متفاوت باشد.
دوز مصرفی معمول داپاگلیفلوزین برای دیابت نوع 1، 5 میلی گرم است که یکبار در روز مصرف می شود. در این وضعیت این دارو را به همراه انسولین مصرف می کنید.
مصرف داپاگلیفلوزین با متفورمین (Xigduo)
قرص Xigduo دارای دو قدرت مختلف است. هر قرص حاوی 5 میلی گرم داپاگلیفلوزین و 850 میلی گرم یا 1 گرم متفورمین است.
پزشک قدرت مورد نظر خود را با تعیین میزان مناسب متفورمین تجویز می کند.
دوز مصرفی معمول آن یک قرص است که برای 2 مرتبه در روز مصرف می شود. بهتر است این دارو را به همراه وعده غذایی مصرف کنید. این امر باعث می شود تا متفورمین کمتر بر روی معده تاثیر بگذارد.
مصرف داپاگلیفلوزین با ساکساگلیپتین (Qtern)
قرص Qtern فقط یک قدرت دارد. هر قرص حاوی 10 میلی گرم داپاگلیفلوزین و 5 میلی گرم ساکساگلیپتین است.
دوز مصرفی معمول آن یک قرص است که برای یکبار در روز مصرف می شود. می توان آن را در هر ساعت از روز مصرف کرد اما باید سعی کنید تا هر روز در ساعت مشخصی آن را مصرف کنید.
Qtern را می توان به همراه غذا یا بدون آن میل کرد. قرص را با یک لیوان آب به صورت کامل میل کرده و نجوید.
در صورت فراموشی مصرف دارو چه اتفاقی می افتد؟
داپاگلیفلوزین یا داپاگلیفلوزین با ساکساگلیپتین (Qtern)
اگر مصرف یک دوز داپاگلیفلوزین یا Qtern را فراموش کردید و تا دوز بعدی 12 ساعت یا بیشتر زمان دارید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. سپس دوز بعد را در زمان معمول خود مصرف کنید.
اگر کمتر از 12 ساعت تا زمان مصرف دوز بعدی باقی مانده است، از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کرده و دوز بعدی را در زمان معمول خود مصرف کنید.
داپاگلیفلوزین با متفورمین (Xigduo)
اگر مصرف یک دوز Xigduo را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید، مگر اینکه زمان مصرف دوز بعدی نزدیک باشد. در این صورت از مصرف دوز فراموش شده صرف نظر کرده و دوز بعدی را در زمان معمول خود مصرف کنید.
مهم
برای جبران دوز فراموش شده، دوز اضافی مصرف نکنید.
اگر اغلب مصرف دارو را فراموش می کنید، از زنگ هشدار دهنده برای یادآوری استفاده کنید. همچنین می توانید از داروساز در مورد روش های دیگر یادآوری زمان مصرف داروها راهنمایی بخواهید.
اگر زیاد دارو مصرف کنم چه می شود؟
در صورت مصرف بیش از حد قرص داپاگلیفلوزین، فورا با پزشک تماس بگیرید. مصرف بیش از حد یا اوردوز داپاگلیفلوزین باعث افت قند خون می شود.
در صورتی که فکر می کنید افت قند خون دارید مقداری غذا یا نوشیدنی (مثل حبه قند یا آب میوه) مصرف کنید تا قند به سرعت در جریان خون وارد شود.
این نوع قند برای مدت طولانی در خون باقی نمی ماند. همچنین ممکن است تا لازم باشد از یک کربوهیدرات نشاسته ای مثل ساندویچ یا چند بیسکوییت استفاده کنید.
5- عوارض جانبی
مصرف داپاگلیفلوزین مانند همه داروها باعث ایجاد عوارض جانبی خواهد شد اما همه دچار این عوارض نخواهند شد.
عوارض جانبی داپاگلیفلوزین اغلب با عادت بدن به دارو بهبود می یابند.
کتواسیدوز دیابتی (DKA) یک عارضه جانبی شایع برای افراد مبتلا به دیابت نوع 1 است که داپاگلیفلوزین مصرف می کنند.
کتواسیدوز دیابتی (DKA) یک بیماری جدی است.
عوارض جانبی شایع
عوارض جانبی شایع داپاگلیفلوزین در بیش از 1 نفر از هر 100 نفر رخ می دهند. آنها معمولا خفیف و کوتاه مدت هستند.
در صورت آزاردهنده بودن عوارض جانبی زیر ناشی از مصرف داپاگلیفلوزین یا برطرف نشدن آنها با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید:
- برفک دهان
- کمر درد
- دفع ادرار بیش از حد معمول
- احساس سرگیجه
- بثورات پوستی خفیف
کتواسیدوز دیابتی (DKA)
در صورت ابتلا به دیابت نوع 1 و مصرف داپاگلیفلوزین، احتمال ابتلا به کتواسیدوز دیابتی (DKA) افزایش می یابد.
پزشک به شما یاد خواهد داد که چگونه میزان کتون و قند خون خود را کنترل کرده و در صورت نیاز به استراحت (مرخصی از کار) چه باید بکنید.
شما یاد می گیرید که چگونه علائم کتواسیدوز دیابتی (DKA) را بشناسید و در مورد آن چه کنید.
همچنین یک کارت هشدار دریافت خواهید کرد که آن را به تمام متخصصان بهداشتی که در درمان شما نقش دارند ارائه می دهید.
سایر عوارض جانبی جدی
عوارض جانبی جدی به غیر از کتواسیدوز دیابتی (DKA) برای افراد مبتلا به دیابت نوع 1 به ندرت رخ می دهند و برای کمتر از 1 نفر از هر 10 هزار نفر اتفاق می افتند.
در شرایط زیر پزشک خود را مطلع کرده یا فورا به بخش اورژانس بیمارستان مراجعه کنید:
- حالت تهوع یا استفراغ، احساس تشنگی شدید، گیجی یا خستگی غیرمعمول، معده درد، بوی تنفس میوه ای و تنفس عمیق و سریع – این موارد می توانند نشانه کتواسیدوز دیابتی باشند که ممکن است در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 نیز رخ دهد. علائم آن معمولا طی 24 ساعت یا سریع تر ظاهر می شوند.
- خشکی یا چسبندگی دهان، احساس تشنگی، خواب آلودگی و خستگی زیاد، عدم دفع ادرار (یا مقدار کم آن) و ضربان قلب تند – این موارد می توانند نشانه کم آبی بدن باشند.
- درجه حرارت بالای بدن یا احساس سرما و لرز، احساس سوزش در هنگام دفع ادرار، احساس درد در کمر یا پهلو یا وجود خون در ادرار – این موارد می توانند نشانه عفونت دستگاه ادراری (UTI) باشند.
- درد، زخم، قرمزی یا تورم در ناحیه تناسلی، درجه حرارت بالای بدن یا احساس ناراحتی – این موارد می توانند نشانه قانقاریا باشند.
افت قند خون
در صورت مصرف داپاگلیفلوزین با سایر داروهای دیابت از جمله انسولین یا سولفونیل اوره مثل گلیکازید (Gliclazide)، گاهی اوقات قند خون دچار افت می شود.
به این حالت هیپوگلیسمی یا Hypo گفته می شود.
همچنین بخوانید:
تفاوت هیپوگلیسمی و هیپرگلیسمی (کلیک)
علائم هشداردهنده اولیه افت قند خون عبارتند از:
- احساس گرسنگی
- لرزیدن غیر ارادی یا لرزش
- تعریق
- گیجی
- مشکل در تمرکز
همچنین ممکن است قند خون در هنگام خواب افت کند.
در این وضعیت در هنگام بیدار شدن از خواب احساس تعریق، خستگی یا گیجی ایجاد می شود.
در شرایط زیر افت قند خون اتفاق می افتد:
- مصرف بیش از حد داروهای دیابت
- مصرف وعده های غذایی نامنظم یا صرف نظر از مصرف آنها
- روزه داری
- عدم مصرف یک رژیم غذایی سالم و دریافت نکردن مواد مغذی کافی
- تغییر آنچه می خورید.
- افزایش فعالیت جسمی بدون خوردن بیشتر برای جبران آن
- نوشیدن الکل به ویژه پس از صرف نظر کردن از وعده های غذایی
- مصرف همزمان بعضی از داروها به همراه داروهای گیاهی
- یک اختلال هورمونی مثل کم کاری تیروئید
- مشکلات کلیوی یا کبدی
وعده های غذایی منظم به ویژه صبحانه به منظور پیشگیری از افت قند خون دارای اهمیت است. هیچ وعده غذایی را از دست نداده یا به تاخیر نیاندازید.
در صورتی که تمایل به ورزش بیش از حد معمول دارید، اطمینان حاصل کنید که قبل، حین و بعد از آن کربوهیدرات هایی مثل نان، ماکارانی یا غلات مصرف می کنید.
همیشه در صورت افت قند خون یک کربوهیدرات با عملکرد سریع مثل حبه قند، آب میوه با بعضی از شیرینی ها را همراه خود داشته باشید. شیرین کننده های مصنوعی کمکی به این وضعیت نمی کنند.
همچنین ممکن است تا لازم باشد که یک کربوهیدرات نشاسته ای مثل ساندویچ یا بیسکوییت مصرف کنید تا سطح قند خون برای مدت طولانی تری حفظ شود.
در صورتی که مصرف قند کمکی نکرد یا علائم هیپوگلیسمی دوباره بازگشت با پزشک خود یا نزدیک ترین بیمارستان تماس بگیرید.
اطمینان حاصل کنید که دوستان و خانواده شما در مورد دیابت و علائم افت قند خون اطلاع دارند تا در صورت بروز، آن را تشخیص دهند.
واکنش آلرژیک جدی
در موارد نادر ممکن است مصرف داپاگلیفلوزین باعث یک واکنش آلرژیک جدی مثل آنافیلاکسی (Anaphylaxis) شود.
در صورت بروز شرایط زیر با اورژانس تماس گرفته و یا به بخش اورژانس بیمارستان مراجعه کنید:
- ایجاد بثورات پوستی که ممکن است خارشی، قرمز رنگ، متورم، شبیه تاول یا باعث لایه لایه ای شدن پوست شود.
- خس خس کردن سینه
- ایجاد تنگی در قفسه سینه یا گلو
- ایجاد مشکل در تنفس یا صحبت کردن
- ایجاد تورم در دهان، صورت، لب ها، زبان یا گلو
در صورت بروز موارد فوق ممکن است یک واکنش آلرژیک جدی تجربه کرده و نیاز به درمان فوری در بیمارستان داشته باشد.
موارد اشاره شده همه عوارض جانبی مصرف داپاگلیفلوزین نیستند. برای دسترسی به فهرست کامل عوارض جانبی این دارو، به بروشور داخل بسته آن مراجعه کنید.
6- نحوه کنار آمدن با عوارض جانبی
در صورت بروز عوارض جانبی می توان اقدامات زیر را انجام داد:
- برفک دهان – از داروساز بخواهید تا یک درمان ضد قارچ برای برفک دهان توصیه کند. اگر این وضعیت طی یک هفته بهبود نیافت یا برفک دهان تکرار شد، با پزشک خود صحبت کنید. همچنین مواردی برای پیشگیری از بروز برفک دهان وجود دارند.
- کمر درد – در صورتی که به طور ناگهانی دچار کمر درد شدید سعی بر خود درمانی نکنید و با پزشک خود تماس بگیرید. – این امر می توان نشانه عفونت دستگاه ادراری (UTI) باشد.
- دفع ادرار بیش از حد معمول – این وضعیت نشانه دفع قند بیشتر از طریق ادرار است. در صورت آزاردهنده بودن این عارضه با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
- احساس سرگیجه – اگر مصرف داپاگلیفلوزین باعث ایجاد سرگیجه در شما شد، فعالیت خود را متوقف کرده و نشسته یا دراز بکشید تا حالتان بهتر شود. در صورتی که سرگیجه یا لرزش دارید از رانندگی و کار با ابزار و ماشین آلات خودداری کنید.
- بثورات پوستی خفیف – ممکن است مصرف آنتی هیستامین کمک کننده باشد. در مورد انتخاب بهترین نوع آن با داروساز مشورت کنید. در صورت از بین نرفتن یا بدتر شدن این وضعیت با پزشک مشورت کنید.
7- بارداری و شیردهی
به طور کلی مصرف داپاگلیفلوزین در دوران بارداری یا شیردهی توصیه نمی شود. هنوز مشخص نیست که مصرف داپاگلیفلوزین می تواند به کودک متولد نشده آسیبی برساند.
به منظور ایمنی در صورت تلاش برای بارداری یا باردار بودن، پزشک داروی شما را به انسولین تغییر خواهد داد.
داپاگلیفلوزین و شیردهی
به طور کلی مصرف داپاگلیفلوزین در دوران شیردهی توصیه نمی شود.
هنوز به طور قطعی مشخص نیست که داپاگلیفلوزین به شیر مادر منتقل می شود یا خیر اما این احتمال وجود دارد که مصرف داپاگلیفلوزین بر روند رشد کلیه کودک تاثیر بگذارد.
با پزشک خود در مورد بهترین اقدامات برای شما و کودکتان صحبت کنید. ممکن است پزشک داروی متفاوتی را برای شما تجویز کند. به ویژه زمانی که به یک نوزاد یا نوزاد نارس شیردهی می کنید.
در صورت وجود موارد زیر پزشک یا داروساز را مطلع کنید:
- بارداری
- تلاش برای بارداری
- شیردهی
8- احتیاط در مصرف داروهای دیگر
مصرف بعضی از داروها باعث افزایش اثرات داپاگلیفلوزین می شود.
این امر احتمال بروز عوارض جانبی داپاگلیفلوزین را افزایش می دهد.
قبل از شروع مصرف داپاگلیفلوزین، در صورت مصرف داروهای زیر پزشک خود را مطلع کنید:
- داروهایی که باعث دفع ادرار بیشتر می شوند (ادرارآورها) مثل فوروزماید – این داروها خطر کمبود آب بدن را افزایش داده و فشار خون را کاهش می دهند.
- داروهای فشار خون بالا
- سایر داروهای کاهش دهنده فشار خون – از جمله بعضی از داروهای ضدافسردگی، نیترات (برای درد قفسه سینه)، باکلوفن (شل کننده عضلات)، تامسولوسین (برای پروستات بزرگ شده)، کو کارل دوپا و لوودوپا (برای بیماری پارکینسون)
- داروهایی که باعث افت قند خون می شوند مثل انسولین یا گلیکازید – ممکن است پزشک برای جلوگیری از افت قند خون دوز این داروها را کاهش دهد.
ترکیب داپاگلیفلوزین با داروهای گیاهی و مکمل ها
اطلاعات بسیار کمی در مورد مصرف داروهای گیاهی و مکمل ها به همراه داپاگلیفلوزین وجود دارد.
مهم
در صورت مصرف داروی دیگری از جمله داروهای گیاهی، ویتامین ها یا مکمل ها، داروساز یا پزشک خود را مطلع کنید.
این مقاله جهت افزایش اطلاعات و آگاهی افراد است. تمامی داروها نیازمند تشخیص و تجویز پزشک می باشند. برخی فرم های دارویی در ایران موجود نمی باشند.
تهیه ی تمام داروها صرفا با مراجعه حضوری به داروخانه ها امکان پذیر می باشد.
برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید با شماره 1490 تماس بگیرید.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.
اطاعات کافی بسیار خوبی میباشد.