فشار خون پایین : علائم و درمان
فشار خون پایین یا افت فشار خون سبب سرگیجه و ضعف می شود؛ علائم – علت – تشخیص و درمان پایین بودن فشار خون را در این مقاله بخوانید.
فشار خون پایین یا افت فشار خون می تواند منجر به احساس سرگیجه و ضعف شود. این وضعیت کمتر از فشار خون بالا مشکل ساز است اما گاهی اوقات می تواند نشانه یک مشکل زمینه ای در سلامتی باشد.
خواندن فشار خون شامل دو عدد است. عدد اول فشار سیستولیک خون را که همان فشار در هنگام انقباض قلب است را نشان داده و عدد دوم فشار دیاستولیک یعنی فشار بین ضربان قلب را نشان می دهد.
فشار خون پایین در افراد بزرگسال کمتر از 90/60 میلی متر جیوه است.
طبق اعلام انجمن قلب آمریکا (AHA)، پزشکان معمولا فشار خون پایین را مشکل نمی دانند مگر اینکه باعث ایجاد علائم و نشانه های مشخصی شود.
فشار خون بسیار پایین می تواند نشانه ای از واکنش آلرژیک یا خونریزی داخلی باشد. در صورتی که اکسیژن و مواد مغذی به مغز، قلب و سایر اندام های حیاتی نرسند، وضعیت می تواند کشنده باشد.
با این حال داشتن فشار خون پایین به طور کلی بهتر از فشار خون بالا است، زیرا خطر کمتری برای ایجاد مشکلات سلامتی به دنبال دارد.
فشار خون چیست؟
قلب عضله ای است که خون را به طور مداوم پمپاژ کرده و اکسیژن و مواد مغذی را به تمام قسمت های بدن از جمله اندام های حیاتی می رساند.
این عمل پمپاژ و فشار خون روی رگ های خونی باعث ایجاد فشار خون می شود.
فشار خون می تواند در طول روز متفاوت باشد. کمترین میزان آن در هنگام خواب یا استراحت خواهد بود. این فشار در هنگام انجام فعالیت بدنی و زمان استرس و اضطراب می تواند بسیار بالاتر باشد.
دستگاه های اندازه گیری فشار خون برای خرید از طریق داروخانه ها یا به صورت آنلاین در دسترس هستند.
جهت مشاهده و خرید دستگاه های فشارسنج داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.
علائم
بسیاری از افراد با فشار خون پایین هیچ علائمی ندارند. افراد دارای فشار خون پایین و بدن متناسب می توانند از سلامت عالی برخوردار باشند.
با این حال فشار خون پایین می تواند نشانه دهنده یک مشکل مزمن همانند عدم تعادل هورمونی یا یک وضعیت حاد مثل آنافیلاکسی باشد.
همچنین بخوانید:
علائم شایع فشار خون پایین عبارتند از:
- سبکی سر
- سرگیجه
- غش
علائم فشار خون پایین که می توانند نشانه یک علت زمینه ای باشند عبارتند از:
- درد قفسه سینه
- سردی، رنگ پریدگی، خشکی و شکنندگی پوست
- تب
- سر درد و سفتی گردن
- تغییر در بینایی
- اسهال و استفراغ
- واکنش های آلرژیک مثل تورم
- دشوار شدن تنفس
- خستگی (Fatigue) و ضعف
- تشنگی و کم آبی بدن
- تغییر در ریتم قلب
علت فشار خون پایین
فشار خون به دو مکانیسم اصلی بستگی دارد: عملکرد قلب و مقاومت رگ های خونی.
این مکانیسم ها در ترکیب با تاثیرات عوامل عصبی و هورمونی میزان فشار خون را بالا و پایین می کنند.
علت های احتمالی فشار خون پایین عبارتند از:
افت فشار خون ارتواستاتیک یا وضعیتی
بلند شدن از حالت نشسته یا خوابیده می تواند منجر به افت فشار خون به همراه سرگیجه یا ضعف شود.
بیماری قلبی
در صورتی که قلب به درستی کار نکند ممکن است خون کافی برای حفظ فشار خون در محدوده طبیعی پمپاژ نشود.
بارداری
سیستم گردش خون در دوران بارداری گسترش می یابد و این امر اغلب منجر به افت فشار خون می شود. افت فشار خون در دوران بارداری به ندرت دلیل نگرانی خواهد بود.
پس از خوردن غذا
گاهی اوقات فشار خون پس از خوردن غذا کاهش می یابد زیرا در این وضعیت روده ها برای هضم به خونرسانی بیشتری نیاز دارند. افت فشار خون بعد از غذا خوردن در افراد مسن به ویژه بیماران مبتلا به فشار خون، دیابت یا پارکینسون بیشتر دیده می شود.
همچنین بخوانید:
پارکینسون: علائم و درمان (کلیک)
زور زدن
ممکن است فشار خون در هنگام استفاده از دستشویی، بلعیدن یا سرفه کردن کاهش یابد. این اقدامات با تحریک عصب واگ باعث افت فشار خون می شوند.
مشکلات هورمونی
غده تیروئید هورمون هایی را تولید و ذخیره می کند که به مدیریت عملکردهای مختلف بدن از جمله ضربان قلب و فشار خون کمک می کنند. غدد فوق کلیوی واکنش استرس را تنظیم می کنند. مشکلاتی در هر دو غده می تواند منجر به افت فشار خون شود.
افت فشار خون با واسطه عصبی
سیگنال های معیوب بین قلب و مغز می تواند منجر به افت فشار خون شود.
داروها
مسدودکننده های بتا یا بتا بلاکرها، مسدودکننده های کانال کلسیم و داروهای ادرارآور می توانند فشار خون را کاهش دهند. ممکن است در حین جراحی، متخصصان عمدا فشار خون را کاهش دهند تا خطر از دست دادن خون را کمتر کنند.
کمبودهای رژیم غذایی
مقادیر کم ویتامین B12 و اسید فولیک می تواند منجر به کم خونی شود که همین امر باعث افت فشار خون می شود.
اختلالات اشتها
در افراد مبتلا به بی اشتهایی عصبی دریافت کالری کم می تواند بر ساختار قلب تاثیر گذاشته و فشار خون را کاهش دهد. پرخوری عصبی می تواند منجر به عدم تعادل الکترولیت و خطر بروز ضربان قلب نامنظم و نارسایی قلبی را افزایش دهد.
افت فشار خون و شوک
افت شدید فشار خون می تواند منجر به شوک شود. وابسته به علت، روش های مختلفی برای توصیف شوک وجود دارد.
- شوک هیپوولمیک یا کم حجمی خون: در این وضعیت حجم کلی خون افت کرده و قلب نمی تواند به صورت موثر عمل پمپاژ را انجام دهد. دلایل احتمالی بروز این وضعیت خونریزی داخلی و خارجی یا کم آبی شدید بدن هستند. کمبود آب بدن می تواند در نتیجه تولید ادرار بیش از حد -به عنوان مثل به دلیل عدم تعادل هورمونی یا استفاده بیش از حد از داروهای ادرارآور- یا از دست دادن مایعات بدن به دلیل اسهال و استفراغ باشد.
- شوک کاردیوژنیک: در این وضعیت قلب به دلیل مشکلات قلبی عروقی قادر به عملکرد موثر نیست. همچنین ممکن است ضربان قلب کم شده و پوست خشک و خنک شود.
- شوک توزیعی: در این وضعیت سیستم عروقی مقاومت خود را از دست داده و قلب قادر به پمپاژ سریع برای جبران آن نیست. علل آن شامل واکنش آلرژیک (شوک آنافیلاکسی) و شوک عفونی است که احتمالا عوارض عفونت هستد.
- شوک انسدادی: در این وضعیت انسداد در سیستم قلبی عروقی از پمپاژ موثر قلب یا جریان خون جلوگیری می کند. علت آن آمبولی ریوی است. در این وضعیت ممکن است رگ های گردن فرد متورم شده و صدای قلب آرام باشد.
به هر ترکیبی از این موارد شوک فشار خون گفته می شود. علت آن هرچه باشد، فرد مبتلا به شوک نیاز به مراقبت های پزشکی فوری خواهد داشت.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت افت ناگهانی فشار خون و پایین آمدن بیش از حد معمول آن باید به دنبال توصیه های پزشکی بود.
همچنین لازم است تا علائم دیگری مانند ادرار بیش از حد، تب یا خستگی (Fatigue) در نظر گرفته شوند، زیرا این علائم می توانند نشان دهنده یک بیماری زمینه ای باشند.
با وجود فشار خون بسیار کم، خون و اکسیژن کافی به مغز و سایر اندام های حیاتی بدن نمی رسد. ممکن است در این وضعیت به مراقبت های پزشکی فوری نیاز باشد.
در صورتی که افراد دچار علائم آنافیلاکسی باشند باید اطرافیان آنها فورا اقدام کنند. در صورت همراه بودن سرنگ تزریق خودکار باید فورا از آن استفاده کرد و در همین حین با اورژانس تماس گرفت.
تشخیص
انواع مختلفی از فشارسنج ها برای اندازه گیری فشار خون وجود دارند. این موارد برای استفاده های خانگی معمولا دستگاه های دیجیتال هستند. در هنگام استفاده از آنها بهتر است تا چندین بار بازخوانی انجام شود تا نتیجه درستی ارائه دهند.
دستگاه های مورد استفاده متخصصان مراقبت های پزشکی معمولا جیوه ای بوده و در کنار آن متخصص از گوشی برای بررسی تغییرات فشار استفاده می کند.
همچنین ممکن است پزشک سوالاتی در مورد سابقه پزشکی و سایر علائم افراد مطرح کند. پزشک می تواند انجام آزمایشات دیگری را برای رد کردن مشکلات زمینه ای را توصیه کند.
درمان
بیشتر افراد با فشار خون پایین نیازی به درمان ندارند. با این حال در صورتی که افت فشار خون به صورت ناگهانی شروع شود یا ناشی از یک بیماری زمینه ای باشد، پزشک برای درمان مناسب اقدام می کند.
گزینه های درمان فشار خون پایین به علت ایجاد آن بستگی دارند.
درمان فشار خون پایین ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تجویز دارو جهت درمان و رفع فشار خون پایین
- تغییر دارو یا دوز مصرفی در صورت مشکوک بودن به ایجاد افت فشار خون در اثر مصرف آنها
- پیشنهاد ایجاد تغییر در رژیم غذایی مثل افزایش مصرف نمک یا مایعات
قبل از ایجاد تغییرات اساسی در رژیم غذایی یا استفاده از داروها با پزشک مشورت کنید.
پیشگیری
طیف وسیعی از اقدامات می تواند از افت فشار خون جلوگیری کند. این موارد عبارتند از:
- به آرامی بلند شدن از حالت نشسته یا خوابیده
- استفاده از یک بلوک برای بالا آوردن لبه بالایی تخت به میزان 6 اینچ یا 15 سانتی متر
- مصرف وعده های غذایی کوچک و مکرر و استراحت بعد از آن
- افزایش مصرف مایعات
- اجتناب از نشستن یا ایستادن های طولانی
- اجتناب از تغییر وضعیت ناگهانی
- تعدیل مصرف
- الکل
- خودداری از مصرف نوشیدنی های کافئین دار در اواخر روز
- پوشیدن جوراب ساپورت
نتیجه گیری
فشار خون پایین (افت فشار خون) معمولا مساله ای برای نگرانی نیست. با این وجود در صورت شدید بودن علائم یا ایجاد مشکلات دیگر از قبیل زمین خوردن های مکرر، ممکن است افراد نیاز به مراقبت پزشکی داشته باشند.
در صورتی که فشار خون با صورت ناگهانی افت کند ممکن است نیاز به درمان پزشکی فوری باشد.
نمونه هایی از زمان وقوع این امر عبارتند از:
- ضربه ای که منجر به خونریزی داخلی یا خارجی شود.
- قرارگیری در معرض آلرژن ها مثل نیش حشرات
- کم آبی شدید بدن
- عفونت هایی که می توانند به سایر نقاط بدن گسترش یابند.
در این موارد ممکن است افراد برای درمان شوک و پیشگیری از آسیب به مغز و سایر اعضای بدن به دلیل کمبود اکسیژن، نیاز به درمان داشته باشند.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.