اثر آلودگی آب بر سلامت انسان
آلودگی آب باعث مسمومیت انسان و محیط زیست می شود، در این مقاله اثر آلودگی آب بر سلامت انسان – دلایل و راه های جلوگیری از آن را می خوانید.
مقدمه
آلودگی آب زمانی رخ می دهد که بدنه آن توسط مواد شیمیایی یا میکروارگانیسم ها آلوده شود. آلودگی آب می تواند باعث مسمومیت انسان و محیط زیست شود.
آب منبع اساسی حیات روی کره زمین است. در صورتی که یک منبع آب آلوده شود می تواند منجر به ایجاد مشکلات سلامت برای انسان مانند سرطان یا بیماری های قلبی و عروقی شود.
در این مقاله به بررسی دلایل آلودگی آب، اثر آن بر سلامت انسان و راه های جلوگیری از آن می پردازیم.
همچنین بخوانید:
عوارض آلودگی هوا بر سلامت افراد (کلیک)
آلودگی آب
آب یک منبع طبیعی است که همه موجودات زنده به آن نیاز دارند. از آب تمیز برای ساخت و توسعه جوامع و اقتصاد استفاده می شود.
با این حال طبق اعلام سازمان ملل (UN)، 2.2 میلیارد نفر به خدمات آب آشامیدنی سالم دسترسی ندارند.
سازمان ملل و سازمان بهداشت جهانی (WHO) آمار زیر را در مورد آلودگی آب اعلام کرده است:
- بیش از نیمی از جمعیت جهان از خدمات بهداشتی ایمن و مدیریت شده برخوردار نیستند.
- حدود 2 میلیارد نفر در کشورهایی با تنش بالا در مورد آب زندگی می کنند و این موضوع یعنی آب موجود در این نواحی کمتر از مقدار آب مورد نیاز است.
- طبق تخمین کارشناسان تا سال 2050 نیمی از جهان از نظر دسترسی به آب تحت فشار قرار خواهند گرفت.
- حدود 785 میلیون نفر به خدمات اولیه آب آشامیدنی دسترسی ندارند.
- از دهه 1990 آلودگی آب تقریبا در همه رودخانه های آسیا، آمریکای لاتین و آفریقا بدتر شده است.
دلایل : منابع آلودگی آب
گاهی اوقات از آب به عنوان حلال جهانی (Universal solvent) یاد می کنند. زیرا بیش از بیش از هر مایع دیگر مواد را در خود حل می کند. با این حال این توانایی به این معنا است که آب به راحتی مستعد آلوده شدن است.
در ادامه تنها بعضی از روش ها و دلایل آلودگی آب ارائه می شود.
فاضلاب
آب پس از استفاده به فاضلاب تبدیل می شود. فاضلاب می تواند همانند آب توالت، سینک یا دوش خانگی بوده یا ناشی از مصارف تجاری، کشاورزی یا صنعتی باشد. همچنین به آب باران که باعث شسته شدن نفت، چربی، نمک های جاده، زباله و مواد شیمیایی سطح زمین می شود نیز فاضلاب می گویند.
طبق تخمین سازمان ملل 80% فاضلاب بدون تصفیه یا استفاده مجدد به اکوسیستم باز می گردد و در واقع یکی از دلایل و روش های آلودگی آب است.
سازمان ملل در سال 2017 دریافت که 2 میلیارد نفر در سراسر جهان به امکاناتی مانند توالت دسترسی ندارند. همچنین این سازمان متوجه شد که 673 میلیون نفر به طور آشکار در فضای بیرونی مدفوع می کنند.
کشاورزی
صنعت کشاورزی یکی از بزرگترین مصرف کنندگان آب تازه (آب شیرین) است. در آمریکا حدود 80% از آب مصرفی در کشاورزی استفاده می شود. همچنین کشاورزی از دلایل و منبع اصلی آلودگی رودخانه ها و جریان های آبی در آمریکا است.
یکی از راه هایی که طی آن کشاورزی باعث آلودگی آب می شود، بارش باران است. زمانی که باران می بارد، آلاینده هایی مثل کود، ضایعات حیوانی و سموم دفع آفات از مزارع شسته شده و به مجاری آب وارد می شوند و این دلیل آلودگی آب است.
آلودگی های حاصل از کشاورزی معمولا حاوی مقادیر زیادی فسفر و نیتروژن هستند که منجر به رشد شکوفه های جلبک می شوند. این شکوفه ها سمی تولید می کنند که باعث از بین رفتن ماهی ها، پرندگان و پستانداران دریایی می شود و همچنین به انسان آسیب می رساند.
علاوه بر این، در هنگام از بین رفتن این شکوفه ها، باکتری های تولید شده در هنگام تجزیه آنها از اکسیژن موجود در آب استفاده می کنند. این کمبود اکسیژن باعث ایجاد نواحی مرده در آب می شود که ماهی ها قادر به زندگی در آن نیستند.
طبق تخمین یونسکو (UNESCO)، تقریبا 245000 کیلومتر مربع نواحی مرده در سراسر جهان وجود دارد.
پلاستیک و زباله
تقریبا سالانه 1.4 میلیارد تن زباله توسط انسان ها تولید می شود. حدود 10% از این زباله ها را پلاستیک تشکیل می دهد. کارشناسان به دلیل استفاده گسترده از پلاستیک تخمین می زنند که 4.8 تا 12.7 میلیون تن زباله به صورت سالانه وارد اقیانوس ها می شوند.
پلاستیک و زباله از راه های زیر وارد آب می شوند:
- زباله هایی که از کشتی به آب ریخته می شوند.
- زباله هایی که از محل دفن زباله به اقیانوس ها می ریزند.
- زباله هایی که از طریق رودخانه ها به دریا وارد می شوند.
- زباله هایی که توسط مردم در سواحل ریخته می شود.
زمانی که این زباله ها وارد آب شوند به حیات دریایی و سلامت انسان ها آسیب وارد می کنند. ممکن است این زباله ها توسط ماهی ها با غذا اشتباه گرفته شده و خورده شود که این امر منجر به مرگ آنها خواهد شد.
همانطور که می دانید پلاستیک به آرامی تجزیه شده و میکروپلاستیک تشکیل می دهد. این قطعات کوچک پلاستیکی کمتر از 5 میلی متر هستند. ممکن است ماهی ها این میکروپلاستیک ها را بخورند و بعدا توسط انسان ها خورده شوند.
طبق اعلام سازمان ملل، بقایای پلاستیک در اقیانوس ها هر سال باعث مرگ بیش از یک میلیون مرغ دریایی می شود. همچنین بقایای پلاستیکی باعث مرگ بیش از 100000 پستاندار دریایی در سال می شود.
نفت
آلودگی نفتی زمانی رخ می دهد که نفتکش ها محموله های خود را به درون آب بریزند. با این حال نفت می تواند از طریق کارخانه ها، مزارع و شهرها و همچنین از طریق صنعت حمل و نقل دریایی وارد آب شود.
زباله رادیواکتیو
زباله های رادیواکتیو برای هزاران سال در محیط زیست باقی مانده و دفع ایمن آنها بسیار دشوار است. این مواد در صورت دفع نامناسب وارد آب شده که برای انسان، حیات دریایی و محیط زیست خطرناک هستند.
شکست هیدرولیکی یا فرکینگ (Fracking)
فرکینگ فرآیند استخراج نفت یا گاز طبیعی از صخره ها است. در این روش از مقدار زیادی آب و مواد شیمیایی با فشار بالا برای شکستن صخره ها استفاده می شود. مایعات ایجاد شده در این فرآیند دارای آلودگی هایی هستند که می توانند باعث آلودگی منابع آب زیرزمینی شوند.
اثر آلودگی آب بر سلامت انسان
موارد زیر روش هایی هستند که توسط آنها آلودگی آب به صورت مستقیم بر سلامت انسان تاثیر می گذارد.
همچنین بخوانید:
اثر آلودگی هوا بر بارداری (کلیک)
بلع میکروپلاستیک ها
ممکن است افراد با نوشیدن آب یا خوردن غذاهای دریایی آلوده، میکروپلاستیک ها را وارد بدن خود کنند. در خلیج توکیو در سال 2016، دانمشندان با تحقیق بر روی 64 ماهی کولی، آنها را از نظر مصرف میکروپلاستیک ها بررسی کردند. 77% از آنها در سیستم گوارش خود میکروپلاستیک داشتند.
همچنین بعضی از افراد میکروپلاستیک ها را در نمک، آبجو و سایر مواد غذایی مشاهده کرده اند.
مطالعات نشان می دهند که میکروپلاستیک ها می توانند باعث استرس اکسیداتیو، واکنش های التهابی و اختلالات متابولیکی در انسان شوند. با این حال برای تایید این اثرات به تحقیقات بیشتری نیاز است.
مصرف آب آلوده به فاضلاب
طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی (WHO)، حدود 2 میلیارد نفر در سراسر جهان از یک منبع آب آشامیدنی آلوده شده با مدفوع استفاده می کنند. این آب آلوده می تواند حاوی باکتری هایی مثل موارد مربوط به اسهال، وبا، اسهال خونی، حصبه، هپاتیت A و فلج اطفال باشد.
طبق گزارش سازمان ملل، هر سال حدود 297000 کودک زیر 5 سال در اثر بیماری های مرتبط با بهداشت نامناسب، عدم ضدعفونی و آب آشامیدنی غیرایمن جان خود را از دست می دهند.
نوشیدن آب حاوی پسماندهای شیمیایی
در صورت مصرف آلاینده های شیمیایی مثل سموم دفع آفات، کودها و فلزات سنگین، مشکلات جدی برای سلامتی ایجاد می شود.
در سال 2014 ساکنان فلینت میشیگان به دلیل عدم آزمایش و تصفیه کافی آب، دچار آلودگی آب شدند. مصرف این آب آلوده منجر به ایجاد بثورات پوستی، ریزش مو و خارش پوست شد. همچنین سطح سرب در خون کودکانی که از این آب نوشیده بودند به دو برابر افزایش یافته بود.
افرادی که آب حاوی سموم شیمیایی را می نوشند در معرض خطرات زیر قرار می گیرند:
- سرطان
- اختلال هورمون
- تغییر عملکرد مغز
- آسیب به سیستم ایمنی و تولید مثل
- مشکلات قلبی عروقی و کلیوی
همچنین شنا کردن در آب آلوده باعث مشکلات زیر خواهد شد:
جلوگیری از آلودگی آب
افرادی که مایل به مقابله و جلوگیری از آلودگی آب هستند می توانند اقدامات زیر را انجام دهند:
- کاهش استفاده از پلاستیک و در صورت امکان بازیافت آن
- دفع صحیح مواد شیمیایی خانگی
- تعمیر و نگهداری وسیله نقلیه برای اطمینان از عدم نشت مواد مضر
- اجتناب از استفاده سموم دفع آفات
- اطمینان از تمیز کردن فضولات سگ ها
- انتخاب پایدار مواد غذایی و نوشیدنی
- در نظر گرفتن گزینه هایی همانند رژیم غذایی گیاهخواری یا رژیم غذایی وگان
خلاصه
آلودگی آب یک مساله جدی محیط زیست است که می تواند توسط بسیاری از آلودگی ها ایجاد شود. سلامت انسان با مصرف، شستشو یا ورود به آب آلوده تحت تاثیر قرار می گیرد.
روش های مختلفی برای کمک به جلوگیری و کاهش آلودگی آب وجود دارد. در صورتی که افراد دچار اثرات ناشی از آلودگی آب شوند باید با پزشک خود صحبت کنند.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.