صرع یا اختلال تشنج : پاسخ به سوالات متداول

صرع یا اختلال تشنج اختلال در مغز است، این مقاله سوالات رایج درباره انواع تشنج – علت – تشخیص – کنترل – درمان و صرع در بارداری می پردازد.

مبانی صرع

1- صرع چیست؟ تشنج چیست؟

گاهی صرع (Epilepsy) با عنوان اختلال تشنج شناخته می شود که اختلالی در مغز است. هنگامی که افراد دچار دو یا چند تشنج شوند، صرع تشخیص داده می شود.

تشنج (Seizure) یک تغییر کوتاه مدت در فعالیت طبیعی مغز است که انواع مختلفی دارد.

تشنج علت و علامت اصلی صرع است. بعضی از انواع تشنج ها می توانند مانند حملاتی همراه با خیره شدن فرد به نظر برسند. سایر انواع تشنج باعث زمین خوردن، لرزش و از دست دادن هوشیاری می شوند.

همچنین بخوانید:

توپیرامات برای درمان صرع و میگرن (کلیک)

2- تشنج معمولا چه مدت طول می کشد؟

معمولا تشنج از چند ثانیه تا چند دقیقه زمان می برد و این امر بستگی به نوع تشنج دارد.

3- انواع عمده تشنج کدامند؟

گاهی اوقات تشخیص اینکه افراد چه زمانی دچار تشنج می شوند دشوار است. ممکن است افرادی که دچار تشنج شده اند گیج شده یا به چیزی خیره شوند. سایر انواع تشنج ها می توانند باعث زمین خوردن، لرزش و از دست دادن هوشیاری شوند.

تشنج ها به دو گروه تقسیم می شوند.

تشنج های عمومی که دو طرف مغز را تحت تاثیر قرار می دهند.
تشنج های کانونی که یک ناحیه از مغز را تحت تاثیر قرار می دهند. به این حملات، تشنج های جزئی نیز گفته می شود.

افراد مبتلا به صرع می توانند بیش از یک نوع تشنج را تجربه کنند.

4- آیا بروز تشنج به معنی ابتلا به صرع است؟

همیشه اینطور نیست. تشنج می تواند علت های پزشکی دیگری به جز صرع داشته باشد.

این مشکلات عبارتند از:

تب شدید
افت قند خون
ترک الکل یا مواد مخدر

5- علت ابتلا به صرع چیست؟

این بیماری می تواند ناشی از شرایط مختلف تاثیرگذار روی مغز باشد.

برخی علت های شناخته شده برای ابتلا به صرع عبارتند از:

سکته مغزی
تومور مغزی
عفونت های مغزی ناشی از انگل ها (مالاریا، نورو سیستی‌ سرکوزیس)، ویروس ها (آنفولانزا، دنگی، زیکا) و باکتری ها
آسیب تروماتیک مغزی یا آسیب دیدگی سر
نرسیدن اکسیژن به مغز (به عنوان مثال در هنگام تولد)
بعضی از اختلالات ژنتیکی (مثل سندروم داون)
سایر بیماری های مغز و اعصاب (مثل بیماری آلزایمر)

علت صرع 2 نفر از هر 3 نفر ناشناخته است. به این نوع بیماری کریپتوژنیک (بیماری بیگانه) یا ایدیوپاتیک (بیماری ناشناخته) گفته می شود.

همچنین بخوانید:

والپروئیک اسید در درمان صرع و اختلالات دوقطبی (کلیک)

6- آیا ابتلا به صرع شایع است؟

این بیماری یکی از شایع ترین بیماری های تاثیرگذار روی مغز است.

پیشگیری و کنترل

1- چگونه از صرع پیشگیری کنیم؟

برخی مواقع می توان بواسطه شناخت علت صرع، از بروز اختلال تشنج پیشگیری کرد.

روش های زیر متداول ترین اقدامات برای پیشگیری و کاهش خطر ابتلا به این بیماری هستند:

بارداری سالم داشته باشید. برخی مشکلات در دوران بارداری و زایمان منجر به اختلال تشنج می شوند. برای حفظ سلامتی خود و کودکتان تحت نظر پزشک یا ارائه دهنده خدمات بهداشتی، یک برنامه مراقبت دوران بارداری را دنبال کنید.
از صدمات مغزی پیشگیری کنید.
احتمال بروز سکته مغزی و بیماری های قلبی را کاهش دهید.
در مورد واکسیناسیون خود به روز باشید.
دست های خود را شسته و ایمن به آماده سازی غذا بپردازید تا از ابتلا به عفونت هایی مثل سیستی ‌سرکوزیس پیشگیری کنید.

2- صرع چگونه تشخیص داده می شود؟

شخصی که برای اولین بار دچار تشنج می شود باید با یک ارائه دهنده خدمات بهداشتی همانند پزشک یا پرستار صحبت کنند. ارائه دهنده خدمات بهداشتی در مورد اتفاقات رخ داده با افراد صحبت کرده و به دنبال علت تشنج می گردند. بسیاری از افرادی که دچار تشنج می شوند، به آزمایشاتی همانند اسکن مغز نیاز داشته تا علت بروز تشنج را بررسی کنند. این آزمایشات منجر به بروز صدمه به بیمار نخواهد شد.

3- صرع چگونه درمان می شود؟

موارد زیادی وجود دارند که ارائه دهنده خدمات بهداشتی و فرد مبتلا به اختلال تشنج می توانند برای پیشگیری یا کاهش تشنج انجام دهند.

متداول ترین روش های درمانی صرع عبارتند از:

مصرف دارو – بسته به علت صرحذمصرف دارو تجویز می شود. داروهای ضد تشنج داروهایی هستند که گسترش تشنج را در مغز محدود می کند. در صورت لزوم، پزشک برای تعیین درمان مناسب، میزان مصرف دارو را تغییر داده یا مصرف داروی جدیدی تجویز می کند. مصرف این داروها برای 2 نفر از هر 3 نفر مبتلا به صرع موثر است.

عمل جراحی – زمانی که تشنج در ناحیه ای از مغز ایجاد می شود (تشنج کانونی)، جراحی برای برداشتن آن ناحیه باعث توقف تشنج شده یا کنترل آن با دارو را ساده تر می کند. جراحی صرع معمولا زمانی استفاده می شود که کانون تشنج در لوب گیجگاهی مغز باشد.

سایر درمان ها – زمانی که مصرف داروها موثر نبوده و جراحی امکان پذیر نباشد، سایر درمان های کمک کننده در دسترس هستند. این موارد شامل تحریک عصب واگ هستند که طی آن یک وسیله الکتریکی در زیر پوست بالای قفسه سینه قرار داده شده یا کاشته می شود تا سیگنال هایی را به عصب بزرگ گردن ارسال کند. گزینه دوم استفاده از رژیم کتوژنیک به عنوان یک رژیم غذایی پرچرب و کم کربوهیدرات با کالری محدود است.

همچنین بخوانید:

بهترین مکمل ها جهت استفاده در رژیم کتوژنیک (کلیک)

4- چه کسی بیماری صرع را درمان می کند؟

انواع مختلفی از ارائه دهندگان خدمات بهداشتی به درمان افراد مبتلا به اختلال تشنج می پردازند. ارائه دهندگان مراقبت های اولیه مثل پزشکان خانواده، متخصصان اطفال و پرستاران اغلب اولین افرادی هستند که متوجه ایجاد تشنج یا ابتلا به اختلال تشنج می شوند. ممکن است این افراد بیماری را تشخیص داده یا با یک متخصص مغز و اعصاب یا صرع مشورت کنند.

متخصص مغز و اعصاب پزشکی است که در امور مربوط به مغز و سیستم عصبی تخصص دارد. متخصص صرع، یک متخصص مغز و اعصاب با تخصص اختلال تشنج است. زمانی که مشکلاتی مانند تشنج یا عوارض جانبی داروها ایجاد می شوند، ممکن است ارائه دهندگان خدمات بهداشتی اولیه بیمار را برای مراقبت های ویژه به متخصص مغز و اعصاب یا صرع ارجاع می دهند.

ممکن است افرادی که در کنترل تشنج مشکل داشته یا به مراقبت های پیشرفته برای بیناری اختلال تشنج نیاز دارند، به مراکز صرع معرفی شوند. این مراکز توسط ارائه دهندگان متخصص در مراقبت از بیماری کار می کنند که عبارتند از:

متخصصان مغز و اعصاب و صرع
پرستاران
روانشناسان
تکنسین ها

بسیاری از مراکز صرع با بیمارستان های دانشگاهی و محققان کار می کنند.

5- چگونه می توان یک متخصص صرع پیدا کرد؟

روش های مختلفی برای یافتن نزدیک ترین متخصص مغز و اعصاب یا اختلال تشنج وجود دارد. ارائه دهندگان مراقبت های اولیه یا پزشکان خانواده می توانند در مورد متخصصان به شما راهنمایی دهند. همچنین فهرستی از متخصصان مغز و اعصاب در دسترس است.

6- چه اقداماتی برای کنترل صرع انجام دهیم؟

می توان برای کنترل این بیماری خود مراقبتی کرد. می توانید روش های مدیریت تشنج را یاد گرفته و یک زندگی فعال و کامل داشته باشد. برای شروع از موارد زیر استفاده کنید:

داروهای خود را مصرف کنید.
اگر سوالی دارید از پزشک یا پرستار خود بپرسید.
عوامل محرک تشنج را تشخیص دهید. (مثل نورهای چشمک زن (فلاش ها) یا چراغ های خیلی روشن)
سوابق تشنج خود را ثبت کنید.
به اندازه کافی بخوابید.
استرس پایینی داشته باشد.

نکات بهداشتی و ایمنی

1- آیا نگرانی در مورد زنان مبتلا به اختلال تشنج وجود دارد؟

زنان مبتلا به این بیماری با چالش های خاصی روبرو می شوند. تغییرات هورمونی باعث تشنج بیشتر به ویژه در دوران قاعدگی خواهد شد.

همچنین نگرانی های ویژه ای در مورد بارداری زنان مبتلا به صرع وجود دارد زیرا بروز تشنج و مصرف بعضی از داروها در دوران بارداری خطر آسیب به کودک را افزایش می دهد.

زنان می توانند مراحل زیر را قبل و در حین بارداری انجام داده تا خطر بروز تشنج را کاهش دهند.

در صورتی که مبتلا به صرع بوده و قصد بارداری دارید با تیم پزشکی خود در مورد نحوه مراقبت بهتر از خود و کودکتان صحبت کنید.
همچنین می توانید در مورد مشکلات پیش روی زنان مبتلا به صرع و چگونگی بهبود سلامت آنها به وبسایت بنیاد صرع، بخش زنان و صرع مراجعه کنید.

2- آیا اختلال تشنج باعث مرگ می شود؟

بیشتر افراد مبتلا به این بیماری زندگی کاملی دارند. با این حال خطر مرگ زودرس در بعضی از افراد بیشتر خواهد شد. همانطور که می دانید، کنترل تشنج و زندگی ایمن می تواند خطر مرگ ناشی از صرع را کاهش دهد.

عواملی که خطر مرگ زودرس را کاهش می دهند، عبارتند از:

مشکلات سلامتی جدی تر همانند سکته مغزی یا تومور مغزی. این مشکلات خطر مرگ را افزایش داده و می توانند باعث بروز تشنج شوند.
سقوط (افتادن) یا صدمات دیگری به دلیل تشنج رخ می دهند. این آسیب ها می توانند منجر به مرگ شوند.
تشنج هایی که بیش از 5 دقیقه طول بکشند. این شرایط بحران صرعی نام دارد. گاهی اوقات زمانی که افراد مصرف داروهای تنشج خود را متوقف می کنند، بحران صرعی رخ می دهد.

افراد مبتلا به این بیماری به ندرت دچار مرگ ناگهانی و غیرمنتظره ناشی از صرع (SUDEP) خواهند شد. این موضوع به خوبی درک نشده و متخصصان از علت بروز آن اطلاعی ندارند اما گمان می کنند که گاهی اوقات دلیل آن تغییر ضربان قلب (یا ریتم آن) در هنگام تشنج است. مرگ ناشی از تغییرات ریتم قلب در افرادی که دچار تشنج نیستند نیز رخ می دهد.

خطر مرگ ناگهانی برای افرادی که تشنج عمده کنترل نشده ای دارند، بیشتر خواهد بود.

3- آیا در صورت ابتلا به صرع می توانم رانندگی کنم؟

بیشتر ایالت های آمریکا و ناحیه کلمبیا (DC) برای افراد مبتلا به اختلال تشنج گواهینامه رانندگی صادر نمی کنند مگر اینکه مدارکی ارائه شود که آنها برای مدت زمان خاصی دچار تشنج نشده اند. دوره بدون تشنج در ایالت های مختلف از چند ماه تا بیش از یک سال است.

بعضی از ایالت ها برای صدور گواهینامه برای افراد مبتلا به این بیماری به نامه ارائه دهنده خدمات بهداشتی نیاز دارند که نشان دهد:

ابتلا به اختلال تشنج باعث انحراف در رانندگی نمی شود.
تشنج فقط در هنگام خواب رخ می دهد که به آن تشنج شبانه می گویند.
علائم هشداردهنده ای وجود دارند که فرد را از بروز تشنج آگاه می کنند. گاهی اوقات افراد قبل از تشنج احساس عجیبی را تجربه می کنند که به آن هاله (Aura) گفته می شود.

بر اساس قوانین راهنمایی و رانندگی ایران، افراد مبتلا به صرع حق رانندگی ندارند و گواهینامه رانندگی نیز به آنها اعطا نخواهد شد.

افراد مبتلا به این بیماری جهت دریافت گواهینامه رانندگی باید حداقل سه سال از آخرین مورد ابتلا به تشنج آنها گذشته باشد.

4- آیا در صورت ابتلا به صرع می توانم ورزش کنم؟

گاهی اوقات افراد مبتلا به این بیماری نگران بدتر شدن وضعیت خود در اثر ورزش کردن می شوند.

ورزش کردن به ندرت تحریک کننده تشنج است. در واقع ورزش منظم می تواند باعث کنترل تشنج شود. ورزش های ایمن می توانند برای سلامتی جسمی، روحی و روانی مفید نیز باشند.

همیشه پرهیز از آسیب های مربوط به ورزش هایی که خطر تشنج را افزایش می دهند، بسیار مهم است.

می توانید اطلاعات بیشتری در مورد فعالیت های بدنی ایمن برای افراد مبتلا به اختلال تشنج را در وبسایت بنیاد صرع، قسمت ایمنی با ورزش مطالعه کنید.

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.

آلزایمر و صرع آیا ابتلا به صرع شایع است؟آیا اختلال تشنج باعث مرگ می شود؟آیا بروز تشنج به معنی ابتلا به صرع است؟آیا در صورت ابتلا به صرع می توانم رانندگی کنم؟آیا در صورت ابتلا به صرع می توانم ورزش کنم؟آیا صرع باعث مرگ می شود؟آیا نگرانی در مورد زنان مبتلا به اختلال تشنج وجود دارد؟اختلال تشنج چیست؟انواع تشنج انواع صرع بارداری و اختلال تشنج بارداری و صرع پزشک برای درمان صرع پیشگیری از صرع تشخیص بیماری صرع تشنج تشنج چه مدت طول می کشد؟تشنج چیست؟تشنج معمولا چه مدت طول می کشد؟تومور مغزی و صرع چگونه از صرع پیشگیری کنیم؟چگونه می توان یک متخصص صرع پیدا کرد؟چه اقداماتی برای کنترل صرع انجام دهیم؟چه کسی بیماری صرع را درمان می کند؟دارهای صرع دارو برای صرع درمان اختلال تشنج درمان صرع دلیل صرع رژیم کتوژنیک برای صرع سکته مغزی و صرع صرع صرع چگونه تشخیص داده می شود؟صرع چگونه درمان می شود؟صرع چیست؟صرع و رانندگی صرع و ورزش کردن عفونت مغزی و صرع علت ابتلا به صرع چیست؟علت تشنج علت صرع علل صرع کنترل صرع متخصص برای بیماری صرع مدیریت بیماری صرع مغز و اعصاب