اکسی کدون برای دردهای شدید: مصرف و عوارض

اکسی کدون داروی مسکن افیونی قوی برای درمان درد شدید است که به صورت کپسول، قرص آهسته رهش و شربت عرضه می شود، مصرف و عوارض آن را بخوانید.

 

سرفصل های مورد نظر خود را سریعتر بیابید:

1- درباره دارو↓

2- حقایق کلیدی↓

3- چه افرادی می توانند / نمی توانند اکسی کدون مصرف کنند؟↓

4- نحوه و زمان مصرف اکسی کدون↓

5- مصرف اکسی کدون به همراه سایر مسکن ها↓

6- عوارض جانبی اکسی کدون↓

7- نحوه کنار آمدن با عوارض جانبی اکسی کدون↓

8- بارداری و شیردهی↓

9- احتیاط در مصرف با داروهای دیگر↓

 

1- درباره اکسی کدون

اکسی کدون (Oxycodone) یک داروی مسکن افیونی (ضد درد) است. از این دارو برای درمان درد شدید، به عنوان مثال پس از یک عمل یا آسیب جدی و یا درد ناشی از سرطان استفاده می شود.

همچنین در صورت موثر نبودن مسکن های ضعیف تر همانند پاراستامول، ایبوپروفن و آسپرین برای دردهای بلندمدت، از این دارو استفاده می شود.

تهیه این داروی مسکن قوی فقط با نسخه پزشک ممکن است. این دارو به صورت قرص، کپسول و شربت آهسته رهش عرضه می شود. همچنین نمونه تزریقی آن موجود است اما از آن در بیمارستان استفاده می شود.

این دارو با نام های تجاری Oxynorm و OxyContin عرضه می شود.

گاهی داروی مسکن اکسی کدون دارو به صورت قرصی تجویز می شود که حاوی دارویی به نام نالوکسان (naloxone) نیز هست. این دارو که Targinact نام دارد برای پیشگیری از بعضی عوارض جانبی مثل یبوست استفاده می شود.

 

همچنین بخوانید:

درد چیست و چگونه می توان آن را درمان کرد؟ (کلیک)

 

2- حقایق کلیدی

• این دارو با متوقف کردن سیگنال های درد که از طریق اعصاب به مغز می رسند، عمل می کند.
• شربت و کپسول اکسی کدون طی 30 تا 60 دقیقه عمل می کند اما بعد از 4 تا 6 ساعت از بین خواهد رفت.
• مصرف اکسی کدون اعتیادآور است اما اگر از آن برای تسکین درد و طبق تجویز پزشک استفاده می کنید این امر به ندرت رخ خواهد داد.
• این دارو می تواند منجر به مشکلات ترک دارو شود. بنابراین مصرف این دارو را به صورت ناگهانی متوقف نکنید.
• شایع ترین عوارض جانبی ناشی از مصرف اکسی کدون شامل یبوست، حالت تهوع و خواب آلودگی است.

 

3- چه افرادی می توانند / نمی توانند اکسی کدون مصرف کنند؟

بزرگسالان و کودکان بالای 1 ماه می تواننداز این دارو مصرف کنند.

نوزادان، کودکان خردسال و افراد مسن بیش از دیگران دچار عوارض جانبی ناشی از مصرف اکسی کدون می شوند.

مصرف این دارو برای بعضی از افراد مناسب نیست.

برای اطمینان از ایمن بودن مصرف آن در صورت وجود شرایط زیر پزشک خود را مطلع کنید:

• سابقه حساسیت دارویی نسبت به اکسی کدون یا داروهای دیگر
• مشکلات ریوی، آسم یا مشکلات تنفسی
• اعتیاد به الکل
• آسیب به ناحیه سر که منجر به تشنج شده باشد.
• کم کاری تیروئید
• مشکلات کلیوی یا کبدی
• پروستات بزرگ شده
• فشار خون پایین
• بیماری روانی که تحت تاثیر مصرف بعضی از داروها قرار گیرد.
• جراحی معده یا مشکلات روده که اخیرا رخ داده باشند.
• تلاش برای باردارشدن، بارداری یا شیردهی

 

4- نحوه و زمان مصرف

مصرف این داروی مسکن طبق دستورالعمل پزشک دارای اهمیت است.

دارو را همراه با غذا یا میان وعده میل کنید زیرا احتمالا کمتر باعث حالت تهوع خواهد شد.

بلع قرص آهسته رهش اکسی کدون به همراه نوشیدن آب ضروری است.

 

مهم

قرص های اکسی کدون آهسته رهش را نشکنید، خرد نکنید، نجوید یا نمکید. در این صورت سیستم آهسته رهش آن عمل نکرده و ممکن است کل یک دوز به یکباره وارد بدن شود. این امر منجر به اوردوز خواهد شد.

 

این دارو به شکل های زیر عرضه می شود:

• کپسول – که حاوی 5، 10 یا 20 میلی گرم اکسی کدون است.
• قرص آهسته رهش – که حاوی 5، 10، 15، 20، 30، 40، 60، 80 یا 120 میلی گرم اکسی کدون است.
• شربت – که حاوی 5 میلی گرم اکسی کدون در 5 میلی لیتر یا 10 میلی گرم در 10 میلی لیتر شربت است.

شربت، کپسول و نمونه تزریقی این دارو سریع تر عمل می کنند. این دارو برای دردی استفاده می شود که انتظار می رود کوتاه مدت باشد و اغلب زمانی شروع می شوند که برای یافتن دوز مناسب اکسی کدون مصرف می کنید.

قرص های اکسی کدون آهسته رهش هستند. این امر یعنی اکسی کدون طی 12 تا 24 ساعت و به تدریج وارد بدن می شود. شروع اثربخشی این نوع دارو بیشتر طول می کشد اما ماندگاری آن نیز بیشتر است. از این فرم دارو برای درد بلندمدت استفاده می شود.

گاهی اوقات ممکن است پزشک برای کنترل درد بلندمدت از اکسی کدون آهسته رهش و تند رهش به صورت همزمان استفاده کند.

 

چند وقت یکبار اکسی کدون مصرف کنم؟

مصرف این دارو به نوع داروی تجویز شده بستگی دارد:

• کپسول – معمولا 4 تا 6 مرتبه در روز
• قرص آهسته رهش – معمولا 1 تا 2 مرتبه در روز
• شربت – معمولا 4 تا 6 مرتبه در روز

می توانید آن را هر زمان از روز مصرف کنید اما باید آن را هر روز در زمان مشخصی مصرف کنید و دوز مصرفی را در طول روز تقسیم کنید. به عنوان مثال اگر این دارو را روزی دو مرتبه مصرف می کنید، اولین دوز خود را 8 صبح و دوز دوم را 8 شب مصرف کنید.

 

آیا دوز مصرفی اکسی کدون بالا و پایین می شود؟

معمولا درمان با دوز کمتر شروع شده و این میزان به تدریج افزایش خواهد یافت تا زمانی که درد به خوبی کنترل شود. زمانی که درد کنترل شد، پزشک مصرف قرص های آهسته رهش را تجویز می کند. این امر تعداد دوزهای مصرفی در روز را کاهش می دهد.

پزشک به منظور توقف مصرف اکسی کدون، به ویژه در صورتی که از آن برای مدتی طولانی استفاده کرده باشید، دوز مصرفی آن را به تدریج کاهش می دهد.

 

در صورت فراموشی مصرف دارو چه اتفاقی می افتد؟

این امر به نوع و فرم داروی مصرفی وابسته است.

در صورتی که مصرف یک دوز از این دارو را فراموش کرده اید، بروشور دارو را بررسی کنید یا از داروساز یا پزشک خود راهنمایی بخواهید.

هرگز دو دوز از دارو را به صورت همزمان مصرف نکنید تا یک وعده فراموش شده را جبران کنید.

اگر اغلب مصرف داروی خود را فراموش می کنید، از زنگ هشدار دهنده برای یادآوری استفاده کنید. همچنین می توانید از داروساز در مورد روش های دیگر یادآوری زمان مصرف داروها راهنمایی بخواهید.

 

اگر زیاد اکسی کدون مصرف کنم چه می شود؟

در شرایط زیر با پزشک مشورت کنید:

• مصرف بیش از حد اکسی کدون

ممکن است در صورت مصرف بیش از حد این دارو دچار احساس خواب آلودگی، حالت تهوع یا سرگیجه شده و تنفس برای شما دشوار شود یا هوشیاری خود را از دست بدهید.

در صورت نیاز به مراجعه به بخش اورژانس بیمارستان خودتان رانندگی نکنید و از فرد دیگری بخواهید تا این کار را برای شما انجام دهد یا آمبولانس درخواست کنید.

بسته دارو یا بروشور آن به همراه میزان باقی ماده از دارو را به همراه خود داشته باشید.

 

نحوه نگهداری اکسی کدون

در صورت تجویز این دارو مهم است که موارد زیر را رعایت کنید:

• دارو را به صورت ایمن در خانه نگهداری کنید.
• دارو را از دید و دسترس کودکان دور نگه دارید.
• داروی خود را در اختیار شخص دیگری قرار ندهید.
• داروی بدون استفاده را به داروخانه بازگردانید تا آن را به صورت مناسب دفع کنند.

 

5- مصرف اکسی کدون همراه با سایر مسکن ها

مصرف این دارو به همراه پاراستامول، ایبوپروفن یا آسپرین خطری ندارد. (به افراد زیر 16 سال آسپرین ندهید.)

اکسی کدون را به همراه داروهای حاوی کدئین مصرف نکنید. در این صورت احتمال بروز عوارض جانبی افزایش خواهد یافت.

مسکن های حاوی کدئین شامل کو کودامول (مسکن کدئین و پاراستامول)، نوروفن پلاس (کدئین و ایبوپروفن)، کوکوداپرین (کدئین و آسپرین) و سولپادین (کدئین، پاراستامول، ایبوپروفن و کافئین) هستند.

 

6- عوارض جانبی

مصرف داروی مسکن اکسی کدون مانند سایر داروها می تواند باعث ایجاد عوارض جانبی شود اما بسیاری از افراد دچار هیچ عوارض جانبی نشده یا فقط عوارض جزئی را تجربه می کنند.

هرچه دوز مصرفی اکسی کدون بیشتر باشد احتمال بروز عوارض جانبی بیشتر خواهد شد.

 

عوارض جانبی شایع

عوارض جانبی شایع ناشی از مصرف داروی مسکن اکسی کدون در بیش از 1 نفر از هر 100 نفر رخ می دهند. در صورت آزاردهنده شدن عوارض جانبی زیر یا از بین نرفتن آنها با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید:

• یبوست
• حالت تهوع یا استفراغ
• ناراحتی معده
• احساس خواب آلودگی یا خستگی
• گیجی
• سر درد
• خارش یا بثورات پوستی

 

عوارض جانبی جدی

عوارض جانبی جدی داروی مسکن ضد درد اکسی کدون در کمتر از 1 نفر از هر 100 نفر رخ می دهند. در صورت بروز مشکلات زیر با پزشک خود تماس بگیرید:

• سفتی عضلات
• احساس سرگیجه، خستگی یا انرژی کم – این موارد می توانند نشانه افت فشار خون باشند.

 

در شرایط زیر با اورژانس تماس بگیرید:

• تشنج
• مشکل در تنفس یا تنفس سطحی و کم عمق

 

واکنش آلرژیک جدی

در موارد نادر، ممکن است مصرف این دارو باعث یک واکنش آلرژیک جدی مثل آنافیلاکسی (Anaphylaxis) شود.

 

در صورت بروز شرایط زیر با اورژانس تماس گرفته و یا به بخش اورژانس بیمارستان مراجعه کنید:

• ایجاد بثورات پوستی که ممکن است خارشی، قرمز رنگ، متورم، شبیه تاول یا باعث لایه لایه ای شدن پوست شود.
• خس خس کردن سینه
• ایجاد تنگی در قفسه سینه یا گلو
• ایجاد مشکل در تنفس یا صحبت کردن
• ایجاد تورم در دهان، صورت، لب ها، زبان یا گلو

در صورت بروز موارد فوق ممکن است یک واکنش آلرژیک جدی تجربه کرده و نیاز به درمان فوری در بیمارستان داشته باشد.

موارد اشاره شده همه عوارض جانبی مصرف اکسی کدون نیستند. برای دسترسی به فهرست کامل عوارض جانبی این دارو، به بروشور داخل بسته آن مراجعه کنید.

 

7- نحوه کنار آمدن با عوارض جانبی

در صورت بروز عوارض جانبی می توان اقدامات زیر را انجام داد:

• یبوست – مواد غذایی سرشار از فیبر مثل میوه و سبزیجات تازه و غلات را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. هر روز چندین لیوان آب بنوشید. در صورت امکان ورزش ملایم داشته باشید. برای پیشگیری یا درمان یبوست ناشی از مصرف اکسی کدون از پزشک در مورد دارو راهنمایی بخواهید.

 

• ناراحتی معده، حالت تهوع یا استفراغ – برای تسکین حالت تهوع اکسی کدون را به همراه غذا یا پس از غذا یا میان وعده مصرف کنید. قرص یا کپسول اکسی کدون را به همراه آب و به صورت کامل میل کنید. این عوارض معمولا پس از چند روز از بین خواهند رفت. در صورت ادامه دار شدن درباره مصرف داروی ضد تهوع از پزشک راهنمایی بخواهید.

 

• احساس خواب آلودگی، خستگی یا سرگیجه – این عوارض طی یک تا دو هفته با عادت بدن به دارو از بین می روند. در صورت ادامه دار شدن آنها با پزشک خود صحبت کنید.

 

• گیجی – در صورت احساس گیجی با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است به تغییر دوز مصرفی دارو نیاز داشته باشید.

 

• سر درد – استراحت کرده و مایعات فراوان بنوشید. در هنگام مصرف اکسی کدون، الکل زیادی مصرف نکنید زیرا باعث بدتر شدن سردرد شما خواهد شد. مصرف مسکن روزمره مثل پاراستامول یا ایبوپروفن در این وضعیت خطری ندارد. در صورتی که این سردردها بیش از یک هفته طول کشیده یا بدتر شدند با پزشک خود صحبت کنید.

 

• خارش یا بثورات پوستی – ممک است مصرف آنتی هیستامین قابل خرید بدون نسخه کمک کننده باشد. در مورد انتخاب نوع مناسب آن با داروساز مشورت کنید. در صورت از بین نرفتن علائم یا بدتر شدن آنها با پزشک خود مشورت کنید زیرا ممکن است به مصرف مسکن دیگری نیاز داشته باشید.

بدون مشورت با پزشک یا داروساز از هیچ داروی دیگری برای درمان عوارض جانبی اکسی کدون استفاده نکنید.

 

8- بارداری و شیردهی

به طور کلی مصرف داروی مسکن اکسی کدون در دوران بارداری یا شیردهی توصیه نمی شود.

مصرف داروی مسکن اکسی کدون در اوایل دوران بارداری با ایجاد مشکلاتی برای کودک شما مرتبط است. در صورتی که در پایان دوران بارداری اکسی کدون مصرف کنید خطر بروز علائم ترک یا اعتیاد به آن در کودک وجود خواهد داشت.

با این حال درمان درد در دوران بارداری دارای اهمیت است. ممکن است مصرف اکسی کدون برای زنانی که درد شدیدی دارند گزینه مناسبی باشد. پزشک به گرفتن بهترین تصمیم برای شما و کودکتان کمک خواهد کرد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد چگونگی تاثیر اکسی کدون بر شما و کودکتان در دوران بارداری، جزوه بهترین داروها برای مصرف در دوران بارداری (BUMPS) را مطالعه کنید.

 

اکسی کدون و شیردهی

مصرف اکسی کدون در دوران شیردهی توصیه نمی شود. با مصرف اکسی کدون، مقداری از دارو به شیر مادر منتقل شده و باعث ایجاد مشکلات تنفسی برای کودک می شود.

در صورت شیردهی پزشک خود را مطلع کنید. ممکن است پزشک مصرف مسکن دیگری را برای شما توصیه کند.

 

در صورت وجود موارد زیر پزشک یا داروساز را مطلع کنید:

• بارداری
• تلاش برای بارداری
• شیردهی

9- احتیاط در مصرف داروهای دیگر

مصرف بعضی از داروها به همراه Oxycodone باعث ایجاد تداخل شده و احتمال بروز عوارض جانبی را افزایش می دهد.

 

در صورت مصرف داروهای زیر، قبل از شروع مصرف Oxycodone پزشک خود را مطلع کنید:

• داروهایی برای کمک به خوابیدن
• داروهای افسردگی یا مشکلات بهداشت روان – بعضی از انواع آنها را نمی توان به همراه اکسی کدون مصرف کرد.
• داورهای فشار خون بالا
• داروهای ضد تهوع مانند دومپریدون (Domperidone) یا متوکلوپرامید (Metoclopramide)
• داروهای درمان آلرژی مثل آنتی هیستامین ها
• داروهای کاهش تنش یا اضطراب
• داروهایی برای درمان عفونت ها
• داروهای کنترل حملات صرع و تشنج

 

ترکیب اکسی کدون با داروهای گیاهی و مکمل ها

نمی توان گفت که مصرف اکسی کدون به همراه داروهای گیاهی و مکمل ها بی خطر است. این موارد از نظر تاثیرگذاری بر روی داروها به همان روش داروهای تجویزی مورد بررسی قرار نمی گیرند.

 

مهم

در صورت مصرف داروی دیگری از جمله داروهای گیاهی، ویتامین ها یا مکمل ها، داروساز یا پزشک خود را مطلع کنید.

 

این مقاله جهت افزایش اطلاعات و آگاهی افراد است. تمامی داروها نیازمند تشخیص و تجویز پزشک می باشند.

تهیه ی تمام داروها صرفا با مراجعه حضوری به داروخانه ها امکان پذیر می باشد.

برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید با شماره 1490 تماس بگیرید.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.