رشد بیش از حد کاندیدا : علت، علائم و درمان
کاندیدا مخمری است که رشد بیش از حد آن باعث عفونت کاندیدا (کاندیدیازیس) می شود؛ انواع – علت – علائم و درمان رشد بیش از حد کاندیدا و عفونت آن را بخوانید
کاندیدا (candida) نوعی مخمر است.
مقادیر کمی از این مخمر بی ضرر در داخل و روی بدن زندگی می کند.
با این حال عوامل خاصی باعث از کنترل خارج شدن و رشد بیش از حد این مخمر شده و در نتیجه عفونت کاندیدا (کاندیدیازیس) ایجاد می شود.
در این مقاله به بررسی انواع عفونت ناشی از کاندیدا؛ یا رشد بیش از حد آن، همراه با علائم مرتبط و علت آنها می پردازیم.
سپس گزینه های درمانی را بررسی می کنیم.
همچنین بخوانید:
انواع عفونت قارچی (کاندیدیازیس)
کاندیدا چیست؟
کاندیدا نوعی مخمر است که در داخل و روی بدن زندگی می کند.
معمولا مقادیر کمی از آن روی پوست و داخل دهان، واژن و روده وجود دارد.
مقادیر کم کاندیدا بی ضرر بوده و باعث بروز علائمی نمی شود.
با این حال عوامل خاصی باعث رشد بیش از حد آن و در نتیجه عفونت کاندیدا یا کاندیدیازیس می شود.
همچنین بخوانید:
کاندیدیازیس یا عفونت مخمری چه شکلی است؟
علت رشد بیش از حد کاندیدا و عفونت ناشی از آن
کاندیدا در شرایط عادی خطری ندارد.
باکتری های ساکن در داخل و روی بدن به همراه سیستم ایمنی به کنترل جمعیت کاندیدا کمک می کنند.
با این حال در صورت سرکوب باکتری یا ضعف سیستم ایمنی بدن افراد دچار کاندیدیازیس می شوند. بعضی از علت های شایع رشد بیش از حد کاندیدا و درنتیجه عفونت ناشی از آن عبارتند از:
سایر علل احتمالی بروز آن عبارتند از:
- چاقی
- خشکی دهان
- استرس
- استروئیدها
- قرص های جلوگیری از بارداری
- هوای گرم و مرطوب
- لباس های تنگ
- دندان مصنوعی
- سیگار کشیدن
آیا کاندیدیازیس منتقل می شود؟
معمولا کاندیدیازیس بین افراد منتقل نمی شود اما این امر ممکن است. برای نمونه، ممکن است کاندیدیازیس واژن در حین رابطه جنسی به شریک جنسی منتقل شود.
همچنین در صورتی که عفونت کاندیدا وارد جریان خون شود می تواند به سایر قسمت های بدن مانند چشم، کلیه و سایر اندام ها نیز سرایت کند.
علائم
علائم رشد بیش از حد کاندیدا و عفونت ناشی از آن، بر اساس محل عفونت متفاوت هستند.
در ادامه در مورد نواحی احتمالی بروز عفونت کاندیدا و علائم مرتبط با آن صحبت می کنیم.
کاندیدیازیس دهان یا گلو
نام های دیگر کاندیدیازیس دهان یا گلو، برفک دهانی یا کاندیدیازیس دهانی حلقی است. این وضعیت علائم زیر را ایجاد می کند:
ایجاد پچ های سفید در:
- کام
- زبان
- قسمت داخلی گونه ها
- لثه
- احساس پنبه ای در دهان
- قرمزی یا التهاب
- خونریزی جزئی
- از دست دادن چشایی
- درد دهان یا گلو
- درد در هنگام بلع
کاندیدیازیس پوستی
کاندیدیازیس پوستی اصطلاح پزشکی برای این عفونت پوستی است. از آنجایی که کاندیدا در محیط های گرم و مرطوب رشد می کند، کاندیدیازیس پوستی اغلب در چین های پوستی ایجاد می شود.
کاندیدیازیس پوستی می تواند علائم زیر را ایجاد کند:
- پوست ملتهب که ممکن است ترک خورده یا لایه برداری شده باشد – در افرادی با پوست تیره
- پچ های قرمز و دایره ای شکل که توسط پوسته های قرمز احاطه شده اند – در افرادی با پوست روشن
- نواحی خارش دار پوست
- ریزش مو در صورت بروز عفونت پوست سر
کاندیدیازیس ناخن
رشد بیش از حد کاندیدا در اطراف بستر ناخن می تواند منجر به کاندیدیازیس ناخن شود. علائم آن شامل موارد زیر است:
- درد، قرمزی و تورم در اطراف ناخن
- تغییر رنگ ناخن به سفید یا زرد
- ترک خوردن ناخن
- جدا شدن ناخن از بستر خود
- چرک
کاندیدیازیس واژن
به عفونت کاندیدا در داخل یا روی واژن، عفونت مخمر واژن یا کاندیدیازیس واژن گفته می شود. بروز این عفونت ها شایع هستند.
بعضی از علائم احتمالی کاندیدیازیس واژن عبارتند از:
- ترشحات سفید و دلمه ای
- خارش یا درد واژن
- درد در هنگام رابطه جنسی
- درد یا ناراحتی در هنگام دفع ادرار
کاندیدیازیس آلت تناسلی مردان
رشد بیش از حد و در نتیجه بروز عفونت کاندیدا روی آلت تناسلی مردان منجر به کاندیدیازیس آلت تناسلی مردان می شود. این بیماری کمتر از کاندیدیازیس واژن شایع است. افراد ممکن است پس از مقاربت جنسی با فرد مبتلا به کاندیدیازیس واژن به کاندیدیازیس آلت تناسلی مردان دچار شوند.
کاندیدیازیس آلت تناسلی مردان باعث تورم دردناک در نوک آلت تناسلی می شود. سایر علائم احتمالی آن عبارتند از:
- تحریک و سوزش در اطراف سر آلت تناسلی مردان در زیر پوست ختنه گاه
- مشکل در عقب کشیدن پوست ختنه گاه
- تجمع ماده ای سفید و غیلظ در اطراف پوست ختنه گاه
- لکه های براق سفید یا قرمز بر روی آلت تناسلی مردان
- بوی نا مطبوع
کاندیدیازیس خون
کاندیدمی اصطلاح پزشکی برای عفونت کاندیدا در جریان خون است.
علائم با توجه به محل عفونت در بدن متفاوت خواهند بود. با این حال این مشکل می تواند علائم عمومی مانند تب و لرز ایجاد کند.
همچنین این بیماری باعث شوک سپتیک می شود که دارای علائم زیر است:
- ضربان قلب سریع
- تنفس سریع
- فشار خون پایین
آزمایش رشد بیش از حد کاندیدا
پزشک معمولا برای تشخیص رشد بیش از حد کاندیدا و کاندیدیازیس در مورد علائم سوال کرده و سوابق پزشکی بیمار را بررسی می کند.
ممکن است پزشک فقط با معاینه دیداری کاندیدیازیس را روی پوست تشخیص دهد یا با خراشیدن یک ناحیه، سلول های آن را زیر میکروسکوپ بررسی کند. پزشک می تواند این کار را برای موارد مشکوک کاندیدیازیس پوست، دهان یا ناخن انجام دهد.
در صورت مشکوک شدن پزشک به ورود مخمر به جریان خون، برای بررسی آنتی بادی های ایجاد شده توسط سیستم ایمنی بدن در واکنش به عفونت کاندیدا، آزمایش خون را توصیه می کند.
درمان
پزشکان به طور معمول برای درمان رشد بیش از حد کاندیدا و کاندیدیازیس از داروهای ضد قارچ تجویزی یا بدون نیاز به نسخه استفاده می کنند. این داروها با از بین بردن قارچ یا جلوگیری از رشد آن عمل می کنند.
انتخاب بهترین داروی ضد قارچ به محل بروز عفونت وابسته است. افراد می توانند از ضد قارچ های زیر استفاده کنند:
- کرم، ژل یا پماد
- کپسول، قرص یا شربت
- پساری (Pessaries)
- پودر
- آمپول
همچنین پزشک می تواند مصرف داروهایی که باعث رشد بیش از حد کاندیدا می شوند را متوقف کند.
این امر می تواند شامل قطع مصرف آنتی بیوتیک ها یا کورتیکواستروئیدها باشد. با این حال بدون توصیه پزشک مصرف داروی خود را متوقف نکنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت تجربه موارد زیر باید با پزشک تماس گرفت:
- عفونت مداوم یا مکرر کاندیدا
- بثورات پوستی که با درمان موضعی ضد قارچ از بین برود.
- بروز بیش از 2 دوره کاندیدیازیس واژن یا کاندیدیازیس آلت تناسلی مردان در طول 6 ماه
- علائم عفونت کاندیدا در خون در حین یا پس از بروز نوع دیگری از عفونت کاندیدا
همچنین افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند و به این نوع عفونت مبتلا می شوند باید با پزشک تماس بگیرند.
ممکن است پزشک برای آنها داروهایی برای کاهش خطر بروز عوارض جانبی را تجویز کند.
پیشگیری
پیشگیری از رشد بیش از کاندیدا و عفونت ناشی از آن همیشه امکان پذیر نیست. برای کاهش خطر بروز آن اقدامات زیر را انجام دهید:
- تمیز و خشک نگه داشتن پوست
- استفاده از آنتی بیوتیک ها فقط در صورت تجویز پزشک
- رعایت یک رژیم غذایی سالم
- کنترل سطح قند خون برای افراد دیابتی
خلاصه
کاندیدا نوعی مخمر است که به طور معمول در قسمت های مختلف بدن یا روی آن زندگی می کند.
به طور معمول باکتری ها و سیستم ایمنی بدن برای کنترل تعداد کاندیداها همکاری می کنند. در بعضی موارد عواملی باعث می شوند تا مخمر غیرقابل کنترل شده و عفونت کاندیدا ایجاد شود که به آن کاندیدیازیس می گویند.
از جمله عواملی که خطر بروز کاندیدیازیس را افزایش می دهند می توان به استفاده بیش از حد از آنتی بیوتیک ها و بعضی موارد بهداشتی و درمانی که منجر به ضعف سیستم ایمنی می شوند اشاره کرد.
علائم کاندیدیازیس به محل عفونت وابسته است. افراد می توانند این عفونت را در خانه درمان کنند اما در صورت بروز عفونت های مداوم یا عود کردن آنها باید با پزشک تماس بگیرند.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.