ریزیدرونات : میزان مصرف و عوارض
ریزیدرونات (ریزیدرونات سدیم) دارویی است که به درمان پوکی استخوان و پاژه استخوان کمک می کند؛ نحوه و میزان مصرف و عوارض آن را بخوانید.
سرفصل های مورد نظر خود را سریعتر بیابید:
3- چه افرادی می توانند / نمی توانند ریزیدرونات مصرف کنند؟↓
4- نحوه، زمان و میزان مصرف ریزیدرونات↓
6- نحوه کنار آمدن با عوارض جانبی↓
8- احتیاط در مصرف با داروهای دیگر↓
1- درباره ریزیدرونات (Risedronate)
ریزیدرونات (ریزیدرونات سدیم) نوعی دارو به نام بیس فسفونات است. مصرف این دارو به استخوان ها کمک می کند که تا حد ممکن قوی باشند.
در صورتی که در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان بوده یا به آن مبتلا هستید، مصرف ریزیدرونات به درمان این مشکل کمک می کند.
در اثر ابتلا به بیماری پوکی استخوان، استخوان ها ضعیف شده و احتمال شکستن آنها بیشتر می شود.
پوکی استخوان به دلایل زیادی رخ می دهد اما در صورتی که خانم بوده و دوران یائسگی را پشت سر گذاشته اید یا مدت ها از استروئیدهایی مانند پردنیزولون (Prednisolone) استفاده کرده اید، احتمال ابتلا به پوکی استخوان خواهید داشت. بعضی از انواع سرطان نیز می توانند خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش دهند.
همچنین مصرف ریزیدرونات به افرادی که مبتلا به بیماری پاژه استخوان هستند، کمک می کند. این بیماری باعث ضعیف شدن استخوان ها و خارج شدن آنها از فرم می شود.
ریزیدرونات به صورت قرص عرضه شده و فقط با نسخه پزشک قابل تهیه است.
همچنین بخوانید:
در دوره یائسگی چه اتفاقی می افتد؟ (کلیک)
2- حقایق کلیدی
- ریزیدرونات برای استخوان ها مفید بوده و به قوی شدن استخوان ها، کاهش احتمال شکستن آنها و درمان پوکی استخوان کمک می کند.
- بیشتر افراد ریزیدرونات سدیم را به صورت قرص هفتگی مصرف کرده اما مصرف روزانه آن نیز ممکن است.
- ریزیدرونات را صبح اول وقت و 30 دقیقه قبل از خوردن یا نوشیدن و مصرف داروی دیگر میل کنید.
- مراقبت از دندان ها در هنگام مصرف ریزیدرونات سدیم مهم بوده و لازم است تا معاینات منظم دندانپزشکی داشته باشید.
- همچنین ریزیدرونات با نام های تجاری Actonel و Actonel Once a Week عرضه می شود.
3- چه افرادی می توانند / نمی توانند ریزیدرونات مصرف کنند؟
بزرگسالان بالای 18 سال می توانند جهت درمان پوکی و پاژه استخوان و بصورت کلی قوی شدن استخوان ها از ریزیدرونات استفاده کنند.
گاهی اوقات ریزیدرونات سدیم برای درمان پوکی استخوان در کودکان تجویز می شود.
مصرف ریزیدرونات برای بعضی از افراد مناسب نیست. برای اطمینان از ایمن بودن مصرف آن در صورت وجود شرایط زیر پزشک خود را مطلع کنید:
- سابقه حساسیت دارویی نسبت به ریزیدرونات یا داروهای دیگر
- مشکلات گوارشی، بلع یا هر مشکل دیگر مربوط به مری
- عدم توانایی نشستن یا ایستادن برای حداقل 30 دقیقه
- سطح کلسیم پایین در خون – مصرف ریزیدرونات می تواند این میزان را بیشتر کاهش دهد.
- مشکلات کلیوی
- ابتلا به سرطان، انجام شیمی درمانی یا پرتو درمانی
- مشکلات مربوط به دندان یا برنامه ریزی برای کشیدن دندان توسط دندانپزشک
- استعمال دخانیات یا عادت به آن – ممکن است خطر ابتلا به مشکلات مربوط به دندان افزایش یابد.
- تلاش برای باردار شدن، بارداری یا شیردهی
4- نحوه، زمان و میزان مصرف ریزیدرونات
ریزیدرونات به صورت هفتگی یا برای مصرف یک مرتبه در روز استفاده می شود.
دستورالعمل های پزشک در مورد نحوه، زمان و میزان مصرف ریزیدرونات را به صورت دقیق رعایت کنید.
در صورتی که از این دارو به صورت هفتگی استفاده می کنید، لازم است که آن را هر هفته در روز مشخصی مصرف کنید. بنابراین روزی را انتخاب کنید که متناسب با روال زندگی شما باشد.
میزان مصرف ریزیدرونات
میزان مصرف ریزیدرونات جهت درمان بیماری پاژه استخوان – دوز مصرفی معمول آن برای بزرگسالان 30 میلی گرم و یک مرتبه در روز است.
میزان مصرف ریزیدرونات جهت درمان پوکی استخوان – دوز مصرفی معمول آن برای بیشتر بزرگسالان 35 میلی گرم برای یک مرتبه در هفته است. ممکن است ترجیح دهید که 5 میلی گرم برای یک مرتبه در روز مصرف کنید.
نحوه مصرف ریزیدرونات
مصرف ریزیدرونات سدیم با معده خالی بهترین اثربخشی را در پی خواهد داشت زیرا بدن می تواند به درستی آن را جذب کند.
لازم است که ریزیدرونات سدیم را در حالت نشسته یا ایستاده مصرف کنید.
پس از مصرف آن برای 30 دقیقه در حالت ایستاده بمانید. همچنین می توانید بنشینید یا راه بروید.
مصرف ریزیدرونات را به عنوان اولین کار در صبح و پس از بیدار شدن انجام دهید.
آن را با معده خالی و حداقل 30 دقیقه قبل از خوردن یا آشامیدن هر چیز یا مصرف سایر داروها یا مکمل ها مصرف کنید.
قرص ریزیدرونات را به همراه یک لیوان بزرگ آب لوله کشی (حداقل 120 میلی لیتر) به طور کامل میل کنید.
قرص ریزیدرونات سدیم را نجوید، نشکنید، خرد نکنید و نمکید. همچنین آن را با آب معدنی مصرف نکنید.
بسیار مهم است که مصرف دارو را دقیقا طبق دستورالعمل های ارائه شده دنبال کنید.
در غیر این صورت ممکن است اثربخش نباشد و یا مری را تحریک کرده و به آن آسیب برساند.
در صورتی که معمولا هر روز ریزیدرونات مصرف می کنید و صبح ها قادر به مصرف آن نیستید، می توانید آن را دیرتر مصرف کنید.
با این حال مهم است که چیزی نخورده و ننوشید. همچنین هیچ دارو یا مکمل دیگری را برای 2 ساعت قبل و 2 ساعت پس از آن مصرف نکنید.
در صورت فراموشی مصرف دارو چه اتفاقی می افتد؟
این موضوع به تعداد دفعات مصرف ریزیدرونات سدیم وابسته است. می توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- مصرف یک مرتبه در روز – آن را طبق دستورالعمل فوق در ساعات دیگری مصرف کنید اما لازم است که معده شما خالی باشد. در غیر این صورت دوز بعدی را در روز بعد و طبق دستورالعمل مصرف کنید.
- مصرف یک مرتبه در هفته – تا روز بعد صبر کرده و صبح اول وقت آن را مصرف کنید. پس از این دارو را در روز معمول خود مصرف کنید.
در صورتی که ریزیدرونات را برای یک مرتبه در هفته مصرف می کنید، در بعضی بسته بندی ها فضای مشخصی برای علامت زدن روز هفته و تاریخ مصرف قرص وجود دارد. این امر به شما کمک می کند تا دارو را در روز مشخص شده مصرف کنید.
هرگز برای جبران دوز فراموش شده، دوز اضافی مصرف نکنید.
اگر اغلب مصرف داروی خود را فراموش می کنید، از زنگ هشدار دهنده برای یادآوری استفاده کنید. همچنین می توانید از داروساز در مورد روش های دیگر یادآوری زمان مصرف داروها راهنمایی بخواهید.
در صورت مصرف میزان زیاد ریزیدرونات چه اتفاقی می افتد؟
در صورت مصرف یک دوز اضافی:
- 5 میلی گرم به صورت روزانه یا 35 میلی گرم به صورت هفتگی – بعید است این میزان مصرف ریزیدرونات سدیم آسیبی به شما برساند. فورا یک لیوان کامل شیر بنوشید و حداقل برای 30 دقیقه در حالت ایستاده بمانید.
- 30 میلی گرم به صورت روزانه – فورا یک لیوان کامل شیر بنوشید و حداقل برای 30 دقیقه در حالت ایستاده بمانید.
در صورتی که کودک شما دوز اضافی ریزیدرونات مصرف کرد او را وادار کنید که یک لیوان کامل شیر بنوشد.
فورا با پزشک تماس گرفته و کودک را حداقل 30 دقیقه به حالت نشسته یا ایستاده نگه دارید.
خود یا فرزندتان را مجبور به استفراغ نکنید زیرا این کار باعث تحریک مری شما یا کودک شما می شود.
5- عوارض جانبی ریزیدرونات
مصرف ریزیدرونات مانند سایر داروها می تواند باعث ایجاد عوارض جانبی شود اما بسیاری از افراد دچار عوارض جانبی نشده یا فقط عوارض جانبی جزئی را تجربه می کنند.
عوارض جانبی شایع ریزیدرونات
این عوارض جانبی شایع ریزیدرونات در بیش از 1 نفر از هر 100 نفر رخ می دهند. در صورت آزار دهنده بودن عوارض جانبی زیر یا از بین نرفتن آنها با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید:
- یبوست
- اسهال
- سوء هاضمه، نفخ، معده درد یا باد معده
- حالت تهوع یا استفراغ
- سر درد
- درد خفیف عضلات، استخوان ها یا مفاصل
عوارض جانبی جدی
بعضی از افراد با مصرف ریزیدرونات دچار عوارض جانبی جدی خواهند شد.
در شرایط زیر فورا با پزشک خود تماس بگیرید:
- سوزش سر دل (یا بدتر شدن آن)، مشکلات نفخ یا درد در هنگام بلع یا درد قفسه سینه – این موارد می توانند نشانه زخم مری باشند. در این وضعیت مصرف ریزیدرونات را متوقف کرده و با پزشک صحبت کنید.
- لق شدن دندان، بروز زخم های دهانی، تورم یا درد دهان یا فک – با پزشک یا دندانپزشک خود صحبت کنید زیرا این موارد می تواند نشانه آسیب به استخوان فک باشد.
- درد، ضعف یا ناراحتی ران، لگن یا کشاله ران – این موارد به ندرت رخ داده اما می توانند نشانه اولیه شکستگی استخوان ران باشند.
- درد شدید مفاصل، عضلات یا استخوان ها
- گوش درد، ترشح یا عفونت گوش – این موارد می توانند نشانه آسیب به استخوان های گوش داخلی باشند.
- مدفوع سیاه یا قرمز – این مورد می تواند نشانه زخم یا خونریزی روده باشد.
- تاری دید، حساس شدن به نور، دردناکی و قرمزی چشم – این موارد می توانند نشانه تورم چشم باشند.
- گرفتگی یا اسپاسم عضلات، احساس گزگز انگشتان دست یا اطراف دهان – این موارد می توانند علائم پایین بودن سطح کلسترول خون باشند.
واکنش آلرژیک جدی
در موارد نادر، ممکن است مصرف ریزیدرونات باعث یک واکنش آلرژیک جدی مانند آنافیلاکسی (Anaphylaxis) شود.
در صورت بروز شرایط زیر با اورژانس تماس گرفته و یا به بخش اورژانس بیمارستان مراجعه کنید:
- ایجاد بثورات پوستی که ممکن است خارشی، قرمز رنگ، متورم، شبیه تاول یا باعث لایه لایه ای شدن پوست شود.
- خس خس کردن سینه
- ایجاد تنگی در قفسه سینه یا گلو
- ایجاد مشکل در تنفس یا صحبت کردن
- ایجاد تورم در دهان، صورت، لب ها، زبان یا گلو
در صورت بروز موارد فوق ممکن است یک واکنش آلرژیک جدی تجربه کرده و نیاز به درمان فوری در بیمارستان داشته باشد.
موارد اشاره شده همه عوارض جانبی مصرف ریزیدرونات نیستند. برای دسترسی به فهرست کامل عوارض جانبی این دارو، به بروشور داخل بسته آن مراجعه کنید.
6- نحوه کنار آمدن با عوارض جانبی ریزیدرونات
در صورت بروز عوارض جانبی ریزیدرونات می توان اقدامات زیر را انجام داد:
- یبوست – مصرف مواد غذایی سرشار از فیبر مانند میوه و سبزیجات تازه و غلات و مقادیر زیاد آب می توانند کمک کننده باشند. با پیاده روی یا دویدن منظم، ورزش کنید. در صورت موثر نبودن این روش ها با پزشک خود صحبت کنید.
- اسهال – مایعات فراوان مانند آب یا نوشیدنی اسکواش مصرف کنید. در صورت مشاهده علائم کم آبی بدن مانند دفع ادرار کمتر از حد معمول یا ادرار تیره با بوی شدید با داروساز صحبت کنید. بدون مشورت با پزشک یا داروساز از هیچ داروی دیگری برای درمان اسهال استفاده نکنید.
- سوء هاضمه، نفخ یا باد – مطمئن شوید که دستورالعمل مصرف ریزیدرونات را به دقت رعایت کرده و حداقل برای 30 دقیقه پس از مصرف آن ایستاده یا بنشینید. ممکن است مصرف وعده های غذایی سبک تر و مکرر، آرام تر خوردن و نوشیدن و ورزش منظم کمک کننده باشد. در صورت بدتر شدن علائم، فورا با پزشک تماس بگیرید.
- حالت تهوع – به مصرف وعده های غذایی ساده پایبند بوده و از مصرف غذاهای سنگین یا تند و پر ادویه خودداری کنید.
- سردرد، درد عضله یا مفصل – استراحت کرده و مایعات فراوان بنوشید. الکل زیادی مصرف نکنید. از داروساز بخواهید تا یک مسکن به شما توصیه کند. در صورت طول کشیدن درد برای بیش از یک هفته یا شدیدتر شدن آن با پزشک خود صحبت کنید.
7- بارداری و شیردهی
معمولا مصرف ریزیدرونات در دوران بارداری توصیه نمی شود. دلیل این امر عدم انجام تحقیقات کافی در مورد ایمن بودن مصرف ریزیدرونات در این دوران است.
ریزیدرونات و شیردهی
اگرچه مصرف ریزیدرونات در دوران شیردهی خطری ندارد اما ممکن است در بعضی موارد مناسب نباشد. در مورد بهترین موارد برای شما و فرزندتان با پزشک مشورت کنید.
در صورت وجود موارد زیر پزشک یا داروساز را مطلع کنید:
- بارداری
- تلاش برای بارداری
- شیردهی
8- احتیاط در مصرف داروهای دیگر
لازم است که در صورت مصرف ریزیدرونات از هیچ داروی دیگری استفاده نکنید. دلیل این امر ایجاد تداخل در جذب ریزیدرونات است.
ممکن است مصرف سایر داروها از عملکرد صحیح ریزیدرونات جلوگیری کند.
در صورتی که از ریزیدرونات در اول صبح استفاده می کنید برای مصرف سایر داروها حداقل 30 دقیقه صبر کنید.
در صورتی که بین وعده های غذایی یا در هنگام عصر ریزیدرونات مصرف می کنید، حداقل 2 ساعت با مصرف سایر داروها فاصله ایجاد کنید.
در صورت مصرف داروهای زیر پزشک خود را مطلع کنید:
- مکمل ها یا مولتی ویتامین های حاوی آهن، کلسیم، منیزیم یا روی (زینک)
- آنتی اسیدها برای رفع سوء هاضمه یا سوزش سر دل
- ملین های حاوی منیزیم مانند آلومینیوم ام جی یا مالوکس (Maalox)، Mucogel یا شیرمنیزیوم
- داروهای سرطان مانند بواسیزومب (Bevacizumab) و تالیدومید (Thalidomide) یا در صورتی که شیمی درمانی می کنید، مصرف استروئیدهایی مانند پردنیزولون (Prednisolone) و دگزامتازون (Dexamethasone) – این موارد خطر آسیب به استخوان فک را افزایش می دهند.
- ضد التهاب های غیر استروئیدی (NSAID) مانند ایبوپروفن (Ibuprofen) که خطر تحریک مری، معده یا روده را افزایش می دهد. – مصرف آسپرین (Aspirin) با دوز کم مشکلی ندارد.
- آنتی بیوتیک هایی مانند جنتامایسین (Gentamicin)، آمیکاسین (Amikacin)، استرپتومایسین (Streptomycin) یا توبرامایسین (Tobramycin) – این موارد می توانند کلسیم موجود در خون را کاهش دهند.
- دفراسیروکس (Deferasirox) به عنوان دارویی برای حذف آهن اضافی بدن – این مورد می تواند خطر خونریزی روده را افزایش دهد.
- هورمون پاراتیروئید (Parathyroid hormone) به عنوان دارویی برای درمان کم کاری تیروئید
ترکیب ریزیدرونات با داروهای گیاهی و مکمل ها
اطلاعات بسیار کمی در مورد مصرف داروهای گیاهی و مکمل ها به همراه ریزیدرونات وجود دارد.
مهم
در صورت مصرف داروی دیگری از جمله داروهای گیاهی، ویتامین ها یا مکمل ها، داروساز یا پزشک خود را مطلع کنید.
این مقاله جهت افزایش اطلاعات و آگاهی افراد است. تمامی داروها نیازمند تشخیص و تجویز پزشک می باشند.
تهیه ی تمام داروها صرفا با مراجعه حضوری به داروخانه ها امکان پذیر می باشد.
برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید با شماره 1490 تماس بگیرید.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.