پیری و زوال عقل

برخی از پیری برای اشاره به زوال عقل استفاده می کنند، این مقاله علائم – علت و درمان زوال عقل در پیری یا سالخوردگی می پردازد.

 

ممکن است افراد برای توصیف کاهش توانایی تفکر، تمرکز یا یادآوری از اصطلاح پیری یا سالخوردگی استفاده کنند.

پیری و سالخوردگی اصطلاحی قدیمی بوده و بعضی از افراد از آن برای اشاره به زوال عقل استفاده می کنند.

اصطلاح جدیدی که پزشکان از آنها استفاده می کنند، اختلال عصبی شناختی است که می تواند جزئی یا عمده باشد.

برای نمونه ممکن است پزشکان اختلال عصبی شناختی جزئی را به دلیل بیماری آلزایمر (نوعی زوال عقل) تشخیص دهند.

در ادامه به بررسی معنای پیری / سالخوردگی، زوال عقل و همچنین علائم زوال عقل، علت، درمان و پیشگیری از آن در پیری می پردازیم.

 

پیری چه معنایی دارد؟

سالخوردگی به بالا رفتن سن اشاره دارد.

فرهنگ لغات مریام وبستر پیری را به این صورت تعریف می کند: مشخصه پیری، به ویژه نشان دهنده از دست دادن توانایی شناختی مانند حافظه (مرتبط با سالخوردگی) است.

همچنین ممکن است افراد برای توصیف زوال عقل و کاهش توانایی در قضاوت دقیق یک موقعیت یا حل مشکلات از اصطلاح پیری یا سالخوردگی استفاده کنند.

جامعه پزشکی دیگر از این اصطلاح استفاده نمی کند.

 

همچنین بخوانید:

پیری مغز: افزایش سن و تغییرات مغز (کلیک)

 

پیری و زوال عقل

در گذشته پزشکان از پیری برای توصیف زوال عقل استفاده می کردند و این امر نشان می دهد که خصوصیات زوال عقل از مشخصات پیری است.

در واقع این خصوصیات بخشی از روال طبیعی پیری نیستند.

زوال عقل یک اصطلاح جامع برای گروهی از بیماری ها است که هر کدام به روشی مشابه روی مغز تاثیر می گذارند.

این بیماری ها عبارتند از:

• بیماری آلزایمر (شایع ترین شکل زوال عقل)
• زوال عقل با اجسام لویی
• زوال عقل عروقی
• زوال عقل پیشانی گیجگاهی
• زوال عقل بیماری پارکینسون
• بیماری هانتینگتون (یک بیماری ارثی که منجر به زوال عقل می شود.)

بعضی از افراد به ترکیبی از این بیماری ها مبتلا بوده و دچار بیش از یک نوع از بیماری های فوق می شوند.

بیشتر موارد ابتلا به زوال عقل در افراد بالای 65 سال رخ می دهد. با این حال افراد جوان نیز می توانند درگیر آن شوند.

نکته مهم این است که درحالی که ما مانند بسیاری از افراد به زوال عقل اشاره می کنیم، در حال حاضر پزشکان از اصطلاح اختلال عصبی شناختی برای آن استفاده می کنند.

برای نمونه آنها موارد زیر را تشخیص می دهند:

• اختلال عصبی شناختی عمده یا جزئی به دلیل بیماری آلزایمر
• اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف پیشانی گیجگاهی
• اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف با اجسام لویی

 

همچنین بخوانید:

همه چیز در مورد آلزایمر (کلیک)

 

علائم زوال عقل

علائم زوال عقل به آرامی ظاهر شده و به تدریج بدتر خواهند شد.

افراد مبتلا به زوال عقل علائم متفاوتی را تجربه می کنند اما این علائم می توانند شامل موارد زیر باشند:

• مشکل در یادآوری
• مشکل در توجه کردن
• مشکل در برقراری ارتباط با افراد
• چالش های مربوط به استدلال، قضاوت در مورد موقعیت ها یا حل مشکلات
• مشکلات بینایی

 

علائم اشاره کننده به زوال عقل عبارتند از:

• گم شدن در یک محل آشنا
• فراموش کردن چیزهایی که مدت ها پیش اتفاق افتاده اند.
• فراموش کردن نام اعضای خانواده یا دوستان صمیمی
• نیاز به کمک برای اتمام کارهایی که قبلا در انجام آن مشکلی وجود نداشته است.
• استفاده از کلمات اشتباه برای اجسام شناخته شده

 

همچنین بخوانید:

زوال عقل : علائم، درمان و پیشگیری (کلیک)

 

علت های بروز زوال عقل در پیری

آسیب به سلول های مغزی اصلی ترین علت بروز زوال عقل در پیری و بعضا جوانی است.

مغز میلیاردها سلول دارد و ارتباط آنها تمام کارهای ما را کنترل می کند.

آنها در صورت آسیب دیدگی قادر به برقراری ارتباط نخواهند بود.

گفته می شود که این آسیب ها بعضی از جنبه های زوال عقل را در بر خواهند داشت.

در مورد عوامل از بین رفتن توانایی شناختی در افراد مبتلا به اختلال عصبی شناختی نظریه های متعددی وجود دارد و ممکن است علل آن متفاوت باشد.

قسمت های مختلف مغز مسئول خاطرات، قضاوت ها و حرکت های ما هستند. بنابراین علائم زوال عقل به این وابسته است که سلول های کدام قسمت از مغز آسیب دیده اند.

برای نمونه، بیماری آلزایمر بخشی از مغز به نام هیپوکامپ که مسئول یادگیری و حافظه است را تحت تاثیر قرار می دهد.

 

درمان

بیشتر بیماری هایی که منجر به زوال عقل می شوند، هیچ درمانی ندارند.

بسیاری از آنها پیشرونده بوده و با گذشت زمان بدتر می شوند.

با این حال بعضی از روش های درمانی می توانند روند پیشرفت بیماری را کند کرده و بعضی دیگر می توانند به کاهش علائم کمک کنند.

بهترین برنامه درمانی به علت اصلی بروز زوال عقل وابسته است.

مصرف دونپزیل (Donepezil)، ریواستیگمین (Rivastigmine) یا گالانتامین (Galantamine) به طور موقت به حافظه و تمرکز افراد مبتلا به آلزایمر خفیف تا متوسط کمک می کند.

در صورت شدید شدن بیماری برای افزایش دامنه توجه و کاهش علائم دیگر مصرف ممانتین (Memantine) تجویز می شود.

افرادی که زوال عقل با اجسام لویی دارند گاهی اوقات دچار توهم یا هذیان می شوند که این امر منجر به پرخاشگری و تحریک خواهد شد.

مصرف دونپزیل (Donepezil)، ریواستیگمین (Rivastigmine) یا گالانتامین (Galantamine) می تواند به این افراد کمک کند.

بیماری هایی مانند فشار خون بالا، کلسترول بالا، دیابت و مشکلات قلبی باعث زوال عقل عروقی می شوند.

برای افراد مبتلا به این نوع زوال عقل، پزشک با درمان بیماری زمینه ای روند پیشرفت آن را کند می کنند.

 

پیشگیری

با این که افراد قادر به پیشگیری از زوال عقل ارثی نیستند اما بیشتر موارد زوال عقل ارثی نخواهند بود.

 

برای کمک به پیشگیری از زوال عقل می توان اقدامات زیر را انجام داد:

• استفاده از کمربند ایمنی در هنگام رانندگی و کلاه ایمنی در هنگام دوچرخه سواری برای جلوگیری از آسیب به سر
• حفظ سلامتی با رعایت یک رژیم غذایی متعادل، عدم استعمال دخانیات، پرهیز از الکل و ورزش منظم
• فعال نگه داشتن ذهن و داشتن یک زندگی اجتماعی فعال

 

مراجعه به پزشک

ممکن است افراد علائم زوال عقل را با بخشی از روال پیری اشتباه بگیرند اما از آنجایی که زوال عقل به مرور بدتر می شود، مراجعه به پزشک در اولین فرصت ضروری است.

 

بعضی از علائم هشدار دهنده که در بیشتر انواع زوال عقل رخ می دهند، عبارتند از:

• از دست دادن مشکل حافظه که زندگی روزمره را مختل کند.
• مشکل در برنامه ریزی یا حل مشکلات
• تجربه دشواری در انجام وظایفی که قبلا مشکلی با آنها وجود نداشت.
• گیج شدن در مورد زمان و مکان
• مشکل در درک تصاویر یا قضاوت در مورد مسافت
• ایجاد مشکل در یافتن کلمات در هنگام صحبت کردن یا نوشتن
• جاگذاری نادرست اشیا و عدم توانایی برگشتن به مراحل قبل
• کاهش توانایی در قضاوت یا قضاوت ضعیف
• کناره گیری از افراد به دلیل دشواری در مکالمه کردن

افرادی که متوجه موارد فوق در خود یا عزیزانشان می شوند، باید با پزشک صحبت کنند.

 

 

خلاصه

پیری یک اصطلاح قدیمی برای زوال عقل است.

اما استفاده از این دو اصطلاح به جای هم نشان می دهد که بروز مشخصات زوال عقل در هنگام افزایش سن معمول است.

ولی این امر درست نیست.

زوال عقل یک اصطلاح جامع برای گروهی از بیماری ها است که توانایی در تفکر، تمرکز یا یادآوری را تحت تاثیر قرار می دهد.

این بیماری بیشتر در افراد مسن دیده می شود اما ممکن است افراد جوان تر را نیز درگیر کند.

زوال عقل معمولا پیشرونده بوده و اغلب هیچ درمانی برای آن وجود ندارد اما درمان ها می توانند سرعت وخیم شدن علائم را کاهش داده و تاثیر آنها را کمتر کنند.

افرادی که معتقدند خود یا عزیزانشان علائم زوال عقل دارند باید با پزشک صحبت کنند.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.