ملانوما (سرطان پوست) : انواع، علت، تشخیص و پیشگیری

ملانوما نوعی سرطان پوست و نشانه اصلی آن ایجاد خال جدید یا تغییر در خال موجود است؛ انواع – علت – علائم – تشخیص و پیشگیری از آن را بخوانید.

 

سرفصل های مورد نظر خود را سریعتر بیابید:

1- بررسی اجمالی↓

2- علائم ملانوما↓

3- علت سرطان ملانوما↓

4- نحوه تشخیص ملانوما↓

 

 

1- بررسی اجمالی

ملانوما (Melanoma) نوعی سرطان پوست است که می تواند به سایر اندام های بدن گسترش پیدا کند.

 

علائم و نشانه های ملانوما

شایع ترین نشانه از علائم ملانوما، ایجاد یک خال جدید یا تغییر در خال موجود است.

این اتفاق در هر قسمت از بدن رخ می دهد اما متداول ترین ناحیه آسیب دیده از این بیماری در مردان کمر و در زنان، پا خواهد بود.

بروز علائم ملانوما در نواحی که معمولا در معرض نور خورشید نیستند، مانند باسن و پوست کف سر، غیر معمول است.

در بیشتر موارد این بیماری باعث اشکال نامنظم و بیش از یک رنگ می شود.

ممکن است این خال بزرگتر از حد طبیعی باشد و گاهی دچار خونریزی یا خارش شود.

به خال هایی که به تدریج تغییر شکل، اندازه یا رنگ دارند، توجه کنید.

 

همچنین بخوانید:

سرطان : انواع، دلایل و درمان (کلیک)

 

انواع ملانوما

ملانوما با انتشار سطحی

ملانوما با انتشار سطحی از متداول ترین نوع از انواع سرطان پوست است.

این موارد بیشتر در افراد با پوست رنگ پریده و دارای کک و مک دیده می شود. این نوع در افراد دارای پوست تیره کمتر رخ می دهد.

این مشکلات پوستی معمولا تمایل به رشد به سمت بالا دارند و با رشد نکردن از پایین باعث ایجاد مشکل نخواهند شد.

در صورتی که این موارد به سمت پایین یا لایه های عمیق پوست رشد کنند می توانند به سایر نقاط بدن منتقل شوند.

در صورت بزرگتر شدن خال ها (به خصوص با لبه های نامنظم) باید به پزشک عمومی مراجعه کنید.

 

 

ملانوما گره ای یا ندولار

ملانوما گره ای نوع دیگری از انواع ملانوما است.

این نوع با سرعت بیشتری ایجاد شده و در صورت عدم برداشت به موقع به سمت لایه های عمیق پوست رشد می کند.

ملانوما گره ای معمولا به صورت یک توده در حال تغییر روی پوست ظاهر می شود که می تواند سیاه و قرمز باشد.

آنها اغلب روی پوست طبیعی قبلی ایجاد شده و معمولا در نواحی سر و گردن، قفسه سینه یا کمر رشد می کنند.

خونریزی یا ترشح از علائم شایع این نوع ملانوما است.

 

 

ملانوما لنتيگو ماليگنا یا لنتیگوی بدخیم

لنتیگوی بدخیم یکی دیگر از انواع ملانوما است که معمولا افراد مسن به ویژه آنهایی که زمان بیشتری را در خارج از منزل گذرانده اند را درگیر می کند.

این بیماری طی چندین سال و به آرامی ایجاد می شود.

این نوع در نواحی که بیشتر در معرض نور خورشید هستند مانند صورت بیشتر رخ می دهد.

ملانوما لنتیگوی بدخیم در ابتدا صاف بوده و از پهلو در لایه های سطحی پوست ایجاد می شود.

این بیماری شبیه به کک و مک به نظر می رسد اما معمولا بزرگتر، تیره تر و بیش از یک کک و مک طبیعی است.

آنها می توانند به تدریج بزرگتر شده و تغییر شکل دهند.

ممکن است در مرحله بعدی این موارد به سمت پایین و در لایه های عمیق پوست رشد کرده و توده (گره) ایجاد کنند.

 

 

ملانوما اکرال لنتيجينوس

ملانوما اکرال لنتيجينوس نوعی نادر از انواع سرطان پوست است که معمولا در کف دست و پا رشد می کند.

همچنین این بیماری گاهی اوقات در اطراف ناخن ایجاد (معمولا شست یا انگشت بزرگ پا) می شود.

ملانوما اکرال لنتيجينوس شایع ترین نوع از انواع سرطان پوست در افراد با پوست تیره است اما می تواند در هر فردی ایجاد شود.

 

 

ملانوما آملانوتیک

ملانوما آملانوتیک کم رنگ بوده یا هیچ رنگی ندارد اما گاهی اوقات می تواند صورتی یا قرمز بوده و لبه های قهوه ای روشن یا خاکستری داشته باشد.

 

 

 

علت ایجاد انواع ملانوما یا سرطان پوست

ملانوما توسط سلول های پوستی که شروع به رشد غیر طبیعی می کنند، ایجاد می شود.

تصور می شود که قرارگیری در معرض نور ماورابنفش (UV) خورشید علت ایجاد بیشتر موارد ملانوما است. اما شواهدی وجود دارد که نشان می دهند بعضی از موارد ملانوما می توانند به علت قرارگیری در معرض نور خورشید (آفتاب گرفتن) ایجاد شوند.

نوع قرارگیری در معرض نور خوشید که مسئول و علت ایجاد انواع ملانوما است، قرارگیری در معرض نور شدید و ناگهانی است.

برای نمونه، نور خورشید که در هنگام تعطیلات منجر به آفتاب سوختگی می شود.

 

موارد خاصی می توانند احتمال ابتلا به ملانوما را افزایش دهند که عبارتند از:

• ایجاد تعداد زیاد خال یا کک و مک
• پوست رنگ پریده که به راحتی آفتاب سوخته می شود.
• موهای قرمز یا بلوند
• ابتلا یکی از اعضای نزدیک خانواده به ملانوما

 

چه افرادی تحت تاثیر ملانوما یا سرطان پوست قرار می گیرند؟

سرطان پوست یا ملانوما یکی از سرطان های شایع در کل دنیا است.

بیش از 1 مورد از هر 4 مورد سرطان پوست در افراد زیر 50 سال تشخیص داده می شود که در مقایسه با بیشتر سرطان های دیگر به طور غیر معمولی زودرس است.

طی سال های اخیر سرطان پوست در انگلستان بسیار شایع شده است.

تصور می شود که این موضوع در نتیجه افزایش قرارگیری در معرض نور خورشید در هنگام تعطیلات خارج از کشور باشد.

هر سال بیش از 2300 نفر در انگلستان بر اثر ابتلا به انواع ملانوما جان خود را از دست می دهند.

 

همچنین بخوانید:

آیا همه افراد سلول های سرطانی دارند؟ (کلیک)

 

تشخیص ملانوما

در صورت مشاهده تغییر در خال های خود به پزشک عمومی مراجعه کنید.

در صورتی که به ابتلا به ملانوما مشکوک باشید، پزشک عمومی شما را به یک کلینیک یا بیمارستان تخصصی ارجاع می دهد.

در بیشتر موارد یک خال مشکوک با جراحی برداشته شده و در مورد سرطانی بودن از نزدیک بررسی می شود. این روش بیوپسی یا نمونه برداری است.

بیوپسی معمولا شامل برداشت نمونه کوچکی از بافت است اما در مورد ملانوما در ابتدا کل خال برداشته می شود.

همچنین ممکن است آزمایشی برای بررسی گسترش ملانوما به غدد لنفاوی انجام می شود. این امر با عنوان بیوپسی غدد نگهبان شناخته می شود.

 

درمان ملانوما

درمان اصلی ملانوما، جراحی است.

اگرچه درمان ملانوما به شرایط بیمار بستگی دارد.

در صورتی که ملانوما در مراحل اولیه تشخیص داده و درمان شود، جراحی آن معمولا موفقیت آمیز خواهد بود.

در صورتی که ملانوما تا رسیدن به مرحله پیشرفته تشخیص داده نشود، درمان عمدتا برای کاهش سرعت گسترش سرطان و علائم استفاده می شود.

این امر معمولا شامل استفاده از داروهایی است که تغییرات ژنتیکی خاص ملانوم را مورد هدف قرار می دهد.

این داروها شامل مهارکننده های BRAF یا داروهایی که واکنش ایمنی بدن به ملانوم را افزایش می دهد، هستند.

پس از ابتلا به ملانوم، احتمال بازگشت آن وجود دارد.

در صورتی که سرطان پیشرفته یا گسترده تر باشد، این احتمال افزایش پیدا می کند.

در صورتی که تیم درمانی سرطان احساس کنند که خطر قابل توجهی برای بازگشت آن وجود دارد، به منظور کنترل سلامتی معاینات دوره ای منظم را توصیه می کنند.

همچین روش بررسی پوست و غدد لنفاوی به شما آموزش داده می شود تا در صورت بازگشت ملانوما بتوانید آن را تشخیص دهید.

 

همچنین بخوانید:

درمان ملانوما (کلیک)

 

پیشگیری

این بیماری همیشه قابل پیشگیری نیست اما می توان با جلوگیری از آفتاب سوختگی (حتی در صورت قرارگیری در معرض نور خورشید) احتمال ابتلا به آن را کاهش داد.

بیشتر افراد در هنگام گذراندن تعطیلات در خارج از کشور یا باغبانی، آفتاب گرفتن و بازی کریکت در طول تابستان دچار آفتاب سوختگی می شوند.

در این مواقع به ویژه در صورت داشتن پوست رنگ پریده یا خال های زیاد، باید مراقب بود.

همچنین می توانید با استفاده از ضد آفتاب و لباس مناسب به محافظت از خود در برابر نور خورشید کمک کنید.

از آفتاب گرفتن و استفاده از تخت های برنزه خودداری کنید.

بررسی منظم پوست به تشخیص زودهنگام ملانوما کمک کرده و احتمال موفقیت درمان را افزایش می دهد.

 

همچنین بخوانید:

تاثیر روغن های ضروری در درمان سرطان پوست (کلیک)

 

2- علائم ملانوما

اغلب اولین علامت از علائم ملانوما ایجاد خال جدید یا تغییر در ظاهر خال موجود است.

خال های نرمال معمولا گرد یا بیضی بوده، لبه های صاف داشته و قطر آنها معمولا بیش از 6 میلی متر نیست.

البته اندازه خال نشانه قطعی ابتلا به ملانوما نیست.

قطر یک خال سالم می تواند بزرگتر از 6 میلی متر باشد و یک خال سرطانی ممکن است کوچکتر از این باشد.

 

 

در صورت مشاهده تغییر در خال، کک و مک یا لکه های پوستی در اولین فرصت به پزشک عمومی مراجعه کنید. به ویژه اگر این تغییرات طی چند هفته یا چند ماه اخیر رخ داده باشند.

 

علائمی در خال ها که باید مراقب آنها باشید و ممکن است نشانه ملانوما باشند، عبارتند از:

• بزرگتر شدن
• تغییر شکل
• تغییر رنگ
• خونریزی یا پوسته شدن
• خارش یا زخم

چک لیست ABCDE به شما کمک می کند تا تفاوت بین خال نرمال و علائم ملانوما را تشخیص دهید:

• نامتقارن (Asymmetrical) – ملانوما معمولا دو نیمه متفاوت و شکلی نامنظم دارد.
• لبه (Border)  – ملانوما معمولا دارای لبه های ناهموار است.
• رنگ ها (Colours) – ملانوما معمولا دارای ترکیبی از 2 رنگ یا بیشتر است.
• قطر (Diameter) – قطر بیشتر موراد ملانوما بیش از 6 میلی متر است.
• برآمدگی (Enlargement یا elevation)  – خالی که با گذشت زمان تغییر اندازه دهد به احتمال زیاد ملانوما است. ملانوما می تواند در هر نقطه از بدن ایجاد شود اما اغلب روی کمر مردان و پای زنان ظاهر می شود.

همچنین می تواند در زیر ناخن، کف پا، دهان یا ناحیه تناسلی ایجاد شود. البته این نوع ملانوما به ندرت رخ می دهد.

 

ملانوما چشم

در مواردی نادر، ملانوما در چشم ایجاد می شود. این امر ناشی از سلول های تولیدکننده رنگدانه به نام ملانوسیت است.

ملانوما چشم معمولا کره چشم را تحت تاثیر قرار می دهد.

متداول ترین نوع آن یووه‌آ (uveal) یا مشیمیه (choroidal) است که در پشت چشم ایجاد می شود.

این بیماری به ندرت روی لایه نازک بافت جلوی چشم (ملتحمه) یا قسمت رنگی چشم (عنبیه) را می پوشاند.

مشاهده یک لکه تیره یا تغییرات بینایی می تواند نشانه ملانوما چشم باشد.

البته تشخیص این اتفاقات در هنگام معاینه معمول چشم احتمال زیادی دارد.

 

3- علت ملانوما

بیشتر موارد سرطان پوست از جمله ملانوما به علت آسیب DNA سلول های پوست ناشی از نور ماورابنفش (UV) ایجاد می شوند. منبع اصلی UV، نور خورشید است.

نور خورشید شامل سه نوع UV است:

• نور ماورابنفش A (UVA)
• نور ماورابنفش B (UVB)
• نور ماورابنفش C (UVC)

UVC بیشتری خطر را برای پوست دارد اما توسط جو زمین فیلتر می شود.

UVA و UVB با گذشت زمان به پوست های رنگ پریده آسیب رسانده و احتمال ایجاد سرطان های پوست را بیشتر می کند.

به نظر می رسد که به طور کلی UVB علت اصلی ایجاد سرطان پوست است اما تاثیرگذاری UVA در ایجاد ملانوما هنوز مشخص نیست.

منابع نور مصنوعی مانند لامپ های آفتابی و تخت های برنزه نیز می توانند یکی از علت های ایجاد ملانوما باشند و این موارد خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می دهند.

آفتاب سوختگی های مکرر توسط آفتاب یا منابع نور مصنوعی خطر ایجاد ملانوم در افراد در تمام سنین را افزایش می دهد.

 

خال ها

در صورتی که خال های زیادی روی بدن خود داشته باشید (به ویژه بیش از 5 میلی متر یا با شکل غیرمعمول)، احتمال ابتلا به ملانوما افزایش می یابد، به همین علت مهم است که خال های خود را از نظر تغییرات کنترل کرده و از قرارگیری در معرض آفتاب شدید خودداری کنید.

 

سایر عوامل خطر

در شرایط زیر احتمال ابتلا به این نوع سرطان پوست بیشتر می شود:

• ابتلا یکی از اعضای نزدیک خانواده به ملانوما
• پوست رنگ پریده که به راحتی برنزه نمی شود.
• موهای قرمز یا بلوند
• چشم های آبی
• کک و مک
• سابقه آسیب دیدگی پوست ناشی از آفتاب سوختگی یا پرتو درمانی
• بیماری های سرکوب کننده سیستم ایمنی بدن مانند دیابت یا مصرف داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی
• تشخیص قبلی سرطان پوست

خطر ابتلا به سرطان پوست با افزایش سن، افزایش می یابد.

 

همچنین بخوانید:

همه چیز درباره پرتو درمانی (کلیک)

 

4- تشخیص

تشخیص ملانوما معمولا با معاینه پوست آغاز می شود.

بعضی از پزشکان عمومی از یک تومور مشکوک عکس گرفته و آن را برای ارزیابی به متخصصان ارسال می کنند.

از آنجایی که ملانوما یک بیماری نسبتا نادر است، بسیاری از پزشکان عمومی فقط هر چند سال یک بار با آن روبرو می شوند که تشخیص آن می تواند چالش بر انگیز باشد. کنترل وضعیت خال ها و مراجعه به پزشک در صورت مشاهده تغییر در آنها مهم است.

عکسبرداری برای ثبت هرگونه تغییر خال ها به تشخیص ملانوما کمک می کند.

 

مراجعه به متخصص

در صورت مشکوک شدن به این نوع سرطان برای انجام آزمایشات بیشتر به کلینیک پوست ارجاع داده می شوید.

باید تا 2 هفته پس از مراجعه به پزشک عمومی به یک متخصص مراجعه کنید.

یک متخصص پوست یا جراح پلاستیک، خال و کل پوست را معاینه می کند.

آنها ممکن است خال را بیوپسی (نمونه برداری) کرده و سرطانی بودن آن را بررسی کنند.

نمونه برداری معمولا با استفاده از بی حسی موضعی انجام خواهد شد، بنابراین در حین انجام آن دردی احساس نخواهید کرد.

در صورت تایید ابتلا به سرطان برای برداشتن ناحیه وسیع تری از پوست به جراحی دیگری نیاز خواهید داشت.

اغلب این کار توسط جراح پلاستیک انجام می شود. این کار برای اطمینان از پاکسازی کامل سلول های سرطانی در پوست است.

 

آزمایشات بعدی

در صورت نگرانی از گسترش سرطان به سایر اندام ها، استخوان ها یا خون، به انجام آزمایشات بیشتری نیاز است.

 

نمونه برداری از غدد لنفاوی سنتینل

در صورت گسترش آن، معمولا این مشکل از طریق کانال های موجود در پوست (لنفاوی) به نزدیک ترین گروه غدد (غدد لنفاوی) سرایت می کند.

غدد لنفاوی بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند.

آنها به از بین بردن باکتری ها و ذرات ناخواسته بدن کمک می کنند و در فعال سازی سیستم ایمنی بدن نقش دارند.

نمونه برداری از غدد لنفاوی نگهبان (سنتینل) روشی برای تعیین میزان میکروسکوپی سرایت ملانوما به غدد لنفاوی است.

این کار معمولا توسط جراح پلاستیک و در هنگام بیهوشی عمومی انجام می شود.

در این روش ترکیبی از رنگ آبی و یک ماده شیمیایی رادیو اکتیو ضعیف در اطرف زخم تزریق می شود.

این کار معمولا قبل از برداشتن ناحیه وسیع تری از پوست انجام خواهد شد.

این محلول کانال های موجود در پوست را مانند ملانوما دنبال می کند.

اولین گره لنفاوی که رنگ و مواد شیمیایی به آن می رسند به عنوان گره لنفاوی نگهبان شناخته می شود.

جراح می تواند این غده لنفاوی را پیدا کرده و بردارد تا بقیه آنها دست نخورده باقی بمانند.

سپس این غده را از نظر لکه های میکروسکوپی ملانوما بررسی کند. (ممکن است این روند چندین هفته طول بکشد.)

در صورت پاک شدن غدد لنفاوی نگهبان از ملانوما، بسیار بعید است که غدد لنفاوی دیگر تحت تاثیر قرار بگیرند.

این امر اطمینان بخش است زیرا در صورتی که ملانوما به غدد لنفاوی برسد، احتمال سرایت آن به سایر نواحی امکان پذیر است.

در صورتی که غدد لنفاوی نگهبان دارای ملانوما باشند، خطر سرایت آن به سایر غدد لنفاوی وجود دارد.

قبل از موافقت با انجام جراحی، جراح با شما در مورد نکات مثبت و منفی انجام بیوپسی غدد لنفاوی نگهبان صحبت می کند.

 

تشریح یا تکمیل لنفادنکتومی غدد لنفاوی

یک عمل برای برداشتن غدد لنفاوی باقیمانده در گروه به عنوان تشریح یا تکمیل لنفادنکتومی غدد لنفاوی شناخته می شود.

در این مورد نیز باید با جراح در مورد جوانب مثبت و منفی عمل صحبت کنید.

سایر آزمایشاتی که ممکن است نیاز باشد، عبارتند از:

• سی تی اسکن
• MRI
• توموگرافی انتشار پوزیترون (PET)
• آزمایش خون

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.