سفیدی زبان نوزاد و برفک : علائم و درمان

سفید شدن زبان نوزاد می تواند به علت باقیمانده شیر یا برفک دهان باشد؛ علائم – روش پیشگیری و درمان برفک دهان و سفیدی زبان نوزاد را بخوانید.

 

طی روزها یا هفته ها پس از تولد، ممکن است متوجه سفید شدن زبان (white tongue) نوزاد شوید. پوشش سفید زبان نوزاد می تواند باقیمانده شیر یا برفک دهان (oral thrush) باشد.

سفید شدن زبان نوزادان امری غیر معمول نیست.

از آنجایی که منبع اصلی تغذیه آنها شیر مادر یا شیر خشک است، بنابراین به احتمالی باقی مانده شیر از آخرین تغذیه علت این تغییر رنگ است.

گاهی اوقات ممکن است نوزادان دچار برفک دهان شوند که در واقع نوعی عفونت مخمری است.

برفک دهان یک عفونت شایع بوده که درمان آن برای پزشک ساده است.

در این مقاله به بررسی علت احتمالی سفیدی زبان نوزاد می پردازیم. همچنین علائم و روش های درمانی این وضعیت را بررسی می کنیم.

 

همچنین بخوانید:

کاندیدیازیس یا عفونت مخمری چه شکلی است؟ (کلیک)

 

علت احتمالی سفیدی زبان نوزاد

سفیدی زبان در بین نوزادان نسبتا شایع است. بیشتر اوقات دلیل آن باقی ماندن شیر روی زبان است اما ممکن است علامت بروز برفک دهان نیز باشد.

نوزادان دچار تجمع شیر روی زبان خود می شوند.

از آنجایی که آنها به اندازه کودکان بزرگتر بزاق تولید نمی کنند، بزاق کافی برای شستن شیر روی زبان را ندارند.

همچنین بعضی از نوزادان به برفک دهان مبتلا می شوند که شایع ترین عفونت قارچی دهان در نوزادان و کودکان است.

رشد بیش از حد قارچی به نام کاندیدا باعث بروز برفک دهان می شود.

 

همچنین بخوانید:

انواع عفونت قارچی (کاندیدیازیس) (کلیک)

 

علائم برفک دهان

علائم این عفونت مخمری در نوزادان عبارتند از:

• زخم های دهانی شبیه به پنیر کاتیج که از بین نمی روند.
• پچ های سفید داخل گونه ها و روی زبان، لثه ها و سقف دهان
• لکه های سفید در دهان
• قرمزی در دهان
• ترک خوردن گوشه دهان
• سر و صدا در هنگام تغذیه
• صدای کلیک در هنگام تغذیه
• بثورات پوستی ناشی از بستن پوشک

 

همچنین بخوانید:

انواع راش و بثورات نوزادان (کلیک)

 

دلایل برفک دهان

بدن انسان میکروارگانیسم های مختلفی از جمله باکتری ها، ویروس ها و قارچ ها را در خود جای می دهد.

این موارد میکروبیوتا انسانی را تشکیل می دهند. کاندیدا آلبیکانس شایع ترین قارچ میکروبیوتا انسانی است.

 

کاندیدا معمولا روی پوست و داخل بدن در نواحی زیر زندگی می کند:

• دهان
• گلو
• روده
• واژن

 

در بیشتر موارد کاندیدا مشکلی ایجاد نمی کند اما در صورت تغییر محیط و رشد قارچ، گاهی اوقات باعث تکثیر و ایجاد عفونت می شود.

سیستم ایمنی نوزاد پس از تولد هنوز کاملا کاربردی نیست.

این سیستم ایمنی ضعیف احتمال بروز عفونت را افزایش داده و به کاندیدا امکان تکثیر و ایجاد برفک دهان را می دهد.

مخمر در نواحی گرم و مرطوب رشد می کند. بنابراین دهان محیط مناسبی برای عفونت مخمری است.

 

مصرف بعضی از داروها مانند کورتیکواستروئیدها و آنتی بیوتیک ها باعث ایجاد برفک دهان می شود.

اگرچه آنتی بیوتیک ها عفونت های باکتریایی را درمان می کنند اما باکتری های خوب را نیز از بین می برند و این امر می تواند منجر به رشد کاندیدا شود.

در صورتی که افراد در دوران بارداری دچار عفونت مخمر واژن شوند، کاندیدا در هنگام تولد به نوزاد منتقل می شود.

 

همچنین بخوانید:

عفونت قارچی مکرر واژن (کلیک)

 

درمان برفک دهان

پزشک می تواند از داروهای ضد قارچ به عنوان ژل خوراکی برای درمان برفک دهان استفاده کند.

افراد باید داروها را در تمام نواحی دهان نوزاد از جمله لثه، گونه، زبان و سقف دهان برای چندین مرتبه در روز استفاده کنند.

نوزادان می تواند در هنگام شیردهی عفونت را انتقال دهند.

بنابراین افراد باید پس از هر بار شیردهی، این ژل را به نوک پستان خود بمالند.

حتی در صورتی که افراد دچار علائم نشان دهنده برفک دهان در پستان خود نشوند باید برای پیشگیری از عفونت تحت درمان قرار گیرند.

 

عوارض احتمالی

معمولا برفک دهان در نوزادان و کودکان عوارضی ایجاد نمی کند.

با این حال گاهی اوقات عفونت برای افرادی که ایمنی کمتری دارند، می تواند شدیدتر باشد.

در موارد نادر، در صورتی که سیستم ایمنی بدن به درستی کار نکند، عفونت کاندیدا به سایر قسمت های بدن نیز سرایت می کند.

در شدیدترین حالت، عفونت کاندیدا می تواند روی خون، غشای عضله قلب و غشای مغز تاثیر بگذارد.

 

باقیمانده شیر یا برفک دهان؟

افراد معمولا به دلیل ظاهر مشابه، باقیمانده شیر را با برفک اشتباه می گیرند. تفکیک این دو امری چالش برانگیز است.

والدین یا مراقبین برای تشخیص تفاوت می توانند با استفاده از یک پارچه گرم و مرطوب، به آرامی لایه سفید روی زبان نوزاد را پاک کنند.

در صورت پاک شدن، احتمالا این پوشش باقیمانده شیر است.

باقیمانده شیر معمولا پس از تغذیه نوزاد به دلیل تولید بزاق نسبتا کم، روی زبان باقی می ماند.

این باقیمانده شیر طی چند ساعت پس از تغذیه یا زمانی که کودک بزاق بیشتری تولید می کند، از بین می رود.

برفک حتی پس از پاک کردن سطح زبان از بین نمی رود و به صورت پچ هایی شبیه به پنیر کاتیج باقی می ماند. با پاک کردن این پچ های سفید لکه های قرمزی ایجاد می شوند که احتمال خونریزی خواهند داشت.

 

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورت بروز علائم برفک دهان باید نوزاد را نزد پزشک برد.

پزشک با معاینه نوزاد وجود ضایعات سفید روی زبان را بررسی می کند و برای درمان داروی ضد قارچ تجویز خواهد کرد.

در صورت مشکوک بودن پزشک به وجود بیماری زمینه ای ایجاد کننده برفک، به معاینه فیزیکی و انجام آزمایش خون می پردازد.

 

پیشگیری

اقداماتی که والدین و مراقبین می توانند برای پیشگیری از بازگشت برفک دهان انجام دهند، عبارتند از:

 

• استریل کردن لوازم تغذیه، بطری ها، شیردوش ها، پستانک و اسباب بازی ها
• قراردادن شیر دوشیده شده در یخچال برای پیشگیری از رشد مخمر
• درمان نوک پستان در مورد برفک (در صورت شیردهی)
• پاک کردن سینه پس از هر بار شیردهی
• تعویض مکرر پدهای سینه

 

 

خلاصه

سفید شدن زبان نوزاد کاملا معمول بوده و می تواند به دلیل برفک دهان یا بقایای شیر باشد.

اگرچه باقیمانده شیر و برفک دهان شبیه به هم هستند اما تفاوت هایی دارند. معمولا باقیمانده شیر پس از تغذیه از بین می رود اما برفک دهان باقی مانده و با پارچه مرطوب نیز از بین نمی رود.

برفک دهان به راحتی و طی چند روز درمان می شود. پزشک معمولا برای درمان برفک دهان نوزادان (و مادر در صورت شیردهی) از ژل ضد قارچ استفاده می کند.

والدین و مراقبین می توانند با تمیز نگه داشتن لوازم تغذیه و نگهداری شیر در یخچال و خشک نگه داشتن پستان ها در صورت شیردهی، از رشد مخمر جلوگیری کنند.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.