تخمک گذاری چیست؟ زمان و علائم آن

تخمک گذاری، آزاد شدن تخمک بالغ از تخمدان است که با علائمی مثل تغییر در ترشحات و درد همراه است؛ زمان و نحوه تاثیر آن بر باروری را بخوانید.

 

تخمک گذاری (Ovulation)، آزاد شدن تخمک بالغ از یک تخمدان است.

این روند در هر چرخه قاعدگی یک مرتبه اتفاق می افتد. تخمک پس از آزاد شدن از طریق لوله رحمی به سمت رحم حرکت می کند.

به طور معمول آزاد شدن تخمک هر ماه یک مرتبه اتفاق می افتد.

معمولا این اتفاق در نیمه چرخه قاعدگی رخ داده اما وابسته به طول و منظم بودن زمان چرخه می تواند متفاوت باشد.

در این قسمت از چرخه قاعدگی، سیستم تولید مثل آماده دریافت اسپرم برای لقاح می شود. در صورت عدم لقاح، قاعدگی رخ می دهد.

در این مقاله به بررسی زمان و علائم تخمک گذاری و چگونگی تاثیر آن بر روند باروری می پردازیم.

 

همچنین بخوانید:

تاخیر در تخمک گذاری: علل و میزان احتمال باروری (کلیک)

 

چه زمانی تخمک گذاری اتفاق می افتد؟

به طور متوسط چرخه قاعدگی حدود 28 روز است.

با این حال این مدت در هر فرد متفاوت بوده و ممکن است 21 تا 35 روز طول بکشد.

به طور معمول تخمک گذاری در اواسط چرخه قاعدگی انجام می شود اما زمان واقعی آن در افراد مختلف و ماه های مختلف، متفاوت است.

ممکن است این اتفاق از روز 13 تا 20 ام پس از شروع چرخه رخ دهد.

معمولا افراد 14 تا 16 روز پس از آزاد شدن تخمک، قاعده می شوند مگر اینکه باردار شده یا دچار بیماری تاثیرگذار بر قاعدگی باشند.

چرخه قاعدگی، چرخه هورمونی ماهانه ای است که بدن برای آمادگی بارداری آن را تجربه می کند.

این عمل هر ماه انجام می شود.

تخمک آزاد شده از طریق لوله رحمی به رحم (جایی که می تواند بارور شود.) حرکت می کند.

در غیر این صورت دیواره رحم شروع به از بین بردن پوشش خود کرده و بدن با پریود شدن یک چرخه قاعدگی را به پایان می رساند.

هر چرخه قاعدگی جدید از اولین روز قاعدگی شروع می شود.

ثبت این روز می تواند به درک درست از زمان متوسط چرخه و یافتن نقطه میانی آن (زمان تخمک گذاری) کمک کند.

 

علائم تخمک گذاری

شناخت علائم تخمک گذاری به افراد کمک می کند تا باروری را ردیابی کنند. پنج علامتی که افراد متوجه آن می شوند، عبارتند از:

 

تغییرات ترشحات و مایع دهانه رحم

در هنگام تخمک گذاری یا نزدیک شدن زمان آن، بدن استروژن بیشتری تولید می کند و باعث افزایش ترشحات و مایع دهانه رحم می شود. در هنگام تخمک گذاری و زمانی که فرد بارور است این ترشحات در واژن مشخصات زیر را دارد:

• روشن
• مرطوب
• لغزنده تر
• کش دار
• با قوامی شبیه به سفیده تخم مرغ

 

این مایعات دهانه رحم به به حرکت اسپرم در لوله رحمی و رسیدن به رحم برای بارور کردن تخمک، کمک می کند.

 

برای آزامایش غلظت مایع دهانه رحم مراحل زیر را دنبال کنید:

1. دست های خود را به صورت کامل با آب و صابون بشویید.
2. یک انگشت خود را داخل واژن و نزدیک دهانه رحم کنید.
3. مقداری از مایعات را خارج کنید.
4. آن را از نظر مشخصات بررسی کنید.

در صورتی که ترشحات رشته ای (شبیه مو) باشد ممکن است به زمان تخمک گذاری نزدیک باشید. بعد از تخمک گذاری این ترشحات کمتر شده و غلیظ تر می شود.

 

همچنین بخوانید:

علت ترشحات چسبناک و شفاف واژن (کلیک)

 

تغییر دمای پایه بدن

دمای پایه بدن (BBT)، دمای بدن در حالت استراحت است.

برای اندازه گیری دقیق آن باید به محض بیداری شدن این کار را انجام داد.

در طی تخمک گذاری با ترشح پروژسترون در بدن این دما کمی افزایش می یابد.

این هورمون به ضخیم شدن پوشش رحم برای آماده سازی کاشت جنین کمک می کند.

قبل از آزاد شدن تخمک دمای دهان افراد حدود 35.6 تا 36.6 درجه سانتی گراد است.

این دما پس از آزاد شدن تخمک به 36 تا 37.2 درجه سانتی گراد می رسد.

از آنجایی که این افزایش ناچیز است، افراد برای تشخیص آن به یک دماسنج دمای پایه بدن نیاز دارند.

2 تا 3 روز قبل از اینکه BBT به بالاترین حد خود برسد و 12 تا 24 ساعت پس از تخمک گذاری افراد در موقعیت بارداری قرار دارند.

از آنجایی که BBT فقط پس از آزاد شدن تخمک افزایش می یابد، ممکن است افراد روش های دیگر برای بررسی قدرت باروری خود مانند آزمایش سطح هورمون لوتئینی (LH) در ادرار را ترجیح دهند.

 

همچنین توجه به این نکته مهم است که عوامل زیر می توانند BBT را افزایش دهند:

• مصرف الکل
• سیگار کشیدن
• عدم خواب کافی
• تب

 

افزایش میل جنسی

بعضی از افراد در هنگام آزاد شدن تخمک، میل جنسی بالاتری دارند.

افزایش میل جنسی همزمان با افزایش استروژن و تولید LH باعث آزادسازی تخمک می شود.

تحقیقات نشان می دهند که ممکن است افزایش میل جنسی از 3 روز قبل از اوج گرفتن سطح LH شروع شده و تا 6 روز ادامه داشته باشد.

 

حساسیت به لمس در پستان

درد یا حساسیت خفیف تا شدید پستان یا حساسیت نوک پستان در حین تخمک گذاری یا نزدیک شدن به آن ایجاد می شود.

مقادیر بالای استروژن و LH باعث ایجاد درد پستان در بعضی از افراد قبل از تخمک گذاری می شود.

با این حال پس از آزاد شدن تخمک، کاهش استروژن و افزایش پروژسترون می تواند حساسیت به لمس پستان و نوک پستان را تحریک کند.

 

درد تخمک گذاری

بعضی از افراد در هنگام تخمک گذاری در یک طرف زیر شکم احساس درد می کنند.

این وضعیت با عنوان درد تخمک گذاری یا میتل ‌اشمرتز شناخته می شود و به طور معمول در ناحیه تخمک گذاری رخ می دهد.

درد تخمک گذاری در بیش از 40% از افراد در دوره قاعدگی اتفاق می افتد.

این درد معمولا در زمان به اوج رسیدن سطح LH و زمانی که فولیکول حاوی تخمک آزاد شده در حال رشد است (اما هنوز پاره نشده) رخ می دهد.

این درد به طور معمول در عرض 3 تا 12 ساعت متوقف می شود.

 

نحوه تاثیر تخمک گذاری بر باروری

رهگیری پنجره باروری و تخمک گذاری به طور ویژه ای به افراد کمک می کند تا زمان ممکن برای بارداری را تشخیص دهند.

پنجره باروری به روزهایی اشاره دارد که بارداری در آن زمان امکان پذیر است. مدت زمان آن وابسته به طول چرخه می تواند متفاوت باشد.

افراد می توانند با محاسبه گر های تخمک گذاری، پنجره باروری خود را پیدا کنند.

افراد از 5 روز قبل از آزاد شدن تخمک و 1 روز پس از آن در صورت داشتن رابطه جنسی احتمال بارداری بیشتری دارند.

به طور کلی هرچه این رابطه به زمان تخمک گذاری نزدیک تر باشد، احتمال بارداری بیشتر است.

تخمک آزاد شده در صورت عدم لقاح طی 24 ساعت حل شده و از بین می رود. اسپرم می تواند برای 3 تا 5 روز در واژن باقی بماند و در هنگام لقاح موثر باشد.

برای افرادی که باروری خود را در خانه بررسی می کنند، کیت LH ادرار، معتبرترین روش است.

اگرچه محبوبیت اپلیکیشن های بارداری در حال افزایش است اما آنها بر اساس یک الگوریتم ساخته شده و همیشه دقیق نیستند.

بعضی از افراد برای جلوگیری از بارداری از داشتن رابطه جنسی در پنجره باروری خودداری می کنند اما این روش قابل اعتماد نیست.

تحقیقات نشان می دهند که حدود 19% از موارد بارداری در خارج از این زمان رخ می دهند.

افرادی که تمایل دارند تا از بارداری جلوگیری کنند باید در مورد سایر روش ها با یک متخصص صحبت کنند.

 

چه زمانی با پزشک در ارتباط باشیم؟

گاهی اوقات علائم تخمک گذاری ناشی از یک مشکل سلامتی هستند.

برای نمونه، آندومتریوز می تواند دردی مشابه درد تخمک گذاری داشته باشد. در صورتی که مشکلی به طور مداومدر اواسط چرخه قاعدگی رخ داد، بهتر است که با پزشک مشورت کنید.

در صورتی که درد ناشی از تخمک گذاری باشد پزشک می تواند روش هایی برای کاهش آن توصیه کند.

 

در صورت تجربه موارد زیر مراقبت های پزشکی فوری دریافت کنید:

• درد شدیدی که چند روز طول بکشد.
• دردی که در فعالیت های روزمره تداخل ایجاد کند.
• خونریزی واژن
• تب

 

 

خلاصه

معمولا تخمک گذاری در اواسط چرخه قاعدگی رخ می دهد. بعضی از علائم تخمک گذاری عبارتند از:

• درد زیر شکم، احتمالا در یک طرف
• حساسیت به لمس پستان
• افزایش تولید مایعات  و ترشحات دهانه رحم که رشته ای (شبیه به مو) و لغزنده باشد.
• میل جنسی بیشتر
• افزایش BBT

 

در صورتی که در حین آزاد شدن تخمک دچار درد شدید، پایدار یا خونریزی واژن شده اید، در اولین فرصت تحت مراقبت های پزشکی قرار بگیرید.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.