آنوریسم آئورت شکمی (AAA) : علائم و درمان

آنوریسم آئورت شکمی (AAA) بیرون زدگی و ورم آئورت (رگ اصلی خونرسان) در قفسه سینه و شکم است، علائم – عوامل خطر و راه های درمان آن را بخوانید.

بررسی اجمالی

آنوریسم آئورت شکمی (AAA : Abdominal aortic aneurysm)، بیرون زدگی یا تورم در آئورت یا رگ اصلی خونرسان از قلب به پایین بدن است که از طریق قفسه سینه و شکم عبور می کند.

در صورتی که AAA زود تشخیص داده نشود می تواند خطرناک باشد.

ممکن است با گذشت زمان این تورم افزایش یافته و باعث پارگی آن و خونریزی کشنده شود.

به طور معمول غربالگری برای AAA به همه مردان بالای 65 سال توصیه می شود.

ممکن است این امر به زنان بالای 70 سال که عوامل خطر زمینه ای دیگر مانند فشار خون بالا داشته باشند نیز توصیه گردد.

علائم آنوریسم آئورت شکمی (AAA)

آنوریسم آئورت شکمی معمولا علائم واضحی ندارد و اغلب تنها در حین غربالگری یا آزمایشاتی که به دلیل دیگر انجام می شود، شناسایی خواهد شد.

بعضی از افراد مبتلا به علائم آنوریسم آئورت شکمی (AAA)، علائم زیر را دارند:

احساس تپش در شکم (مانند ضربان قلب)
درد شکمی که برطرف نشود.
کمر درد که برطرف نشود.

در صورت ایجاد پارگی ناشی از AAA، مشکلات زیر ایجاد می شوند:

درد ناگهانی و شدید در شکم یا کمر
سرگیجه
تعریق و رنگ پریدگی و مرطوب شدن پوست
ضربان قلب سریع
تنگی نفس
غش

در صورت بروز علائم پارگی ناشی از AAA با اورژانس تماس گرفته و آمبولانس درخواست کنید.

چه زمانی کمک پزشکی دریافت کنیم؟

در صورت بروز علائم، به ویژه در صورتی که در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به AAA هستید، در اولین فرصت به پزشک عمومی مراجعه کنید.

سونوگرافی شکم می تواند به تشخیص آن کمک کند.

در صورت بروز علائم پارگی ناشی از AAA با اورژانس تماس گرفته و آمبولانس درخواست کنید.

همچنین بخوانید:

بیماری بهجت: علائم و تشخیص (کلیک)

چه افرادی در معرض خطر آنوریسم آئورت شکمی هستند؟

در صورت ضعف اطراف آئورت و ایجاد بالن هایی به سمت خارج، ممکن است AAA ایجاد شود. البته همیشه علت بروز آن مشخص نیست اما برخی موارد باعث افزایش خطر ابتلا به این بیماری می شود.

تمام مردان بالای 65 سال و زنان بالای 70 سال با علائم زیر در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به AAA هستند:

فشار خون بالا
بیماری مزمن انسدادی ریه
کلسترول خون بالا
سابقه خانوادگی ابتلا به آنوریسم آئورت شکمی
بیماری های قلبی عروقی مانند بیماری قلبی یا سابقه سکته مغزی
سیگار کشیدن یا سابقه سیگاری بودن

در صورت نگرانی در این مورد با پزشک عمومی صحبت کنید. پزشک می تواند انجام آزمایشات تصویربرداری و ایجاد تغییراتی در سبک زندگی را به منظور کاهش خطر ابتلا به آنوریسم آئورت شکمی توصیه کند.

اقدامات درمانی

روش های درمانی توصیه شده برای AAA به اندازه آن بستگی دارد که در قسمت بعدی مقاله به تفصیل توضیح داده خواهد شد.

در صورتی که خطر پارگی ناشی از آنوریسم آئورت شکمی کم باشد، همیشه به درمان فوری نیازی نیست.

درمان های AAA عبارتند از:

AAA کوچک (عرض 3 تا 4.4 سانتی متر) – سونوگرافی سالیانه برای کنترل آن و بررسی اندازه توصیه می شود. برای پیشگیری از رشد آن ایجاد تغییراتی در سبک زندگی لازم است.
AAA متوسط (4.5 تا 5.4 سانتی متر) – سونوگرافی 3 ماه یکبار برای کنترل آن و بررسی اندازه توصیه می شود. همچنین ایجاد تغییرات سبک زندگی سالم نیز لازم است.
AAA بزرگ (بیش از 5.5 سانتی متر) – معمولا به عمل جراحی برای پیشگیری از بزرگتر شدن یا پارگی آن نیاز است.

در صورتی که از اندازه AAA خود مطمئن نیستید، با پزشک صحبت کنید.

کاهش خطر ابتلا به آنوریسم آئورت شکمی

چندین روش برای کاهش خطر ابتلا به آنوریسم آئورت شکمی یا پیشگیری از بزرگ شدن آن وجود دارد.

این اقدامات عبارتند از:

ترک سیگار – توصیه های ترک سیگار را مطالعه کنید.
تغذیه سالم – رعایت یک رژیم غذایی متعادل و کاهش مصرف غذاهای چرب.
ورزش منظم – هدف انجام حداقل 150 دقیقه ورزش در هفته است. در مورد چگونگی شروع آن با بعضی از فعالیت های معمول مطالعه کنید.
حفظ وزن سالم – از ابزارهای محاسبه کننده وزن سالم استفاده کنید تا متوجه نیاز خود به کاهش وزن شوید.
کاهش مصرف الکل – نکاتی در مورد کاهش مصرف الکل و توصیه های عمومی در مورد آن مطالعه کنید.

در صورت ابتلا به بیماری هایی مانند فشار خون بالا که خطر ابتلا به آنوریسم آئورت شکمی را افزایش می دهند، با پزشک در مورد مصرف قرص برای درمان آنها صحبت کنید.

غربالگری AAA

معمولا غربالگری AAA برای مردان در سن 65 سالگی انجام می شود. این امر می تواند به تورم آئورت در اوایل و درمان آن کمک کند.

این آزمایش شامل سونوگرافی سریع و بدون درد برای بررسی بزرگ شدن آئورت است.

در صورتی که مرد بالای 65 سال هستید و غربالگری نشده اید با سرویس غربالگری AAA محل خود صحبت کرده و آزمایش دهید.

زنان بالای 70 سال مبتلا به عوامل خطر زمینه ای مانند فشار خون بالا یا بیماری مزمن انسدادی ریه نیز باید سونوگرافی شوند. با توجه به اینکه به طور معمول زنان برای این آزمایش دعوت نمی شوند، باید برای انجام آزمایش از پزشک خود درخواست کنید.

همچنین بخوانید:

آرترواسکلروز (کلیک)

درمان

درمان آنوریسم آئورت شکمی معمولا به بزرگ بودن آن بستگی دارد.

AAA در سه اندازه طبقه بندی می شود:

آنوریسم آئورت شکمی کوچک – عرض 3 تا 4.4 سانتی متر
آنوریسم آئورت شکمی متوسط – عرض 4.5 تا 5.4 سانتی متر
آنوریسم آئورت شکمی بزرگ – عرض بیش از 5.5 سانتی متر

AAA بزرگ احتمال پارگی دارند، بنابراین معمولا انجام عمل جراحی برای پیشگیری از آن توصیه می شود.

خطر پارگی AAA کوچک و متوسط بسیار کمتر است. بنابراین به طور معمول توصیه می شود تا برای بررسی اندازه آن به طور منظم سونوگرافی انجام داده و تغییراتی در سبک زندگی سالم برای پیشگیری از بزرگ شدن آن اعمال کنید.

در صورتی که از اندازه AAA خود مطلع نیستید، با پزشک صحبت کنید.

آنوریسم آئورت شکمی کوچک و متوسط

ممکن است در صورت ابتلا به AAA کوچک و متوسط، نیازی به درمان نداشته باشید. دلیل این امر کمتر بودن ریسک پارگی ناشی از AAA نسبت به عوارض جانبی ناشی از جراحی است.

برای بررسی اندازه AAA به سونوگرافی منظم نیاز است.

در شرایط زیر سونوگرافی را انجام دهید:

در صورت ابتلا به آنوریسم آئورت شکمی کوچک – هر سال
در صورت ابتلا به آنوریسم آئورت شکمی متوسط – هر 3 ماه

در صورتی که نتیجه اسکن نشان دهد که AAA بزرگتر از 4 سانتی متر طی 1 سال بیش از 1 سانتی متر رشد کرده است، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید.

در صورت داشتن علائم آنوریسم آئورت شکمی مانند احساس تپش در شکم یا درد شکمی که از بین نرود، ممکن است جراحی نیاز باشد.

همچنین تغییرات سبک زندگی مانند مصرف غذاهای سالم می توانند خطر بزرگ شدن AAA را کاهش دهند.

در غیر این صورت می توانید به صورت عادی ادامه دهید اما ممکن است ابتلا به AAA تاثیراتی بر مواردی مانند رانندگی و بیمه مسافرتی داشته باشد.

آنوریسم آئورت شکمی بزرگ

در صورت ابتلا به AAA بزرگ معمولا از عمل جراحی برای تقویت آن با استفاده از یک قطعه لوله ای ساخته شده (Graft) استفاده می شود. دلیل این امر بالاتر بودن خطر پارگی نسبت به عوارض جانبی جراحی است.

دو نوع جراحی برای آنوریسم آئورت شکمی وجود دارد:

جراحی اندوواسکولار – این روش شامل ورود Graft به رگ خونی در کشاله ران و انتقال آن با دقت به آئورت است.
جراحی باز – در این روش Graft از طریق برش شکم در آئورت قرار می گیرد.

هر دو روش به یک اندازه در کاهش خطر پارگی AAA موثر هستند اما هر کدام مزایا و معایب خود را دارند. با جراح در مورد بهترین گزینه برای خود صحبت کنید.

در صورتی که جراحی برای شما مناسب نباشد، اسکن های منظم برای کنترل آنوریسم آئورت شکمی و انجام تغییرات سبک زندگی سالم توصیه می شود. همچنین ممکن است برای پیشگیری از پارگی ناشی از AAA مصرف دارو برای شما تجویز شود.

جراحی اندوواسکولار

در جراحی اندوواسکولار، از طریق برش های کوچک ایجاد شده در پوست Graft به رگ خونی در کشاله ران وارد می شود. سپس با دقت آن را به سمت آئورت هدایت می کنند.

این کار معمولا با بیهوشی عمومی انجام می شود.

به طور معمول پس از عمل برای 2 تا 3 روز بستری خواهید شد. ممکن است بهبودی کامل آن چند هفته یا چند ماه طول بکشد.

خطر بروز عوارض این روش معمولا کمتر از جراحی باز است و مدت بستری و بهبودی آن نیز اغلب کوتاه تر است.

خطرات جراحی اندوواسکولار عبارتند از:

نشت Graft یا جایجایی آن – برای بررسی این موضوع اسکن منظم انجام می شود و در صورت بروز ممکن است به جراحی دیگری نیاز باشد.
عفونت زخم یا عفونت Graft
خونریزی شدید کشاله ران
بروز لخته خون، حمله قلبی یا سکته مغزی

جراحی باز

در طی جراحی باز شکافی در شکم ایجاد می شود و جراح Graft را در قسمت مورد نظر آئورت قرار می دهد. این کار با بیهوشی عمومی انجام می شود.

پس از جراحی باز معمولا برای 7 تا 10 روز در بیمارستان بستری خواهید شد. ممکن است بهبودی کامل آن چند هفته یا چند ماه طول بکشد.

خطر بروز عوارض آن معمولا بیش از جراحی اندوواسکولار است و مدت بستری و بهبودی آن اغلب بیشتر خواهد بود.

خطرات انجام جراحی باز عبارتند از:

عفونت زخم یا عفونت Graft
ایجاد لخته خون
خونریزی شدید
حمله قلبی یا سکته مغزی
اختلال نعوظ یا مشکل انزال در مردان

خطر بروز مشکلات ناشی از این روش کمتر از جراحی اندوواسکولار است. این روش معمولا تا آخر عمر به خوبی کار می کند و برای بررسی نیازی به اسکن منظم ندارد.

درمان پارگی آنوریسم آئورت شکمی

پارگی آنوریسم آئورت شکمی با همان روش های مورد استفاده برای آنوریسم آئورت شکمی بزرگ با جراحی اورژانسی درمان می شود.

تصمیم گیری در مورد انجام جراحی باز یا جراحی اندوواسکولار توسط جراح انجام می شود.

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.