ضربه مغزی : علائم و اقدامات لازم پس از آن
ضربه مغزی نوعی آسیب مغزی در اثر ضربه به سر است، علائم (در کودکان و بزرگسالان) – اقدامات لازم و بررسی امکان خوابیدن پس از آن را بخوانید.
یکبار متخصصان پزشکی هشدار دادند که در صورت ضربه مغزی (concussion) باید بیدار ماند.
توصیه آنها بر اساس این تئوری بود که خوابیدن با ضربه مغزی می تواند باعث رفتن به کما و حتی مرگ شود.
با این حال اکنون متخصصان پزشکی اتفاق نظر دارند که خوابیدن در صورت ضربه مغزی بی خطر است.
تا زمانی که فرد آسیب دیده به طور منظم بیدار و علائم او کنترل شود، خوابیدن هیچ ضرری نخواهد داشت.
در این مقاله به طور خلاصه آنچه در هنگام این وضعیت در مغز می گذرد را بیان می کنیم.
همچنین به بررسی بعضی از علائم احتمالی ضربه مغزی در بزرگسالان و کودکان پرداخته و در مورد اقدامات لازم برای بهبودی از آنها توصیه هایی ارائه خواهیم کرد.
همچنین بخوانید:
در هنگام ضربه مغزی چه اتفاقی می افتد؟
طبق اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، ضربه مغزی نوعی آسیب مغزی است که به طور معمول در اثر ضربه یا تکان خوردن سر ایجاد می شود.
این وضعیت همچنین می تواند به دلیل وارد شدن نیرویی شدید به بدن که باعث حرکت جلو و عقب سر و مغز می شود، رخ دهد.
این حرکت ناگهانی باعث پرش مغز به اطراف یا چرخش آن داخل جمجمه می شود.
همچنین CDC توضیح می دهد که این وضعیت می تواند باعث تغییرات شیمیایی در بدن شده و حتی به سلول های مغزی آسیب برساند.
اغلب متخصصان پزشکی این وضعیت را به دلیل کشنده نبودن، نوعی آسیب خفیف در نظر می گیرند.
با این حال اثرات آن می توانند بسیار ناخوشایند بوده و برای هفته ها یا ماه ها ادامه پیدا کنند.
همچنین بخوانید:
همه چیز درباره عدم تعادل شیمیایی مغز (کلیک)
علائم
در بیشتر موارد علائم ضربه در 48 ساعت اول پس از آسیب دیدگی سر ظاهر می شوند. در بعضی از موارد این علائم با تاخیر ایجاد می شوند.
طبق اعلام CDC، علائم آن به چهار دسته زیر تقسیم می شوند:
- فکر کردن یا به یاد آوردن
- جسمی
- عاطفی
- خواب
در ادامه به بررسی جزئیات هر یک از این علائم و بعضی از علائم احتمالی ضربه مغزی در کودکان می پردازیم.
فکر کردن یا به یاد آوردن
این وضعیت می تواند باعث ایجاد مشکل در فکر کردن یا حافظه کوتاه مدت شود. علائم این گروه شامل موارد زیر است:
- شکل در تمرکز
- مبهم شدن ذهن یا سردرگمی
- مشکل در به خاطر سپردن اطلاعات جدید
- احساس کند شدن
جسمی
علائم جسمی آن شامل موارد زیر هستند:
- سر درد
- دوبینی یا تاری دید
- حساسیت به نور یا صدا
- مشکلات تعادل یا سرگیجه
- حالت تهوع یا استفراغ
- احساس خستگی یا کمبود انرژی
ممکن است بعضی از ضربه های مغزی باعث از دست دادن هوشیاری موقتی شوند.
در صورت طولانی شدن این وضعیت برای بیش از 30 دقیقه امکان بروز مشکلات جدی تر آسیب مغزی وجود دارد.
عاطفی
علائم عاطفی این وضعیت شامل موارد زیر هستند:
- تحریک پذیری
- غم
- عصبی بودن
- اضطراب
- تغییرات خلق و خو
خواب
این وضعیت می تواند روی الگوی خواب یا کیفیت خواب تاثیرگذار باشد. علائم مربوط به خواب شامل موارد زیر هستند:
- خوابیدن کمتر از حد معمول
- خوابیدن بیشتر از حد معمول
- عدم توانایی خوابیدن
افرادی که در حال بهبودی از این وضعیت هستند، باید خواب خوبی داشته باشند و در صورت لزوم در طول روز چرت بزنند.
علائم ضربه مغزی در کودکان
توجه به ضربه مغزی در نوزادان و خردسالان دشوار است. دلیل این امر این است که شاید آنها نتوانند به طور موثری ارتباط برقرار کنند.
در صورتی که ضربه ای به سر نوزاد یا خردسال وارد شود، والدین یا مراقبین باید مراقبت رفتارهای آنها برای بروز احتمالی علائم ضربه مغزی باشند.
علائم و تغییرات رفتاری کودکان درصورت بروز ضربه مغزی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- گریه زیاد یا بیش از حد معمول
- تفاوت در عادات غذایی یا خوابیدن
- از دست دادن توجه و علاقه به افراد، اسباب بازی ها یا اشیا دیگر
نوزادان یا خردسالانی که علائم فوق را داشته باشند، به مراقبت پزشکی فوری نیاز خواند داشت.
آیا می توان با ضربه مغزی خوابید؟
افرادی که دچار ضربه مغزی مشکوک یا تایید شده باشند باید در طول دوره بهبودی تحت نظارت باشند.
در صورتی که این افراد پس از آسیب دیدگی سر بخوابند، ممکن است علائم و نشانه های آسیب مغزی را بروز نکنند و این وضعیت از چشم اطرافیان دور بماند. متخصصان پزشکی به همین دلیل توصیه می کنند که افراد دچار این وضعیت نباید بخوابند.
با این حال اکنون متخصصان پزشکی به تکنیک های پیشرفته تصویربرداری دسترسی داشته و می توانند علائم جسمی ضربه به سر را بررسی کنند. همچنین استفاده از تجهیزات مدرن به آنها اجازه می دهد تا ارزیابی بهتری از وضعیت افراد داشته باشند.
بنابراین در حال حاضر آنها موافق خوابیدن پس از ضربه مغزی هستند و در این مورد مشکلی نمی بینند.
اقدامات لازم پس از ضربه مغزی
استراحت کردن پس از ضربه سر دارای اهمیت است زیرا به بهبودی مغز کمک می کند.
والدین و مراقبیت نوزادان یا کودکانی که دچار ضربه مغزی می شوند باید آنها را تحت نظر گرفته و از استراحت کافی آنها مطمئن شوند.
بزرگسالان مبتلا به ضربه مغزی باید اطمینان حاصل کنند که یک بزرگسال دیگر آنها را به منظور کنترل علائم و بهبودی همراهی می کند.
پس از ضربه مغزی و در هنگام بهبودی از آن، رعایت اقدامات زیر لازم است:
- تا حد ممکن استراحت کرده و سعی نکنید تا علائم را از بین ببرید.
- از فعالیت های جسمی یا روحی طاقت فرسا خودداری کنید.
- از هر فعالیت دیگر که می تواند منجر به این وضعیت شود (مانند ورزش) خودداری کنید.
- تا زمانی که پزشک اقداماتی مانند رانندگی و کار با ماشین آلات را بی خطر نمی داند، از این اقدامات پرهیز کنید.
- از مصرف الکل و هر نوع داروی تجویز نشده خودداری کنید، زیرا این امر روند بهبودی را کندتر می کند.
- از استفاده بیش از حد از وسایل الکترونیکی مانند تلویزیون، کنسول های بازی و تلفن همراه خودداری کنید.
سندروم پس از ضربه مغزی
معمولا افراد طی چند روز تا چند هفته پس از ضربه مغزی بهبود می یابند.
با این حال گاهی اوقات علائم می توانند برای مدت زمان طولانی تری ادامه یابند.
سندروم پس از ضربه مغزی اصطلاح پزشکی برای علائم ضربه مغزی بلندمدت است.
این وضعیت معمولا در افرادی رخ می دهد که سابقه ضربه مغزی متعدد دارند. البته این وضعیت می تواند در پی یک ضربه مغزی نیز رخ دهد.
در بعضی موارد سندروم پس از ضربه مغزی چندین ماه ادامه خواهد داشت.
علائم آن متفاوت بوده اما شامل موارد زیر هستند:
- بدتر شدن حافظه و تمرکز
- سر درد
- سرگیجه
- حساسیت به نور
- وزوز گوش
- گردن درد
- اختلالات خواب
- خستگی
- تحریک پذیری
چه زمانی با پزشک تماس بگیریم؟
در صورت ضربه به سر و بروز علائم ضربه مغزی، افراد به مراقبت های پزشکی نیاز خواهند داشت.
در صورت مشاهده علائم طولانی یا بدتر پس از ضربه مغزی باید با پزشک تماس گرفت.
چه زمانی باید مراقبت های پزشکی فوری دریافت کرد؟
تجربه این وضعیت می تواند باعث خونریزی مغز و جمع شدن خون در بین سطح مغز و پوشش خارجی آن شود.
این وضعیت با عنوان هماتوم ساب دورال (SDH) شناخته می شود.
هماتوم ساب دورال (SDH) می تواند باعث ایجاد فشار بین مغز و جمجمه شود.
این فشار مغز را فشرده کرده و به آن آسیب می رساند. این وضعیت بدون درمان می تواند کشنده باشد.
افرادی که دچار آسیب دیدگی سر شده اند، ممکن است بلافاصله پس از حادثه دچار هماتوم ساب دورال (SDH) شوند. افرادی که از ناحیه سر آسیب جزئی دیده باشند، ممکن است چند روز یا چند هفته بعد علائم هماتوم ساب دورال (SDH) را مشاهده کنند.
همچنین بخوانید:
خونریزی مغزی : علائم تا درمان (کلیک)
علائم این وضعیت شامل موارد زیر هستند:
- سر درد مداوم یا بدتر شدن آن
- تهوع یا استفراغ
- گیجی
- خواب آلودگی یا مشکل در باز نگه داشتن چشم ها
- مشکلات بینایی مانند دوبینی
- تغییرات گفتاری مانند گفتار مبهم
- فلج شدن یک طرف بدن
- تغییر روحیه یا شخصیت
- مشکل در راه رفتن
- افتادن های مکرر
- تشنج
- از دست دادن هوشیاری
- گریه مداوم (در کودکان)
- امتناع از خوردن یا نوشیدن (در کودکان)
در صورت بروز علائم هماتوم ساب دورال (SDH) در پی ضربه به سر باید مراقبت های پزشکی فوری دریافت کرد.
خلاصه
اکنون متخصصان پزشکی موافقت کرده اند که خوابیدن پس از ضربه مغزی اشکالی ندارد و لازم نیست افراد پس از آن بیدار بمانند.
با این حال مهم است که هر چند ساعت این افراد را بیدار کرده و علائم آنها را بررسی کرد.
ضربه به سر به تنهایی باعث کما یا مرگ نخواهد شد. با این حال ضربه به سر که منجر به ضربه مغزی شود می تواند عوارض جدی و احتمالا کشنده ایجاد کند.
به همین دلیل افرادی که علائم آن را تجربه می کنند به مراقبت های پزشکی نیاز خواهند داشت.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.