آبسه : انواع، علت، علائم و درمان

آبسه در اثر عفونت باکتریایی ایجاد شده و انواع مختلفی دارد، علائم – علت – پیشگیری و درمان دو نوع آبسه پوستی و آبسه داخلی را بخوانید.

 

سرفصل های مورد نظر خود را سریعتر بیابید:

1- بررسی اجمالی↓

2- علائم آبسه↓

3- علت آبسه↓

4- نحوه تشخیص↓

5- نحوه درمان آبسه↓

 

1- بررسی اجمالی

آبسه (Abscess) اجتماعی دردناک از چرک است که معمولا در اثر عفونت های باکتریایی ایجاد می شود. آبسه ها می توانند در هر نقطه از بدن ایجاد شوند.

 

این مقاله بر روی 2 نوع آن تمرکز دارد:

• آبسه های پوستی – که در زیر پوست ایجاد می شوند.
• آبسه های داخلی – که در داخل بدن، در یک اندام یا فضای بین اندام ها ایجاد می شوند.

 

همچنین بخوانید:

انواع عفونت های باکتریایی، از علائم تا درمان (کلیک)

 

علائم آبسه

علائم آبسه پوستی اغلب به صورت توده متورم و چرکی در زیر پوست ظاهر می شود. همچنین می تواند با علائم دیگری از عفونت مانند درجه حرارت بالای بدن و لرز همراه باشد.

 

شناسایی آبسه های داخل بدن بسیار دشوار است، اما علائم آنها عبارتند از:

• درد در ناحیه آسیب دیده
• دمای بالا (تب)
• احساس ناخوشی کلی

 

چه زمانی به پزشک عمومی مراجعه کنیم؟

در صورتی که فکر می کنید دچار توده های چرکی در پوست یا بدن خود شده اید به پزشک عمومی مراجعه کنید. آنها می توانند انواع پوستی را بررسی کنند اما در صورت ابتلا به انواع داخلی شما را به بیمارستان ارجاع می دهند.

آزمایشاتی برای تشخیص Abscess وجود دارند که نوع آنها به محل بروز آبسه وابسته است.

 

علت بروز آبسه

علت ایجاد بیشتر آبسه ها در اثر عفونت باکتریایی است.

زمانی که باکتری وارد بدن می شود، سیستم ایمنی گلبول های سفید خون را برای مبارزه با عفونت به ناحیه آسیب دیده ارسال می کند.

با حمله گلبول های سفید خون به باکتری ها، بعضی از بافت های اطراف مرده و حفره ای ایجاد می شود که با چرک پر شده و منجر به ایجاد Abscess خواهد شد.

چرک حاوی ترکیبی از بافت مرده، گلبول های سفید خون و باکتری است.

آبسه های داخلی اغلب به عنوان عارضه ای از یک بیماری موجود مانند عفونت در ناحیه دیگر بدن ایجاد می شوند.

برای نمونه، در ترکیدن آپاندیس در اثر آپادنیسیت، باکتری ها به داخل شکم گسترش یافته و باعث تشکیل آبسه می شوند.

 

درمان آبسه

یک آبسه پوستی کوچک به طور طبیعی تخلیه می شود یا به راحتی کوچک و خشک شده و بدون هیچ گونه درمانی از بین می رود.

با این حال برای از بین بردن عفونت به درمان آبسه های بزرگ با آنتی بیوتیک نیاز است.

همچنین ممکن است به تخلیه چرگ نیاز باشد. این کار معمولا با قرار دادن یک سوزن یا ایجاد یک برش کوچک روی پوست آبسه انجام می شود.

 

پیشگیری از ایجاد آبسه

بیشتر آبسه های پوستی ناشی از قرارگیری باکتری در یک زخم جزئی، ریشه مو یا چربی مسدود کننده و یا غده عرق است.

اطمینان از تمیز و سالم بودن پوست و تا حد زیادی عاری بودن آن از باکتری می تواند به کاهش ایجاد آبسه های پوستی کمک کند.

 

می توانید خطر انتشار باکتری را با استفاده از موارد زیر کاهش دهید:

• دست های خود را به طور مرتب بشویید.
• تشویق افراد خانواده برای شستن مرتب دست ها
• استفاده از حوله های جداگانه و عدم استحمام در حمام مشترک
• اطمینان از برطرف شدن کامل آبسه پوستی در صورت نیاز به استفاده از تجهیزات عمومی مانند لوازم بدنسازی و سونا یا استخر

 

عدم تخلیه چرک – زیرا این امر می تواند باکتری ها را به راحتی به سایر نقاط بدن منتقل کند. در صورتی که از دستمال برای پاک کردن چرک آبسه خود استفاده می کنید، آن را دور انداخته تا از انتشار میکروب جلوگیری شود. پس از دور انداختن دستمال، دست های خود را بشویید.

در هنگام اصلاح صورت، پا و نواحی زیر بغل یا نواحی تناسلی با تیغ مراقب بریدگی ها مراقب باشید. همچنین تیغ یا مسواک خود را به اشتراک نگذارید.

 

همچنین موارد زیر می توانند به کاهش خطر ابتلا به آبسه های پوستی کمک کنند:

• حفظ یک رژیم غذایی سالم و متعادل
• کاهش وزن در صورت داشتن اضافه وزن یا چاقی
• ترک سیگار

پیشگیری از آبسه داخلی دشوار است زیرا اغلب عوارضی از سایر بیماری ها است.

 

سایر انواع آبسه

انواع مختلفی از آبسه وجود دارند که به طول کامل در این مقاله پوشش داده نشده اند.

این موارد عبارتند از:

• آبسه آنورکتال – تجمع چرک در قسمت مقعد و رکتوم
• کیست بارتولین – تجمع چرک در داخل یکی از غدد بارتولین که در هر طرف دهانه واژن قرار دارند.
• آبسه مغز – تجمع چرک کشنده در داخل جمجمه که البته امری نادر است.
• آبسه دندان – تجمع چرک در زیر دندان یا لثه و استخوان نگهدارنده آنها
• کوینزی (آبسه لوزه) – تجمع چرک بین یکی از لوزه ها و دیواره گلو
• آبسه پیلونیدال – تجمع چرک در پوست شکاف باسن (جایی که باسن جدا می شود.)
• آبسه نخاع – تجمع چرک در اطراف نخاع

 

همچنین بخوانید:

آبسه پستان : علت و درمان (کلیک)

 

2- علائم

علائم آبسه به ناحیه ای که در آن ایجاد شده است، بستگی دارد.

 

علائم آبسه های پوستی

علائم آبسه پوستی شامل موارد زیر هستند:

• تورم در زیر پوست
• درد و حساسیت در ناحیه آسیب دیده
• گرما و قرمزی در ناحیه آسیب دیده
• تجمع قابل مشاهده چرک سفید یا زرد در زیر پوست ناحیه آسیب دیده
• دمای بالای بدن
• لرز
• جوش یک نمونه شایع از آبسه پوستی است.

 

علائم آبسه های داخلی

تشخیص آبسه هایی که در داخل اندام یا فضای بین اندام ها ایجاد می شوند دشوارتر از آبسه های پوستی هستند. این علائم مبهم بوده و علائم واضح خارجی وجود ندارد.

علائم آبسه داخلی وابسته به محل ایجاد آن متفاوت است.

برای نمونه، ممکن است آبسه کبد باعث زردی (زردی پوست یا چشم) شود اما آبسه های ریه یا نزدیک به آن منجر به سرفه یا تنگی نفس می شوند.

 

علائم عمومی آبسه داخلی عبارتند از:

• ناراحتی در ناحیه آبسه
• دمای بالای بدن
• تعریق زیاد
• حالت تهوع
• استفراغ
• لرز
• تورم یا درد شکمی
• کاهش اشتها و کاهش وزن

 

3- علت آبسه

علت بروز بیشتر آبسه ها، آلودگی با عفونت باکتری های استافیلوکوک است.

زمانی که این باکتری ها وارد بدن می شوند، سیستم ایمنی گلبول های سفید خون را برای مقابله با آنها ارسال می کند.

این امر باعث تورم (التهاب) در محل عفونت و از بین رفتن بافت اطراف می شود.

بنابراین یک حفره ایجاد شده که با پر شدن آن از چرک، آبسه ایجاد می شود.

چرک حاوی ترکیبی از بافت مرده، گلبول های سفید خون و باکتری است.

با ادامه یافتن عفونت و تولید چرک آبسه بزرگ تر و دردناک تر می شود.

بعضی از عفونت های استافیلوکوکی، سمی به نام پنتون والنتین لوکوسیدین (PVL) ایجاد کرده که گلبول های سفید را از بین می برد. این امر باعث شده تا بدن سلول های بیشتری برای مبارزه با عفونت تولید کند و این اتفاق منجر به عفونت های مکرر پوستی می شود.

در موارد نادر آبسه توسط ویروس، قارچ یا انگل ایجاد می شود.

 

علت آبسه های پوستی

هنگامی که باکتری ها به زیر سطح پوست می رسند باعث ایجاد آبسه می شوند.

این امر می تواند در هر ناحیه از بدن ایجاد شود. اگرچه بسیاری از آبسه های پوستی در نواحی زیر مشاهده می شوند:

• زیر بغل
• دست و پا
• تنه
• دستگاه تناسلی
• باسن

در صورت وجود یک زخم پوستی جزئی مانند بریدگی کوچک یا مسدود شدن غده چربی یا غده عرق، باکتری وارد پوست شده و منجر به ایجاد آبسه می شود.

 

علت آبسه های داخلی

آبسه های ایجاد شده در داخل شکم، به علت رسیدن عفونت به بافت های عمیق بدن رخ می دهند. این آبسه ها در نتیجه موارد زیر ایجاد می شوند:

• آسیب دیدگی
• جراحی شکم
• پخش شدن یک عفونت از ناحیه ای نزدیک

 

عفونت به روش های مختلفی در شکم گسترش یافته و باعث ایجاد آبسه می شود.

برای نمونه، آبسه ریه پس از عفونت باکتریایی در ریه ها مانند ابتلا به ذات الریه ایجاد می شود و ترکیدن آپاندیس می تواند باکتری ها را در داخل شکم گسترش دهد.

 

همچنین بخوانید:

ذات الریه : علت و درمان (کلیک)

 

افزایش خطر

علاوه بر علت های ذکر شده در بالا، موارد زیر می توانند احتمال ایجاد آبسه را افزایش دهند:

• سیستم ایمنی ضعیف – این امر به علت یک بیماری مانند HIV یا درمان هایی مانند شیمی درمان رخ می دهد.
• ابتلا به دیابت
• وجود یک بیماری التهابی زمینه ای مانند هیدرآدنیت چرکی
• ناقل باکتری های استافیلوکوک بودن

با این حال بسیاری از آبسه ها در افرادی ایجاد می شوند که کاملا سالم هستند.

 

4- تشخیص

در صورتی که فکر می کنید دچار آبسه هستید به پزشک عمومی مراجعه کنید. چندین آزمایش برای تشخیص آبسه وجود دارد که به محل قرارگیری آن وابسته است.

 

آبسه های پوستی

در صورت ابتلا به آبسه پوستی، پزشک عمومی ناحیه آسیب دیده را بررسی می کند و ممکن است موارد زیر را سوال کند:

• مدت ایجاد آبسه
• آسیب دیدگی ناحیه
• وجود سایر علائم

 

ممکن است نمونه کوچکی از چرک آبسه برداشت شده و برای آزمایش ارسال شود.

این امر اجازه می دهد که باکتری های خاص ایجاد کننده آبسه شناسایی شده و به تعیین بهترین روش درمان آن کمک کنند.

در صورتی که بیش از یک آبسه پوستی داشته اید ممکن است از شما نمونه ادرار دریافت شود.

طی این آزمایش گلوکز که نشانه ای از دیابت است بررسی می شود.

افراد مبتلا به دیابت خطر ابتلا به آبسه های پوستی را افزایش می دهد.

در صورتی که به طور مکرر دچار جوش و آبسه می شوید، پزشک عمومی از آزمایشگاه می خواهد تا وجود باکتری های بیشتر و سم پنتون والنتین لوکوسیدین (PVL) را بررسی کنند.

برای پیشگیری از زندگی این باکتری ها ممکن است به درمان های اضافی مانند شستشوی بدن یا کرم های آنتی بیوتیک نیاز داشته باشید.

 

آبسه های داخلی

تشخیص آبسه های داخلی دشوارتر از آبسه های پوستی است زیرا این موارد قابل مشاهده نیستند.

ممکن است یک پزشک عمومی از شما در مورد علائم و سایر مشکلات سلامتی سوال بپرسد. در صورت لزوم پزشک شما را به یک متخصص در بیمارستان ارجاع می دهد.

 

5- درمان

آبسه ها وابسته به نوع و اندازه به روش های مختلفی قابل درمان هستند.

گزینه های اصلی درمانی عبارتند از:

• آنتی بیوتیک ها
• تخلیه آنها
• عمل جراحی

 

آبسه های پوستی

بعضی از آبسه های کوچک به طور طبیعی تخلیه شده و برای بهبودی نیازی به درمان نخواهند داشت.

استفاده از کمپرس گرم مانند پارچه فلانل گرم می تواند به کاهش تورم و تسریع بهبودی کمک کند.

با این حال برای جلوگیری از انتشار عفونت، پارچه فلانل باید کاملا شسته شده و توسط افراد دیگر استفاده نشود.

پزشک عمومی در مورد آبسه های پوستی بزرگتر یا مداوم یک دوره آنتی بیوتیک را برای کمک به پاکسازی عفونت و جلوگیری از گسترش آن توصیه می کند.

گاهی اوقات به ویژه با عفونت های مکرر، ممکن است به شستن بدن برای از بین بردن همه باکتری ها و جلوگیری از عفونت مجدد نیاز داشته باشید.

این کار را می توان با استفاده از صابون ضدعفونی کننده بدن و یک کرم آنتی بیوتیک برای قسمت داخل بینی انجام داد.

با این حال ممکن است آنتی بیوتیک ها به تنهایی برای از بین بردن آبسه پوست کافی نباشند و برای پاکسازی عفونت نیاز به تخلیه چرک داشته باشید.

در صورتی که آبسه پوستی تخلیه نشود، ممکن است رشد کرده و تا حد ترکیدن پر از چرک شود.

این امر دردناک بوده و باعث گسترش یا بازگشت عفونت می شود.

 

برش و تخلیه آبسه

در صورتی که آبسه پوستی نیاز به تخلیه داشته باشد، احتمالا یک عمل کوچک تحت بیهوشی انجام می شود.

معمولا از بی حسی موضعی در این وضعیت استفاده می شود و در هنگام به هوش آمدن اطراف آبسه بی حس خواهد بود.

طی این عمل جراح با برش آبسه اجازه تخلیه چرک را می دهد.

همچنین جراح می تواند نمونه از چرک برای بررسی به آزمایشگاه ارسال کند.

پس از برطرف شدن کل چرک، جراح با استفاده از سرم نمکی حفره باقیمانده را تمیز می کند.

آبسه باز خواهد ماند اما با زخم پوشانده می شود.

بنابراین در صورت ایجاد چرک بیشتر، تخلیه آن به سادگی صورت می گیرد.

در صورت عمیق بودن آبسه ممکن است از یک پانسمان ضدعفونی کننده در داخل زخم استفاده شود تا باز بماند.

ممکن است در این روش جای زخم (اسکار) کوچکی باقی بماند.

 

همچنین بخوانید:

جلوگیری از ایجاد جای زخم (کلیک)

 

آبسه های داخلی

معمولا چرک آبسه داخلی باید از طریق جراحی یا استفاده از یک سوزن (تخلیه آبسه از طریق پوست) تخلیه شود.

روش استفاده شده به اندازه آبسه و محل ایجاد آن وابسته است.

معمولا به صورت همزمان مصرف آنتی بیوتیک ها تجویز می شود تا به از بین بردن عفونت و جلوگیری از انتشار آن کمک کند.

این داروها می توانند به صورت قرص یا تزریق داخل وریدی تجویز شوند.

 

تخلیه از طریق پوست

در صورت کوچک بودن آبسه داخلی جراح می تواند با استفاده از یک سوزن ظریف آن را تخلیه کند.

وابسته به محل ایجاد آبسه، این کار با استفاده از بی حسی موضعی یا بیهوشی عمومی انجام می شود.

جراح می تواند از سونوگرافی یا سی تی اسکن برای هدایت سوزن به ناحیه مناسب استفاده کند.

زمانی که محل آبسه مشخص شود، جراح با استفاده از سوزن آن را تخلیه می کند.

همچنین جراح می تواند با ایجاد یک برش کوچک روی پوست و روی آبسه و ورود یک لوله پلاستیکی نازک به نام کاتتر عمل تخلیه را انجام دهد.

کاتتر اجازه می دهد تا چرک در یک کیسه تخلیه شود و در صورت لزوم تا یک هفته در جای خود باقی بماند.

این روش می تواند به صورت یک روزه انجام شود یعنی می توانید پس از آن به خانه بروید اما در بعضی از موارد به چند روز بستری نیاز خواهد داشت.

همانند روش برش و تخلیه آبسه های پوستی، تخلیه از طریق پوست می تواند جای زخم (اسکار) کوچکی ایجاد کند.

 

عمل جراحی

ممکن است در شرایط زیر به جراحی نیاز داشته باشید:

• بزرگ بودن آبسه و ممکن نبودن تخلیه آن با سوزن
• سوزن به راحتی به آبسه نرسد.
• تخلیه با سوزن برای از بین بردن چرک به طور کامل موثر نباشد.

 

نوع جراحی وابسته به نوع آبسه داخلی و ناحیه ایجاد شده، متفاوت است. این کار به طور کلی با ایجاد یک برش بزرگتر در پوست برای از بین بردن چرک استفاده می شود.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.