علت لکه های روی زبان : علائم و درمان
برخی لکه های غیر معمول روی زبان سبب ایجاد لک های سفید – قرمز و غیره می شود، علائم – علت – تشخیص – درمان و پیشگیری از آنها را بخوانید.
زبان دارای لکه های کوچک زیادی برای چشایی و حس است.
معمولا این لکه ها زیاد به چشم نمی آیند.
اگر لکه رنگ غیر معمولی داشته باشند، باعث تحریک شوند یا علائم دیگری همراه آنها باشد، می تواند نشانه یک مشکل سلامتی باشد.
در این مقاله به بررسی لکه های سالم روی زبان و علت بروز لکه های غیرمعمول روی آن پرداخته و نکاتی مربوط به تشخیص، درمان و پیشگیری ارائه خواهیم کرد.
همچنین بخوانید:
علت ایجاد لکه های غیرمعمول روی زبان
لکه های زبانی که از نظر رنگ، اندازه و شکل ظاهری غیرمعمول بوده یا با علائم دیگری همراه هستند، می توانند نشان دهنده یک بیماری و مشکلی در سلامت فرد باشند.
علت بروز لکه های غیرمعمول روی زبان عبارتند از:
برجستگی های کاذب (Lie Bumps)
پاپیلیت لینگوال گذرا بیماری است که با نام برجستگی کاذب شناخته می شود. این مساله یکی از علت های ایجاد لکه های غیر معمول سفید و قرمز روی زبان است.
در واقع علامت اصلی آن، ایجاد برجستگی های کوچک قرمز یا سفید روی زبان است. این برجستگی ها، پاپیل (پرز) های بزرگ شده یا ملتهب هستند.
برجستگی های کاذب می توانند روی یک یا چند پاپیل تاثیر بگذارند.
علائم دیگر این برجستگی و لکه های غیر معمول روی زبان عبارتند از:
- درد
- احساس سوزش یا خارش
- حساسیت بیشتر به گرما
برجستگی های کاذب معمولا ناشی از آسیب دیدگی زبان مانند گاز گرفتن تصادفی آن هستند.
این برجستگی ها معمولا طی یک هفته و بدون درمان بهبود می یابند. در صورت لزوم درمان، افراد می توانند از دهان شویه های دارویی یا آنتی هیستامین برای کمک به کاهش تورم استفاده کنند.
جهت مشاهده و خرید محصولات دهانشویه داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید
روش های درمانی لکه های غیر معمول و برجستگی های کاذب روی زبان عبارتند از:
- پرهیز از مصرف غذاهای تند یا ادویه دار
- پرهیز از مصرف مایعات یا غذاهای داغ
- عدم مکیدن آبنبات
- با دقت مسواک زدن
سوختگی زبان
در صورتی که افراد زبان خود را با مایعات یا غذای داغ بسوزانند، تاول ایجاد می شود. این موارد می توانند به صورت لکه های کوچک و پر از مایع در زبان ظاهر شوند.
تاول ها در صورت عدم پارگی، زودتر بهبود می یابند. افراد با مراقبت در هنگام مسواک زدن و خوردن و آشامیدن، از پارگی تاول جلوگیری کرده و به بهبود آن کمک می کنند.
معمولا سوختگی زبان نیازی به درمان ندارد. تمیز نگه داشتن دهان با استفاده از دهان شویه به جلوگیری از بروز عفونت کمک خواهد کرد.
همچنین بخوانید:
تاول روی زبان: از علت تا درمان (کلیک)
زخم کانکر یا آفت دهان
بروز زخم های کانکر یا آفت های دهان بسیار شایع هستند. این زخم ها بصورت لکه های کوچک سفید یا زرد رنگ به نظر می رسند که معمولا روی زبان، داخل دهان و لب ظاهر شوند.
علت بروز زخم های کانکر و لک های ناشی از آن روی زبان و داخل دهان مشخص نیست.
زخم های کانکر معمولا بدون درمان از بین می روند. استفاده مستقیم از یک داروی بدون نیاز به نسخه مانند بنزوکائین (Benzocaine) روی زخم می تواند باعث رفع ناراحتی و بهبودی شود.
در بعضی از موارد زخم های کانکر نشانه ای از یک بیماری زمینه ای هستند.
در صورتی که علائم دیگری وجود داشته باشد ممکن است به توصیه های پزشکی نیاز باشد. این علائم شامل تب، معده درد و بثورات پوستی در نواحی دیگر بدن هستند.
همچنین بخوانید:
زبان جغرافیایی
اصطلاح پزشکی برای زبان جغرافیایی، گلوسیت مهاجر خوش خیم (Benign migratory glossitis) است.
زبان جغرافیایی معمولا به صورت لکه یا لکه های قرمز احاطه شده توسط حاشیه سفید ظاهر شده و باعث التهاب در کناره ها یا روی زبان می شود.
پزشکان مطمئن نیستند که چه چیزی باعث ایجاد زبان جغرافیایی می شود اما ممکن است علت بروز آن استرس، آلرژی یا دیابت باشد.
معمولا این بیماری علائم دیگری ایجاد نمی کند و بدون درمان بهبود می یابد.
عفونت مخمر دهان
عفونت مخمر دهان به برفک دهانی معروف است و می تواند بر روی دهان و زبان تاثیر بگذارد.
علائم آن عبارتند از:
- لکه ها، برجستگی ها یا پچ های پوستی سفید در سطح داخلی دهان
- طعم بد دهان
- درد داخل دهان
در صورتی که افراد این لکه های سفید روی زبان یا داخل دهان را خراش دهند معمولا یک لکه قرمز و ملتهب در زیر آن مشاهده می کنند.
برفک دهانی ناشی از رشد بیش از حد مخمر (که به طور طبیعی در دهان ایجاد می شود) است.
گروه خاصی از افراد بیشتر در معرض خطر ابتلا به عفونت قرار دارند:
- نوزادان تازه متولد شده
- افرادی که ریتینر یا دندان مصنوعی استفاده می کنند.
- افراد مبتلا به دیابت
- افراد تحت شیمی درمانی
- افرادی که به دلیل مصرف یک دارو یا یک بیماری دچار خشکی دهان هستند.
- افرادی که با HIV زندگی می کنند.
افراد معمولا با استفاده از داروهای ضد قارچ بدون نیاز به نسخه برفک دهانی را درمان می کنند.
همچنین پزشک می تواند موارد زیر را توصیه کند:
- تغییر پروتزها
- تغییر نحوه تمیز کردن دهان و دندان
- معرفی دارویی دیگر که باعث خشکی دهان نشود.
همچنین بخوانید:
سفید شدن زبان کودک و برفک : علائم و درمان (کلیک)
تب اسکارلت یا مخملک
تب اسکارلت یا مخملک نوعی عفونت باکتریایی در بینی و گلو است.
یکی از علائم اصلی آن بروز لکه های قرمز روی زبان است. به عبارتی زبان قرمز و ناهموار است که افراد اغلب از آن به عنوان زبان توت فرنگی یاد می کنند.
علائم دیگر آن عبارتند از:
پزشکان مخملک را با آنتی بیوتیک درمان می کنند.
تب اسکارلت یا مخملک با درمان آنتی بیوتیک طی حدود یک هفته از بین می رود اما ممکن است بثورات ناشی از آن برای مدت زمان بیشتری ادامه داشته باشند.
معمولا کودکان دچار مخملک می شوند و این بیماری مسری است.
این عفونت از روش های زیر منتقل می شود:
- سرفه و عطسه
- به اشتراک گذاشتن لوازم آلوده مانند فنجان ها، غذاها، حوله ها، لوازم حمام و لباس ها
سندروم آلرژی دهان
آلرژی به بعضی از میوه ها و سبزیجات خام می تواند باعث خارش و تورم در دهان یا روی زبان شود. پچ های متورم روی زبان می توانند قرمز و تحریک شده به نظر برسند.
این واکنش اغلب خفیف است و افراد می توانند با توقف مصرف غذاهای آلرژی زا از بروز آنها جلوگیری کنند. پختن یا پوست کندن میوه و سبزیجات اغلب مانع از واکنش های آلرژیک می شوند.
سرطان زبان
سرطان زبان نوعی سرطان سر و گردن است. نوشیدن الکل، سیگار کشیدن و عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) خطر ابتلا به سرطان زبان را افزایش می دهند.
برجستگی یا لکه کنار زبان یا یک لکه قرمز روی زبان معمولا بی خطر است اما در صورت از بین نرفتن می تواند نشانه ای از سرطان باشد.
علائم دیگر آن عبارتند از:
- گلو دردی که برای مدتی طولانی ادامه داشته باشد.
- درد در هنگام بلع
- بی حسی دهان
افرادی که دچار زخم، توده یا پچ های قرمز یا سفید بدون درد باشند باید به پزشک یا دندانپزشک مراجعه کنند.
لکه های سالم زبان
چهار نوع لکه یا برجستگی سالم زبان وجود دارد که به طور معمول بر روی آن ظاهر می شوند. اصطلاح پزشکی این لکه ها پاپیل (پرز) است.
- پاپیل های Fungiform، لکه های کوچکی هستند که در سراسر زبان ظاهر می شوند. یک فرد معمولا 200 تا 400 مورد از این لکه ها را دارد که بیشتر در نوک و لبه های زبان هستند. هر یک از این پاپیل ها حاوی سه تا پنج جوانه چشایی هستند.
- پاپیل های Circumvallate، لکه های بزرگتری هستند که در پشت زبان ظاهر می شوند. آنها کمی برآمده شده و به صورت v قرار می گیرند. یک فرد معمولا 7 تا 12 مورد از آنها دارد که هر کدام حاوی هزاران جوانه چشایی هستند.
- پاپیل های Foliate، در پشت زبان و لبه های آن ظاهر می شوند. یک فرد معمولا حدود 20 مورد از آنها دارد که هر کدام حاوی صدها جوانه چشایی هستند.
- پاپیل های Filiform، در مرکز و جلوی زبان یافت می شوند. این پاپیل ها بیش از هر نوع دیگری وجود دارند. آنها حاوی جوانه های چشایی نیستند.
پاپیل ها به افراد کمک می کنند تا با زبان، حس و چشایی داشته باشند. اعصابی که پیام های طعم و مزه را ارسال می کنند، به جوانه های چشایی متصل می شوند. همچنین پاپیل ها برای ارسال اطلاعات در مورد دما، جویدن غذا و گفتار مهم هستند.
زمان مراجعه به پزشک
افراد در شرایط زیر باید به پزشک یا دندانپزشک مراجعه کنند:
- بروز لکه های غیرمعمول روی زبان که بیش از یک هفته طول بکشد.
- بروز لکه های دارای خونریزی، دردناک و گسترده روی زبان
پزشک معمولا در مورد علائم دیگر به همراه بروز لکه ها و درد از افراد سوال می پرسد. این اطلاعات به پزشک کمک می کند تا مشکل را تشخیص دهد و مشاوره و درمان ارائه کند.
نکاتی برای پیشگیری
رعایت بهداشت دهان و دندان به جلوگیری از بروز عفونت های مخمر دهان کمک کرده و همچنین می تواند به بهبود زبان پس از آسیب یا بیماری کمک کند. برای سالم نگه داشتن دهان، دندان و زبان موارد زیر توسط دندانپزشکان توصیه می شود:
- مسواک زدن برای دو مرتبه در روز
- استفاده از نخ دندان به صورت روزانه
- پرهیز از مصرف قند فراوان
پیشگیری از تمام لکه های زبان به ویژه آنهایی که به دلیل عفونت و زخم های کانکر ایجاد شده اند، امکان پذیر نیست.
مصرف صحیح دارو، تمیز نگه داشتن دهان و جلوگیری از تحریک دهان در هنگام غذا خوردن یا تمیز کردن دندان باعث بهبود شده و از بروز مجدد لکه های جلوگیری می کند.
چشم انداز
افراد لکه های بسیار زیادی روی زبان خود دارند که برای چشایی و حس حیاتی هستند اما لکه هایی که از نظر رنگ، اندازه و شکل ظاهری غیر معمول هستند، ممکن است نشانه ای از یک مشکل سلامتی باشند.
لکه های غیرمعمول می توانند علل مختلفی مانند آسیب دیدگی زبان تا عفونت داشته باشند. آنها اغلب بدون درمان از بین می روند اما گاهی اوقات می توانند نشانه ای از بیماری پزشکی جدی تر مانند مخملک یا سرطان زبان باشند.
در صورتی که لکه های زبان طی یک هفته و به صورت خود به خود از بین نروند ممکن است به مراجعه به پزشک یا دندانپزشک نیاز باشد. در صورتی که علائم دیگری وجود داشته باشد یا لکه ها خونریزی کرده و درد داشته باشند، ممکن است به درمان نیاز باشد.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.
سلام خسته نباشید من چند ماهی هست زبانم مثل زبان جغرافیایی شده درمانش چیه ر
منتظر جواب هستم
سلام. مدتی هست که سمت چپ زبان من یک لکه ی سفید دو میلیمتری دیده میشود ولی هیچ گونه درد یا مشکلی ندارم.البته سیگار هم میکشم و قرص های دیابت مصرف میکنم.ممنون میشوم علت را بیان کنید
سلام من ۱۷سالمه یه سوال داشتم من یه خال دارم روی زبونم بعد از بچگی این بوده ولی همین امروز متوجه شدم ک متورم شده خواستم بپرسم خطرناکه؟چرا متورم شده فقط همون قسمت؟🙏
لکه های وسط زبانم قرمز است نشانه چیست
من زبانم مثل شکل اول بود لکه های سفید داشت لیکن پلان بود و دارم با کورتون درمان می کنم خیلی بهتر شده لطفا ثبت کنید قبل از نمونه برداری این تصویر را میدیدم چون زیاد توگوگل سرچ می کردم ولی نمیدونستم لیکن پلانه دکتر تا دیدن تشخیص دادن
سلام کدوم دکتر رفتین برای لیکن پلان باید به چه دکتری مراجعه کرد منم دیابت دارم ازوقتی متوجه دیابت شدم چند روز بعد زبانم مثل عکس اول شده
ای کاش اسم لیکن پلان را هم می نوشتید اونم به صورت لکه های سفید روی زبان بوجود میاد که این لکه ها بدون پرز و تورمانند هستند
حدود يك ماهي بود نوك زبونم قرمزه دونه هاي قرمز برجسته ديگه كلافه شدم رفتم دكتر بس كه اب تو دهنم جمع ميشد و ميخاريد رفتم دكتر هيچي نگفت گفت عفونته ولي بهم كلي دارو داده انتي بيوتيك و كورتن گفت سه هفته ديگه بيا ٣ روزه دارم دارو ميخورم ولي هنوز زبونم همون شكله همش ميترسم چيزه بدي باشه
سلام چندتا خال سیاه بدون دردحدود۲ماه است روی زبان دخترم است او۷سالدارد البته الان دارن زیادمیشن خیلی نگرانم تروخدا جواب بدیددکترای زیادی بردمش ولی داروهاشون اصلاتاثیری نداشته است
سلام و وقت بخیر . دختر دو ساله و نیمه ای دارم که روز زبانش دایره هایی وجود داره که قرمزتر از رنگ زبانش هست ایا می تواند نشانه بیماری خاصی باشه
درود بر شما
جهت بررسی به پزشک مراجعه نمایید
روش درمان مخمر روی زبان را بیان بفرمایید . با تکش ر