پریود نامنظم : علت، علائم و درمان
پریود نامنظم زمانی رخ می دهد که طول چرخه قاعدگی متفاوت یا بیش از 35 روز باشد؛ علت – علائم و روش های درمان پزشکی و خانگی آن را بخوانید.
طول مدت طبیعی چرخه قاعدگی زنان 28 روز است، اما این زمان می تواند در افراد مختلف، متفاوت باشد.
قاعدگی نامنظم (Irregular periods) زمانی رخ می دهد که طول چرخه بیش از 35 روز یا مدت آن متفاوت باشد.
پریود یا قاعدگی بخشی از چرخه قاعدگی است که در آن آندومتر که پوشش داخلی رحم است، ریخته می شود.
این وضعیت به صورت خونریزی از رحم و بیرون آمدن آن از واژن است.
پریودها معمولا در دوران بلوغ و سنین 10 تا 16 سالگی شروع شده و تا زمان یائسگی و سنین 45 تا 55 سالگی ادامه خواهند داشت.
پریودهای نامنظم که الیگومنوره (Oligomenorrhea) نامیده می شوند، در صورت تغییر در روش جلوگیری از بارداری، عدم تعادل هورمون ها، تغییرات هورمونی در زمان یائسگی و تمرینات استقامتی ایجاد می شوند.
درمان پریود نامنظم در دوران بلوغ و نزدیک به یائسگی لازم نیست اما در صورتی که این امر در دوران باروری رخ دهد ممکن است به توصیه های پزشکی نیاز باشد.
این مقاله به بررسی علائم، علت ها، عوارض و درمان های خانگی و پزشکی پریود نامنظم می پردازد.
همچنین بخوانید:
علت پریود نامنظم
تعدادی از عوامل، احتمال قاعدگی نامنظم را افزایش می دهند. بیشتر این موارد مربوط به تولید هورمون هستند. دو هورمون موثر بر قاعدگی، استروژن و پروژسترون هستند. این هورمون ها چرخه قاعدگی را تنظیم می کنند.
همچنین بخوانید:
تاثیرات هورمونی
تغییرات چرخه زندگی مانند بلوغ، یائسگی، بارداری و زایمان و شیردهی یکی از علت های اصلی پریود نامنظم هستند که بر تعادل هورمونی تاثیر می گذارند.
بدن در دوران بلوغ دچار تغییرات اساسی می شود.
ممکن است به تعادل رسیدن استروژن و پروژسترون چندین سال طول بکشد و بروز پریودهای نامنظم در این دوران معمول است.
زنان معمولا قبل از یائسگی پریودهای نامنظمی دارند و ممکن است مقدار خون ریخته شده در این دوران متفاوت باشد.
یائسگی زمانی رخ می دهد که 12 ماه از آخرین پریود گذشته باشد. بعد از یائسگی زنان دیگر پریود نمی شوند.
قاعدگی در دوران بارداری متوقف شده و بیشتر زنان در دوران شیردهی پریود نمی شوند.
روش های پیشگیری از بارداری نیز یکی از علت های بروز پریود نامنظم می شوند.
استفاده از IUD می تواند باعث خونریزی شدید شود، با این حال قرص ها ضد بارداری باعث لکه بینی بین پریودها می شوند.
زمانی که زنان برای اولین بار از قرص ضد بارداری استفاده می کنند، ممکن است خونریزی های کوچکی را تجربه کنند که به طور کلی کوتاه تر و سبک تر از پریودهای عادی هستند. این موارد معمولا پس از چند ماه از بین می روند.
سایر تغییراتی که با پریودهای نامنظم همراه هستند، عبارتند از:
- کاهش وزن شدید
- افزایش وزن شدید
- فشار (استرس) عاطفی
- اختلالات خوردن مانند بی اشتهایی یا پرخوری
- ورزش های استقامتی مانند دو ماراتن
تعدادی از اختلالات نیز با عدم بروز قاعدگی یا نامنظم شدن آن مرتبط هستند.
علائم
چرخه قاعدگی حدود 28 روز طول می کشد اما وابسته به افراد ممکن است بین 24 تا 35 روز متفاوت باشد.
بیشتر زنان هر ساله بین 11 تا 13 دوره قاعدگی دارند. خونریزی معمولا حدود 5 روز طول می کشد اما این زمان نیز بین 2 تا 7 روز متفاوت است.
زمانی که قاعدگی برای اولین بار شروع شود، ایجاد یک چرخه منظم ممکن است دو سال زمان ببرد. پریود بیشتر زنان بعد از دوران بلوغ منظم است. مدت زمان بین هر پریود مشابه است.
با این حال زمان پریود و میزان خون ریخته شده برای بعضی از زنان به طور قابل توجهی متفاوت است. این وضعیت با عنوان قاعدگی نامنظم شناخته می شود.
علامت اصلی قاعدگی نامنظم زمانی است که چرخه بیش از 35 روز بوده یا طول آن متفاوت باشد.
در صورتی که تغییراتی در جریان خون ایجاد شده یا لخته هایی با قطر بیش از 2.5 سانتی متر ظاهر شوند نیز قاعدگی نامنظم در نظر گرفته می شود.
عوارض
گاهی اوقات پریودهای نامنظم می توانند نشان دهنده یک مشکل سلامتی باشند و بعضی از این موارد منجر به مشکلات بعدی مانند مشکلات باروری می شوند.
سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
بیماری است که در آن تعدادی کیسه های کوچک پر از مایعات معروف به کیست در تخمدان ایجاد می شود.
زنان مبتلا به PCOS تخمک گذاری نکرده و هر ماه تخمک آزاد نمی کنند. علائم آن شامل پریود نامنظم یا عدم بروز آن، چاقی، آکنه و رشد موهای زائد است.
همچنین بخوانید:
سندروم تخمدان پلی کیستیک (کلیک)
زنان مبتلا به PCOS دارای سطح غیرمعمول و بالایی از هورمون جنسی مردانه مانند آندروژن یا تستوسترون هستند.
طبق اعلام دفتر بهداشت زنان در وزارت بهداشت و خدمات انسانی، PCOS بین 10 تا 20% از زنان در سنین باروری یا 5 میلیون زن آمریکایی را تحت تاثیر قرار می دهد. دخترانی در سن 11 سالگی مبتلا به PCOS نیز تشخیص داده شده اند.
اختلال تیروئید
اختلال تیروئید می تواند باعث پریود نامنظم شود. غده تیروئید هورمون هایی تولید می کند که روی متابولیسم بدن تاثیر می گذارد.
سرطان دهانه رحم
یا سرطان رحم در مواردی نادر می توانند باعث خونریزی بین پریودها یا در حین رابطه جنسی شوند.
آندومتریوز
بیماری است که در آن سلول هایی که به طور طبیعی در داخل رحم یافت می شوند (سلول های آندومتر) در خارج از آن رشد می کنند.
به عبارت دیگر پوشش داخل رحم در خارج از آن یافت می شوند.
سلول های آندومتر سلول هایی هستند که هر ماه در دوران قاعدگی ریخته می شوند.
بنابراین آندومتریوز به احتمال زیاد در زنان در طول دوران باروری تاثیر می گذارد.
توده های ایجاد شده درگیر با آندومتریوز سرطانی نیستند.
ممکن است آنها هیچ علامتی نداشته باشند اما دردناک بوده و منجر به مشکلات دیگری شوند.
در صورتی که خون آزاد شده در بافت اطراف گیر کند به بافت آسیب رسانده و باعث درد شدید، پریودهای نامنظم و ناباروری می شود.
بیماری التهابی لگن (PID)
نوعی عفونت در سیستم تولید مثل زنان است. این عفونت در زنان شایع ترین و جدی ترین عارضه عفونت های مقاربتی (STI) به جز ایدز است.
در صورت تشخیص زودهنگام می توان آن را با مصرف آنتی بیوتیک درمان کرد اما در صورت گسترش به لوله های رحمی آسیب رسانده و منجر به درد مزمن یا بلندمدت می شود.
علائم بسیاری وجود دارند که شامل خونریزی بین پریودها و بعد از رابطه جنسی هستند.
همچنین بخوانید:
درمان های خانگی پریود نامنظم
درمان های خانگی مانند حفظ یک سبک زندگی سالم می تواند به کاهش خطر بعضی از علت های پریود نامنظم کمک کند.
این موارد عبارتند از:
- ورزش منظم برای حفظ وزن سالم و کاهش استرس
- پیروی از یک رژیم غذایی سالم
گفته می شود که مصرف بعضی از داروهای گیاهی مانند کوهوش سیاه، گیاه پنج انگشت، ریشه شیرین بیان و زردچوبه کمک کننده هستند اما تحقیقات اثربخشی آنها را تایید نکرده اند و ممکن است مصرف آنها اثرات نامطلوبی داشته باشد. بهتر است قبل از مصرف آنها با پزشک مشورت کنید.
درمان پریود نامنظم
در صورت نیاز، درمان پریود نامنظم به علت بروز آن وابسته است.
بلوغ و یائسگی: پریودهای نامنظم که در دوران بلوغ یا نزدیک شدن به یائسگی رخ می دهند، معمولا نیازی به درمان ندارند.
کنترل بارداری: در صورتی که خونریزی های نامنظم ناشی از جلوگیری از بارداری بوده و چندین ماه ادامه داشته باشند، باید در مورد گزینه های درمانی با پزشک مشورت کرد.
PCOS و چاقی: در موارد ابتلا به PCOS، اضافه وزن یا چاقی، کاهش وزن می تواند به ثبات قاعدگی کمک کند. وزن کمتر به این معنی است که بدن نیازی به تولید انسولین زیادی ندارد. این امر منجر به کاهش سطح تستوسترون شده و احتمال تخمک گذاری را بیشتر می کند.
مشکلات تیروئید: احتمالا درمان مشکل زمینه ای توصیه می شود. این امر می تواند شامل مصرف دارو، ید درمانی رادیواکتیو یا جراحی باشد.
استرس و اختلالات خوردن: در صورت وجود استرس عاطفی، اختلال در غذا خوردن یا کاهش وزن ناگهانی و ایجاد پریودهای نامنظم، ممکن است روان درمانی کمک کننده باشد. این روش شامل استفاده از تکنیک های ریلکسیشن، مدیریت استرس و صحبت با یک درمانگر است.
دارو
ممکن است پزشک مصرف متفورمین (Metformin) به عنوان داروی کاهش دهنده انسولین برای درمان دیابت نوع 2 را تجویز کند که به تخمک گذاری و پریودهای منظم کمک می کند.
مصرف یک قرص ضد بارداری با دوز کم که حاوی ترکیبی از استروژن و پروژسترون است نیز می تواند کمک کننده باشد. این امر باعث کاهش تولید آندروژن و اصلاح خونریزی غیرطبیعی می شود.
به همین ترتیب مصرف پروژسترون به مدت 10 تا 14 روز در ماه پریودها را تنظیم می کند.
همچنین بخوانید:
داروهای متفورمین : مصرف و عوارض جانبی(کلیک)
بارداری
پریودهای نامنظم می توانند نشان دهنده مشکلی در باروری باشند اما همیشه اینطور نیست. حتی در پریودهای نامنظم ممکن است تخمک گذاری رخ دهد.
در ادامه به معرفی بعضی از اقدامات برای ردیابی تخمک گذاری می پردازیم:
- پریودها را در یک تقویم علامت گذاری کرده و به دنبال الگوها باشید.
- بررسی تغییرات مخاط دهانه رحم – با نزدیک شدن تخمک گذاری مخاط زیاد شده و لغزنده، شفاف و کششی هستند.
- هر روز دمای بدن را اندازه گرفته و زمان افزایش آن را یادداشت کنید. این امر می تواند نشانه دهنده وقوع تخمک گذاری باشد.
در صورتی که پریودهای نامنظم با مشکلات بارداری مرتبط باشد پزشک از سوابق شما برای تشخیص استفاده می کند.
افرادی که نگران قاعدگی نامنظم خود هستند باید به پزشک مراجعه کنند.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.