اسپوندیلیت آنکیلوزان :تشخیص و درمان
اسپوندیلیت آنکیلوزان (AS) نوعی آرتریت است که سبب درد مزمن مفاصل (بویژه کمر درد) می شود، آزمایش و روش های تشخیص و درمان آن را بخوانید.
اسپوندیلیت آنکیلوزان یکی از انواع رایج بیماری آرتریت (التهاب مفاصل) است که منجر به درد مزمن در مفاصل می شود. درد در بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان معمولا از کمر و باسن شروع می شود.
هیچ آزمایش واحدی برای تشخیص اسپوندیلیت آنکیلوزان (AS) وجود ندارد،اما طیفی از سوالات و تکنیک ها به پزشک کمک می کنند تا بیماری را تشخیص داده یا آن را رد کند.
همچنین بخوانید:
علائم و نشانه های اسپوندیلیت آنکیلوزان (کلیک)
سوالاتی که پزشک برای تشخیص اسپوندیلیت آنکیلوزان از بیمار می پرسد
پزشک ممکن است در مورد علائم و تاریخچه سلامتی بیمار از او سوال بپرسد. تعدادی از علائم و نشانه های خاص ممکن است منجر به تشخیص زودهنگام AS شوند.
سوالات مورد نیاز پزشک برای تشخیص بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان عبارتند از:
همچنین بخوانید:
همه چیز درباره التهاب مفاصل یا آرتریت (کلیک)
آیا در خانواده شما سابقه ابتلا به AS وجود دارد؟
اگر سابقه ابتلا به AS در خانواده یک فرد وجود داشته باشد، احتمال ابتلای فرد به این بیماری بیشتر خواهد بود، البته این همیشه درست نیست.
پزشک هنوز هم باید قبل از تشخیص آزمایشات کامل را انجام دهد.
آیا یک درد غیر منتظره را به تدریج در بدن خود احساس می کنید؟
AS معمولا قبل از 45 سالگی رخ می دهد. درد غیر منتظره و سفت شدن عضلات در افراد جوان کمتر شایع است.
پزشک ممکن است در صورتی که یک فرد جوان درد دارد احتمال وجود بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان را در نظر بگیرد، به خصوص درد کمر و درد بدون دلیل مشخص در باسن.
به عنوان مثال، اگر فرد صدمه ندیده است یا فشار زیادی به کمر خود وارد نکرده است ممکن است AS داشته باشد.
این درد در طول چند هفته یا چند ماه بروز پیدا می کند. درد ممکن است از یک گرفتگی مختصر شروع شد و به تدریج شدیدتر شده و باعث درد مفاصل و کم شدن حرکت در ستون فقرات شود.
درد کمر برای 3 ماه یا بیشتر می تواند یکی از نشانه های اصلی برای تشخیص بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان باشد.
همچنین بخوانید:
رژیم غذایی مناسب آرتریت (کلیک)
آیا درد در هنگام خواب بدتر می شود یا باقی می ماند؟
در بسیاری از موارد، کمر درد مزمن با استراحت بهبود پیدا می کند، اما در مورد بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان برعکس این حقیقت دارد.
افراد مبتلا به AS در هنگام استراحت درد بیشتری احساس می کنند. این درد می تواند در طول شب بدتر شده و در هنگام بیدار شدن در شدیدترین حالت خود باشد. درد ممکن است با حرکت کردن فرد در طول روز کمی کمتر شود.
درد در بعضی از افراد مبتلا به AS به طور متناوب می آید و می رود، اما بعضی از افراد درد شدید مداوم را تجربه می کنند.
آیا درد با حرکت فیزیکی بهتر می شود؟
درد به وجود آمده در اثر AS با دیگر درد های کمر متفاوت است چون حرکت کردن باعث بهتر شدن آن می شود، نه بدتر شدن.
تمرینات ورزشی و حرکات کششی می توانند برای دیگر افراد مبتلا به کمر درد اذیت کننده باشند، اما فرد مبتلا به کمر درد ایجاد شده در اثر AS پس از حرکات کششی و دیگر حرکات ورزشی احساس درد کمتری خواهد داشت.
آیا داروی های ضد التهاب غیر استروئیدی منجر به کاهش درد می شود؟
در مراحل اولیه AS، دارو های بدون نیاز به نسخه مانند ایبوپروفن یا دارو های تجویز شده توسط پزشک مانند دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) می توانند درد را کاهش دهند. اما این دارو ها به مرور زمان برای کاهش درد کافی نخواهند بود.
با این حال، اگر علائم فرد در ابتدا با NSAIDs ها بهبود پیدا کند، او ممکن است به AS مبتلا باشد.
آیا انبساط قفسه سینه کاهش پیدا کرده است؟
برخی افراد مبتلا به AS درد و سفتی قفسه سینه را نیز تجربه می کنند. فرد ممکن است احساس تنگی قفسه سینه داشته باشد و قفسه سینه او به حد انتظار پزشک انبساط پیدا نکند. این می تواند باعث سخت شدن تنفس شده و منجر به افزایش عفونت ریه شود.
آیا نشانه هایی از التهاب دیده می شوند؟
دیگران ممکن است درد هایی مانند سفتی مفاصل، درد در قوزک یا پاشنه پا، یا التهاب در کمر داشته باشند. التهاب مفصل ساکروایلیاک، که پایه ستون فقرات را به لگن متصل می کند از علائم AS است.
بعضی از افراد ممکن است این علائم را تجربه کنند، که می توانند نشانه هایی از التهاب باشند:
آیا علائم دیگری برای بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان وجود دارند؟
دیگر علائم اسپوندیلیت آنکیلوزان جهت تشخیص بیماری عبارت اند از:
- تورم چشم و تغییر در بینایی
- درد شکمی و تغییر در روده
- خستگی عمومی
- بثورات پوستی، به خصوص در کف پا
- پسوریازیس، در صورتی که فرد مبتلا به نوع آرتریت پسوریاتیک از اسپوندیلوآرتریت باشد
- کم اشتهایی و کاهش وزن
اطلاع از وجود این علائم در بیمار می تواند به پزشک در تشخیص AS کمک کند.
پزشکان معمولا این سوالات را می پرسند تا بدانند آیا انجام مرحله بعد برای تشخیص AS، که معمولا یک آزمایش فیزیکی است را باید انجام دهند یا خیر.
همچنین بخوانید:
آزمایش های لازم برای تشخیص اسپوندیلیت آنکیلوزان
یک آزمایش به تنهایی نمی تواند ابتلای فرد به AS را تشخیص دهد. پزشکان باید از بازه ای از روش ها برای تشخیص AS استفاده کنند.
آزمایش های ژنتیک
یک آزمایش ژنتیک مختص بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان وجود دارد. این آزمایش HLA-B27 نام دارد و می تواند ژن HLA-B27 را تشخیص دهد.
پزشک برای انجام این آزمایش تشخیصی بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان به نمونه خون بیمار نیاز دارد.
این فاکتور ژنتیکی در بسیاری از افرادی که به AS مبتلا می شوند وجود دارد، و احتمال ابتلا به این بیماری در کسانی که دارای این ژن هستند بالاتر است.
با این حال، همیشه این طور نیست. حدود 80% از کسانی که این ژن را از والدین خود به ارث می برند به AS مبتلا نمی شوند و میزان خطر در میان افراد با نژاد های مختلف متفاوت است.
آزمایش خون برای بررسی التهاب
یک آزمایش خون همینطور می تواند نشانه هایی از التهاب در بدن را مشخص کند. این آزمایشات شامل آزمایش میزان رسوب گلبول های قرمز (ESR) یا آزمایش پروتئین واکنش پذیر C (CPR) هستند.
این آزمایش ها می توانند نشانه های متداول التهاب در بدن را مشخص کنند، اما آن ها نمی توانند نشان دهند که آیا این التهابات به دلیل اسپوندیلیت آنکیلوزان ایجاد شده اند یا خیر.
معاینه فیزیکی
در طول معاینه فیزیکی، پزشک معمولا نشانه های التهاب در بدن بیمار را چک می کند.
معمولا پزشک پشت، سینه، استخوان های لگن، مفصل ساکروایلیاک در نزدیکی پایین ستون فقرات و پاشنه های پا را بررسی می کند. او ممکن است این مناطق را به آرامی فشار داده و در مورد درد و حساسیت آن ها از بیمار سوال بپرسد.
پزشک همینطور بازه حرکت ستون فقرات را بررسی می کند. او ممکن است از بیمار بخواهد تا تست های حرکتی را انجام دهد تا بتواند محدودیت های حرکتی بیمار را تشخیص دهد.
او همینطور ممکن است میزان انبساط سینه و راحتی تنفس بیمار و بازه حرکت ستون فقرات گردنی (گردن) را بررسی کند.
عکس برداری و اسکن ها
پس از بررسی نشانه ها در خون، پزشکان معمولا از عکس های اشعه X و MRI استفاده می کنند.
عکس های اشعه X می توانند نشان دهند که مفصل ها آسیب دیده اند. تصاویر اشعه X ممکن است بر مفاصل ساکروایلیاک تمرکز کنند، جایی که AS معمولا رخ می دهد.
اسکن MRI یا فراصوت می تواند تغییراتی که در عکس های اشعه X مشخص نمی شوند، مانند التهاب های مفاصل صدمه ندیده، را نشان دهد. نشانه های التهاب شامل باز شدن یا کم شدن فاصله بین استخوان ها، یا افزایش جریان خون هستند که منجر به التهاب می شوند.
عکس برداری می تواند به تایید وجود AS کمک کرده و به پزشک کمک کند برای درمان تصمیم گیری کند. این کار همینطور می تواند برای دنبال کردن تغییرات وضعیت بیمار به مرور زمان نیز مفید باشد.
تشخیص
یک آزمایش واحد نمی تواند وجود AS را مشخص کند، اما پزشک ممکن است از نتیجه آزمایش های مختلف و اطلاعاتی که بیمار در مورد علائم به او می دهد در تشخیص AS استفاده کند.
او ممکن است عواملی مانند موارد زیر را در نظر بگیرد:
- مفاصل متورم و دردناک، به خصوص در اطراف ستون فقرات
- خستگی
- آیا درد در هنگام بیدار شدن از خواب رخ می دهد، و تا چه مدت باقی می ماند
او ممکن است از یک سیستم رتبه دهی برای بررسی سطح درد و فعالیت بیماری استفاده کند.
اگر التهاب مفصل ساکروایلیاک و یک یا چند مورد از علائم زیر در بیمار وجود داشته باشند، پزشک ممکن است وجود AS را در بیمار تائید کند:
- کمردرد برای 3 ماه یا بیشتر که با تمرینات ورزشی بهبود پیدا کرده و با استراحت بدتر می شود
- بیمار دارای بازه محدودی از حرکات در بخش پایینی کمر باشد
- بیمار دارای انبساط محدود در قفسه سینه نسبت به سن و جنسیت خود باشد
در صورتی که فرد همه سه علامت بالا را داشته باشد اما التهاب مفصل ساکروایلیاک را نداشته باشد، یا تنها التهاب مفصل ساکروایلیاک را داشته باشد، تشخیص پزشک ممکن است احتمال وجود AS باشد.
روش های درمان اسپوندیلیت آنکیلوزان
هدف از درمان کاهش علائم، آرام کردن پیشرفت AS و بهبود کارایی بیمار است.
روش های درمانی معمولا شامل موارد زیر هستند:
- استفاده از دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی برای مدیریت درد و التهاب
- استفاده از بازدارنده های TNF-a و دیگر داروهای بیولوژیک که می توانند پیشرفت AS را کند کنند
- درمان فیزیکی، تمرینات ورزشی و روش های مدیریت فرم و بهبود انعطاف پذیری ستون فقرات و دیگر مفاصلی که تحت تاثیر بیماری قرار گرفته اند
- تمرینات تنفس برای کمک به انبساط قفسه سینه
پزشک ممکن است انجام فعالیت های سبکی که باعث فعالیت کل بدن می شوند، مانند شنا و دوچرخه سواری را به بیمار توصیه کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
افراد باید هنگامی که در بخش پایینی کمر، لگن یا باسن خود درد احساس کردند به پزشک مراجعه کنند، به خصوص در صورتی که درد شدید یا مداوم است یا به مرور زمان بدتر می شود یا پس از بیدار شدن از خواب پدیدار می شود.
آن ها همینطور باید در صورت تجربه دیگر علائم یا عوارض AS، و در صورت بدتر شدن آن ها به پزشک مراجعه کنند.
کند کردن پیشرفت AS و مدیریت علائم آن معمولا با درمان های پزشکی ممکن است.
نتیجه
هیچ آزمایشی به تنهایی نمی تواند وجود AS را تشخیص دهد، اما پزشکان می توانند عوامل مختلفی را در نظر بگیرند.
این عوامل شامل علائم، سابقه سلامت فردی و خانوادگی و نتیجه عکسبرداری ها، آزمایشات خون و آزمایشات ژنتیک هستند.
تشخیص زودهنگام می تواند به فرد کمک کند به درمان مناسب دست پیدا کند. این کار احتمال مدیریت بیماری و افزایش کیفیت زندگی بیمار را افزایش داده و از پیشرفت بیماری جلوگیری می کند.
جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.