سبوم چیست؟ عملکرد، نحوه تولید و فواید

سبوم ماده چربی تولید شده توسط غدد سباسه است که لیپیدها را به سطح پوست می رساند؛ عملکرد – فواید و علت تولید بیش / کمتر از حد آن را بخوانید.

 

سبوم ماده ای روغنی است که در غدد سباسه تولید می شود.

این ماده با مولکول های چربی به نام لیپیدها ترکیب شده و یک پوشش محافظ روی سطح پوست ایجاد می کند.

این لیپیدها به آبرسانی پوست کمک کرده و از آن در برابر عوامل بیماری زا بالقوه مضر مانند باکتری ها و قارچ ها محافظت می کنند.

در این مقاله به بررسی نحوه تولید سبوم و فواید آن پرداخته و در مورد اقدامات لازم برای تولید بیش از حد کم یا زیاد آن توسط پوست بحث می کنیم.

 

همچنین بخوانید:

بهترین برنامه روزانه مراقبت پوست از نظر متخصصان (کلیک)

 

سبوم چیست؟

سبوم ماده ای چسبناک و چرب است که توسط غدد چربی سباسه تولید شده و در لایه های میانی پوست، نزدیک به فولیکول های مو قرار می گیرد.

سبوم به مرطوب سازی و محافظت از پوست کمک می کند.

این ماده شامل انواع مختلفی از مولکول های چربی یا لیپیدها است.

سبوم انسان از 57.5% تری گلیسیرید و اسیدهای چرب، 26% اسیدهای چرب و 12% استرهای مومی و 12% اسکوآلن، یک لیپید تشکیل شده است.

 

سبوم چگونه تولید می شود؟

صورت، پوست سر و قفسه سینه بیشترین تراکم غدد چربی سباسه را دارند.

هر ناحیه از پوست می تواند تا 900 غده چربی در هر سانتی متر مربع داشته باشد.

غدد چربی از طریق ترشح هولوکرین، فرآیند مرگ برنامه ریزی شده سلول، سبوم تولید می کند.

سلول های مخصوص، به نام سبوسیت (سلول چربی)، حل شده و سبوم را در غدد سباسه آزاد می کنند.

سبوم از طریق مجرای فولیکول که غده سباسه را به پیاز مو متصل می کند، عبور می کند.

موهای در حال رشد سبوم را به سمت بالا و روی سطح پوست می کشند.

تولید سبوم در واکنش به تغییر سطح هورمون نوسان می کند.

هورمون های جنسی که به طور سنتی مردانه تصور می شوند، به ویژه تستوسترون نقش زیادی در تنظیم فعالیت غدد چربی دارند.

تولید سبوم اندکی پس از ایجاد به اوج خود رسیده و در هفته اول کاهش می یابد.

در دوران بلوغ هورمون تستوسترون بدن را تحت فشار قرار داده و باعث ایجاد جهش دیگری در تولید سبوم می شود.

سطح تستوسترون و سبوم با افزایش سن به طور طبیعی کاهش می یابد.

 

همچنین بخوانید:

علائم کم شدن سطح هورمون تستوسترون (کلیک)

 

عملکرد

سبوم در 90% از لیپیدها (مولکول های چربی) در سطح پوست نقش دارد. این لیپیدها رطوبت را قفل کرده و از پوست در برابر اشعه ماورا بنفش و سایر دلایل آسیب محافظت می کند.

همچنین سبوم آنتی اکسیدان های محلول در چربی مانند ویتامین E را به سطح پوست منتقل می کند. این عمل می تواند از آسیب اکسیداتیو پوست جلوگیری کند.

 

در همین حال اسید ساپینیک و سایر اسیدهای چرب موجود در سبوم به مبارزه با باکتری های استافیلوکوکوس اورئوس (که می تواند باعث عفونت های استاف شود و به درماتیت آتوپیک کمک کند) کمک می کند.

بسیاری از اجزای سبوم از جمله اسیدهای چرب و اسکوالن آن دارای خواص ضد التهابی هستند.

 

فواید سلامتی سبوم 

اجزای سبوم فراتر از مبارزه به التهاب، به چندین روش از سلامت پوست پشتیبانی کرده و فوایدی به پوست می رسانند:

• آبرسانی: یکی از فواید اصلی سبوم کمک به حفظ رطوبت داخل پوست بوده که باعث آبرسانی و انعطاف پذیری پوست می شود.
• انتقال آنتی اکسیدان: سبوم، آنتی اکسیدان های محلول در چربی را به سطح پوست منتقل می کند. آنتی اکسیدان ها ترکیباتی طبیعی هستند که از اثرات مخرب رادیکال های آزاد محافظت می کنند.
• محافظت در برابر میکروب ها: سبوم کمی اسیدی است و pH آن بین 4.5 تا 6 است. بنابراین از نفوذ عوامل بیماری زا مضر مانند باکتری ها و ویروس ها به پوست جلوگیری می کند.

 

تولید بیش از حد

تولید سبوم در واکنش به نوسانات هورمون های وابسته به سن، داروهای خاص و عوامل سبک زندگی متفاوت است.

تولید بیش از حد سبوم می تواند منجر به چربی پوست شود. افرادی که پوست چرب دارند ممکن است متوجه شوند که منافذ پوست آنها بزرگتر به نظر می رسد و پوست آنها چرب یا براق است.

سبوم اضافی همراه با سلول های مرده پوست یک پلاگ در داخل منافذ ایجاد کرده و در نتیجه منجر به جوش و جوش های سر سیاه می شود.

همچنین این پلاگ باکتری های موجود در منافذ را به دام انداخته که می تواند منجر به التهاب شود.

در نهایت منافذ مسدود شده پاره می شوند و باکتری ها، سبوم و سلول های مرده پوست را به بافت های اطراف می ریزند و باعث ایجاد ضایعات آکنه و جوش که می توانند دردناک نیز باشند، خواهند شد.

 

همچنین بخوانید:

بهترین روش های بستن منافذ پوست (کلیک)

 

اغلب افراد می توانند با استفاده از یک برنامه مراقبت از پوست ملایم اما موثر، پوست چرب را کنترل کنند. این امر شامل استفاده از محصولاتی حاوی مواد زیر است:

• بتاهیدروکسی اسید
• بنزوئیل پراکسید
• اسید گلیکولیک
• سالیسیلیک اسید

طبق توصیه آکادمی آمریکایی انجمن پوست، افرادی که پوست چرب دارند باید از مصرف پاک کننده های حاوی روغن یا الکل خودداری کنند. این محصولات باعث تحریک پوست شده و به طور بالقوه تولید چربی بیشتر را تحریک می کنند.

 

پزشکان می توانند آکنه را با موارد زیر درمان کنند:

• آنتی بیوتیک های موضعی یا خوراکی
• رتینوئیدها
• هورمون درمانی
• کورتیکواستروئیدها
• نور درمانی
• لایه برداری شیمیایی

 

جهت مشاهده و خرید محصولات ضد جوش و آکنه داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.

 

تولید کمتر از حد معمول

تولید کم سبوم می تواند باعث ایجاد مشکلاتی شود. عوامل زیر تولید سبوم را سرکوب می کنند:

• قرارگیری در معرض مواد حساسیت زا یا مواد شیمیایی سخت (خشن)
• مصرف داروهای خوراکی جلوگیری از بارداری مانند آنتی آندروژن ها
• رتینوئیدهای تجویزی مانند ایزوترتینوین (Isotretinoin)
• سوء تغذیه
• اختلالات غده هیپوفیز

 

افرادی که غدد سباسه کم کاری دارند یا سبوم کمی تولید می کنند، ممکن است پوستی خشک، پوسته پوسته و خارشی داشته باشند.

در صورتی که افراد از محصولات مراقبت از پوست حاوی مواد شیمیایی سخت استفاده کنند، این علائم بدتر می شوند.

 

مرطوب کننده های حاوی سرامیدها یا مواد مرطوب کننده می توانند به رفع خشکی پوست کمک کنند. مواد تشکیل دهنده ای که باید دنبال آنها باشید عبارتند از:

• اسکوآلن
• هیالورونیک اسید
• آلفا هیدروکسی اسید
• گلیسرول
• روغن جوجوبا

 

همچنین افراد می توانند خشکی پوست را در منزل درمان کنند:

• لایه برداری با یک اسکراب صورت ملایم
• استفاده از یک دستگاه بخور برای مرطوب کردن هوا
• استحمام با آب گرم به جای آب داغ
• خودداری از استفاده از محصولات مراقبت از پوست و مو حاوی الکل و عطرهای مصنوعی

 

جهت مشاهده و خرید محصولات لایه بردار و اسکراب داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.

 

چه زمانی با پزشک تماس بگیریم؟

در صورت داشتن پوست چرب یا خشک که با درمان های بدون نسخه یا راهکارهای مراقبت در منزل بهبود نمی یابد، می توانید با پزشک مشورت کنید.

 

همچنین اگر علائم پوستی بالقوه نگران کننده یا ناراحت کننده زیر را دارید، با پزشک تماس بگیرید:

• جوش های مداوم یا متعدد
• جوش های ملتهب که باعث ناراحتی عاطفی یا جسمی می شوند.
• عفونت های مکرر پوستی
• خشکی، قرمزی یا خارش
• پچ های پوستی خشک که پاره شده یا خونریزی می کنند.

 

خلاصه

غدد سباسه ماده چربی به نام سبوم تولید می کنند که بیشتر لیپیدها (مولکول های چربی) را به سطح پوست می رساند.

این چربی های سطح پوست باعث مرطوب و سالم نگه داشتن پوست می شوند.

داشتن سبوم زیاد یا کم باعث مشکلات پوستی می شود.

تولید بیش از حد سبوم می تواند منجر به چربی پوست یا آکنه شود.

در حالی که تولید کم سبوم منجر به خشکی، خارش یا پوسته شدن پوست می شود.

در هر صورت محصولات مراقبت از پوست بدون نسخه و روش های مراقبت در منزل به تعادل سطح سبوم کمک می کنند.

در صورتی که این روش ها موثر نبودند می توانید با پزشک مشورت کنید.

 

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.