کمبود کلسیم یا هیپوکلسمی زمانی است که میزان کلسیم بدن کم شود، علائم – عوارض و بیماری ها – درمان و پیشگیری از آن را در این مقاله بخوانید.

هیپوکلسمی که با عنوان بیماری کمبود کلسیم نیز شناخته می شود، زمانی رخ می دهد که خون مقادیر کمی کلسیم داشته باشد.

کمبود بلندمدت کلسیم می تواند منجر به عوارضی همچون تغییرات دندان، آب مروارید، تغییرات در مغز و پوکی استخوان شود که این امر باعث شکننده شدن استخوان ها می شود.

ممکن است کمبود کلسیم علائم اولیه نداشته باشد. این وضعیت معمولا خفیف است اما بدون درمان می تواند کشنده باشد.

این مقاله به بررسی علائم، عوارض و بیماری ها، نحوه پیشگیری و درمان کمبود کلسیم (هیپوکلسمی) می پردازد. همچنین توضیح می دهد چه افرادی که در معرض خطر ابتلا به آن قرار دارند.

همچنین بخوانید:

فواید و منابع کلسیم (کلیک)

علائم کمبود کلسیم

کلسیم برای بسیاری از عملکردهای بدن ضروری است.

بنابراین کمبود آن می تواند اثرات گسترده ای روی عضلات، استخوان ها و دندان ها و همچنین سلامت روان داشته باشد.

اگر مصرف کم کلسیم عامل کمبود آن باشد، معمولا علائم اولیه وجود نخواهند داشت.

در بلندمدت ممکن است افراد دچار پوکی استخوان یا کاهش تراکم استخوان شوند. این وضعیت بدون درمان منجر به پوکی استخوان یا شکنندگی آن می شود.

با این حال معمولا رژیم غذایی عامل ایجاد آن نیست.

هیپوکلسمی در درجه اول ناشی از مشکلات سلامتی یا درمان هایی مانند نارسایی کلیه، برداشتن معده یا استفاده از داروهای خاص مانند ادرار آورها است.

بخش های زیر با جزئیات بیشتری علائم و بیماری های کمبود کلسیم را بررسی می کند.

مشکلات عضلانی

ممکن است افراد دارای هیپوکلسمی موارد زیر را تجربه کنند:

درد عضلانی، گرفتگی و اسپاسم
درد در ران و بازوها در هنگام راه رفتن یا حرکت
بی حسی و گزگز دست ها، بازوها، پاها و اطراف دهان
این علائم ممکن است متناوب باشند و با فعالیت از بین نمی روند.

احساسات شدیدتر کمبود بیشتری را نشان می دهند که می تواند منجر به موارد زیر شود:

تشنج
آریتمی
مرگ

خستگی مفرط (Extreme fatigue)

مقادیر کم کلسیم می تواند باعث خستگی مفرط شود که شامل کمبود انرژی و احساس کندی کلی است. همچنین می تواند منجر به بی خوابی شود.

خستگی همراه با کمبود کلسیم می تواند شامل سبکی سر، سرگیجه و مه مغزی (که مشخصات آن عدم تمرکز، فراموشی و گیجی هستند) شود.

همچنین بخوانید:

علل خستگی و راه های درمان آن (کلیک)

علائم ناخن و پوست

کمبود کلسیم پایدار باعث موارد زیر می شود:

پوست خشک
ناخن های خشک، شکننده یا شکسته شده
موهای ضخیم
آلوپسی که باعث ریزش موی تکه ای می شود.
اگزما یا التهاب پوستی که منجر به خارش یا پچ های پوستی خشک می شود.
پسوریازیس

پوکی استخوان

از اصلی ترین بیماری های مرتبط با کمبود کلسیم پوکی استخوان است.

استخوان ها به خوبی کلسیم را ذخیره می کنند اما برای استحکام به سطح بالایی از آن نیاز دارند.

زمانی که سطح کلی کلسیم پایین باشد، بدن می تواند مقداری از استخوان ها را منحرف کرده و آنها را مستعد شکنندگی و آسیب دیدگی کند.

با گذشت زمان مقدار کم کلسیم می تواند باعث پوکی استخوان و کاهش تراکم مواد معدنی در استخوان ها شود.

این امر می تواند منجر به پوکی استخوان شود. که این امر خود نیز باعث نازک شدن استخوان ها و آسیب پذیری بیشتر در برابر شکستگی و همچنین درد و مشکلات در وضعیت قرارگیری بدن می شود.

ایجاد پوکی استخوان و سایر عوارض هیپوکلسمی سال ها زمان می برد.

PMS شدید

سطح پایین کلسیم با سندروم پیش از قاعدگی (PMS) شدید مرتبط است.

شرکت کنندگان در یک مطالعه در سال 2017 پس از مصرف 500 میلی گرم کلسیم در روز به مدت 2 ماه باعث بهبود خلق و خو و کاهش میزان احتباس مایعات شدند.

در سال 2019 محققان نتیجه گرفتند که مقادیر کم ویتامین D و کلسیم در نیمه دوم قاعدگی می توانند در علائم PMS نقش داشته باشند.

این تیم پیشنهاد کرد که مصرف مکمل ها می توانند به تسکین علائم کمک کنند.

همچنین بخوانید:

چه مکمل هایی به بهبود PMS کمک می کند؟ (کلیک)

مشکلات دندان

زمانی که بدن فاقد کلسیم باشد آن را از منابعی مانند دندان ها تامین می کند. این امر منجر به مشکلات زیر برای دندان ها می شود:

پوسیدگی دندان ها
شکنندگی دندان ها
لثه تحریک شده
ریشه های ضعیف دندان

همچنین کمبود کلسیم در نوزادان می تواند رشد دندان را مختل کند.

افسردگی

بعضی شواهد نشان می دهند که کمبود کلسیم می تواند با اختلالات خلقی از جمله افسردگی ارتباط داشته باشد اما تایید این امر به تحقیقات بیشتری نیاز دارد.

افرادی که به علائم افسردگی ناشی از کمبود کلسیم مشکوک هستند باید با پزشک مشورت کنند.

پزشک پس از بررسی سطح کلسیم افراد می تواند مصرف یک مکمل کلسیم را توصیه کند.

همچنین بخوانید:

بهترین مکمل های کلسیم (کلیک)

چه زمانی با پزشک تماس بگیرم؟

افرادی که علائم کمبود کلسیم را تجربه می کنند باید با پزشک تماس بگیرند. آنها می توانند آزمایشاتی برای بررسی سطح کلسیم در خون را توصیه کنند.

پزشکان هیپوکلسمی یا کمبود کلسیم را غلظت کلسیم زیر 8.8 میلی گرم در دسی لیتر تعریف می کنند.

مقدار خوراکی توصیه شده کلسیم برای بزرگسالان 19 تا 50 ساله، 1000 میلی گرم است.

افراد مسن به میزان کلسیم بیشتری نیاز دارند: زنان بالای 51 سال و مردان بالای 71 سال باید 1200 میلی گرم کلسیم در روز مصرف کنند.

آیا بیماری کمبود کلسیم شایع است؟

با اینکه متخصصان بهداشت هنوز به طور دقیق میزان شایع بودن آن را مشخص نکرده اند اما گروه های با خطر بالاتر عبارتند از:

افراد یائسه
افراد مبتلا به آمنوره یا عدم قاعدگی
افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز
افرادی که رژیم غذایی گیاهخواری یا وگان دارند.

زنان بالای 4 سال در آمریکا (به ویژه زنان نوجوان) و مردان با سن 9 تا 18 ساله یا بالاتر از 51 سال نیز ممکن است خطر کمبود بیشتری داشته باشند.

طبق برآوردهای منتشر شده در سال 2015، 3.5 میلیارد نفر در سراسر جهان به دلیل مصرف کم کلسیم در رژیم غذایی خود دچار کمبود کلسیم هستند.

در همین حال در سال 2013 محققان در انگلستان گزارش دادند که کمبود کلسیم هنوز در میان افراد مبتلا به بیماری های مزمن شایع است.

3 سال بعد محققان در پاکستان گزارش دادند که در میان 252 شرکت کننده زن 18 تا 51 ساله، 41% کمبود کلسیم و ویتامین D وجود دارد و 78% از علائم مطابق با این کمبودها را گزارش کرده اند که شامل درد کمر، پاها و مفاصل است.

به طور کلی زنان کمتر از مردان از رژیم غذایی خود کلسیم دریافت می کنند. بسیاری از زنان بدون اطلاع دچار کمبود کلسیم هستند.

جهت مشاهده و خرید مکمل کلسیم از داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.

عوارض

کمبود کلسیم به موارد زیر مرتبط است:

مشکلات دندان
افسردگی
بیماری های مختلف پوستی
درد مزمن مفصل و عضله
شکستگی
تشنج
معلولیت

درمان و پیشگیری

مطمئن ترین و آسان ترین روش برای درمان یا پیشگیری از کمبود کلسیم، افزودن کلسیم بیشتر به رژیم غذایی است.

بعضی از مواد غذایی غنی از کلسیم عبارتند از:

محصولات لبنی مانند شیر، پنیر و ماست
لوبیا
انجیر
کلم بروکلی
توفو
شیر سویا
اسفناج
غلات غنی شده
آجیل و دانه ها از جمله بادام و دانه کنجد

قبل از مصرف مکمل های کلسیم با پزشک صحبت کنید.

مصرف بیش از حد کلسیم مشکلی به نام هایپرکلسمی ایجاد کرده که می تواند خطر بیماری های قلبی عروقی، سنگ کلیه و سایر مشکلات جدی سلامتی را افزایش دهد.

زمانی که این کمبود شدید باشد یا مکمل ها و تنظیمات غذایی به نتایج کافی نرسند، پزشک می تواند تزریق کلسیم را تجویز کند.

خلاصه

کمبود کلسیم می تواند در اثر عوامل رژیم غذایی، مسائل بهداشتی یا درمان های پزشکی ایجاد شود.

بهترین رویکرد افزودن کلسیم بیشتر به رژیم غذایی است.

در صورت عدم امکان پزشک می تواند مصرف مکمل های خوراکی یا تزریقی را توصیه کند.

بیشتر افراد تحت درمان طی چند هفته بهبود علائم را تجربه می کنند.

جهت مشاهده و خرید مکمل ها و محصولات مراقبت داروخانه آنلاین اویرو کلیک کنید.